Pszczołowska Lucylla

BIO

Urodzona 9 września 1924 w Warszawie; córka Stefana Rudniańskiego, historyka filozofii, docenta Wolnej Wszechnicy Polskiej, i Justyny z Kochów, nauczycielki. Uczęszczała do gimnazjum prowadzonego przez Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci w Warszawie. Po wybuchu II wojny światowej przebywała we Lwowie zajętym przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, gdzie uczęszczała do szkoły. Po powrocie do Warszawy jesienią 1941 kontynuowała naukę na tajnych kompletach licealnych i w 1943 zdała maturę w działającym tajnie Liceum im. B. Limanowskiego. Równocześnie od 1942 pracowała w Warszawskich Zakładach Graficznych „Społem” początkowo jako robotnica, a następnie jako praktykantka biurowa. Jesienią 1943 podjęła studia polonistyczne na tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich w Warszawie, następnie od marca 1944 kontynuowała je na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim; w 1948 uzyskała magisterium. Po zakończeniu wojny, od kwietnia do grudnia 1945 pracowała jako redaktorka w Polskim Radiu w Lublinie, a w 1946 w „Gazecie Lubelskiej”. W 1946 wyszła za mąż za Tadeusza Pszczołowskiego, wówczas studenta filozofii. Następnie przeniosła się do Warszawy, od stycznia 1947 do lutego 1949 pracowała jako referent w Dziale Wydawniczym „Społem”, a od marca 1949 do września 1950 jako bibliotekarka w Bibliotece Ministerstwa Oświaty. Od października 1950 do czerwca 1951 była zatrudniona na pracach zleconych w Instytucie Badań Literackich (IBL) w Pracowni Słownika Terminów Literackich. W maju 1952 uzyskała etat starszego asystenta w Zakładzie Historii Polskiego Języka Artystycznego IBL PAN, a w 1955 etat adiunkta w Dziale Zagadnień Języka Literackiego. Debiutowała w 1953 recenzją książki Aleksandra Gwozdewa Oczerki po stilistike russkogo jazyka, ogłoszoną w „Pamiętniku Literackim” (z. 1). Studia i artykuły z dziedziny teorii literatury publikowała później także m.in. w „Pamiętniku Literackim” (od 1957). W 1959-62 prowadziła na Uniwersytecie Warszawskim (UW) konwersatorium z poetyki, a w 1962-68 ćwiczenia z tegoż przedmiotu. W 1962 doktoryzowała się w IBL na podstawie rozprawy pt. Wiersz „Dziadów” i „Kordiana” na tle wiersza dramatu epoki (promotor profesor Maria Dłuska). W 1964 przebywała jako stypendystka w Paryżu i studiowała w tamtejszej École Pratique des Hautes Études. W 1968/69 wykładała teorię literatury na rusycystyce w Wyższej Szkole Nauczycielskiej przy UW. W 1969 objęła funkcję redaktora naczelnego serii Poetyka. Zarys encyklopedyczny, wydawanego przez IBL. W 1971 habilitowała się w IBL na podstawie rozprawy pt. Rym i od 1972 pracowała na stanowisku docenta w Pracowni Poetyki Teoretycznej i Języka Literackiego IBL. W 1971-80 prowadziła wykłady i seminaria magisterskie z zakresu wersyfikacji staropolskich pieśni religijnych w Studium Muzykologii Kościelnej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W 1972 została powołana na członka Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej PAN na kadencję 1972-75 (ponownie w kadencjach 1975-77, 1984-86, 1987-89). W 1973-75 oraz 1980/81 prowadziła seminarium magisterskie na UW. W 1973-87 była członkiem Komitetu Głównego Olimpiady Literatury i Języka Polskiego. W 1976/77 oraz 1978/79 prowadziła seminaria i wykłady z historii literatury polskiej oraz teorii literatury na uniwersytecie w Amsterdamie. W 1981-92 pełniła funkcję kierownika Pracowni Poetyki Teoretycznej i Języka Literackiego IBL. Od 1981 wchodziła w skład Rady Naukowej IBL. W 1982 została członkiem komitetu redakcyjnego „Pamiętnika Literackiego”. W 1983 uzyskała tytuł profesora nadzwyczajnego. W 1986/87 i 1987/88 ponownie wykładała na uniwersytecie w Amsterdamie. W 1991 uzyskała tytuł profesora zwyczajnego. Po przejściu na emeryturę w 1995, kontynuowała badania nad wierszem polskim oraz kierowała nadal (prowadzonymi od połowy lat siedemdziesiątych) pracami międzynarodowego zespołu badaczy słowiańskiej metryki porównawczej. Odznaczona Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1980). Zmarła 24 lutego 2010 w Warszawie; pochowana na cmentarzu w Józefowie pod Otwockiem.

