Print

BIO

Urodzony 12 grudnia 1915 w Warszawie; syn Sefana Przybory, inżyniera, później przemysłowca, i Jadwigi z Kozłowskich. Od 1924 mieszkał w majątku Miedzyń na Pomorzu i uczęszczał w 1925-26 do Gimnazjum im. M. Kopernika w pobliskiej Bydgoszczy. Po powrocie do Warszawy, kontynuował naukę w Gimnazjum im. M. Reja, w którym w 1933 zdał maturę. Następnie podejmował studia kolejno w Akademii Nauk Politycznych, w Szkole Głównej Handlowej i na anglistyce w Uniwersytecie Warszawskim. W 1936 przerwał studia i przez rok pracował jako korepetytor u rodziny Chreptowiczów-Butieniewów, najpierw w majątku Szczorse pod Nowogródkiem, a potem w Warszawie. W 1937 wziął udział w konkursie na spikera radiowego, po którym został zatrudniony w Polskim Radiu. Funkcję spikera pełnił także po wybuchu II wojny światowej do momentu, w którym rozgłośnia warszawska zaprzestała działania. W okresie okupacji niemieckiej przebywał nadal w Warszawie. W październiku 1939 ożenił się z Marią Burską, piosenkarką (rozwód 1958). Zarobkował początkowo jako pracownik Inspekcji Handlowej Zarządu Miejskiego, potem przedsiębiorstwa hydrauliczno-kanalizacyjnego, następnie współwłaściciel sklepiku drogeryjnego. W czasie powstania warszawskiego był spikerem Polskiego Radia, nadającego przez stację nadawczą Armii Krajowej Błyskawica. Po upadku powstania przebywał w okolicach Warszawy, a później w majątku Korytków w Opoczyńskiem. W marcu 1945 wznowił jako spiker pracę w Polskim Radiu, najpierw bardzo krótko w Łodzi, od maja w Bydgoszczy, gdzie zaczął także pisać teksty m.in. do lokalnej audycji satyrycznej Pokrzywy nad Brdą. W 1947 został członkiem Polskiej Partii Robotniczej (od 1948 Polska Zjednoczona Partia Robotnicza; w 1957 wystąpił z Partii). W czerwcu 1948 powrócił do Warszawy, pracował w Polskim Radiu kolejno jako spiker, a potem reżyser w Teatrze Polskiego Radia i od 1955 w Redakcji Humoru i Satyry. W 1948-58 przy współpracy muzycznej Jerzego Wasowskiego prowadził satyryczny Teatr Eterek (rozpoczęty przy współudziale Antoniego Marianowicza). Pisał nadto słuchowiska radiowe i teksty do innych własnych programów radiowych (m.in. do cykli: My z Przyjacielem, Listy z podróży, Tryptyki). W wielu programach sam występował, był też ich reżyserem. Po rozstaniu w 1951 z pierwszą żoną, związał się z Jadwigą Berens, dziennikarką radiową, którą poślubił w 1958 (rozwód 1965). W 1958 rozpoczął współpracę z Telewizją Polską jako autor programów kabaretowych (z muzyką Jerzego Wasowskiego) i widowisk, a także ich wykonawca i reżyser. W 1966 przeniósł się na stałe do pracy w Telewizji, nie rezygnując przy tym z twórczości radiowej. Od 1965 należał do Związku Literatów Polskich (do rozwiązania Związku w 1983). W 1968 ożenił się z Alicją Wirth, scenografką. Za twórczość radiową i telewizyjną otrzymał liczne nagrody, m.in. Komitetu do Spraw Radia i Telewizji (1965, 1969), Ministra Kultury i Sztuki III stopnia (1973), Złoty Mikrofon przyznany przez redakcję tygodnika „Radio i Telewizja” (1974), nagrodę Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji I stopnia za całokształt twórczości (1979), nagrodę Super Wiktor (1992) za najciekawszy program telewizyjny 40-lecia Telewizji Polskiej (wraz z Jerzym Wasowskim) za „Kabaret Starszych Panów”. W 1997 został członkiem Rady Stowarzyszenia Autorów „ZAiKS”. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1954), Krzyżem Kawalerskim (1969), Krzyżem Oficerskim (1975) i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą (1997) Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 4 marca 2004 w Warszawie; pochowany tamże na cmentarzu ewangelicko-reformowanym.

Twórczość

1. Gburlet. [Słuchowisko i utwór estradowy]. Prapremiera: Bydgoszcz, Kawiarnia Artystów 1946.

2. Teatr Eterek. [Cykl satyrycznych słuchowisk radiowych]. Muzyka: J. Wasowski. Polskie Radio 1948-1958.

Zawartość

Części cyklu wg informacji autora i danych archiwalnych Polskiego Radia: 1949: Słynne powiedzonka; List profesora Pęduszki; Ciało i umysł; Kłopoty mieszkaniowe; Na wyraj!; Kakadu; Wigilia, – 1950: Pocałunek murzyna; Bomba odorowa; Awantura w Bławatach; Przeprowadzka; Jak w rodzinie; Gdzie jest Mundzio; Dancing widmo; Wieczór przy głośniku; Sen Mundzia; Gwidon w tarapatach; Siedem życzeń głównych, – 1951: Pan Gwidon zaginął; Skarby króla Zygmunta; Wielkie łowy, – 1952: Ofiara natchnienia; Letnia przygoda; Tajemnica uczucia, – 1953: Wielki jubileusz; Gość o północy; O strasznym wujaszku, czyli dary Mundzia, – 1954: Pierwszy bal; Gdzie Trzepałko; Znów wiosna; Gdy kwitną jaśminy; Bezbłędny rycerz; Wracamy z wczasów; Prysznic; List, – 1955: W matni; Piosenki Teatru Eterek; Dozorca i róża, – 1956: Nieszczęśliwi muszą się lepiej odżywiać; Satyra prawdę mówi; Dramatyczny koncert życzeń. – [Brak daty:] Eldolarado, – 1957-1958: Dalszy ciąg nastąpi. [Powieść radiowa w odcinkach].

