BIO

Urodzony 26 października 1923 w miejscowości Budziszcze pod Brasławiem na Wileńszczyźnie; syn Franciszka Platta, leśnika, i Marii z domu Żaba, nauczycielki. W 1935-39 uczęszczał do Prywatnego Gimnazjum Koedukacyjnego Stowarzyszenia Szkoły Średniej w Brasławiu. Po wybuchu II wojny światowej i wkroczeniu Armii Czerwonej na te tereny, został w 1940 wywieziony na Syberię i osiedlony w miejscowości Bojaryk pod Omskiem, gdzie pracował jako robotnik leśny. Na początku 1942 udało mu się dotrzeć do formującej się Armii Polskiej. Przydzielony do kompanii łączności 10. Dywizji Piechoty w miejscowości Ługowaja (Kazachstan), opuścił wraz z nią w marcu 1942 Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i przeszedł przez Iran, Irak, Syrię do Palestyny, a następnie do Egiptu. W maju 1943 został skierowany na front włoski, gdzie z batalionem łączności 3. Dywizji Strzelców Karpackich odbył w stopniu kaprala podchorążego cały szlak bojowy od Monte Cassino przez Anconę i Bolonię. W 1945-46 kontynuował naukę w zakresie szkoły średniej w zorganizowanym przez dowództwo 3. Dywizji Strzelców Karpackich Liceum Humanistycznym w Sarnano. Po zakończeniu wojny przebywał w Wielkiej Brytanii. W 1946 zdał maturę w liceum Bodney Air Field (hrabstwo Norfolk). W październiku 1947 powrócił do Polski i na krótko zamieszkał w Olsztynie, gdzie pracował jako referent w Polskiej Komunikacji Samochodowej. W 1948 rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Wrocławskim (UWr.); w 1952 uzyskał magisterium. W czasie studiów zawarł związek małżeński z Heleną Zalewską, ówczesną studentką polonistki. Następnie pracował jako bibliotekarz w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. Debiutował w 1954 artykułem pt. Nieznane listy Stanisława Trembeckiego w „Zbiorze Jabłonny, opublikowanym na łamach „Pamiętnika Literackiego” (z. 3). W 1962-72 pracował w Zakładzie Historii Literatury Polskiego Oświecenia w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (IBL PAN) we Wrocławiu. W 1964 doktoryzował się na UWr na podstawie rozprawy pt. Adam Naruszewicz w „Zabawach Przyjemnych i Pożytecznych”. Cz. 1 Sielanki (promotor prof. Władysław Floryan). W 1966-69 prowadził zajęcia dydaktyczne w Katedrze Literatury Polskiej UWr. W 1972 przeniósł się do Gdańska, gdzie otrzymał stanowisko docenta etatowego w Instytucie Filologii Polskiej miejscowego uniwersytetu. W 1986 habilitował się na podstawie rozprawy pt. Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” 1770-1777. Zarys monografii pierwszego polskiego czasopisma literackiego i w 1987 objął stanowisko docenta w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Przygotowywał edycję Pism zebranych Tomasza Kajetana Węgierskiego. W 1992 otrzymał tytuł profesora. Odznaczony m.in. Krzyżem Monte Cassino, Medalem Zwycięstwa i Wolności (1975), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1988). Zmarł 15 marca 1997 w Gdańsku.

Twórczość

1. Sielanki i poezje sielskie Adama Naruszewicza. [Monografia]. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1967, 217 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

Rozszerzona wersja rozprawy doktorskiej.

2. Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” 1770-1777. Zarys monografii pierwszego polskiego czasopisma literackiego. Gdańsk: Uniwersytet Gdański 1986, 325 s. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Rozprawy i Monografie.

