BIO

Urodzona 19 stycznia 1926 w Kołomyi; córka Franciszka Podrazy, zawodowego wojskowego, i Apolonii z Krajewskich. Dzieciństwo spędziła w Żółkwi pod Lwowem. Po wybuchu II wojny światowej w 1939 przebywała we Lwowie, gdzie w czasie okupacji niemieckiej uczęszczała na tajne komplety gimnazjalne i zdała maturę. Po wojnie, w ramach tzw. akcji repatriacyjnej przyjechała do Krakowa. Od 1945 studiowała filologię polską i historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ); w 1951 uzyskała magisterium. Debiutowała w 1947 recenzją Ludzi stamtąd Marii Dąbrowskiej, opublikowaną na łamach pisma „Wieś i Państwo” (nr 3; podpisana Maria Podraza). W 1949 wyszła za mąż za Jerzego Kwiatkowskiego, polonistę (później historyka literatury i krytyka). W 1948-74 pracowała w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (IBL PAN); początkowo była zatrudniona (do 1951 na pracach zleconych) w krakowskiej Pracowni Bibliograficznej gromadzącej materiały do bibliografii zawartości czasopism polskich XIX w., którą kierowała w 1953-62, następnie przeszła do Pracowni Historii Literatury Okresu Młodej Polski. Zajęła się m.in. edytorstwem poezji tego okresu. Studia i artykuły poświęcone poezji i krytyce Młodej Polski ogłaszała m.in. w „Pamiętniku Literackim, Tekstach, Twórczości, Ruchu Literackim” (od 1982 członek komitetu redakcyjnego), „Piśmie, Dekadzie Literackiej”. W 1964 uzyskała na UJ doktorat na podstawie rozprawy pt. Wacław Rolicz-Lieder (promotor prof. Kazimierz Wyka). W 1966 przebywała na stypendium naukowym we Francji. W 1967 została członkiem Komisji Historycznoliterackiej Oddziału PAN w Krakowie. W 1970 uzyskała w IBL stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy pt. Młodopolskie harmonie i dysonanse; w tymże roku objęła kierownictwo Pracowni Literatury Młodej Polski IBL w Krakowie. W 1972 została członkiem komitetu redakcyjnego serii IBLHistoria i Teoria Literatury. Studia”. W 1974 podjęła (na stanowisku docenta) pracę w Instytucie Filologii Polskiej UJ. Od 1978 redagowała, wspólnie z J. Kwiatkowskim (po jego śmierci w grudniu 1986 – samodzielnie), serię „Biblioteka Poezji Młodej Polski”. W 1981 objęła funkcję kierownika Zakładu Literatury Polskiej XIX Wieku Instytutu Filologii Polskiej UJ. W 1981-95 była członkiem Komitetu Nauk o Literaturze PAN. W 1982 została mianowana profesorem nadzwyczajnym. W 1986 przeszła na emeryturę. W 1987 została profesorem zwyczajnym na UJ. W 1991-92 wykładała na uniwersytecie w Moguncji (Republika Federalna Niemiec). W 1986 została przyjęta do utajnionego wówczas stowarzyszenia literatów, funkcjonującego legalnie od 1988 jako Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. W 1993 została członkiem korespondentem, a w 1999 członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności oraz członkiem Polskiego Towarzystwa Komparatystycznego (od 1994 oddział International Comparative Literature Association). Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi (1982), Krzyżem Kawalerskim (1984) i Krzyżem Oficerskim (1996) Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1995). W 1994 otrzymała nagrodę Wojewody Krakowskiego, w 2001 nagrodę Stołecznego Królewskiego m. Krakowa, w 2004 Laur Jagielloński. W 2007 otrzymała odznaczenie „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”, przyznawane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zmarła 5 kwietnia 2016 w Krakowie

Twórczość

1. Wacław Rolicz-Lieder. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1966, 252 s.

Rozprawa doktorska.

2. Młodopolskie harmonie i dysonanse. [Studia]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1969, 285 s.

Rozprawa habilitacyjna.