Adaptacje

telewizyjne

5 słuchowisk Dramatyczny koncert życzeń; Gdy kwitną jaśminy; Jak w rodzinie; Nieszczęśliwi muszą się lepiej odżywiać; Znów wiosna. Telewizja Polska 1987.

Wyd. w wyborze: Spacerek przez „Eterek”. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957, 325 s.

Zawartość

Kłopoty mieszkaniowe; Na wyraj; Kakadu; Wigilia; Jak w rodzinie; Gdzie Trzepałko?; Gdy kwitną jaśminy; Znów wiosna; Bezbłędny rycerz; W matni; Dozorca i róże; Nieszczęśliwi muszą się lepiej odżywiać; Dramatyczny koncert życzeń.

3. Kabaret Starszych Panów. [Cykl satyrycznych widowisk telewizyjnych]. Muzyka: J. Wasowski. Telewizja Polska 1958-1966. Emisja częściowo w nowej wersji pt. Kabaret jeszcze starszych panów. Telewizja Polska 1978-1981.

Nagrody

Nagroda tygodnika „Ekran” w 1964, nagroda telewizyjna Super Wiktor w 1992.

Zawartość

Części cyklu [w wersji pierwotnej]: Wieczór I. Popołudnie Starszego Pana; Wieczór II. Wieczór Starszego Pana; Wieczór III. Jesienna noc; Wieczór IV. Kaloryfeeria; Wieczór V. Druga wiosna; Wieczór VI. Smuteczek; Wieczór VII. Zielony karnawał; Wieczór VIII. Niepotrzebni mogą podejść; Wieczór IX. Zupełnie inna historia; Wieczór X. Niespodziewany koniec lata; Wieczór XI. Kwitnące szczeble; Wieczór XII. Nieznani sprawcy; Wieczór XIII. Przerwa w podróży; Wieczór XIV. Czternaście i trzy czwarte; Wieczór XV. Ostatni naiwni; Wieczór XVI. Zaopiekujcie się Leonem!, – nadto: Piosenka jest dobra na wszystko [I-III; programy złożone z wybranych piosenek z wcześniej nadanych wieczorów; zachował się tylko III z 1965]. – Części cyklu nadane w 1978-1981 w nowej wersji [inf. autora i wg Kabaret jeszcze starszych panów. Warszawa 1980]: [utwory nagrane ponownie z powodu zaginięcia pierwotnej wersji]: Pierwszy Wieczór Wspomnień: Herbatka; Drugi Wieczór Wspomnień: Tajemniczy mecenas; Trzeci Wieczór Wspomnień: Noc pełna wiatru; Czwarty Wieczór Wspomnień: Smuteczek; Piąty Wieczór Wspomnień: Kaloryfeeria; Szósty Wieczór Wspomnień: Zielony Karnawał; Siódmy Wieczór Wspomnień: Niespodziewany koniec lata; Jedenasty Wieczór Wspomnień: Kwitnące szczeble, – [nagrania pierwotne]: Wieczór dziewiąty – dziesiąty, dwunasty – szesnasty.

Wyd. w wyborze: Kabaret Starszych Panów. Warszawa: Czytelnik 1970-1973.

Wybór [1]. 1970, 197 s.

Wybór 2. 1973, 193 s.

Kabaret jeszcze starszych panów. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji 1980, 536 s.

Zawartość

Zawiera teksty Wieczorów I-VII w nowej wersji i wieczorów XII, XIV, XV w pierwszej wersji.

Wersja radiowa: Kabaret Starszych Panów. Polskie Radio 1960-1964.

Części cyklu [wg informacji w archiwum Polskiego Radia]: Kaloryfeeria; Drugie lato; Piosenka jest dobra na wszystko; Zielony karnawał; Niepotrzebni mogą podejść; Smuteczek; Zupełnie inna historia; Niespodziewany koniec lata; Nieznani sprawcy; Przerwa w podróży.

Wyd. osobne tekstów piosenek z nutami: Embarras. Walc. Z telewizyjnego Kabaretu Starszych Panów. Warszawa: Synkopa 1960, [2] k., wyd. nast. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1964. – Zmierzch. Slow-fox; Jesienna dziewczyna. Piosenka-fox. Z telewizyjnego Kabaretu Starszych Panów. Warszawa: Synkopa 1961, [3] k. – Starsi panowie dwaj. 1-4. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1963, 1965, 1966, 1969, 37 + 43 + 36 + 47 s. – Wizyta Starszych Panów. 16 piosenek. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1972, 47 s.