Rozprawa habilitacyjna.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Trembeciana. Pamiętnik Literacki 1956 z. 3 s. 151-174.
Pani kasztelanowa Owrucka. Przyczynek do biografii Adama Naruszewicza. Przegląd Humanistyczny 1960 nr 1 s. 115-124.
Tadeusz Mostowski jako wydawca. (Z problemów „polskich didotów”). Ze Skarbca Kultury 1960 z. 1 s. 73-119 [z dodatkiem korespondencji T. Mostowskiego z A.K. Czartoryskim, S.K. Potockim i in.].
Wokół sporu Trembeckiego z Brunetem. Listy Szymona Corticellego do króla Stanisława Augusta i Jana Komarzewskiego. Ze Skarbca Kultury 1960 z. 1 s. 225-232.
Karpińsciana wileńskie. W: Miscellanea z doby Oświecenia. [T.] 2. Wrocław 1965 s. 211-265.
Żywot chudego literata. (Materiały z życia i twórczości Stanisława Szymańskiego); Masa spadkowa po Adamie Naruszewiczu. W: Miscellanea z doby Oświecenia. [T.] 3. 1969 s. 459-465; 323-371.
Łojko, Naruszewicz i inni. Sprawa odpowiedzi potencjom zaborczym; A. Naruszewicz w kręgu Biblioteki Załuskich. Fragmenty korespondencji A. Załuskiego i inne materiały. W: Miscellanea z doby Oświecenia. [T.] 4. Wrocław 1973 s. 183-193; 195-223.
Horacjanizm; Gerssneryzm; Tradycja literacka [współautorka:] T. Kostkiewiczowa; Panegiryk. W: Słownik literatury polskiego Oświecenia. Wrocław 1977 s. 202-206; 179-83; 734-42; 461-65.
Książka obca w Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jej przekłady. 1650-1795. W: Rozprawy z dziejów XVII wieku. Toruń 1993.
Topos marności w poezji polskiego Oświecenia. Wiek Oświecenia 1993 t. 9 s. 263-275.
Ziemiańska wizja szczęścia i Warszawa w poezji Oświecenia. Prace Historycznoliterackie Uniwersytetu Gdańskiego 1993 nr 16 s. 233-246.

Prace edytorskie

1. Korespondencja Adama Naruszewicza 1762 -1796. Z papierów po L. Bernackim uzupełnione, oprac. i wyd. J. Platt. Red.: T. Mikulski. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1959 XVI, 611 s. Polska Akademia Nauk. Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.

Nagrody

Nagroda im. T. Mikulskiego przyznana przez Instytut Badań Literackich w 1960.
2. Zabawy Przyjemne i Pożyteczne. (Warszawa 1770-1777). Wybór, oprac. i wstęp: J. Platt. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1968 C XVII, 514 s. Biblioteka Narodowa I, 195. [Wyd. 2 zmienione] T. 1-2. Wrocław; Warszawa: Wydawnictwo Ossolineum we współpracy z De Agostini Polska 2004, CXXV, 187 + 188-577 s.
3. Oświecenie: kultura – myśl. Pod red. J. Platta. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego 1995, 356 s. Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego, 17 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1988.

Słowniki i bibliografie

I. Kadulska: Julian Platt. Wiek Oświecenia. 1998 nr 14.
Słownik badaczy literatury polskiej. T. 4. Łódź 2001 (K. Maksimowicz).

Ogólne

Artykuły

K. Maksimowicz: Juliusz Platt. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza 1996 s. 187-190.
M. Klimowicz: Juliusz Platt. Pamiętnik Literacki 1998 z. 1.

Sielanki i poezje sielskie Adama Naruszewicza

J.M. Bartnicka: O Naruszewiczu sielankopisarzu. Nowe Książki 1967 nr 21.
J.B. Noveux. „Revue de Littérature Comparée”, Paryż 1967 nr 4.
A.K. Guzek: Studia z okresu Oświecenia. Przegląd Humanistyczny 1969 nr 3.

„Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” 1770-1777. Zarys monografii pierwszego polskiego czasopisma literackiego

E. Aleksandrowska. „Pamiętnik Literacki1987 z. 4.
I. Łossowska. „Przegląd Humanistyczny1987 nr 6.

Korespondencja Adama Naruszewicza 1762-1796

E. Brańska. „Archeion1960 t. 33.
S. Graciotti. „Ricerche Slavistiche”, Rzym 1960 s. 302-305.
E. Tomaszewska. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki1960 t. 2.

„Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”. (Warszawa 1770-1777)

W. Woźnowski: Czasopisma Oświecenia. Zeszyty Prasoznawcze 1970 nr 2.
J. Śniadecki. „Roczniki Historii Czasopiśmiennistwa Polskiego1971 z. 3.