BIO

Urodzony 16 września 1932 w Horodle na Lubelszczyźnie; syn Bolesława Piaseckiego, urzędnika samorządu gminnego, i Apolonii z Kuczkowskich, nauczycielki. Dzieciństwo spędził wraz z rodziną na Wołyniu. W czasie okupacji niemieckiej mieszkał w Horodle, tu przez dwa lata uczęszczał do szkoły powszechnej i uczył się na tajnych kompletach. W 1945-49 uczył się w Prywatnym Koedukacyjnym Gimnazjum Ogólnokształcącym im. Królowej Jadwigi w Horodle. W tym czasie należał do Związku Harcerstwa Polskiego. Po wysiedleniu rodziny we wrześniu 1950 z Horodla ze względu na działalność ojca w Polskim Stronnictwie Ludowym, mieszkał w Lewinie Brzeskim i kontynuował naukę w szkole ogólnokształcącej w Brzegu; w 1951 zdał maturę. W tymże roku podjął studia polonistyczne w Wyższej Szkole Pedagogicznej (WSP) we Wrocławiu. W okresie studiów należał do Związku Młodzieży Polskiej. W 1954, po ukończeniu studiów pierwszego stopnia i uzyskaniu kwalifikacji uprawniających do nauczania języka polskiego, został zatrudniony w Liceum Ogólnokształcącym w Myśliborzu. W tymże roku zawarł związek małżeński z Dorotą Smyczek, polonistką. Równocześnie z pracą w szkole kontynuował w 1956-59 studia polonistyczne na Uniwersytecie Wrocławskim (UWr.; w 1960 magisterium). W 1960 przeniósł się do Raciborza i podjął pracę w Technikum Ekonomicznym. W 1961 wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Debiutował w 1963 artykułem pt. Ondraszek – bohater śląskiego ludu, opublikowanym w „Kwartalniku Nauczyciela Opolskiego” (nr 1). Od 1964 odbywał studia doktoranckie w WSP w Opolu, a w 1967 doktoryzował się na podstawie rozprawy pt. Problematyka zbójnicka w literaturze polskiej (promotor prof. Władysław Studencki). W tymże roku podjął pracę w Studium Nauczycielskim w Raciborzu. W 1970 został zatrudniony na stanowisku adiunkta w Katedrze Historii Literatury Polskiej WSP w Opolu i został członkiem Opolskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W 1973 zamieszkał na stałe w Opolu. W 1974 został mianowany starszym wykładowcą oraz prodziekanem Wydziału Filologiczno-Historycznego WSP w Opolu. Otrzymał nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego III stopnia (1974, 1978, 1981, 1986). W 1982 habilitował się na UWr. na podstawie rozprawy pt. Stanisław Witkiewicz. Młodość i wczesny dorobek artysty i w 1983 otrzymał stanowisko docenta w WSP w Opolu; w 1987-93 pełnił obowiązki dziekana Wydziału Filologiczno-Historycznego. W 1990 został profesorem nadzwyczajnym w Instytucie Filologii Polskiej WSP w Opolu. W 1993 otrzymał tytuł naukowy profesora. W tymże roku objął stanowisko kierownika Zakładu (od 1995 Katedry) Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski. W 1993-97 kierował jako prodziekan Studium dla Pracujących na Wydziale Filologiczno-Historycznym WSP i Uniwersytetu Opolskiego. W 1996 podjął współpracę z dwumiesięcznikiem społeczno-kulturalnym „Strony” i wszedł w skład Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej PAN w Warszawie. W 1997 został dziekanem Wydziału Filologicznego. W 1998 otrzymał stanowisko profesora zwyczajnego w Uniwersytecie Opolskim. W 2000 wchodził w skład komitetu redakcyjnego „Studiów Slawistycznych Opolsko-Ostrawskich” wydawanych przez Uniwersytet Opolski. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1975), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1978), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1984), Medalem Uniwersytetu Opolskiego (1995). Zmarł 3 października 2006 w Opolu; pochowany tamże na Cmentarzu Komunalnym Opole-Półwieś.

Twórczość

1. Byli chłopcy, byli... Zbójnictwo karpackie – prawda historyczna, folklor i literatura polska. [Monografia]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1973, 344 s.

Zmieniona wersja rozprawy doktorskiej: Problematyka zbójnicka w literaturze polskiej. Maszynopis 1967.

2. Stanisław Witkiewicz. Młodość i wczesny dorobek artysty. Warszawa, Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1983, 258 s. Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Opolu.

Monografia za l. 1851-1884. Rozprawa habilitacyjna.

3. Ondraszek. Prawda i mity o najgłośniejszym zbójniku śląskim. [Studium]. Opole: Instytut Śląski 1986, 90 s.

4. Stanisław Witkiewicz w „Wędrowcu” Artura Gruszeckiego. [Studium]. Opole: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu 1992, 154 s.

5. Stanisław Witkiewicz w kręgu ludzi i spraw sobie bliskich. Szkice nie tylko biograficzne. Opole: Uniwersytet Opolski 1999, 437 s.

