BIO

Urodzony 13 sierpnia 1932 w Chodzieży; syn Romana Pieścikowskiego, urzędnika bankowego, i Pelagii z domu Piosik. W czasie II wojny światowej przebywał w Chodzieży (włączonej do Rzeszy), pracując w niemieckim zakładzie kołodziejskim. Po zakończeniu wojny uczęszczał od 1947 do Gimnazjum i Liceum im. św. Barbary w Chodzieży. W 1951 zdał maturę i następnie studiował polonistykę na Uniwersytecie Poznańskim (UPozn.); w 1955 uzyskał magisterium. W tym czasie działał w studenckim ruchu naukowym, m.in. jako prezes Koła Naukowego Polonistów oraz przewodniczący Studenckiego Towarzystwa Naukowego przy UPozn. Debiutował w 1952 w dzienniku „Słowo Powszechne” notami reporterskimi i recenzjami z wystaw fotograficznych (podpisywanymi: p.); za właściwy debiut uważa recenzję książki Jerzego Gałuszki pt. Trudne lata, opublikowaną w 1955 w „Życiu Literackim” (nr 24). W 1954 rozpoczął pracę na UPozn. (od 1955 Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, UAM) jako zastępca asystenta Katedrze Literatury Polskiej, następnie kolejno jako asystent i starszy asystent. W 1957 ożenił się z Witosławą Sikorską, bibliotekarką (zmarła 1990). Liczne artykuły i recenzje, głównie z zakresu literatury okresu pozytywizmu, a także felietony i recenzje filmowe zamieszczał m.in. w „Wybojach” (1956-57; tu m.in. magazyn ciekawostek pt. Bazar Poznański oraz wspólnie z K. Młynarzem artykuły podpisywane Iksy), „Twórczości” (1957, 1959, 1966, 1970, 1973), „Tygodniku Zachodnim” (1958-1960), „Ruchu Literackim” (1961, 1967, 1970-73, 1984-85), „Nurcie” (1965-66, 1969, 1974, 1983, 1988). W 1962 uzyskał na UAM stopień doktora nauk humanistycznych na podstawie rozprawy pt. Życie i twórczość Romana Zmorskiego (promotor prof. Zygmunt Szweykowski) i stanowisko adiunkta. Jednocześnie w 1955-67 należał do zespołu przygotowującego w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (PAN) publikację Literatura pozytywizmu i Młodej Polski. Bibliografia literatury polskiej «Nowy Korbut». W 1963 został członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (w 1967-70 był sekretarzem Komisji Filologicznej, w 1987-90 wiceprezesem, od 1996 członkiem honorowym). W 1965-71 kierował Studiami Zaocznymi Polonistyki w Punkcie Konsultacyjnym UAM w Szczecinie. W 1969 habilitował się na podstawie rozprawy pt. «Emancypantka» i «Emancypantki» Bolesława Prusa i został mianowany docentem. W 1970-71 pełnił na UAM obowiązki zastępcy dyrektora Instytutu Filologii Polskiej, a w 1974-78 kuratora Zakładu Metodyki Nauczania Języka i Literatury Polskiej. W 1971-80 należał do Wojewódzkiego Komitetu Olimpiady Literatury i Języka Polskiego. W 1972 został członkiem komitetu redakcyjnego serii „Rozprawy Literackie” i „Materiały Literackie”. W 1972 i ponownie w 1981 i 1990 otrzymał nagrody Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki. W 1973-75 był prodziekanem a następnie do 1981 dziekanem Wydziału Filologicznego UAM. W 1973-77 pełnił funkcję wiceprezesa Poznańskiego Koła Towarzystwa im. M. Konopnickiej. W 1978-83, 1987-89, 1993-96 wchodził w skład Komitetu Nauk o Literaturze PAN. W 1980 został mianowany profesorem nadzwyczajnym. W 1984-85 pełnił funkcję prorektora UAM. W 1987-90 kierował Zakładem Historii Literatury Polskiej UAM. W 1991 został profesorem zwyczajnym. W 1996-1999 kierował Zakładem Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski UAM. W tymże roku ożenił się z Renatą primo v. Mathias z domu Jagodzińską, fizykoterapeutką. W 2002 przeszedł na emeryturę; kontynuował pracę naukową i dydaktyczną na UAM. Od 2006 wykładał także w Wyższej Szkole Umiejętności Społecznych w Poznaniu. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1975), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1977), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1981). Zmarł 17 maja 2014 w Poznaniu.

