BIO
Urodzony 8 kwietnia 1927 w Sosnowcu; syn Jana Przeździeckiego, inżyniera, profesora Szkoły Górniczej w Dąbrowie Górniczej, i Marii z Szeligowskich, urzędniczki. W dzieciństwie mieszkał w Sosnowcu i Łagiewnikach. W 1940 przebywał w niemieckich obozach repatriacyjnych w Żurawicy i Pabianicach. Następnie mieszkał w Sosnowcu, Jeleśni i pracował kolejno jako sprzedawca, ślusarz, górnik. Zatrzymany przez Niemców, został wysłany do pracy w kopalni w Milwitz. W 1942-44 uczęszczał na tajne kursy z literatury i języka angielskiego zorganizowane w mieszczącym się przy kopalni Stalagu VIII B. Od 1943 działał w konspiracji jako żołnierz Armii Krajowej (pseudonim Witold). Po zakończeniu II wojny światowej uczył się w szkole średniej w Bytomiu, a od 1945/46 w Gimnazjum i Liceum dla Pracujących w Pruszkowie. W tym okresie był współorganizatorem Akademickiego Teatru na Wiśle w Warszawie. W czerwcu 1947 został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa i do października przebywał w więzieniu. W tymże roku zdał maturę i przez dwa lata studiował w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Równocześnie pracował jako tłumacz z języka angielskiego w Misji Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Pomocy i Odbudowy (UNRRA) i w Ambasadzie Brytyjskiej. W 1949 zawarł związek małżeński z Olgą Jutkiewicz (rozwód 1968). W 1949-55 był wykładowcą w Państwowym Liceum Techniki Teatralnej w Warszawie. Debiutował w 1955 Opowiadaniem festiwalowym, opublikowanym na łamach czasopisma „Nowa Kultura” (nr 46), nagrodzonym dyplomem honorowym Międzynarodowej Redakcji „Jeunesse du Monde” w konkursie literackim Festiwalu Młodzieży i Studentów w 1957 w Moskwie. W 1957-58 był konsultantem Ministerstwa Kultury i Sztuki do Spraw Teatru i Estrady. Rozwijał twórczość literacką w dziedzinie prozy, a później także dramatu. Współpracował z Polskim Radiem i Telewizją jako autor słuchowisk radiowych i sztuk telewizyjnych. Pisał także scenariusze filmowe. Był członkiem Związku Literatów Polskich (1960-79; w 1964-68 członek Komisji Zagranicznej, 1968-72 członek zarządu Oddziału Warszawskiego), Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (ITI; w 1964), Polskiego Oddziału Stowarzyszenia Kultury Europejskiej (SEC; od 1966). W 1965-71 wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie oraz redagował wydawany przez Ministerstwo Kultury i Sztuki „Biuletyn Informacyjny”. Wielokrotnie przebywał na stypendiach i kursach zagranicznych, m.in. w Wielkiej Brytanii (w 1968 kurs literatury angielskiej na uniwersytecie w Edynburgu oraz w 1972 i 1980 stypendia British Council), Holandii (1973), USA (uczestnik International Writing Program na University of Iowa w 1974/75 i 1979/80), w Republice Federalnej Niemiec (1981, 1983, 1985), Francji (1980, 1982), Szwecji (1983, 1985, 1986), Austrii (uczestnik Salzburg Seminar w 1985). W 1970 został sekretarzem Sekcji Literackiej Stowarzyszenia Autorów „Zaiks”. W 1970 zawarł związek małżeński z Mirosławą Wojciechowską. W 1982 wszedł w skład Zarządu Klubu Dramatopisarzy ITI; okresowo był jego prezesem. W 1989 został członkiem komitetu założycielskiego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (SPP), a następnie członkiem SPP. W 1998 został wiceprezesem Polskiego Oddziału SEC. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1973). Zmarł 11 grudnia 2020 w Warszawie.
Twórczość
1. Jaguar. [Opowiadania]. Warszawa: Iskry 1959, 270 s.
Zawartość
Adaptacje
radiowe
2. Dzień oczyszczenia. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Częstochowa, Teatr im. A. Mickiewicza 1962. Druk „Głos Młodzieży Wiejskiej” 1964 nr 1/2 s. 59-76. Por. poz. ↑, ↑.
Przekłady
rosyjski
Adaptacje
3. Kres. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1962, 144 s. Por. poz. ↑, ↑.
Nagrody
Przekłady
rosyjski
4. Wyrok. Scenariusz filmowy. [Współautor:] J. Passendorfer. Ekranizacja 1962.
5. Garść piasku. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Częstochowa, Teatr im. A. Mickiewicza 1963. Druk „Dialog” 1963 nr 11 s. 5-33.
Przekłady
angielski
francuski
hindi
rosyjski
szwedzki
6. Ruchome kamyki. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1964, 173 s.
Zawartość
Przekłady
angielski
7. Nasz przyjaciel Kain. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Częstochowa, Teatr im. A. Mickiewicza 1965. Por. poz. ↑.
