BIO

Urodzony 25 marca 1912 w Stanisławowie; syn Alfreda Pisarskiego, prawnika, urzędnika kolejowego, i Bronisławy z Wolskich. Uczęszczał do szkół w Stanisławowie, Poznaniu (Gimnazjum im. I. Paderewskiego) i od 1929 ponownie w Stanisławowie, tu w 1932 zdał maturę w III Państwowym Gimnazjum im. S. Staszica. W 1932-38 studiował filologię polską na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Debiutował w maju 1939 wierszem pt. Granica, opublikowanym w „Kurierze Literacko-Naukowym” (nr 18). Po wybuchu II wojny światowej w 1939 pozostał na terenach Polski zajętych przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Do 1941 był kolejno pracownikiem kanalizacji miejskiej w Stanisławowie, drwalem w Karpatach Wschodnich, robotnikiem w zakładzie galwanizacji we Lwowie. W okresie okupacji niemieckiej pracował w tartaku w Surochowie nad Sanem, a następnie we Lwowie jako karmiciel wszy w Instytucie Behringa, produkującym szczepionki przeciwtyfusowe, i jako pracownik Wodociągów Miejskich. Po wkroczeniu do Lwowa Armii Czerwonej, powrócił na jakiś czas do pracy w Instytucie Przeciwtyfusowym. Jesienią 1945 w ramach tzw. akcji repatriacyjnej przyjechał do Polski i podjął pracę nauczyciela języka polskiego, historii i propedeutyki filozofii najpierw w Państwowych Liceach Ogólnokształcących Żeńskim i Męskim w Gliwicach (do 1946), następnie w liceach w Zabrzu, Wrześni i od 1950 w Poznaniu. Nawiązał współpracę z rozgłośnią Polskiego Radia w Poznaniu. Równocześnie od 1945 kontynuował studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie; w 1946 uzyskał stopień magistra. Od 1948 publikował książki dla dzieci i młodzieży. W 1950 ożenił się z Janiną Teresą Miller. W 1952 porzucił pracę w szkolnictwie i zamieszkał w Toruniu. Podjął współpracę z pismami dziecięcymi „Płomykiem” (1952-53, 1956-57, 1960, 1966-68), „Świerszczykiem” (1952-69), „Misiem” (1953-69), „Płomyczkiem” (1953-69), publikował też w lokalnej prasie, m.in. w „Gazecie Toruńskiej” (1954-56; tu stały felieton podpisywany Szczupak) oraz pisał audycje dla rozgłośni Polskiego Radia w Bydgoszczy. W 1953 przeniósł się do Warszawy i zajął się wyłącznie twórczością literacką dla dzieci i młodzieży. Współpracował z Naczelną Redakcją Literacką Programów dla Dzieci Polskiego Radia jako autor licznych słuchowisk i popularyzator kultury języka (cykl audycji pt. Przed mikrofonem Doktor Mów Dobrze). Był twórcą tekstów wielu radiowych piosenek dziecięcych, publikowanych następnie w śpiewnikach szkolnych i harcerskich; w 1958 otrzymał za ten rodzaj twórczości nagrodę Komitetu Polskiego Radia. Pisał również reportaże i opowiadania dla dorosłych. W 1958 został członkiem Związku Literatów Polskich. Zmarł 10 lipca 1969 w Warszawie.

Twórczość

1. Jeszcze Polska. [Zbiór legend i opowiadań historycznych dla dzieci i młodzieży]. Powst. przed 1948.

Wycofana w 1948 z drukarni przez cenzurę (inf. autora).

2. Pierwiastek ludowy i społeczny w piśmiennictwie polskim. (Wybór zagadnień z literatury). Kraków: Wydawnictwo Książek Popularnych 1948, 131 s.

3. Piernikarze w Toruniu. Opowieść sceniczna w 3 aktach. Prapremiera: Bydgoszcz, Teatr Ziemi Pomorskiej 1953.

4. Podróże małe i duże. [Dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1953, 23 s. Wyd. nast.: Warszawa: Ruch 1958, wyd. 2 [!] tamże 1960.

5. Pałac przyjaźni. Opowieść o Pałacu Kultury i Nauki im. Józefa Stalina. [Dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1954, 21 s.

6. Domy, zamki, pałace. [Wiersze dla dzieci]. Warszawa: Ruch 1963, 32 s.

7. Sztuczny człowiek. [Opowieść dla młodzieży]. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1966, 48 s. Wyd. 2 Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1974.

8. Wakacje w ZOO. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1966, 124 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1970; Wrocław: Siedmioróg 1994.

9. O psie, który jeździł koleją. [Opowieść dla dzieci]. Warszawa: Ruch 1967, 57 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1970, wyd. 3 1973; [Warszawa: NK] 1980, wkł. do „Płomyczkanr 20; wyd. 4 Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1980, tamże: wyd. 5 1983, wyd. 6 1989; Warszawa: Editions Spotkania 1992, tamże: wyd. 2 [!] 1993, wyd. 3 [1994]; Warszawa: Kama 1995, wyd. 2 [!] tamże [1997].

