BIO
Urodzony 7 kwietnia 1936 w Karwinie w Czechosłowacji; syn Adolfa Przeczka, górnika, i Agnieszki z domu Skorepova. Uczęszczał do Gimnazjum Pedagogicznego w Orłowej. Debiutował w 1953 wierszem pt. Piosenka pokoju, zamieszczonym na łamach gazetki młodzieży szkół średnich wydawanej w Czeskim Cieszynie pt. „Praca Szkolna” (nr 4). Po zdaniu w 1956 matury, pracował krótko jako nauczyciel w polskiej szkole podstawowej w Suchej Górnej. Od sierpnia 1956 do października 1958 odbywał służbę wojskową w armii czechosłowackiej, a po jej ukończeniu powrócił do pracy nauczycielskiej w polskich szkołach podstawowych w Karwinie (1958-60) i Bystrzycy nad Olzą (1960-64). W 1960 ożenił się z Jadwigą Buda, nauczycielką w polskich szkołach w Czechach. Od tegoż roku ogłaszał utwory dramatyczne dla teatrów szkolnych i amatorskich oraz liczne słuchowiska i audycje literackie dla programu polskiego Radia Ostrawa. W 1964-65 pełnił obowiązki inspektora do spraw kultury w Powiatowej Radzie Narodowej we Frydku-Mistku. W 1965-68 studiował politykę kulturalną w Wyższej Szkole Nauk Politycznych w Pradze. W 1967-68 pracował w Komitecie Okręgowym Komunistycznej Partii Czechosłowacji (KPCz) w Ostrawie, jako referent do spraw kultury i oświaty. W 1968 został zatrudniony na stanowisku redaktora w „Głosie Ludu” w Ostrawie. Od tegoż roku należał do KPCz. W 1969 z powodu publicznego protestu przeciw agresji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację, został wykluczony z partii i równocześnie zwolniony z pracy. Objęty zakazem druku w Czechosłowacji, publikował tomiki wierszy w Polsce. Liczne artykuły, felietony, wiersze, prozę oraz tłumaczenia poezji i prozy z języka czeskiego ogłaszał na łamach polskiej prasy literackiej wychodzącej w Czechosłowacji i w kraju, m.in. ostrawskiego „Głosu Ludu” (od 1956), cieszyńskiego „Zwrotu” (od 1958; także pod pseudonimem Lech Broda; w 1978 cykl felietonów pt. Pogaduszki, podpisany (wp)), „Ogniwa” (1970-73, 1977-87), „Życia Literackiego” (1971, 1977-86), „Opola” (1972, 1975-86), „Miesięcznika Literackiego” (1976-85). W 1970-77 pracował jako aktor, reżyser i kierownik literacki w Teatrze Lalek „Bajka” w Czeskim Cieszynie. W 1978-83 prowadził dział teatralny i czytelniczy w Zarządzie Głównym Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego (PZKO) w Czechosłowacji, mieszczącym się w Czeskim Cieszynie. Sprawował też funkcję kierownika literackiego Teatrzyku Poezji. W latach osiemdziesiątych prowadził w wychodzącym w Czeskim Cieszynie miesięczniku „Zwrocie” rubrykę pt. Listy rencisty (pod pseudonimami: Rencista, Twój Rencista). W 1983 powrócił do pracy w szkolnictwie i uczył w szkole podstawowej w Jabłonkowie. Został członkiem wielu stowarzyszeń twórczych, m.in. Gminy Pisarzy Czeskich w Pradze (od 1989) oraz Gminy Pisarzy Morawsko-Śląskich w Ostrawie i Brnie, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 1990), Syndykatu Dziennikarzy Czeskich (od 1991), Zrzeszenia Literatów Polskich w Republice Czeskiej (także jego współzałożyciel), Oddziału Opolskiego Związku Literatów Polskich (od 1993), Górnośląskiego Towarzystwa Literatów w Katowicach. W 1992 przeszedł na rentę inwalidzką. Współpracował stale z miesięcznikiem „Zwrot” i licznymi pismami czeskimi i słowackimi (m.in.: „Doktoran”, Praga, „Literarny Tyzdennik”, Bratysława), w 1997 wszedł w skład redakcji czasopisma „Alternativa-Nova” (Opawa). Otrzymał wiele polskich i czeskich nagród, m.in. Nagrodę Przepiórek za publicystykę literacką przyznawaną przez Czeski Fundusz Literacki w Pradze (1993), nagrodę artystyczną Wojewody Opolskiego (1995), nagrodę im. W. Hulewicza (1996). Odznaczony Złotym Medalem PZKO „Za Zasługi” oraz tytułem honorowym „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (1997). Zmarł 10 lipca 2006 w Trzyńcu.
Miał córkę Lucynę Przeczek-Waszkową, poetkę.
Twórczość
1. Przygoda na śniegu. [Utwór dramatyczny dla teatru szkolnego]. Prapremiera: Karwina 1960. Wyd. Czeski Cieszyn: Zarząd Główny PZKO [Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego] 1962, 40 s.
2. Uwaga! Profesor! [Utwór dramatyczny dla teatru amatorskiego]. Prapremiera: Bystrzyca 1962. Wyd. Czeski Cieszyn: Zarząd Główny PZKO [Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego] 1963, 50 s.
3. Każdy ma swego psikusa. [Utwór dramatyczny dla teatru szkolnego]. Prapremiera: Kozarzyska 1966. Wyd. Czeski Cieszyn: 1971, 30 s.