Wyd.: Kabaret Starszych Panów. [T.] 1. Warszawa: Do 1995, 149 s.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

4. Stokrotki ogrodnika Barnaby. [Widowisko telewizyjne]. Telewizja Polska 1961. Por. Słuchowiska radiowe.

5. Gdy miłość kończy się. Suita liryczno-groteskowa. Telewizja Polska 1962.

6. Listy z podróży. [Utwory satyryczne]. Warszawa: Czytelnik 1964-1975.

[1]. Listy z podróży. 1964, 95 s.

[2]. Listy z podróży. Poczta druga. 1969, 82 s.

[3]. Dziecko szczęścia. Listy z podróży. Poczta trzecia. 1975, 84 s.

7. Upał. Scenariusz filmowy. [Współautor:] J. Berens. Ekranizacja 1964.

See Studies Zobacz szczegóły pozycji

8. Baśnie Szecherezadka. [Utwory satyryczne]. Warszawa: Czytelnik 1966, 111 s.

Zawartość

Baśnie Szecherezadka: Noilamgyp; Srebrny dzwoneczek; O człowieku, który chwalił dystrybucję. – Opowieści upalne: 1. Susza; 2. Tranzakcja; W El Khabel. – Polowanie na maciorę api. – Fatalne uczucie pierwszego pilota. – Zemsta starego fotela. – Upiorny Sylwester. – Widok z balkonu. – Gosposia Czartorysiak. – Włocławek. – Ogród. – Dziewczyna pachnąca szczęściem. – Epuzer. – Dwugłos o mieście średniej wielkości. – Wielki Mamerdyner. – Na progu Nowego Roku: Opowieść dozorcy; Opowieść kominiarza; Opowieść listonosza. – Ogar; Grzybobranie; Skrzynki do pelargonii; Preludium B-moll; Zwierzenia przy psie; Deszcz. (Suita radiowa).

9. Divertimento. [Cykl satyrycznych widowisk telewizyjnych]. Muzyka: J. Wasowski. Telewizja Polska 1966-1968.

Zawartość

Części cyklu: 1966: Divertimento Opus 1: C-Moll; Divertimento Opus 2: Podróżni; Divertimento Opus 3: Szelesty jesienne; Divertimento Opus 4: Sylwestrowe. – 1967: Divertimento c-moll; Divertimento Opus 5: Stomatologiczne; Divertimento Opus 6: Figle sklerozy; Divertimento Ma non troppo. – 1968: Divertimento Opus 6 [!]: Wizyty; Divertimento Opus 7: Dziki lokator.

Wersja radiowa: Divertimento. Polskie Radio 1977.

Części cyklu [wg informacji w archiwum Polskiego Radia]: Jesienne szelesty; Sylwestrowe; Podróżni; Garden party [por. poz. ↑]; Skrzypek z kwartetu Czastuszkiewicza [por. poz. ↑].
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

10. Jedzcie stokrotki! Melodramacik warzywno-rodzinny. Muzyka: J. Wasowski. Prapremiera: Warszawa, Teatr Komedia 1966.

11. Deszczowa suita. Suita liryczno-groteskowa. Telewizja Polska 1967. Por. poz. ↑ (tu pt. Deszcz).

12. „Balladyna 68”. [Widowisko telewizyjne]. Muzyka: J. Wasowski. Telewizja Polska 1968. Druk zob. poz. ↑. Por. Słuchowiska radiowe.

13. Kabaret Starszego Pana. [Cykl satyrycznych widowisk telewizyjnych]. Muzyka: J. Wasowski. Telewizja Polska 1969-1970. Druk zob. poz. ↑.

Części cyklu: Garden party, czyli Zabawa w krzakach. 1969 [wersja radiowa zob. poz. ↑]; Skrzypek z kwartetu Czastuszkiewicza. 1970 [wersja radiowa zob. poz. ↑]; Ścigana. 1970.

14. Mężczyzna do wzięcia. [Widowisko telewizyjne]. Telewizja Polska 1969. Druk zob. poz. ↑. Por. poz. ↑ i Słuchowiska radiowe.

15. Teatrzyk Jeremiego Przybory. [Widowisko satyryczne]. Telewizja Polska 1969.

16. Będzie weselej. [Widowisko kabaretowe]. Telewizja Polska 1971. Por. Słuchowiska radiowe.

17. Happy-end. [Widowisko telewizyjne]. Telewizja Polska 1971. Druk zob. poz. ↑.

Nagrody

III nagroda w konkursie telewizji na oryginalny scenariusz widowiska telewizyjnego w 1970.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

18. Miłość do magister Biodrowicz. [Słuchowiska radiowe]. Warszawa: Czytelnik 1972, 99 s.

Zawartość

Miłość do magister Biodrowicz [Radio 1959]; Dorota [Radio 1961]; Jak pokochaliśmy Przedszkolankę [Radio 1959]; Dwóch mężczyzn szło drogą służbową [Radio 1959]; Z pierwszą wizytą.

Przekłady

czeski

utworu: Dorota: Wystawienie: Praga, Teatr Rokoko 1963.

19. Ślepe uczucie doktora Wyprostka. [Utwór dramatyczny]. Telewizja Polska 1972. Druk zob. poz. ↑. Por. Słuchowiska radiowe.

20. Dama z pieskiem. [Widowisko telewizyjne]. Telewizja Polska 1973. Por. poz. ↑ oraz Słuchowiska radiowe.

21. Gołoledź. [Komedia; współautor:] J. Wasowski. Prapremiera: Warszawa, Kabaret Dudek 1973. Druk zob. poz. ↑. Por. Słuchowiska radiowe.