Zawartość

Od autorki. – Zagadnienie polskiego symbolizmu; Ideał jedności doskonałej. (O Antonim Langem jako krytyku); „Żyjąc w pięknie ...”. (O Miriamie-krytyku); Tragiczna wolność. (O Marii Komornickiej); Gdzie umieścić Leśmiana? (Próba lokalizacji historycznoliterackiej); Symbolika kreacji artystycznej; Salome i androgyne. (Mizoginizm a emancypacja); Bóg, ofiara, clown czy psychopata? (O roli artysty na przełomie XIX i XX wieku).

Przekłady

francuski

artykułu Salome i androgyne: [Przeł.] L. Grobelak. „Literary Studies in Poland”, Wrocław T. 7: 1981 (Mizoginizm a emancypacja).

3. Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski. Teoria i praktyka. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1975, 424 s. Wyd. 2 Kraków: Universitas 1994; wyd. 3 poprawione tamże 2001.

Nagrody

Nagroda Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki II stopnia w 1976.

Zawartość

Wstęp. – Cz. I: Teoria symbolizmu. – Cz. II: Poetyckie realizacje: Wprowadzenie historycznoliterackie; Od alegorii do symbolu [„Postać”; Przypowieść; Symbole-mity; Symbole „znaczące”; Symbole-klucze; Symbol genezyjski; Symbol architektoniczny; Zejście w głąb; Martwa natura]; Ekwiwalentyzacja symbolistyczna, czyli myślenie za pomocą obrazów [Uwagi ogólne; Transpozycja muzyki na słowo; Fabularne ekwiwalenty uczuciowe; Pejzaż wewnętrzny; Montaż asocjacyjny; Technika oniryczna; Porównanie; Identyfikacja. Podmiot liryczny w świecie fantastyki poetyckiej; Zagubienie desygnatu; Metafora; Połączenie synestezyjne]; Próby przełamania konwencji językowej; Sugestia; Opis i narracja; Zakończenie. – Cz. III: Uzupełnienie: Symbolika kreacji artystycznej; Salome i Androgyne. Mizoginizm a emancypacja; Bóg, ofiara, clown czy psychopata? O roli artysty na przełomie XIX i XX wieku.

Przekłady

francuski

rozdziału Teoria symbolizmu [wersja skrócona]: „Acta Universitatis Wratislaviensis 1982 s. 13-28.

4. Somnambulicy – dekadenci – herosi. Studia i eseje o literaturze Młodej Polski. Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie 1985, 484 s.

Nagrody

Nagroda Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w 1986 i wyróżnienie Funduszu Literatury w 1986.

Zawartość

O Młodej Polsce: I. Przełomowe znaczenie literatury Młodej Polski; Pustka – otchłań – pełnia. Ze studiów nad młodopolską symboliką inercji i odrodzenia; Młodopolskie konstrukcje sobowtórowe; Homo militans i homo faber. O nurcie heroicznym w literaturze Młodej Polski; Somnambulicy. O młodopolskiej konwencji onirycznej; Schopenhauer i chuć. – II. Inspiracje japońskie w literaturze Młodej Polski. Rekonesans; Pro „et contra. Polscy krytycy o Gabrielu d'Annunzio. – III. Tragiczna wolność. (O Marii Komornickiej); „Ciemność na nas uderza...”. (O Stanisławie Korab Brzozowskim); Wieża z kości słoniowej i kazalnica, czyli między Des Esseintesem a Piotrem Skargą. (O Tadeuszu Micińskim); „Naga dusza” i „epoka mundurów”. (O Stanisławie Przybyszewskim); Gdzie umieścić Leśmiana?. Próba lokalizacji historycznoliterackiej; Ideał jedności doskonałej. (O Antonim Langem jako krytyku); „Żyjąc w pięknie...”. (O Miriamie-krytyku). – Nie tylko o Młodej Polsce: O muzycznej i niemuzycznej koncepcji poezji; Przyjedzie taki i ...; Memento mori i memento vivere. (O tańcu).”.

Przekłady

włoski

artykułu Pro et contra. Polscy krytycy o Gabrielu d'Annunzio: [Przeł.] P. Marchesani. W: D'Annunzio nelle culture dei paesi slavi. Venezia 1979.