10. Petros pelikan. [Opowiadanie dla dzieci]. Warszawa: Ruch 1971, 46 s. Wyd. 2 tamże 1973; wyd. 3 Warszawa: Versus 2001.

Słuchowiska radiowe, m.in.

E. Hemingway: Niepokonany. Polskie Radio 1967.
Opowieść o krakowskim Lajkoniku. Polskie Radio 1967 [por. drobne książeczki dla dzieci].
Królewski dzwon. Polskie Radio 1968.
Szukamy wiosny. Polskie Radio 1968.
W górach i na Mazurach. Polskie Radio 1968.
Złota kaczka. Polskie Radio 1968.
Drwal, diabeł i dziedzic. (Według baśni R. Zmorskiego). Polskie Radio 1969.
Z. Umiński: Flibustierowie. Adaptacja pt. O wolność Kuby. Polskie Radio 1969.
L. Tołstoj: Hadżi Murat. Polskie Radio 1969.
R. Leighton: Kiddy dziecię obozu. Adaptacja pt. Kiddie z pocztowego szlaku. Polskie Radio 1969.
L. Kruczkowski: Kordian i cham. Adaptacja fragmentu: Polskie Radio 1969.
Pszczoła królowej Bony. Polskie Radio 1969.
Strażacy. Polskie Radio 1969.
W oczach cudzych i własnych. Polskie Radio 1969.
Wieczorem w Starej Kamionce. Polskie Radio 1969.
Włóczykij Lampo. Polskie Radio 1969.
M. Zalewska: Młody wygnaniec. Polskie Radio 1970.
J.Ch. Pasek: Pamiętniki. Adaptacja pt. Imć Pan Pasek opowiada. Polskie Radio 1970.
M. Reid: Więźniowie Himalajów. Polskie Radio 1973.

Książeczki dla dzieci

Patrzcie dzieci samolot leci! Kraków: Wydawnictwo Książek Popularnych 1949, [8] k.
Port i morze. Kraków: Wydawnictwo Książek Popularnych 1949, [8] k.
Baśń o cukrze i buraku. W: Trzy inscenizacje. Warszawa 1953, s. 55-68.
Budowa. Warszawa: Nasza Księgarnia 1953, [6] k.
Las. Warszawa: Nasza Księgarnia 1953, [8] k.
Na stoliczku chleb w koszyczku. Warszawa: Nasza Księgarnia 1953, [8] k.
W zaczarowanym sklepie. Warszawa: Ruch 1957, [16] k.
Rzekła rzepa rzepakowi. Warszawa: Czytelnik 1958, [20] k.
Szczęśliwy dzień. [Warszawa:] Ruch [1958], [16] k. Wyd. 2 tamże 1959.
W lesie. Warszawa: Ruch 1958, [16] k.
Fartuszek Irenki. Warszawa: Ruch 1959, [16] k. [autor podpisany: Józef Wolski].
Opowieść o toruńskim pierniku. [Warszawa:] Ruch [1960], [16] k.
Patrząc na pawia. Warszawa: Ruch 1960, [16] k.
Sklep zegarmistrza. Warszawa: Ruch 1960, [8] k.
Na łące i na płocie. Warszawa: Ruch 1961, [8] k.
Opowieść o Lajkoniku. Warszawa: Ruch 1961, [12] k.; por. słuchowiska].
Rozmowa z lalkami. Warszawa: Ruch 1961, [6] k.
Śmieszne historie. Warszawa: Ruch 1961 [8] k. Wyd. 2 tamże 1967.
Gliniane kogutki. Warszawa: Nasza Księgarnia 1962, [14] k.
Kolorowa gramatyka. Warszawa: Ruch 1962, 24 s.
Małe murzyniątko. Warszawa: Ruch 1962, [6] k.
Na Wroniej ulicy. Warszawa: Ruch 1962, [12] k.
Weseli astronauci. Warszawa: Ruch 1962, [6] k.
Wyrwidąb i Waligóra. Warszawa: Ruch 1962, [4] k.
Zielone serce. Warszawa: Ruch 1962, [8] k. Wyd. 2 tamże 1966.
Jak się mieszka tu i tam? Warszawa: Ruch 1963, [6] k. Wyd. 2 tamże 1965.
Prima aprilis. Warszawa: Ruch 1966, [6] k.
Nasza biała myszka. Warszawa: Ruch 1967, [18] k.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1966.

Słowniki i bibliografie

Rocznik Literacki 1971” wyd. 1973 (J. Chudek).
Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 3. Warszawa 1980 (A. Szałagan).
Polski słownik biograficzny. T. 26. Cz.3 (z. 109). Wrocław 1981 (E. Brzoza).

Ogólne

Artykuły

H. Skrobiszewska: Być pożytecznym. Wychowanie 1969 nr 13.

Wakacje w ZOO

H. Skrobiszewska: Od bajki do przygody. Nowe Książki 1965 nr 4.

O psie, który jeździł koleją

H. Skrobiszewska: Emocje dla młodszych. Nowe Książki 1968 nr 7.