Twórczość

1. Walka o język w literaturze staropolskiej. Artykuły: M.R. Mayenowa. Bibliografia: B. Otwinowska, L. Pszczołowska, J. Puzynina. W: Bibliografia literatury polskiej okresu Odrodzenia. Materiały. Oprac.: K. Budzyk, R. Pollak, S. Stupkiewicz. Warszawa 1954 s. 377-458. Wyd. osobne jako wyd. 2 rozszerzone z adresem wydawniczym: M.R. Mayenowa: Walka o język w życiu i literaturze staropolskiej. Bibliografię oprac.: B. Otwinowska, L. Pszczołowska, J. Puzynina. Warszawa Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, 212 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

W wyd. osobnym bibliografia na s. 33-213.

See Studies

2. Dlaczego wierszem? [Książka popularnonaukowa]. Warszawa: Wiedza Powszechna 1963 [właśc. 1964], 122 s. Wyd. 2 poprawione i uzupełnione tamże 2003.

See Studies

3. O wierszu romantycznym. [Autorzy:] Z. Kopczyńska, L. Pszczołowska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1963, 256 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

Rozprawa doktorska.

Zawartość

Z. Kopczyńska: Z zagadnień wiersza epiki romantycznej. – L. Pszczołowska: Wiersz „Dziadów” [A. Mickiewicza] i „Kordiana” [J. Słowackiego] na tle wiersza dramatu epoki, s. 113-237.

See Studies

4. Wzorzec rytmiczny; Wers; Człon wersu; Cząsteczka. W: Wiersz. Cz. 1. Rytmika. (Poetyka. Zarys encyklopedyczny. Dział III. T. 2). Wrocław 1963 s. 73-118.

5. Strofa. [Współautorka: ] Z. Kopczyńska; Dystych; Strofa czterowersowa. W: Strofika. (Poetyka. Zarys encyklopedyczny. Dział III. T. 6). Wrocław 1964 s. 8-24, 50-78, 114-175. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

6. Stan badań wersologicznych w XXV-leciu PRL. W: Komitet Nauk o Literaturze PAN. Materiały z konferencji odbytych w komisjach. [T.] 11. Warszawa 1971, 24 s.

7. Rym. [Studium monograficzne]. (Poetyka. Zarys encyklopedyczny. Dział III. T. 2. Cz. 2 z. 1). Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1972, 251 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

Rozprawa habilitacyjna.

See Studies

8. Instrumentacja dźwiękowa. (Poetyka. Zarys encyklopedyczny. Dział III. T. 2. Cz. 2 z. 2). Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1977, 110 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

9. Wiersz nieregularny. (Poetyka. Zarys encyklopedyczny. Dział III. T. 7). Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1987, 120 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

10. Wiersz polski. Zarys historyczny. [Monografia]. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej „Leopoldinum” 1997, 429 s. Wyd. 2 uzupełnione i poprawione Wrocław „Funna” 2001.

Nagrody

Nagroda im. A. Brücknera w 1998.