22. X-3333. [Widowisko satyryczne]. Telewizja Polska 1973. Por. Słuchowiska radiowe.

23. Jedna, jedyna, wyśniona. [Widowisko telewizyjne]. Telewizja Polska 1974. Por. poz. ↑ oraz Słuchowiska radiowe.

24. Teatr Nieduży Jeremiego Przybory. [Cykl telewizyjnych widowisk satyrycznych]. Telewizja Polska 1974-1980. Druk zob. poz. ↑.

Części cyklu: Medea moja sympatia. Muzykał wg Eurypidesa. 1974 [por. Słuchowiska radiowe]; Książę ułomny. 1975 [por. Słuchowiska radiowe]; Definitywny upadek Prezesa. 1977; Departament trzynasty. 1980.

25. Opowieści Starszego Pana. [Cykl telewizyjnych widowisk satyrycznych]. Scenariusz i narracja J. Przybora. Muzyka: J. Wasowski. Telewizja Polska 1975-1978.

Zawartość

Części cyklu: 1975: Upiorny Sylwester; Natalia; Fotel; Ciotka Mizeria; Dziewczyna pachnąca szczęściem; Dziewanna, róża, gencjana; Nieszablonowa przysługa; Ogary; Misia; Dziecko szczęścia; Wirtuoz i Nieznajoma; Tajemniczy życzliwy; Ogród. – 1976: W sercu jodłowej kniei; Pierwszy bal; Zemsta na pustyni; Wielki Kamerdyner; Skrzynki do pelargonii; Noc karnawałowa; Kraniak i Dziwalewicz; Mastodont; Syrenka; Miasto średniej wielkości; Dorothy; Strzyżenie. – 1977: Tajemnica pani Agaty; Dwóch panów w windzie i pies; Dziadek Paździerzak; Przyjęcie; W kuchni; Perła. – 1978: Pierwszy bal [por. poz. ↑]; Kozioł wuja Hieronima; Golenie; Strzyżenie.

26. Divertimento. Warszawa: Czytelnik 1976, 233 s.

Zawartość

Od autora. – z poz. ↑: Divertimento op. 2 „Podróżni”; Divertimento op. 3 „Jesienne szelesty”; Divertimento op. 4 „Sylwestrowe”; Divertimento op. 5 „Stomatologiczne”, – poz. ↑ pt. Divertimento op. 8 „Pani Hortensja” w trzech częściach: Cz. 1. „Garden party”, cz. 2. „Skrzypek”, cz. 3 „Ścigana”. – Kabaret Starszych Panów: Wieczór XV. „Ostatni naiwni” [poz. ↑].

27. Pani X przeprasza. Widowisko rewiowo-kabaretowe. [Współautor scenariusza:] X. Zaniewska. Telewizja Polska 1976. Por. Słuchowiska radiowe.

28. Stan spoczynku. [Utwór dramatyczny]. „Scena” 1976 nr 8 s. 48-56.

Nagrody

II nagroda w Ogólnopolskim Konkursie Programów Kabaretowych i Estradowych w 1975.

29. Mieszanka firmowa. [Wybór utworów]. Warszawa: Czytelnik 1977, 558 s.

Zawartość

Teatr Eterek [poz. ↑]: Kłopoty mieszkaniowe [tu do tekstu z 1948 pisanego wespół z A. Marianowiczem włączono fragment audycji „Przeprowadzka” z 1950]; Bezbłędny rycerz; Gdzie Trzepałko. – Baśnie Szecherezadka [poz. ↑]: Baśnie Szecherezadka: Noilamgyp. Srebrny dzwoneczek. O człowieku, który chwalił dystrybucję; Zemsta starego fotela; Upiorny Sylwester; Ogród; Dziewczyna pachnąca szczęściem; Epuzer; Dwugłos o mieście średniej wielkości; Wielki Mamerdyner; Na progu Nowego Roku. (Opowiadania noworoczne panów: dozorcy, kominiarza, listonosza); Ogar; Skrzynki do pelargonii; Zwierzenia przy psie. – Listy z podróży [wybór z poz. ↑]. – Miłość do magister Biodrowicz [poz. ↑]: Miłość do magister Biodrowicz; Dwóch mężczyzn szło drogą służbową; Z pierwszą wizytą. – Kabaret Starszych Panów [poz. ↑]: Jesienna noc; Smuteczek; Niespodziewany koniec lata; Druga wiosna; Nieznani sprawcy; Czternaście i trzy czwarte. – Divertimento: Divertimento op. 4 – Sylwestrowe [poz. ↑]; Divertimento op. 5 – Stomatologiczne [poz. ↑]; Divertimento op. 8: Garden party [poz. ↑].
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

30. Uwiedziony. [Powieść satyryczna]. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji 1978, 167 s. Wyd. 2 Gdańsk: L&L 1998.

Nowa wersja utworów Książę ułomny [poz. ↑] i Mężczyzna do wzięcia [poz. ↑].

Adaptacje

teatralne

W formie monodramu: Teatr Jednego Aktora 1984 [wykonie: J. Zelnik].
Adaptacja: R. Witczak. Wystawienie: Jelenia Góra, Teatr Animacji 1987.

31. Ciociu, przestrasz wujka! Opowieści Starszego Pana. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji 1979, 220 s.