5. Literatura Młodej Polski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1992, 351 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. Dzieje Literatury Polskiej. Synteza Uniwersytecka Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1997, wyd. 3 1997, wyd. 4 2000, wyd. 5 2001.

Nagrody

Nagroda Ministra Edukacji Narodowej w 1993.

6. Wolność i transcendencja. Studia i eseje o Młodej Polsce. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2001, 343 s.

Zawartość

O Młodej Polsce. – I.] I: Sytuacja uwięzienia i zdobywania wolności: Dusza – ciało; Rzeczywistość – byt idealny; Pęta czy ślubny pierścień; Pułapka epistemologiczna; Determinizm; Więzienie polityczne; „Wszechwięzienie” i „skazaniec”. – Młodopolska wyobraźnia katastroficzna: Zarys problematyki. – Młodopolskie doświadczenie transcendencji: Ekstaza; Inny byt lub zaświat. – Obraz Boga wśród światopoglądowych przemian Młodej Polski. – Kompleks Parsifala, czyli o młodopolskim ideale czystości: Introdukcja; Uwiedziona niewinność; Szukanie winowajcy; „Wstyd duszy” w wydaniu kobiecym; „Wstyd duszy” w wydaniu męskim; Czystość przedmałżeńska panów; Artysta i czystość; Czystość a czyn; „Patos czystości i prawości”. – Młodopolska femina: Garść uwag; W oczach mężczyzn; Zmienić płeć czy ją zaakceptować?; Kobiece problemy i ich symbolika; Polski dekadentyzm w wersji kobiecej. – Stabilizacja czy nomadyzm?: Z problematyki domu w literaturze Młodej Polski. – Ibsenowska „prawda” w literaturze Młodej Polski. – Wzniosłość, Słowacki i Młodopolski ekspresjonizm. – [Cz.] II. Glosy do Wyspiańskiego: Glosa I: Kościół Boga czy czarta; Glosa II: Krwawe ręce; Glosa III: Dlaczego „Róża” nie zaćmiła „Wesela”? O przyczynach powodzenia dzieła Wyspiańskiego. – „Pan Błyszczyński” Bolesława Leśmiana: Jak powstawał „Pan Błyszczyński”; Propozycja lektury „Pana Błyszczyńskiego”. – Nie tylko o Młodej Polsce. – Literatura a poznanie, czyli o wyrażaniu niewyrażalnego.