Zawartość

Witkiewiczowie (zamiast wstępu); Adam Chmielowski (Brat Albert) i Stanisław Witkiewicz. Bardziej znane i nieznane karty z dziejów ich przyjaźni; Stanisław Witkiewicz i Aleksander Gierymski. Osobiste i artystyczne związki malarzy; Henryk Sienkiewicz i Stanisław Witkiewicz. O przyjaźni i animozjach między pisarzami; Listy Henryka Sienkiewicza do Stanisława Witkiewicza (1880-1882); Nie tylko o listach Marii z Szetkiewiczów Sienkiewiczowej do Stanisława Witkiewicza; Stanisław Witkiewicz i Antoni Sygietyński. Lata przyjaźni i współpracy twórczej; Stanisław Witkiewicz i Adolf Dygasiński. Rys do portretu artystów; Dzieciństwo i wczesna młodość Stanisława Ignacego Witkiewicza w świetle nieogłoszonych listów jego ojca; Nieopublikowane listy Stanisława Witkiewicza do syna; Nad manuskryptem „Wspomnień” Władysława Kiejstuta Matlakowskiego; Zakopiańscy przyjaciele i znajomi Stanisława Witkiewicza (na podstawie nieznanych listów autora „Na przełęczy”); Stanisław Witkiewicz i Władysław Reymont. Dwugłos listowny pisarzy; Stanisław Witkiewicz i Kazimierz Tetmajer we wzajemnych o sobie opiniach; Żołnierz spod komendy Piłsudskiego; „Jeden z najpierwszych w narodzie”. (Zamknięcie).