Zawartość

Od Autora. – Opowieści krótsze: Ciociu, przestrasz wujka! (Opowieść zasłyszana nocą, w pewnym hotelu, za ścianą); Tajemniczy życzliwy [por. poz. ↑]; Heteroseksualista; Kozioł ofiarny wuja Hieronima [por. poz. ↑]; Misia [por. poz. ↑]; Zemsta na pustyni. (Opowieść byłego spahisa) [por. poz. ↑]; Wirtuoz i Nieznajoma [por. poz. ↑]; Ponura libacja; Ponad puch lżejszy się stanę: Spotkanie z Cocoschką; Siostra Odorata od Solenizantek; Zielony kabriolet. – Opowieści dłuższe: Adagio i fuga; Jedna, jedyna, wyśniona. (Opowieść w dwunastu monologach) [por. poz. ↑]; Wieczorny gość; Partita na skrzypce i kroki; W cieniu zakwitającej bezinteresowności; Dama z pieskiem [por. poz. ↑]; Smutny walc.

32. Teatr nieduży. Warszawa: Czytelnik 1980, 309 s.

Zawartość

Adaptacje klasyki: Balladyna 68 w/g Słowackiego spłycił oraz uprzystępnił J. Przybora. [poz. ↑]; Medea, moja sympatia. Libretto wg Eurypidesa [poz. ↑]. – Sztuki obyczajowe: Ślepe uczucie mgra Wyprostka [poz. ↑]; Mężczyzna do wzięcia [poz. ↑]; Medea, moja sympatia (D.C.); Happy end [poz. ↑]. – Musicale: Gołoledź [poz. ↑]; Medea, moja sympatia. (Dokończenie). – Sztuki kryminalne: Definitywny upadek Prezesa [poz. ↑]; Departament trzynasty [poz. ↑].

33. Piosenki, które śpiewałem sam lub z Przyjacielem. [Wybór tekstów piosenek]. Wrocław: OTO [Ośrodek Teatru Otwartego] „Kalambur” 1990, 130 s.

34. Piosenki, które śpiewali inni. [Wybór tekstów piosenek]. Wrocław: OTO [Ośrodek Teatru Otwartego] „Kalambur” 1991, 274 s.

35. Autoportret z piosenką. [Wspomnienia]. Warszawa: ROK Corporation 1992, 183 s.

Tu też teksty piosenek z nutami.

36. Nieszczęśliwy wypadek podczas wniebowzięcia. [Wybór utworów satyrycznych]. [Katowice:] PiK 1994, 159 s.

Zawartość

Przedmowa, – z poz. ↑: Baśnie Szecherezadka; Zemsta starego fotela; Fatalne uczucie pierwszego pilota; Polowanie na maciorę api; Na progu Nowego Roku; Tryptyk Noworoczny [w poz. ↑ pt. Opowieść dozorcy; Opowieść kominiarza; Opowieść listonosza]; Upiorny Sylwester; Skrzynki do pelargonii; Wielki Mamerdyner; Dwugłos o mieście średniej wielkości; Widok z balkonu; Gosposia Czartorysiak; Ogar; Włocławek; Ogród; Epuzer; Zwierzenia przy psie, – z poz. ↑: Na pustyni [w poz. ↑ pt. Zemsta na pustyni]; Spotkanie z Cocoschką; Ciociu, przestrasz wujka!; Ponura libacja; Siostra Odorata od solenizantek; Tajemniczy życzliwy; Misia; Heteroseksualista; Wirtuoz i Nieznajoma; Kozioł ofiarny wuja Hieronima, – nadto: Nieszczęśliwy wypadek podczas wniebowzięcia.

37. Przymknięte oko opaczności. Memuarów część I-II; Zdążyć z happy endem. Memuarów część III. Warszawa: Tenten 1994, 1998, 171 + 219 + 219 s.

W tekście też słowa wybranych piosenek i fragmenty utworów J. Przybory.

Nagrody

Nagroda M. Ginter za najlepszą i najstaranniej wydaną pozycję memuarystyczną w 1994.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji

38. Uśmiechnij się Polaku, czyli piosenki Starszych Panów. Scenariusz: J. Przybora. Prapremiera: Czeski Cieszyn, Těšinské Divadlo 1996.

39. Wdowa po kwartecie smyczkowym. [Opowieści], Gdańsk: L&L 1999, 216 s.

Zawartość

Opowieści nowe: Wdowa po kwartecie smyczkowym; Imię; Przerwana pieśń. – Opowieści z tomu: Ciociu, przestrasz wujka! [poz. ↑].

40. ...słówko rymowane jak co roku. Warszawa: Odeon 2000, [63] s.

41. Kabaret Starszych Panów oraz Divertimento. Muzyka: J. Wasowski. Słowa J. Przybora. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA 2001, 77 s.

25 piosenek z nutami.

42. Piosenki prawie wszystkie. [Teksty piosenek]. Wstęp: W. Młynarski. Warszawa: Muza 2001, 590 s.

Wydania osobne tekstów piosenek z nutami, m.in.

Zob. też Twórczość poz. ↑, ↑, ↑.