Przekłady

angielski

wersja skrócona artykułu Ibsenowska „prawda” w literaturze Młodej Polski: Ibsenian „truth” in the literaturę of Young Poland. Przeł. M. Iwińska. W: Totenmesse. Modernism in the Culture of Northern and Central Europe. Warsaw 1996.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Magnuszewski – Berent – Kaden. (Próba analizy nurtu stylistycznego). [Współautor:] J. Kwiatkowski. W: Księga pamiątkowa ku czci Stanisława Pigonia. Kraków 1961 s. 415-433.
Leśmianowy „czyn. Ruch Literacki 1964 nr 5/6 s. 259-272.
Wacław Rolicz-Lieder. 1866-1912. W: Obraz literatury polskiej. Seria 1 t. 1. Warszawa 1968 s. 448-472.
Symbolistyczna koncepcja poezji. Pamiętnik Literacki 1970 z. 4 s. 91-138.
Maria Komornicka. (1876-1949). W: Obraz literatury polskiej. Seria 5 t. 3. Kraków 1973 s. 393-416.
U źródeł dwudziestowiecznego autotematyzmu. (Ze studiów nad poezją okresu Młodej Polski). W: Problemy literatury polskiej lat 1890-1939. Seria 2. Wrocław 1974 s. 223-260.
Wybrane wiersze Kazimierza Tetmajera. W: Literatura polska w szkole średniej. Warszawa 1975 s. 320-334.
Badania nad literaturą okresu Młodej Polski. Biuletyn Polonistyczny 1976 nr 4 s. 66-83.
Kazimierz Wyka jako badacz literatury Młodej Polski. Pamiętnik Literacki 1977 z.1 s. 19-33, przedruk w: Kazimierz Wyka. Charakterystyki, wspomnienia, bibliografia. Kraków 1978 s. 76-92.
Zenon Przesmycki (Miriam). 1861-1944. W: Obraz literatury polskiej. Seria 5 t. 4. Kraków 1977 s. 7-38.
Stanisław Przybyszewski zur deutschen Literatur. W: Gebrauchsliteratur. Interferenz – Kontrastivität. Frankfurt am Main, Bern 1982 s. 89-98.
Sytuacja uwięzienia i zdobywania wolności. O jednym z młodopolskich symboli – kluczy. Pamiętnik Literacki 1988 z. 3 s. 43-75.
Wyobraźnia katastroficzna w literaturze Młodej Polski. Rocznik Komisji Historycznoliterackiej 1990 [t.] 27 s. 61-72.
Le symbolisme belge et la littérature de la Jeune Pologne. „Oeuvres et critiques”, Paris 1993 R. 17 s. 171-190.
Młodopolska femina. Garść uwag. Teksty Drugie 1993 nr 4/6 s. 36-53.
Młodopolskie doświadczenie transcendencji. W: Stulecie Młodej Polski. Kraków 1995 s. 93-117.
Ibsenowska „prawda” w literaturze Młodej Polski. Ruch Literacki 1996 nr 2 s. 137-150.
Literarische Freundschaft, literarische Verwandschaft. W: Wacław Rolicz-Lieder und Stefan George. Gedichte – Briefe. Stuttgart 1996 s. 127-137.
Obraz Boga wśród światopoglądowych przemian Młodej Polski. (Na przykładzie poezji). Ruch Literacki 1997 z. 6 s. 779-798.
Stabilizacja czy nomadyzm? Z problematyki domu w literaturze Młodej Polski. W: Obraz domu w kulturach słowiańskich. Warszawa 1997 s. 107-119.
Kazimierz Wyka. (1910-1975). W: Uniwersytet Jagielloński. Złota Księga Wydziału Filologicznego. Kraków 2000 s. 623-665.
Rozważania rocznicowe o Juliuszu Słowackim. Ruch Literacki 2000 z. 1 s. 1-10, przedruk pt. „Te powiewy ogniste z niewidzialnego świata ”. O poezji Juliusza Słowackiego. „Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności1999/2000 s. 110-121.
Kazimierz Tetmajer – metafizyk. W: Poezja Kazimierza Tetmajera. Interpretacje. Kraków 2003 s. 7-18.
Przedranna epifania Tadeusza Micińskiego. (O wierszu „Już świt...”). W: Poezja Tadeusza Micińskiego. Interpretacje. Kraków 2004 s. 7-24.
Kogo przywołują młodopolskie apostrofy? Z rozważań nad koncepcją człowieka u progu XX wieku. W: Dobra pamięć. Księga pamiątkowa poświęcona Profesorowi Tomaszowi Weissowi. Kraków 2005 s. 91-112.
Od niebieskiego Jeruzalem do szklanej Polski. Kulturowe konteksty „szklanych domów” Żeromskiego. W: Literatura – Kulturoznawstwo – Uniwersytet. Księga ofiarowana Franciszkowi Ziejce w 65 rocznicę urodzin. Kraków 2005 s. 7-19-163.
Pornografia” Witolda Gombrowicza i „Liaisons dangereuses” Chaderlos de Laclos. Rozważania intelektualne. W: Polnische Literatur im europäischen Kontext. München 2005 s. 187-198.
Potrójna teofania Leopolda Staffa. „Mój Bóg to przepaść", „Noc”, „Zasłony”. W: Poezja Leopolda Staffa. Interpretacje. Kraków 2005 s. 7-19.
Leopold Staff i Bolesław Leśmian, czyli o dwóch poematach tercyną. W: Poetyka, polityka, retoryka. Warszawa 2006 s. 246-255.