Wystawienia następne
4. Dziewczynka z ilustracji. [Utwór dramatyczny dla teatru lalek]. Prapremiera: Czeski Cieszyn, Teatr Lalek Bajka 1969. Wyd. Czeski Cieszyn: Zarząd Główny PZKO [Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego], 30 s.
5. Skrzyżowanie. [Proza poetycka; współautor:] W. Sikora. Czeski Cieszyn: Zwrot 1969, 25 s. [Informacja autora].
Zawartość
6. Fałszywy brylant. [Utwór dramatyczny dla teatru szkolnego]. Prapremiera: Sucha Górna 1970. Wyd. Czeski Cieszyn: Zarząd Główny PZKO [Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego] 1970.
Nagrody
Przekłady
słowacki
7. Złotogłowiec. [Utwór dramatyczny dla teatru lalek]. Prapremiera: Czeski Cieszyn, Teatr Lalek Bajka 1971. Wyd. Czeski Cieszyn: Zarząd Główny PZKO [Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego] 1972, 40 s. [Informacja autora].
8. Hasabór. [Utwór dramatyczny dla teatru lalek; współautor:] K. Kaszper. Czeski Cieszyn: Zarząd Główny PZKO [Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego] 1974, 40 s. [Informacja autora].
9. Pluskacz i Mąciwoda. [Utwór dramatyczny dla teatru lalek]. Prapremiera: Trzyniec, Teatr Groteska 1975. Wyd. Trzyniec: Dom Kultury 1987, 30 s.
Nagrody
Przekłady
czeski
10. Drumla. [Widowisko poetyckie]. Prapremiera: Czeski Cieszyn, Teatrzyk Zarządu Głównego PZKO [Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego] 1977. Druk scenariusza „Scena” 1979 nr 8 s. 46-48.
11. Czarna calizna. [Wiersze]. Katowice: Nakład Związek Literatów Polskich Oddział w Katowicach 1978, 20 s.
12. Śmierć pomysłu poetyckiego. [Wiersze]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1980, 86 s.
Zawartość
13. Wpisane w Beskid. [Wiersze]. Wybór i wstęp: E. Rosner. Bielsko-Biała: Beskidzkie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne 1980, 31 s. Przedruk zob. poz. ↑.
14. Szumne podszepty. [Wiersze]. Katowice: Śląsk 1982, 90 s.
Zawartość
15. Lufciorze. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Oldrzychowice, Zespół PZKO [Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego] 1985.
16. Księga urodzaju. [Wiersze]. Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie 1986, 61 s.
Zawartość
17. Nauka wierności. [Wiersze]. Katowice: Śląsk 1986, 91 s.
Zawartość
18. Strzapato Łyskula. [Komedia]. Prapremiera: Oldrzychowice, Jasień, Górna Łomna, Kocobędz, zespoły amatorskie 1986. Wyd. Czeski Cieszyn: Zarząd Główny PZKO [Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego] 1986. [Informacja autora].
19. Tercet. [Poemat]. Jędrzejów-Cieszyn: DJ-CCK [„Desa” Jędrzejów-Cieszyńskie Centrum Kultury] 1986, 10 s. [Informacja autora].
20. A jak przidziesz między wróny. [Utwór dramatyczny dla teatru amatorskiego]. Powst. 1987.
21. Kazinkowe granie. [Powieść]. „Głos Ludu”, Ostrawa 1989 nr 40-82. Wyd. osobne Warszawa: IBiS 1994, 133 s.
Nagrody
Przekłady
czeski
22. Przeczucie kształtu. [Wiersze]. Ostrawa: Profil 1989, 97 s.
Zawartość
23. Notatnik liryczny 1985-1990. [Wiersze]. [Wstęp:] S. Srokowski. Warszawa: Staromiejski Dom Kultury 1990, 67 s.
Zawartość
24. Trzeci krzyk koguta. [Powieść]. „Głos Ludu”, Ostrawa 1990 nr 57-85.
25. Bluszcz. [Opowiadania]. „Głos Ludu”, Ostrawa 1991 nr 68-87. Wyd. osobne Czeski Cieszyn: Zrzeszenie Literatów Polskich w RC [Republice Czeskiej] i Wydawnictwo Olza 1995, 116 s.
Zawartość
26. Dym za paznokciami. (Wybór wierszy]. Opole: Wydawnictwo Oddział Związku Literatów Polskich w Opolu – Oficyna Literacka Wers 1992, 218 s.
Zawartość
27. Dziewczyna z ostrogami. [Utwór dramatyczny dla teatru szkolnego]. Prapremiera: Trzyniec 1994. Wyd. Czeski Cieszyn: Zarząd Główny PZKO [Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego]. [Informacja autora].
28. Na ubitej ziemi. [Wiersze]. Jabłonków, Czechy: „Kawiarenka pod Pegazem” 1994, 70 s.
29. Mapa białych plam. [Wiersze]. Cesky Tesin: Wydawnictwo Ing. Antoni Sochor junior 1995, 36 s.
Zawartość
30. Małe nocne modlitwy; Wpisane w Beskid. [Wiersze]. Cieszyn: Wydawnictwo Macierzy Ziemi Cieszyńskiej 1996, 82 s.
Zawartość
31. Stolety kalendar=Stuletni kalendarz. [Wiersze]. Cesky Tesin: Sdruzeni Polskych Literatu v Ceske Republice 2001, 22 s.
Wybory utworów literackich w przekładach
czeski
Przekłady i adaptacje
Nadto
Przekłady z języka czeskiego:.
Prace redakcyjne
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1998.