See Studies

11. Wiersz, styl, poetyka. Studia wybrane. Kraków: Universitas 2002, 291 s.

Zawartość

I. Wstęp: Forma wierszowa jako element kultury. – II. Wiersz a język i styl utworu: Słowo i melodia w polskiej poezji średniowiecznej; Czy Kochanowski był sylabotonistą?; Kochanowski jako prekursor barokowych sposobów kształtowania wiersza; Z zagadnień organizacji dźwiękowej w poezji Mickiewicza; O rytmie głębokim w poezji polskiej. – III. Wiersz w przekładzie: Wiersz przekładu a wiersz literatury narodowej. Na materiale tłumaczeń z poezji rosyjskiej; Potęga metrum. O puszkinowskim przekładzie „Czat” [A. Mickiewicza]; W poszukiwaniu ekwiwalentu wierszowego. (Na materiale polskich przekładów serbskich pieśni epickich). – IV. Wiersz w teatrze: Wiersz komedii Fredry „Mąż i żona”; Wiersz – styl – dialog. Wokół dwóch redakcji „Warszawianki” [S. Wyspiańskiego]. – V. Między wierszem a prozą: Powtórzenia w prozie Gombrowicza; O zjawiskach parajęzyka w utworze literackim. – VI. Zamiast posłowia: Semantyka form wierszowych.

See Studies

12. Znaczenie wyboru formy wiersza. Trzy studia. [Autorzy:] Z. Kopczyńska, T. Dobrzyńska, L. Pszczołowska. Warszawa: Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk 2007, 104 s.

Książka dedykowana pamięci Zdzisławy Kopczyńskiej w 25. rocznicę śmierci.

Tu L. Pszczołowskiej: Dwie literatury i dwa modele wiersza, s. 79-101.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

• Tłumacze Odrodzenia o swoich przekładach. [Współautorka:] J. Puzynina. „Poradnik Językowy” 1954 nr 9 s. 14-26.

• Le rôle de l'intonation dans la versification. [Współautorka:] Z. Kopczyńska. W: Poetics. Warszawa 1961 s. 215-224.

• Z zagadnień składni w utworze wierszowanym. „Pamiętnik Literacki” 1963 z. 2 s. 479-490.

• Długość wersu a budowa zdania. W: Poetyka i matematyka. Warszawa 1965 s. 79-96, przekł.: słowacki: [Przeł.] J. Vavro. W: Slovo, vyznam, dielo. Bratislava 1972 s. 359-365.

• Wiersz – styl – dialog. Wokół dwóch redakcji „Warszawianki” [S. Wyspiańskiego]. „Pamiętnik Literacki” 1965 z. 4 s. 440-464.

• Forma wierszowa a utwór liryczny. W: Wiersz i poezja. Wrocław 1966 s. 95-105, przedruk w: Problemy teorii literatury. Seria 2. Wrocław 1976 s. 149-159.

• Słownik języka poezji. „Pamiętnik Literacki” 1966 z. 1 s. 153-165.

• Strofa i nepreryvnyj stich. W: Poetics. Poetyka. Poètika. T. 2. Warszawa 1966 s. 333-344.

• La divisibilité du mètre et le substrat linguistique. W: To honour Roman Jakobson. The Hague 1967 s. 1624-1633.

• Odejścia i powroty. O niektórych elementach regularności w wierszu współczesnym. W: Studia z teorii i historii poezji. Wrocław 1967 s. 72-87.

• Pri prameňoch istej tendencie pravidelneho verša. „Slovenska Literatura”, Bratysława 1967 z. 4 s. 364-371.

• Adam Ważyk: Tramwaj. (Električka). W: O interpretácii umeleckého textu. Bratislava 1968 s. 17-38.

• Z problematyki związków pomiędzy strukturą dźwiękową a strukturą gramatyczną klauzuli wierszowej. W: Prace z poetyki poświęcone VI Międzynarodowemu Kongresowi Slawistów. Wrocław 1968 s. 18-25.

• O zjawiskach parajęzyka w utworze literackim. „Pamiętnik Literacki” 1969 z. 1 s. 139-147, przekł. serbsko-chorwacki: O parajezičnim pojavama u književnom djelu. [Przeł.] N. Pintarić. „Umjetnost Riječi”, Zagrzeb 1974 nr 2/4 s. 279-287.

• Znaczenie i wartość form wierszowych w kontekście literackim epoki. (Poezja polskiego baroku). [Współautorka:] Z. Kopczyńska. „Pamiętnik Literacki” 1969 z. 3 s. 195-210.