Prace edytorskie i redakcyjne

1. W. Łoziński: Czarny Matwij. [Powieść]. Tekst do druku przygotowała, posłowiem i przypisami opatrzyła M. Podraza-Kwiatkowska. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1954, 296 s. Wyd. nast. tamże 1956.
2. F. Nowicki: Wybór poezji. [Oprac. i wstęp:] M. Podraza-Kwiatkowska. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1960, 109 s.
3. W. Rolicz-Lieder: Wybór poezji. Wybór, wstęp, przypisy, bibliografia: M. Podraza-Kwiatkowska. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1962, 349 s. Wyd. nast. pt. Poezje wybrane. Kraków: Wydawnictwo Literackie 2003.
4. Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski. Oprac. M. Podraza-Kwiatkowska. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1973, 731 s. Biblioteka Narodowa I, 212. Wyd. 2 rozszerzone tamże 1977, 781 s., wyd. 3 przejrzane i uzupełnione tamże 2000, LXXXVII, 725 s.
5. Młodopolski świat wyobraźni. Studia i eseje. Pod red. M. Podrazy-Kwiatkowskiej. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977, 417 s.
6. S.K. Brzozowski: Poezje zebrane. Oprac. M. Podraza-Kwiatkowska. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1978, 111 s.
7. Jahrhundertwende. Die Literatur des Jungen Polen 1890-1918. Dichtungen, Szenen, Manifeste, Fragmente. [Wyd. i wstęp:] M. Podraza-Kwiatkowska. Leipzig, Weimar: Kiepenheuer 1979, 280 s.
8. Studia o Tadeuszu Micińskim. Pod red. M. Podrazy-Kwiatkowskiej. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1979, 454 s.
9. J. Kwiatkowski: Magia poezji. (O poetach polskich XX wieku). Wybór: M. Podraza-Kwiatkowska, A. Łebkowska. Posłowie: M. Stala. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1995, 436 s. Wyd. 2 tamże 1997.
10. Stulecie Młodej Polski. Studia. [Red. M. Podraza-Kwiatkowska. ]. Kraków: Universitas 1995, 616 s.
11. M. Komornicka: Utwory poetyckie prozą i wierszem. Oprac. M. Podraza-Kwiatkowska. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1996, 462 s.
12. M. Pawlikowska-Jasnorzewska: Wybór poezji. Oprac. J. Kwiatkowski. Przejrzały i uzupełniły: M. Podraza-Kwiatkowska i A. Łebkowska. Wyd. 5. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1998, CXXIV, 308 s. Biblioteka Narodowa I, 194.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1983, 1988, 1998, 2006.

Wywiady

Teraz już kocham Kraków... Rozm. M. Florkowska. Alma Mater 2001 nr 29.
Jubileuszowa rozmowa z prof. Marią Podrazą-Kwiatkowską. Rozm. A. Czabanowska-Wróbel. Alma Mater 2006 nr 79.

Słowniki i bibliografie

Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (Redakcja).
M. Zaczyński: Maria Podraza-Kwiatkowska – Biobibliografia. W: W kręgu Młodej Polski. Prace ofiarowane Marii Podrazie-Kwiatkowskiej. Kraków 2001.

Ogólne

Artykuły

M. Stala: Sens wysiłku historyka literatury. Jubileusz prof. Marii Podrazy-Kwiatkowskiej. Dekada Literacka 1991 nr 9.

Wacław Rolicz-Lieder

M. Jastrun: Rolicz-Lieder. Poezja 1966 nr 7.
A. Reykowska: O Wacławie Rolicz-Liederze. Nowe Książki 1967 nr 5.
M. Sienkiewicz: Dzieje poety-konstruktora. Życie Literackie 1967 nr 9.
T. Weiss: Nowe studia o pisarzach Młodej Polski. Ruch Literacki 1967 nr 2 [dot. także: Myśl teatralna Młodej Polski; R. Taborski: Trzech dramatopisarzy modernistycznych].
J.J. Lipski. „Pamiętnik Literacki1968 z. 4.