• Manilla. Rumba. [Muzyka:] J. Wasowski. [Kraków:] Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1957, 24 k.
• Zakochałem się niechcący. Fokstrot. [Muzyka:] J. Wasowski. [Współwyd. z:] Kangur. [Muzyka:] Z. Ługowski. [Kraków:] Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1957, 25 k.
• Dla ciebie jestem sobą. [Muzyka:] J. Wasowski. [Współwyd. z:] Rude ćmy. Słowa: T. Urgacz. [Muzyka:] H. Klejne. [Kraków:] Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1962, 9 k.
• Nie pamiętam. [Muzyka:] J. Wasowski. [Współwyd. z:] Zawsze niech będzie słońce. Słowa: L. Oszanin. Tłumaczenie H. Goworski. [Muzyka:] A. Ostrowski. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1963, 4 s.
• Zakochamy się tak, jak trzeba. [Muzyka:] J. Wasowski. [Współwyd. z:] Jaka radość żyć. [Muzyka:] J. Papaj. Warszawa: Wydawnictwo Muzyczne Agencja Autorska [1983], [20] s.

Adaptacje

• Żołnierz królowej Madagaskaru. Scenariusz filmowy: J. Przybora, J. Zarzycki wg farsy S. Dobrzańskiego i J. Tuwima. Ekranizacja 1958.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji
• Alicja w Krainie Czarów. Tekst polski do ilustracji W. Disneya: J. Przybora. Warszawa: Egmont Polska 1994, 96 s.
• Piotruś Pan. [Ilustracje:] W. Disney. Na motywach powieści J.M. Barriego napisał J. Przybora. Warszawa: Egmont Polska 1994, 96 s.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji
• Książę i żebrak. Tekst polski osnuty na pomyśle M. Twaina do rysunków [W.] Disneya napisał J. Przybora. Warszawa: Egmont Polska 1995, 112 s.
• Arielka. Mała syrenka. [Ilustracje:] W. Disney. Na motywach baśni H.Ch. Andersena napisał J. Przybora. Warszawa: Egmont Polska 1996, 96 s.
• Oliver i spółka. [Ilustracje:] W. Disney. Opowiada J. Przybora. Warszawa: Egmont Polska 1996, 112 s.
• Robin Hood. Tekst polski do rysunków W. Disneya napisał J. Przybora. Warszawa: Egmont Polska 1996, 96 s.
• W. Disney: Herkules. Opowiada J. Przybora. Warszawa: Egmont Polska 1997, 96 s. Wyd. nast. tamże 2000.
• W. Disney: Bambi. Opowiada J. Przybora. Warszawa: Egmont Polska 2000, 96 s.
• Piotruś Pan. Musical. Libretto wg powieści J.M. Barriego: J. Przybora. [Muzyka:] J. Stokłosa. Prapremiera: Warszawa, Teatr Muzyczny „Roma” 2000. Wyd. libretta: Warszawa: Wydawnictwo Muzyczne i Nutowe Stokłosa Editions 2001.

Montaże piosenek z Kabaretu Starszych Panów, m.in.

• Pejzaż bez Ciebie. (Poświęcony J. Wasowskiemu). Scenariusz: W. Młynarski. Wystawienie: Warszawa, Teatr Współczesny 1985.
• Wesołe jest życie staruszka. Kabaret Starszych Panów. Wystawienie: Gdynia, Teatr Muzyczny 1986.
• Zimy żal. Scenariusz: J. Przybora, M. Umer. Wystawienie: Wrocław, Festiwal Piosenki Aktorskiej 1989 [później wystawione w Warszawa, Teatr Rampa].
• Piosenki Starszych Panów. Wystawienie: Radom, Teatr Powszechny 1990.
• Rodzina, ach!... Rodzina! Scenariusz: J. Skwark. Wystawienie: Olsztyn, Teatr im. S. Jaracza 1991.
• Nie bójmy się uczuć. Według tekstów J. Przybora i muzyki J. Wasowskiego. Wystawienie: Jelenia Góra, Teatr im. C. Norwida 1992.
• Piosenka jest dobra na wszystko. Scenariusz: A. Choińska. Wystawienie: Częstochowa, Teatr im. A. Mickiewicza 1992.
• Samotny wieczór, czyli herbatka przy ognisku. Tekst i piosenki J. Przybora. Muzyka: J. Wasowski. Scenariusz: P. Dąbrowski. Wystawienie: Zakopane, Teatr im. S.I. Witkiewicza 1992.
• Jak zatrzymać chwilę tę. Scenariusz: J. Butrym. Wystawienie: Kraków, Teatr Bagatela 1993.
• Prysły zmysły. Scenariusz: J. Szurmiej. Wystawienie: Opole, Teatr im. J. Kochanowskiego 1994.
• Piąty pokój, czyli tęsknota do dobrych obyczajów. Scenariusz: A. Hanuszkiewicz. Wystawienie: Warszawa, Teatr Nowy 1995.
• Nieduża miłość. Wystawienie: Będzin, Teatr Zagłębia 1998.
• Niespodziewany koniec lata. Wystawienie: Gdynia, Teatr Miejski 2002.
• Historia prosta, czyli piosenki z Kabaretu Starszych Panów. Wystawienie: Kraków, Scena Fundacji Starego Teatru 2003.
• Młodsi panowie dwaj. Scenariusz: T. Poniecki, M. Ciapka. Wystawienie: Gdynia, Teatr Muzyczny Junior 2004.
• Piosenka jest dobra na wszystko. Wystawienie: Kalisz, Teatr im. W. Bogusławskiego 2004.
• Piosenka jest dobra na wszystko. Scenariusz: M. Martini-Madej. Wystawienie: Poznań, Teatr Muzyczny 2005.

Słuchowiska radiowe i programy kabaretowe nadto m.in.