• Harmonia i „kusy śpiew”. W: Studia z teorii i historii poezji. Seria 2. Wrocław 1970 s. 7-22.

• Językowe warunki organizacji polskiego ośmiozgłoskowca. [Współautorka:] Z. Kopczyńska. W: Metryka słowiańska. Wrocław 1971 s. 25-37.

• Badania nad teorią i historią wersyfikacji w ciągu 25-letniego istnienia IBL. „Biuletyn Polonistyczny” 1973 z. 49 s. 109-117.

• Rozwój języka narodowego a rozwój form literackich w okresie Oświecenia. [Współautorka:] Z. Kopczyńska. W: Problemy literatury polskiej okresu Oświecenia. Wrocław 1973 s. 213-236.

• Słowiańska metryka porównawcza. (Słownik rytmiczny). [Współautorzy:] M. Červenka, Z. Kopczyńska, K. Sgallová, A. Sławow. „Pamiętnik Literacki” 1973 z. 2 s. 213-233.

• Słownik rytmiczny prozy polskiej i wiersza polskiego. [Współautorka:] Z. Kopczyńska. W: Semiotyka i struktura tekstu. Wrocław 1973 s. 221-231.

• Metafory dźwiękowe w poezji i ich motywacja. W: Tekst i język. Wrocław 1974 s. 165-175.

• Wers; Rym. W: Z przemian wiersza polskiego. Wyd. 2 uzupełnione Kraków 1974 s. 30-51, 85-104.

• Z obserwacji nad strukturą brzmieniową poezji staropolskiej. „Pamiętnik Literacki” 1974 z. 3 s. 141-158.

• Jak się przekłada onomatopeje. Przyczynek do opisu współczesnej wersyfikacji polskiej. „Teksty” 1975 nr 1 s. 23-38, nr 6 s. 87-98.

• Jamb w polskiej poezji. Cechy i sposoby realizacji wzorca. „Pamiętnik Literacki” 1975 z. 3 s. 147-170.

• O rymie głębokim w poezji polskiej. W: For Wiktor Weintraub. The Hague 1975 s. 381-390.

• Współczesne metody badania wiersza. W: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa. Kraków 1976 s. 330-343.

• [Hasła:] Wiersz sylabiczny nieregularny; Wiersz sylabotoniczny. W: Słownik literatury polskiego Oświecenia. Wrocław 1977 s. 659-662, 666-668.

• Instrumentacja dźwiękowa tekstów literackich. W: Z zagadnień języka artystycznego. Kraków 1977 s. 79-86.

• Forma wierszowa a zagadnienie spójności tekstu. [Współautorka:] Z. Kopczyńska. W: Tekst – język – poetyka. Wrocław 1978 s. 119-127.

• Założenia teoretyczne i metodologiczne. [Współautor:] M. Červenka; Wiersz polski. [Współautorka:] Z. Kopczyńska; Porównania i wnioski. [Współautor:] M. Červenka. W: Słowiańska metryka porównawcza. [T.] 1. Słownik rytmiczny i sposoby jego wykorzystania. Wrocław 1978 s. 5-11, 95-129, 201-210.

• Z zagadnień organizacji dźwiękowej w poezji Mickiewicza. W: Mickiewicz. Sympozjum w KUL. Lublin 1979 s. 61-75.

• O szyku wyrazów w wierszu Kochanowskiego. „Pamiętnik Literacki” 1980 z. 4 s. 225-237.

• Semantyka form wierszowych. „Pamiętnik Literacki” 1981 z. 4 s. 191-203, przedruk w: Teoretycznoliterackie tematy i problemy. Wrocław 1986 s. 193-206.

• Sound texture: general problems. W: The structure of the literary process. Amsterdam, Philadelphia 1982 s. 17-25.

• Wiersz a recytacja. [Współautorka:] T. Dobrzyńska. „Pamiętnik Literacki” 1982 z. 3/4 s. 261-284.

• Heksametr polski. (Właściwości rytmiczne i funkcje znakowe). [Współautorka:] Z. Kopczyńska. „Pamiętnik Literacki” 1983 z. 2 s. 165-173.

