BIO

Urodzony 20 kwietnia 1919 w Sosnowcu; syn Antoniego Poniatowskiego, urzędnika, i Heleny z Hursów. W 1928-36 uczęszczał do Gimnazjum im. S. Staszica w Sosnowcu, tu zdał maturę. W 1938 rozpoczął studia na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego oraz w Akademii Handlowej w Poznaniu. W tym okresie nawiązał współpracę z rozgłośnią Polskiego Radia w Poznaniu, dla której pisał felietony satyryczne. W czasie okupacji niemieckiej przebywał kolejno w Sosnowcu, Warszawie i Krakowie, utrzymując się z pracy fizycznej. Po zakończeniu wojny powrócił do Sosnowca. Pracował w 1945-47 w Wydziale Kultury i Sztuki Miejskiej Rady Narodowej w Sosnowcu. Brał udział w organizowaniu tamtejszego Teatru Miejskiego i był do 1946 jego kierownikiem literackim. Uczestniczył też w organizacji Towarzystwa Muzycznego, średniej szkoły muzycznej, teatru dziecięcego oraz oddziału Związku Polskich Artystów Plastyków w rejonie Zagłębia. Ożenił się z Lesławą Wróblewską. Od 1947 współpracował z Polskim Radiem; był współautorem cyklicznych audycji regionalnych Przy sobocie po robocie, Zaplanowali, wykonali, Komisja do spraw humoru (1951-52), U Karliczka brzmi pieśniczka i później Radiowa czelodka (1952-58; teksty do około 260 audycji), a także słuchowisk historycznych, humorystycznych i młodzieżowych. Debiutował drukiem w 1949 jako autor baśni dla dzieci, w następnych latach pisał m.in. opowiadania i wodewile. Od 1953 wchodził w skład Kolegium Artystycznego Teatru Satyry w Katowicach; w 1955-57 był kierownikiem artystycznym tej sceny; pisał także dla niej monologi satyryczne, skecze i widowiska estradowe. W 1959 został członkiem Związku Literatów Polskich. Od 1972 kierował działem kultury katowickiego dziennika „Wieczór”, w którym publikował liczne artykuły, noty i recenzje teatralne (podpisany też: (j); (j. pon.); (jot); (jot.)). Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1955). Zmarł 17 kwietnia 1980 w Katowicach.

Twórczość

1. Kłopoty i radości. [Baśnie]. Kraków: Wydawnictwo Książek Popularnych 1949, 47 s. Przedruk zob. poz. .

Zawartość

Dobra matka; Bohaterski jeż; Chora myszka; Zimowe zapasy.

2. O czym las stary gwarzy. [Baśnie]. Kraków: Wydawnictwo Książek Popularnych 1949, 48 s. Wyd. nast. Rzeszów: Resovia 1991. Przedruk zob. poz. .

Zawartość

Królowa puszczy; Wędrowcy; Wielkie zawody śpiewacze; O tym jak ptaki kukułkę ukarać chciały.

3. Przedziwne ale prawdziwe. [Baśnie]. Kraków: Wydawnictwo Książek Popularnych 1949, 40 s. Przedruk zob. poz. .

Zawartość

Lodowe kwiaty; W podmorskim ogrodzie; Kaktus także ma serce; Hultajska spółka.

4. Świat prawdziwych baśni. [Baśnie]. Kraków: Wydawnictwo Książek Popularnych 1949, 168 s.

Zawartość

Tajemnice łąki [poz. ]; O czym las stary gwarzy [poz. ]; W wodzie i nad wodą [poz. ]; Kłopoty i radości [poz. ]; Przedziwne ale prawdziwe [poz. ].

5. Tajemnice łąki. [Baśnie]. Kraków: Wydawnictwo Książek Popularnych 1949, 31 s. Przedruk zob. poz. .

Zawartość

Burza; Wielka siejba; Kłopoty ziarna grochu; Żarłoczne liście.

6. W wodzie i nad wodą. [Baśnie]. Kraków: Wydawnictwo Książek Popularnych 1949, 48 s. Przedruk zob. poz. .

Zawartość

Mała podróżniczka; Księżniczka jednej nocy; Władca srebrnego pałacu; O żabce, która fruwać chciała.

7. Na przodeczku. Wodewil w 2 aktach. Powst. 1953.

Nagrody

II nagroda w konkursie Departamentu Szkolenia Zawodowego Ministerstwa Górnictwa na sztukę o tematyce werbunkowej do szkół górniczych w 1953.

8. Kaczmarek mo gowa. Przygody śląskiej czelodki. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1955, XII, 311 s.

Zawartość

Przedmowa. – Kaczmarkowe zolyty i inksze klyty; Kaj te krupnioki?; Kaczmarek mo gowa; Górnicze błazny; Świąteczne porządki; Kolendziorze; Kaczmarkowa koza; Wyszkubki; Pojedziemy na gon...; Bumelant; Nasza marzaneczka; Na pszczyńskim zamku; Jedyn jedyn dla Kaczmarka; Koniec świata na Zołężu; Szerlok Holmes i jego pastuszek; Kawalerski wieczór; Francikowe wesele. – Opowiadania powstałe na podstawie audycji rozgłośni Polskiego Radia w Katowicach pt. „Radiowa czelodka”.

9. Wodewil hutniczy. Powst. przed 1955.

Nagrody

III nagroda w konkursie literackim zorganizowanym przez Wojewódzką Radę Narodową i Odział Związku Literatów Polskich w Katowicach z okazji 10-lecia Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w 1955.

10. Straszny Dziadunio. (Tragedia książąt pszczyńskich w 1 akcie z przyśpiewkami i tańcami). Śląska Literatura 1956 nr 16 s. 155-166.

11. Szopka polityczna. Prapremiera: Katowice Teatr Satyry 1956.

12. Filip i Teresa. Wodewil górniczy w 3 aktach. [Współautor:] R. Sadowski. Powst. przed 1958.

Informacja w ankiecie członkowskiej J. Ponityckiego do Związku Literatury Polskiej.
Powstał na zamówienie Zarządu Głównego Związku Zawodowego Górników.

13. Łosoś nie dziewczyna. [Opowiadania]. Warszawa: Iskry 1958 [właśc. 1957], 236 s.

Zawartość

Latająca ryba; Kłusownik; Głupi lin; Przeczucie; Zaczarowany staw; Bohater; Robaczywa wiśnia; Łosoś nie dziewczyna.

14. Nie z tej ziemi. Widowisko estradowe. [Współautor:] J. Nemo. Prapremiera: Katowice Teatr Satyry 1958.

15. Święta wojna. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1965.

16. Mecenas Kowalski. [Cykliczne widowisko telewizyjne]. Cz. 1-10. Telewizja Polska 1966-1967.

Adaptacje

Wesele na Górnym Śląsku. Na motywach sztuki S. Ligonia. Wystawienie: Zabrze, Teatr Nowy im. G. Morcinka 1980.

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 2. Warszawa 1978 (A. Szałagan).
• „Rocznik Literacki 1980” (A. Biernacki).

Ogólne

Artykuły

M. Fazan. „Rocznik Katowicki1983.

Kaczmarek mo gowa

S. Dąbrowski. „Kwartalnik Opolski1956 nr 2.