Młodopolskie harmonie i dysonanse

W.P Szymański: Harmonie i dysonanse. Życie Literackie 1969 nr 50, przedruk w tegoż: Między ciemnością a świtem. Kraków 2005.
J.Z. Brudnicki: Epoka literatury amorficznej czy stylowej. Twórczość 1970 nr 3.
J. Michalik: Wokół młodopolskiego symbolizmu. Ruch Literacki 1970 nr 3.
T. Weiss: Młodopolskie studia Marii Kwiatkowskiej. Miesięcznik Literacki 1970 nr 1.
T. Wróblewska: Dysonanse i harmonie. Nowe Książki 1970 nr 2.

Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski

B. Potoczny: Poetyka symbolizmu. Odra 1976 nr 11.
A. Sulikowski: Symbolika poezji młodopolskiej. Twórczość 1976 nr 8.
T. Walas: Triumf pionierstwa. Nowe Książki 1976 nr 10.
B. Sikorowska. „Ruch Literacki1978 nr 1.
J. Zieliński. „Pamiętnik Literacki1978 z. 3.

Somnambulicy – dekadenci – herosi

A. Niewiadowski: Krajobrazy Młodej Polski. Życie Literackie 1985 nr 44.
A. Borowicz: Dekadenci i moderniści. Poezja 1986 nr 7/8.
I.S. Fiut: Filozoficzne arche somnambulików, dekadentów i herosów. Pismo Literacko-Artystyczne 1986 nr 3.
A. Nowakowski. „Ruch Literacki1986 nr 2.
T. Walas: W gąszczu Młodej Polski. Twórczość 1986 nr 10.

Literatura Młodej Polski

W. Gutowski. „Pamiętnik Literacki1993 z. 3/4.
G. Leszczyński: Młoda Polska raz jeszcze. Nowe Książki 1993 nr 4.
B. Wierszyłowska. „Kwartalnik Opolski1993 nr 3.
J. Krzysztoforska-Doschek. „Wiener Slavistische Jahrbuch1994 nr 1.
T. Lewandowski: Sztuka syntezy. Teksty Drugie 1994 nr 1.
F. Ziejka. „Ruch Literacki1994 nr 3/4.

Wolność i transcendencja

A. Czabanowska-Wróbel: Młoda Polska – jedność przeciwieństw. Dekada Literacka 2002 nr 3/4.
P. Próchniak. „Ruch Literacki2002 z. 6.
W. Gutowski. „Pamiętnik Literacki2004 z. 1.
M. Stala: Zrozumieć Młodą Polskę. Wokół „Wolności i transcendencji” Marii Podrazy-Kwiatkowskiej. W tegoż: Przeszukiwanie czasu. Przechadzki krytycznoliterackie. Kraków 2004.

W. Rolicz-Lieder: Wybór poezji

P. Hertz. „Nowa Kultura1963 nr 18.
W. Szymański. „Tygodnik Powszechny1963 nr 44.
A. Matuszyk: Krytyczne wydanie poezji zapoznanego modernisty. Ruch Literacki 1964 nr 2.

Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski

B. Rogatko: Polskie dyskusje literackie. Życie Literackie 1974 nr 22.
B. Potoczny: Młodopolskie programy i dyskusje. Teksty 1975 nr 3.
B. Sikorowska. „Ruch Literacki1976 nr 6.

Jahrhundertwende

[A. Krzemiński] kz.: Młoda Polska w NRD. Twórczość 1983 nr 10.

Studia o Tadeuszu Micińskim

M. Stala. „Literary Studies in Poland”, Wrocław T. 7: 1980.
M. Wyka: Tadeusz Miciński pisarz niebezpieczny. Literatura 1980 nr 15.
J. Zieliński: Chaos i ład. Twórczość 1980 nr 8.
T. Linkner. „Pamiętnik Literacki1981 z. 1.

Stulecie Młodej Polski

Lektor: Spojrzenie wstecz. „Tygodnik Powszechny1996 nr 1.
J. Wróbel. „Ruch Literacki1996 nr 3.
G. Igliński. „Pamiętnik Literacki1997 z. 3.

M. Komornicka: Utwory poetyckie prozą i wierszem

Lektor: Dziwna dusza i dziwne ciało” „Tygodnik Powszechny 1997 nr 10.
A. Czabanowska-Wróbel: Powrót Komornickiej. Dekada Literacka 1997 nr 2/3.