• Polskij jambičeskij stich (v sopostavlenii s russkim). „UCLA” [University of California, Los Angeles] „Slavic Studies”, Columbus 1983 vol. 4 s. 285-303.

• Repetitions in Gombrowicz's prose. [Przeł.] A. Bartkowicz. „Russian Literature”, Haga 1983 [nr] 13 s. 205-232.

• Kochanowski jako prekursor barokowych sposobów kształtowania wiersza. W: Jan Kochanowski i epoka renesansu. Warszawa 1984 s. 296-312.

• Problematyka badań. [Współautor:] M. Červenka; Wiersz polski. [Współautorka:] Z. Kopczyńska; Rezultaty badań i próby zestawień. [Współautor:] M. Červenka. W: Słowiańska metryka porównawcza. T. 2. Organizacja składniowa. Wrocław 1984 s. 5-10, 63-80, 165-176.

• Wiersz przekładu a wiersz literatury narodowej (na marginesie tłumaczeń z poezji rosyjskiej). „Pamiętnik Literacki” 1985 z. 4 s. 133-152; przekł. rosyjski „UCLA” [University of California, Los Angeles] „Slavic Studies”, Columbus 1987 vol. 18 s. 253-274.

• Funkcje semantyczne form wierszowych w poezji polskiego romantyzmu: Mickiewicz, Słowacki, Zaleski. [Współautorka:] Z. Kopczyńska. „Pamiętnik Literacki” 1986 z. 3 s. 143-156.

• Teoretycy wieku XIX w walce z wierszem sylabicznym. „Pamiętnik Literacki” 1986 z. 4 s. 149-163.

• Wiersz komedii [A.] Fredry „Mąż i żona”. W: Studia z literatury polskiej i obcej. Lublin 1988 s. 83-96.

• Czy Kochanowski był sylabotonistą? „Pamiętnik Literacki” 1985 z. 2 s. 99-111, przedruk w: Jan Kochanowski. Epoka – twórczość – recepcja. T. 1. Lublin 1989 s. 455-471.

• Słowo i melodia w polskiej poezji średniowiecznej. W: Pogranicza i konteksty literatury polskiego średniowiecza. Wrocław 1989 s. 169-189.

• Semantic interplay in translation. W: Semantic analysis of literary texts. Amsterdam 1990 s. 415-423.

• Wiersz polskich przekładów poezji Puszkina. W: Słowiańska metryka porównawcza. T. 4. Wiersz przekładu. Warszawa 1992 s. 131-188.

• Sonet od renesansu do Młodej Polski. W: Słowiańska metryka porównawcza. T. 5. Sonet. Warszawa 1993 s. 7-33.

• Badania nad wierszem. Problematyka i obecny status w nauce o literaturze. W: Wiedza o literaturze i edukacja. Warszawa 1996 s. 585-591, przekł. czeski: „Česka Literatura”, Praga 1996 z. 4 s. 395-402.

• Dve literatury i dve modeli stiha. W: Slavianskij stih. Moskva 2001 s. 320-328.

• O wierszu „słowika ukraińskiego” [J.B. Zaleskiego]. „Pamiętnik Literacki” 2004 z. 1 s. 139-150.

• Słowiańska Metryka Porównawcza. Ewolucja celów i metod badawczych. „Stylistyka” 2008 t. 17 s. 347-359.

• Wiersz i styl w przekładzie. Na materiale pierwszego pełnego przekładu „Dziadów” na język ukraiński [V. Gumenûka]. „Pamiętnik Literacki” 2010 z. 3 s. 101-110.

Przekłady

1. J. Mukařovsky: Wśród znaków i struktur. Wybór szkiców. Wybór, red. i słowo wstępne: J. Sławiński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1970, 391 s.

Tu w tłum. L. Pszczołowskiej: Intonacja jako rymotwórczy czynnik wiersza, s. 251-275.

2. B.M. Ejchenbaum: Szkice o prozie i poezji. Wybór i tłum.: L. Pszczołowska i R. Zimand. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1973, 412 s.

W tłum. L. Pszczołowskiej część dotycząca poezji.