Przekłady
angielski i chorwacki
8. Salon Paradis. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Katowice, Teatr Śląski im. S. Wyspiańskiego 1966.
9. Wycinanki. [Utwór dramatyczny]. „Dialog” 1968 nr 9 s. 13-28. Por. poz. ↑.
Nagrody
Przekłady
węgierski
10. Ostatnie piętro. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Warszawa, Teatr Polski, Scena Teatru Kameralnego 1969.
Przekłady
angielski i chorwacki
bułgarski
łotewski
niemiecki
11. Rów. Sztuka w trzech aktach. Powst. 1969. Prapremiera: Warszawa, Teatr Nowy, Scena Propozycji 1976. Wyd. Warszawa: Czytelnik 1981, 97 s.
12. Dzień oczyszczenia. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1970.
13. Brylant. (Sztuka w 2 aktach). „Dialog” 1971 nr 12 s. 32-52.
Przekłady
bułgarski
niemiecki
Adaptacje
radiowe
14. Pejzaż z bohaterem. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1971.
15. Wariat. Sztuka w 2 aktach i wielu syrtonomicznych obrazach. Warszawa, Teatr Polski, Scena Teatru Kameralnego 1971.
Przekłady
niderlandzki
niemiecki
16. Zapalniczka. [Utwór dramatyczny]. „Teatr Polskiego Radia” 1972 nr 4 s. 69-85. Polskie Radio 1973. Przedruk: „Teatr Polskiej Telewizji” 1974 nr 3 s. 61-91 oraz poz. 27.
Przekłady
czeski
17. Troje znad czarnej rzeki. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1975, 355 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1978, wyd. 3 1983. Por. poz. ↑.
18. Jasność nocy. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1976, 333 s. Wyd. 2 tamże 1979.
19. Znak życia. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1977, 321 s.
20. Kot. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1978, 196 s. Wyd. 2 tamże 1984.
21. Wypadek. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Łódź, Teatr im. J. Tuwima 1979. Por. poz. ↑.
Nagrody
Przekłady
czeski
Adaptacje
telewizyjne
22. Zakręt. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1979, 180 s.
23. Zielone lata. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1980.
Adaptacje
24. Solistka. [Powieść dla młodzieży]. Katowice: Śląsk [1981] 155 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1985, [wyd. 3] Łódź: Akapit Press 2003, 157 s.
Adaptacje
25. Masz ochotę na miłość? [Utwór dramatyczny]. Powst. przed 1982. Prapremiera: Warszawa, Teatr Rozmaitości 1983.
Przekłady
angielski
niemiecki
26. Punkt odniesienia. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1982, 100 s.
27. Egzekucja. [Opowiadania i utwory dramatyczne]. Warszawa: Książka i Wiedza 1983, 228 s.
Zawartość
28. Lekcja gimnastyki. [Powieść]. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza 1984, 199 s.
29. Zapamiętanie. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1984, 197 s.
30. Włamanie. (Sztuka w 2 aktach). „Dialog” 1986 nr 2 s. 28-54.
31. Sex shop. [Utwór dramatyczny]. Powst. przed 1987.
Nagrody
32. Bunkier. Sztuka w 2 aktach. Powst. przed 1988. Warszawa, Staszów: Staszowskie Towarzystwo Kulturalne 2004, 92 s.
Nagrody
33. Opowiadania niemoralne. Warszawa: Nowe Wydawnictwo Polskie 1992, 231 s.
34. Szał zamysłów. [Autobiografia]. Warszawa: Dom Wydawniczy Szczepan Szymański [1994], 254 s.
35. Pasja. Sztuka w 2 aktach. „Dialog” 1996 nr 8 s. 5-38.
36. Wszystko gra. Sztuka w 2 aktach. Ekranizacja Telewizja Polska 1997.
37. Miłość i inne sierpniowe wstrząsy. Powieść dla nastolatków sędziwych także. Staszów: Staszowskie Towarzystwo Kulturalne [2001], 136 s.
38. Nasz brat Kain. [Powieść]. Warszawa: Instytut Lwowski [2001], 220 s. Por. poz. ↑.
39. Pasja. Sztuka w 2 aktach; Passion. Ein schauspiel in zwei Akten. Staszów: Staszowskie Towarzystwo Kulturalne 2002, 114 s.
40. Tajemnica starego strychu. Śpiewogra w dwóch aktach. Polskim dzieciom ofiarowana. Zagnańsk, Warszawa [etc.]: Staszowskie Towarzystwo Kulturalne 2004, 60 s.
41. Rzut na taśmę. Sztuka teatralna w 5 obrazach. Warszawa; Zagnańsk: Świętokrzyskie Towarzystwo Regionalne 2005, 56 s.
Słuchowiska radiowe, m.in.
Przekłady
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 1966, 1988, 1998, 2005, 2006.