• zob. Twórczość poz. ↑, ↑, ↑, ↑,.
• Mordercy czasu. Polskie Radio 1950.
• Słowik bez dopłaty. Polskie Radio 1952 [wg humoreski P. Cvirki].
• Śmierć Ralfa Mitchela. Polskie Radio 1952.
• O człowieku, który musiał kichać. Polskie Radio 1953.
• Panna Zuzanna. Polskie Radio 1953.
• Baśnie Szecherezadka. Polskie Radio 1954.
• O człowieku, który zlitował się nad dyrektorem. Polskie Radio 1954.
• W jesiennym parku. Polskie Radio 1954.
• Bies Paskerwilów. Polskie Radio 1955 [parodia „Psa Bascervillów” A. Conan Doyle'a].
• Wieczór zimowy. Polskie Radio 1955.
• Drobne ogłoszenia. Polskie Radio 1956.
• Impresja deszczowa. Polskie Radio 1956.
• Muzyka i wiadomości ogórkowe. Polskie Radio 1957.
• Panowie o paniach. Polskie Radio 1958.
• U państwa Wyrko-Gnickich. Polskie Radio 1959.
• Stokrotki ogrodnika Barnaby. Polskie Radio 1960.
• W cichej fabryce piosenek. Polskie Radio 1960.
• Aureola – wersja krótsza. Polskie Radio 1963.
• Na progu Nowego Roku. Polskie Radio 1963.
• Podróżni. Polskie Radio 1964.
• X3333. Polskie Radio 1968 [por. Twórczość poz. ↑].
• Dama z pieskiem. Polskie Radio 1970 [wyróżnienie w konkursie Naczelnej Redakcji Programu III na słuchowisko współczesne; por. Twórczość poz. ↑].
• Gołoledź. Polskie Radio 1970 [por. Twórczość poz. ↑].
• Będzie weselej. Polskie Radio 1971 [por. Twórczość poz. ↑].
• Jedna, jedyna, wyśniona. Polskie Radio 1971 [por. Twórczość poz. ↑].
• Non omnis moriar. Polskie Radio 1971. Druk „Teatr Polskiego Radia” 1972 nr 4 s. 87-95.
See Studies Zobacz szczegóły pozycji
• Nieszczęśliwy wypadek podczas wniebowzięcia. Polskie Radio 1972. Druk pt. Nieszczęśliwy wypadek podczas wniebowstąpienia. „Teatr Polskiego Radia” 1972 nr 3 s. 29-38, „Scena” 1973 nr 12 s. 44-48 [por. Twórczość poz. ↑].
• Ślepe uczucie doktora Wyprostka. Polskie Radio 1972 [por. Twórczość poz. ↑].
• Trtyptyk myśliwski. Polskie Radio 1972.
• Tryptyk z jedną niewiadomą. Polskie Radio 1972.
• Książę ułomny. Polskie Radio 1973 [por. Twórczość poz. ↑].
• Smutny walc. Polskie Radio 1973. Druk „Teatr Polskiego Radia” 1974 nr 1 s. 62-74 [por. Twórczość poz. ↑].
• W cieniu zakwitającej bezinteresowności. Polskie Radio 1975 [wyróżnienie w konkursie Komitetu do Spraw Radia i Telewizji w 1975; por. Twórczość poz. ↑].
• Zaczęło się od adagia. Polskie Radio 1975.
• Zemsta starego fotela. Polskie Radio 1976 [por. Twórczość poz. ↑].
• Balladyna 68. Polskie Radio 1977.
• Medea moja sympatia. Polskie Radio 1977 [por. Twórczość poz. ↑].
• Mężczyzna do wzięcia. Polskie Radio 1977 [por. Twórczość poz. ↑].
• Pani X. [Współautorka:] X. Zaniewska. Polskie Radio 1977 [por. Twórczość poz. ↑].
• Partita d-moll na skrzypce solo. Polskie Radio 1977.
• Requiem za departament. Polskie Radio 1977.
• Serca o zmierzchu. Melodramat z końca lat 50. Polskie Radio 1977.
• Widok przez lornetkę. Polskie Radio 1977.
• Zuzanny i starzec. Polskie Radio 1977.

Omówienia i recenzje

• Ankieta dla IBL PAN ok. 1970, 1998.

Wywiady

• Starsi panowie dwaj. W rozm. z K. Nastulanką. „Polityka” 1964 nr 12.
• Nie bywam w kabaretach... Rozm. I. Wit-Kossowska. „Życie Warszawy” 1994 nr 89.
• O humorze bezinteresownym. Z J. Przybora. rozm. M. Łukaszewicz. „Nowe Książki” 1995 nr 2.
• Dziecka przybywa na starość. Rozm. J. Bończa-Szabłowski. „Rzeczpospolita” 1999 nr 282 [dot.: Piotruś Pan].
• Przybora. Pan jakby w jesień dopiero wbiegł. Rozm.: A. Kublik, M. Olejnik. „Gazeta Wyborcza” 1999 nr 39 dod. „Wysokie Obcasy”.
• Chłopiec przedwojenny. Rozm. G. Turnau. „Tygodnik Powszechny” 2003 nr 51/52.

Słowniki i bibliografie

• Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 2. Warszawa 1978 (M. Brykalska).
• Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (Redakcja).