Prace redakcyjne

1. Słowiańska metryka porównawcza. 1978-2011. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

[T.] 1. Słownik rytmiczny i sposoby jego wykorzystywania. Praca zbiorowa pod red. Z. Kopczyńskiej i L. Pszczołowskiej. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1978, 212 s.

[T.] 2. Organizacja składniowa. Praca zbiorowa pod red. Z. Kopczyńskiej i L. Pszczołowskiej. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1984, 180 s.

[T.] 3. Semantyka form wierszowych. Praca zbiorowa pod red. L. Pszczołowskiej. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1988, 220 s.

[T.] 4. Wiersz przekładu. Mickiewicz i Puszkin. Praca zbiorowa pod red. L. Pszczołowskiej i D. Urbańskiej. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1992, 222 s.

[T.] 5. Sonet. Praca zbiorowa pod red. L. Pszczołowskiej i D. Urbańskiej. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 1993, 175 s.

[T.] 6. Europejskie wzorce metryczne w literaturach słowiańskich. Praca zbiorowa pod red. M. Červenki, L. Pszczołowskiej i D. Urbańskiej. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 1995, 365 s.

[T.] 7. Wiersz wolny. Geneza i ewolucja do roku 1939. Praca zbiorowa pod red. L. Pszczołowskiej i D. Urbańskiej. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 1999, 263 s.

[T.] 8. Krótkie rozmiary wierszowe. Praca zbiorowa pod red. L. Pszczołowskiej i D. Urbańskiej. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 2004, 294 s.

[T.] 9. Heksametr. Antyczne wzorce wiersza i strofy w literaturach słowiańskich. Praca zbiorowa pod red. M. Łotmana i L. Pszczołowskiej. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 2011, 332 s.

2. Ludzie Oświecenia o języku i stylu. Oprac.: Z. Florczak i L. Pszczołowska pod red. M.R. Mayenowej. T. 1-3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957, 1958. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

T. 1. Teksty łacińskie przeł. T. Brzostowski. Recenzje pijarskie przeł. J. Domański. Wstęp: M.R. Mayenowa. 1958, 691 s.

T. 2. Teksty francuskie wybrał i przeł. S. Gniadek. Teksty niemieckie wybrał i przeł. J. Czochralski. Teksty łacińskie przeł. T. Brzostowski. 1958, 726 s.

T. 3. Słownik. 1957, XII, 1253 s.

See Studies

3. Metryka słowiańska. Praca zbiorowa pod red. Z. Kopczyńskiej i L. Pszczołowskiej. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1971, 298 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

4. J.M. Kasjan: Polska zagadka ludowa. Pod red. L. Pszczołowskiej. (Poetyka. Zarys encyklopedyczny. Dział I. T. 10, z. 2). Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1983, 145 s.

See Studies

5. Na stiku kul'tur. Pol's'kij ta ukraïns'kij virš. [Red.: L. Pszczołowska, N. Czamata]. Kiiv: Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk; Ìnstitut lìteraturi ìm. T.G. Ševčenka Nacìonal'noï Akademïï nauk Ukraïni 2007, 214 s. Teksty w języku polskim i ukraińskim.

Zob. też Przekłady poz. ↑.

Omówienia i recenzje

• Ankiety dla IBL PAN 1968, 1998.

Słowniki i bibliografie

• Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 2. Warszawa 1978 (M. Brykalska).

Ogólne

Artykuły

• T. Dobrzyńska: Lucylla Pszczołowska (9 września 2024 – 24 lutego 2010). „Pamiętnik Literacki” 2010 z. 2.

• Z. Kloch: Wspomnienie o Profesor Pszczołowskiej. „Teksty Drugie” 2010 nr 5.

• J. Starnawski: Lucylla Pszczołowska (1924-2010). „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 2010 z. 1/2.

• T. Dobrzyńska: Lucylla Pszczołowska. Badaczka wiersza polskiego i słowiańskiego. W: My z nich. 3. Spuścizna językoznawców polskich drugiej połowy XX wieku. Warszawa 2019.

• M. Głowiński: Trzy tęgie głowy. „Nauka” 2023 [nr] 1 [dot. także: H. Buczyńska-Garewicz, S. Treugutt].