BIO
Urodzony 22 lipca 1886 w Poznaniu w rodzinie robotniczej; syn Tomasza Płonki i Józefy z domu Langner. Po ukończeniu szkoły powszechnej odbył praktykę kupiecką i terminował w rzemiośle, najmował się do pracy jako robotnik przy pracach brukarskich i murarskich, pełnił też funkcje pomocnicze w teatrze. Od około 1907 występował jako aktor w Teatrze Polskim w Poznaniu. W sezonie 1910-12 grał okresowo na scenach niemieckich w Strasburgu i Bytomiu. Debiutował w 1911 opowiadaniami ogłoszonymi w katowickiej „Gazecie Robotniczej”. W 1911-12 przebywał w poszukiwaniu pracy w Bytomiu i Jeleniej Górze. W 1913 grał w zespole aktorów poznańskich, którzy pod dyrekcją Jana Langego występowali w Berlinie. Zaczął wówczas używać pseudonimu Fiszer (od sezonu 1916/17 zamiennie z nazwiskiem). W 1914 ożenił się z Marią Roszkiewiczówną, aktorką i suflerką. W 1914-18 przebywał w Poznaniu występując w zespole, który grał w różnych salach, m.in. w Domu Królowej Jadwigi, i na scenach ogródkowych. W 1916 publikował w czasopiśmie „Życie” artykuły o teatrze poznańskim. W tym też czasie rozpoczął twórczość dramatopisarską. W 1918/19 był zaangażowany do Teatru Polskiego, a w 1919/20 do Teatru Wielkiego w Poznaniu. Wziął udział w powstaniu wielkopolskim. Następnie w 1920-23 należał do zespołu Teatru Polskiego i Teatru Małego w Warszawie, w sezonie 1923/24 grał w Katowicach, gdzie debiutował też jako reżyser, w 1924/25 był w Teatrze Polskim w Wilnie, w 1925-27 kierował Teatrem im. A. Fredry w Warszawie, 1927-29 grał w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Toruniu. W 1929-36 przebywał w Poznaniu, zajmując się pracą literacką i występując w Teatrze Nowym i Teatrze Polskim. Przez trzy sezony (1936-39) brał udział w objazdach Teatru Reduta, w którym też reżyserował niektóre spektakle. Pracował też jako reżyser w teatrach lalkowych: w 1937 w poznańskim teatrze Kuku, a w 1938 w teatrze Błękitny Pajac. W czasie okupacji niemieckiej wysiedlony z Poznania, przebywał w Warszawie i okresowo w Lublinie. Zarobkował zajmując się handlem. Prowadził założone przez siebie jawne teatrzyki dla dzieci: w 1940 teatrzyk pacynek Figlarny Kubuś i w 1942-44 teatrzyk dający przedstawienia w sali jawnego kabaretu Złoty Ul. W 1944 wystąpił w jawnym teatrze Wodewil. Po powstaniu warszawskim przebywał w Radomsku, a następnie w Krakowie. Po zakończeniu wojny powrócił do Warszawy. W sezonie 1945/46 należał do zespołu Miejskich Teatrów Dramatycznych, po czym powrócił do Poznania do Teatru Nowego (1946-49), a następnie do Teatru Polskiego (do przejścia na emeryturę w w 1965). W 1953-57 był członkiem Zarządu Okręgowego Związku Pracowników Kultury w Poznaniu i działał w Stowarzyszeniu Polskich Artystów Teatru i Filmu. Był też czynny w ruchu amatorskim, w 1956-57 prowadził teatr świetlicowy Powiatowej Komendy Milicji Obywatelskiej (MO) w Jarocinie, a następnie Komendy Dzielnicowej MO w Poznaniu. W 1959 uzyskał formalne uprawnienia reżyserskie na podstawie egzaminu złożonego przed komisją Związku Artystów Scen Polskich w 1949. Ostatnie lata życia spędził w ośrodku dla emerytowanych aktorów w Skolimowie pod Warszawą. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1957), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1965) i Odznaką Honorową m. Poznania. Zmarł 17 maja 1969 w Skolimowie, pochowany w Warszawie.
Twórczość
1. Nowele. Poznań: Wielkopolska Księgarnia. Nakład Wł. Wilaka 1914, 178 s.
2. Kolęda. Dramat w 3 aktach. Prapremiera: Poznań, Teatr Polski 1916.
3. Męczennica. Dramat z wielkiej wojny w 4 odsłonach. Poznań: Księgarnia Wielkopolska 1917, 80 s.
4. Pod Dąbrowskim. Sztuka w 6 odsłonach. Poznań: A. Wysocki 1918, 87 s.
5. Walka o mieszkanie. Krotochwila. Prapremiera: Warszawa ok. 1920.
6. Złota kaplica. Legenda wojenna. Poznań: W. Wilak [1920], 96 s. Wyd. 2 z podtytułem Misterium tamże 1936.
7. Kobieta zawsze znajdzie sposób. Komedia. Prapremiera: Warszawa, Teatr im. A. Fredry 1926.
8. Hejnał. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Warszawa, Teatr im. A. Fredry 1927.
9. Poczwara i nimfa. Nowele. Poznań: Biblioteka „Pegaz” M. Załachowskiego [1933], 119 s.
Zawartość
10. Groźba. Powieść. Poznań: Księgarnia A. Cybulskiego [1934], 168 s.
11. Gwiazdy nad chatą. Sztuka w 3 aktach. Powst. ok. 1934.
12. Jak należy pisać na scenę? (Teoria i technika utworu scenicznego). Poznań: Księgarnia Wł. Wilak 1937, 24 s.
13. Posiew i ofiary. Utwór sceniczny w 3 aktach. Warszawa po 1945 [inf. jak w poz. ↑].
14. Syrena. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Warszawa, Teatr m.st. Warszawy 1945.
15. Zaklęte jezioro. Prapremiera: Poznań, Teatr Marionetek 1945.
16. Wiano. Sztuka w 3 aktach. Powst. ok. 1949.
17. Nieznani. Cztery akty z warszawskiego ruchu oporu. Powst. ok. 1950.
18. Rozdroże. Sztuka w 3 aktach. Prapremiera: Poznań, Teatr Kuźnica 1954.
19. Legion Mickiewicza. Sztuka w 4 aktach. Prapremiera: Poznań, Teatr Polski 1956.
20. Poza kurtyną. Wspomnienia aktora. Warszawa: Iskry 1959, 185 s.
21. Król Bajduś. Prapremiera: Lublin, Teatr im. J. Osterwy 1962.
22. Nad Wisłą i nad Tamizą. Sztuka w 3 aktach. Powst. przed 1969.
23. Szklana góra. Powst. przed 1969. Prapremiera: Zabrze, Teatr Nowy 1971.
Utwory niepublikowane
Adaptacje
Inne adaptacje
Adaptacje sceniczne baśni
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1951, 1957.