Ogólne

Książki

• Luka w pamięci: Jeremi Przybora, Jerzy Wasowski. [Album fotograficzny]. [Oprac.:] R. Dziewoński, X. Zaniewska-Chwedczuk, M. Chwedczuk. Warszawa: Telewizja Polska. Biuro Współpracy Międzynarodwej i Handlu; Marki: Wydawnictwo Michalineum 2005, 87 s. [tu także fragmenty utworów i wypowiedzi J. Przybory].
• R. Dziewoński, M. i G. Wasowscy: Ostatni Naiwni. Leksykon Kabaretu Starszych Panów. Warszawa: Świat Książki 2005, 360 s.

Artykuły

• A. Jackiewicz. „Film” 1966 nr 34 [dot. Kabaretu Starszych Panów].
• A. Mostowicz: Los humorysty. „Ty i Ja” 1970 nr 10.
• M. Kwiatkowski: Spacerek przez ETEREK. „Radio i Telewizja” 1974 nr 13.
• B. Wykurz-Mantaj: Z okazji wznowienia „Kabaretu Starszych Panów”. „Literatura” 1979 nr 4.
• [K.T. Toeplitz] KTT: Efekt Przybory. „Kultura” 1980 nr 12.
• A. Wykurz-Mantajowa: Mądry dowcip. „Tygodnik Kulturalny” 1981 nr 2.
• E. Jędrzejko: O mechanizmach trawestacyjnych i ich funkcjach. (Na przykładzie trawestacji Jeremiego Przybory). „Język Artystyczny. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach” 1990 nr 1082.
• J. Krajczok: Językowy żart erotyczny Jeremiego Przybory, czyli subtelnie o czasach niesubtelnych. W: Eros, psyche, seks. Katowice 1993.
• I. Kiec: Przybory i Wasowskiego kabaretowy teatr w teatrze. „Czas Kultury” 1996 nr 3.
• K. Wróblewski: Dowcip słowotwórczy w tekstach Jeremiego Przybory. „Rozprawy Komisji Językowej. Wrocławskie Towarzystwo Naukowe” 1996 t. 22.
• B. Zając: Humor językowy Jeremiego Przybory w świetle teorii konwersacji Grice'a. „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Językoznawcze” 2000 z. 120.
• I. Kiec: Kabaretowe smuteczki starszych panów i... pań; Niektórzy nazywają mnie, słowo honoru, „poetą piosenki”. W tejże: Wyprzedaż teatru w ręce błazna i arlekina..., czyli o kabarecie. Poznań 2001.
• W. Szymborska: Laurka dla Przybory. W tejże: Nowe lektury nadobowiązkowe. Kraków 2002.
• K. Wróblewski: „Skrzydlate słowa” Jeremiego Przybory – rzecz o frazeologii autora „Kabaretu Starszych Panów”. „Rozprawy Komisji Językowej. Wrocławskie Towarzystwo Naukowe” 2002 [t.] 28.
• O. Chrzan: Zupełnie inna historia Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego. „Kultura Popularna” 2003 nr 1.
• B. Kudra: Czasownik w tekstach Jeremiego Przybory. „Stylistyka” 2003 [t.] 12.
• K. Wróblewski: Wieloznaczność jako źródło komizmu i dowcipu językowego w tekstach Jeremiego Przybory. „Rozprawy Komisji Językowej. Wrocławskie Towarzystwo Naukowe” 2003 [t.] 29.

Kabaret Starszych Panów

• A. Małachowski: Cylinder i proletariat. „Współczesność” 1966 nr 17.
• J.Z. Słojewski: Pożegnanie Starszych Panów. „Ekran” 1966 nr 33.
• [A. Słonimski] A.S.: Pożegnanie „Starszych Panów”. „Szpilki” 1966 nr 33.
• K.T. Toeplitz: Utopia Jeremiego Przybory. „Kultura” 1966 nr 51/52.
Go back to position Wróć do pozycji

Kabaret jeszcze starszych panów

• E. Odachowska-Zielińska: Azyl. „Nowe Książki” 1981 nr 12.
• M. Wydmuch: Mamka na Tamce. „Kultura i Życie” 1981 nr 29.

Divertimento [Cykl satyrycznych widowisk telewizyjnych]

• R. Kosiński: Rzecz o humorze. „Życie Literackie” 1966 nr 35.
Go back to position Wróć do pozycji

Mieszanka firmowa

• J. Maruszewski: Uśmiech Starszego Pana. „Nowe Książki” 1978 nr 4.
• B. Michałowska: Inteligentny relaks. „Polityka” 1978 nr 18.
Go back to position Wróć do pozycji

Przymknięte oko opaczności

• M. Łukaszewicz: Sprawcy są znani. „Nowe Książki” 1995 nr 2 [dot. Cz. I].
• L. Żuliński: Melancholia pogody. „Wiadomści Kulturalne” 1995 nr 8 [dot. Cz. I].
• P. Goźliński: Chłopiec przedwojenny. „Gazeta Wyborcza” 1998 nr 93 dod. „Książki” nr 4 [dot. Cz. II].
• M. Łukaszewicz: O potędze dobrego smaku. „Literatura” 1998 nr 10 [dot. Cz. II].
• M. Radgowski: Drugie oko. „Nowe Książki” 1998 nr 8 [dot. Cz. II].
Go back to position Wróć do pozycji

Piotruś Pan. [1994]

• Zob. Wywiady.
Go back to position Wróć do pozycji
Print
LICENCE_INFO