Twórczość

1. Poeta tułacz. Biografia literacka Romana Zmorskiego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1964, 172 s.

Rozprawa doktorska.

2. Emancypantki” Bolesława Prusa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1970, 210 s.

Rozprawa habilitacyjna.

3. Bolesław Prus. [Szkic biograficzny]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1977, 162 s. Wyd. 2 tamże 1985.

4. Dzieci” Bolesława Prusa. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1980, 131 s. Polska Akademia Nauk. Komisja Nauki o Literaturze Polskiej. „Rozprawy Literackie”, 31. Z prac Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu.

5. Polskich pozytywistów „polityka własna. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza 1983, 15 s. Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Wykłady Inauguracyjne, 23.

6. Nad twórczością Bolesława Prusa. [Szkice]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1989, 234 s.

Zawartość

1. Od „Chybionej powieści” do „Anielki”; Geneza „Omyłki” Bolesława Prusa; „Lalka” w kawałkach; „Emancypantka” i „Emancypantki”; Niezrealizowane pomysły literackie. – 2. Z dziejów recepcji twórczości Bolesława Prusa; Bolesław Prus – pisarz niepopularny. – 3. Wspomnienie o profesorze [Z. Szweykowskim].

7. Inauguracyjne spotkanie ze studentami I roku w roku akademickim 1991/1992. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. [Współautor:] J.W. Góra. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza 1992, 19 s.

Tu E. Pieścikowski: Czym jest Uniwersytet?

8. Bolesław Prus. Poznań: Rebis 1998. 114 s.

Opracowanie dla celów szkolnych.

9. Ach! W tym Poznańskiem...” Życie literackie XIX wieku. [Szkice]. Poznań: Wydawnictwo Miejskie 2003, 191 s.

Zawartość

O tytule książki słów parę; Kulturalna Beocja czy „ostoja myśli polskiej?”; Na początku wieku; Szablą i piórem; „Nie damy pogrześć mowy”; „Gdy gościł w Wielkopolszcze”; Wybitni mecenasi kultury; „Złoty okres” kultury Wielkopolski; „Vivat Poznańczanie”; Literatura dla ludu; „Nasze powagi literackie”; Przeglądy i tygodniki; „Literackich przystanków nad Wartą” – ciąg dalszy; Czy Poznańskie „wybić się mogło” na kulturę wysokoartystyczną?.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Opowiadania Stefana Żeromskiego w „Przeglądzie Poznańskim. Pamiętnik Literacki 1956 z. 3 s. 213-240.
Rugi pruskie w ujęciu ideowo-literackim Aleksandra Świętochowskiego. Przegląd Zachodni". 1957 nr 4 s. 365-388.
Nad pozytywizmem w Wielkopolsce. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. Filologia 1958 nr 2 s. 125-139.
Józef Chociszewski 1837-1914. W: Wybitni Wielkopolanie XIX wieku. Poznań 1959 s. 357-378, wyd. 2 tamże 1969.
Romana Zmorskiego „Wieża siedmiu wodzów. Slavia Occidentalis 1964 s. 143-165.
Święto majowe” Romana Zmorskiego. Slavia Occidentalis 1965 s. 119-135.
Literatura. W: Dzieje Wielkopolski. T.2. Poznań 1973 s. 606-632.
Bolesława Prusa powieść „Tam! ...” („Z pamiętników niedołęgi”; „Zmarnowani”; „Nic nie ginie”); Notatki Bolesława Prusa do utworu „Ze wspomnień cyklisty”; „Dziwni ludzie” Bolesława Prusa. W: Bolesław Prus. Wrocław 1974 s. 7-30; 43-60; 147-160.
Henryka Sienkiewicza „Organista z Ponikły. W: Nowela, opowiadanie, gawęda. Warszawa 1974 s. 79-87, wyd. 2 tamże 1979.
Stosunek pozytywistów do idei wyzwolenia narodu. W: Glosariusz 3. Od klasycyzmu. Wrocław* 1987 s. 91-93; wyd. inne: W: Glosariusz. Od starożytności do pozytywizmu. Wrocław 1992 s. 250-254, wyd. 2 tamże 1997.
Życie literackie Poznania w pierwszej połowie XIX wieku; Życie literackie Poznania w drugiej połowie XIX wieku. W: Dzieje Poznania w latach 1793-1945. [Cz. 1.] 1793-1918. Warszawa, Poznań 1994 s. 586-603; 604-619.
Roman Zmorski po latach. W: Nie tylko o Norwidzie. Poznań 1997 s. 221-241 [dot. dramatu „Lesław”].
Dramatyczna epoka, którą nazywamy „pozytywizmem. Poglądy Zygmunta Szweykowskiego na pozytywizm polski. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka 2000 t. 7 s. 9-19.
Powracająca fala” na scenie. W: Prus i inni. Lublin 2003 s. 171-186.

Prace edytorskie i redakcyjne

1. Bolesław Prus. Materiały. Redakcja naukowa i [wstęp:] E. Pieścikowski. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1974, 295 s.
2. D.B. Kacnelson: Z dziejów polskiej pieśni powstańczej XIX wieku. Folklor powstania styczniowego. Przeł. T. Zielichowski. Redakcja naukowa: E. Pieścikowski. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1974, 114 s. Polska Akademia Nauk. Komisja Nauki o Literaturze Polskiej.
3. K. Kardyni-Pelikánová: Kontakty literackie polsko-czeskie w dobie powstania styczniowego. Redakcja naukowa: E. Pieścikowski. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1975, 205 s. Polska Akademia Nauk.
4. Prus. Z dziejów recepcji twórczości. Wybór tekstów, oprac., wstęp i bibliografia przekładów: E. Pieścikowski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1988, 453 s.
5. Arcydzieła nowelistyki pozytywizmu. Wybór i posłowie: E. Pieścikowski. Szczecin: Glob 1989, 489 s. Wyd. 2 tamże 1992.
6. M. Konopnicka: Nowele. Wybór i posłowie: E. Pieścikowski. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 2000, 349 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1983, 1989, 2007.

Słowniki i bibliografie

Bibliografia publikacji Prof. Edwarda Pieścikowskiego. W: Na pozytywistycznej niwie. Profesorowi Edwardowi Pieścikowskiemu. Poznań 2002.

Ogólne

Książki

Jubileusz Profesora Edwarda Pieścikowskiego. Oprac.: T. Sobieraj. Poznań 2003, 36 s.

Artykuły

T. Lewandowski, T. Sobieraj: Prof. Edward Pieścikowski. W: Na pozytywistycznej niwie. Profesorowi Edwardowi Pieścikowskiemu. Poznań 2002.

Poeta tułacz

W. Billip: Biografia literacka „cygana. Nowe Książki 1965 nr 2.
F. Fornalczyk: Dzielny chłop. Twórczość 1965 nr 9.
M. Jakóbiec-Semkowowa. „Pamiętnik Literacki1966 z. 2.
S. Subotin. „Prilozi za knižewnost, jezik, istoriju”, Belgrad 1966 z. 3/4.

„Emancypantki” Bolesława Prusa

D. Knysz-Rudzka: Na tropach „Emancypantek. Nowe Książki 1971 nr 7.
H. Markiewicz: Sienkiewicz i inni. Życie Literackie 1971 nr 30.
A. Siomkajło. [Przekł.] L. Grobelak. „Literary Studies in Poland”, Wrocław T. 6: 1980.

Bolesław Prus

W. Żukrowski: Mądrość, pobłażliwość, smutek. Nowe Książki 1978 nr 11.

Nad twórczością Bolesława Prusa

D. Dominik: O Prusie raz jeszcze. Życie i Myśl 1990 nr 3/4.

Bolesław Prus. Materiały.

M. Kabata: Archiwum Prusowskie. Nowe Książki 1975 nr 1.

Prus. Z dziejów recepcji twórczości

J. Rurawski: Prus i krytycy. Świat Książek 1988 nr 5.
B. Bobrowska: Wciąż nie ma legendy Prusa. Przegląd Humanistyczny 1989 nr 8/9.