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Zbójnicki bohater ludowy i społeczne podłoże jego apologii. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu 1969 z. 5 s. 63-85.
Juwenilia literackie Stanisława Witkiewicza. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Historia Literatury 1973 z. 11 s. 39-59.
Zainteresowanie ludem góralskim i jego kulturą umysłową w literaturze polskiej czasów Staszica i Goszczyńskiego. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Historia Literatury1973 z. 9 s. 81-102.
Inedita Stanisława Witkiewicza. Sprawozdania Opolskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauki 1974 s. 51-72.
Wędrowiec” z lat 1884-1887. (Z dziejów powstania, działalności i upadku pisma w świetle wspomnień i nie wydanych listów S. Witkiewicza). Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1976 z. 14 s. 75-94.
Stanisław Witkiewicz (człowiek i twórca) wobec rewolucji 1905-1907. Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1978 z. 16 s. 65-81.
Jeden z najpierwszych w narodzie. (Stanisław Witkiewicz w sądach sobie współczesnych). Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1980 z. 18 s. 115-140.
Próba czyśćca. (O odbiorze dorobku artystycznego Stanisława Witkiewicza w latach międzywojennych). Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1981 z. 20 s. 79-116.
Witkiewicz i Sygietyński. (Dzieje ich przyjaźni i współpracy literackiej). Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1981 z. 19 s. 47-77.
Recepcja pisarstwa Stanisława Witkiewicza po 1945 r. Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1982 z. 21 s. 45-67.
Dorobek plastyczny Stanisława Witkiewicza (do 1884 r.) i jego odbiór w polskiej krytyce artystycznej. Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1983 z. 22 s. 19-42.
Instytucje kulturalne związane z rozwojem i upowszechnianiem literatury polskiej na Opolszczyźnie w latach 1945-1980. Materiały i Studia Opolskie 1986 z. 59 s. 5-50.
Nad manuskryptem „Wspomnień” Kiejstuta Matlakowskiego. Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1990 z. 28 s. 37-57.
O „Matejce” Stanisława Witkiewicza i nie tylko. Na podstawie nieznanych listów artysty do Tadeusza Piniego. Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1993 z. 31 s. 153-166.
Wczesne związki Stanisława Witkiewicza z Zakopanem i góralszczyzną podhalańską. Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1993 z. 33 s. 5-25.
Lwowskie” inedita Franciszka Nowickiego. Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1994 z. 34 s. 37-49.
Henryk Sienkiewicz i Stanisław Witkiewicz: z dziejów przyjaźni. Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1995 z. 35 s. 71-85.
Zakopiańscy przyjaciele i znajomi Stanisława Witkiewicza. Na podstawie nieznanych listów autora „Na przełęczy”. Wierchy 1995 s. 59-82.
Adam Chmielowski (Brat Albert) i Stanisław Witkiewicz. Bardziej znane i nieznane karty z dziejów ich przyjaźni. W: Duktem czasów. Opole 1996 s. 231-248.
Bezkompromisowy Kresowiec (karta z nieznanej twórczości publicystycznej Józefa Karola Potockiego). W: Społeczno-cywilizacyjny wymiar edukacji. Opole 1996 s. 59-72.
Henryk Sienkiewicz o swojej twórczości literackiej. Na podstawie listów autora „Bez dogmatu” do Jadwigi Janczewskiej. W: Spotkania Sienkiewiczowskie. Opole 1996 s. 227-258.
Tytusa Chałubińskiego związki z Tatrami i Zakopanem (wraz z jego stałymi mieszkańcami). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Opolskiego. Filologia Polska 1996 z. 37 s. 43-55.
Dzieje pośmiertnej „sławy” Stanisława Witkiewicza. W: Stanisław Witkiewicz. Człowiek-artysta-myśliciel. Zakopane 1997 s. 413-446.
Nie opublikowane listy Stanisława Witkiewicza do syna. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Opolskiego. Filologia Polska 1997 z. 38 s. 99-113.
Stanisław Witkiewicz i Kazimierz Tetmajer we wzajemnych o sobie opiniach. Rocznik Podhalański 1997 s. 113-130.
Listy Henryka Sienkiewicza do Stanisława Witkiewicza – ich walory dokumentacyjne i literackie; Nie ogłoszone listy o autorze „Ogniem i mieczem” Marii z Szetkiewiczów Sienkiewiczowej. W: Henryk Sienkiewicz. Biografia. Twórczość. Recepcja. Lublin 1998 s. 59-78; 43-57.
Stanisława Witkiewicza wychowawcze oddziaływanie na naród. W: W literackim kręgu pozytywizmu i Młodej Polski. Opole 1999 s. 139-161.
Zakopiańskie inedita Stanisława Witkiewicza. Wierchy1999 s. 149-160.
Program ugodowy. Zarys krytyczny. Mało znana karta twórczości publicystycznej Józefa Karola Potockiego. W: Przeszłość odległa i bliska. Poznań 2000 s. 455-462.
Józefa Karola Potockiego „Listy otwarte do księcia Uchtomskiego. Nieznane karty dziewiętnastowiecznej polskiej publicystyki politycznej. W: Złota księga. Śladami współczesnego literaturoznawstwa i językoznawstwa. Opole 2001 s. 261-276.
Helena Modrzejewska i Stanisław Witkiewicz. Z dziejów przyjaźni dwojga artystów. W: W klimacie śląskiej publicystyki. Opole 2002 s. 327-339.
O Stanisławie Kolbuszewskim garść wspomnień. W: Księga wspomnień. O zmarłych pracownikach powojennej polonistyki wrocławskiej. Wrocław 2002 s. 51-61.
Tema razbojnika v polskoj chudożestvennoj literaturie. W: Gieroj ili zbojnik? Obraz razbojnika v folklorie karpatskogo regiona/Heroes or Bandits: Outlaw Tradition in the Carpathian Region. Budapest 2002 s. 393-408.
Wokół „Legionów” Henryka Sienkiewicza. W: Henryk Sienkiewicz, twórca i obywatel. Opole 2002 s. 295-314.
Osobiste i artystyczne związki Stanisława Witkiewicza z twórcami z kręgu „Wędrowca” Artura Gruszeckiego. W: Prus i inni. Lublin 2003 s. 405-430.
Stanisław Witkiewicz o Henryku Sienkiewiczu i jego twórczości literackiej. W: Sienkiewicz wobec Europy. Studia Sienkiewiczowskie. T. IV. Lublin 2004 s. 221-242.
Królom byt równy. Juliusz Słowacki i jego poezja w publicystyce politycznej Józefa Piłsudskiego. W: Wokół literatury i kultury. Kielce 2005 s. 231-239.
Potężny umysł. Stanisław Witkiewicz o Lwie Tołstoju. W: Ogród nauk filologicznych. Opole 2005 s. 495-502.

Prace redakcyjne

1. Z badań nad literaturą i sztuką drugiego pokolenia pozytywistów polskich. Studia i szkice. Red. i wstęp: Z. Piasecki. Opole: Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Wydział II Języka i Literatury 1992, 240 s.
2. W. Studencki: Ze wspomnień. Przygotował do druku i posłowiem opatrzył Z. Piasecki. Opole: Modex 1994, 186 s.
3. Spotkania Sienkiewiczowskie. Praca zbiorowa pod red. Z. Piaseckiego. Opole: Uniwersytet Opolski 1997, 400 s.
4. Henryk Sienkiewicz – twórca i obywatel. Redakcja naukowa: W. Hendzel, Z. Piasecki. Opole: Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Opolskiego, Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Opolu, Towarzystwo im. H. Sienkiewicza. Oddział w Opolu, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego 2002, 326 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1998, 2006.

Ogólne

Artykuły

W. Hendzel: Konterfekt pracą pisany. W: Na przełomie wieków... Studia i szkice ofiarowane Prof. Zdzisławowi Piaseckiemu. Opole 2003.
A. Mazur: Zdzisław Piasecki. Pamiętnik Literacki 2007 nr 1.

Byli chłopcy, byli...

A. Baranowska: Żywoty opryszkowskie. Nowe Książki 1973 nr 19.
Z. Bąk: Wokół janosikowych mitów. Opole 1973 nr 12.
W. Błachut. „Życie Literackie1973 nr 45.
J. Dużyk: Literackie echa zbójnictwa karpackiego. Twórczość 1973 nr 12.
L. Stomma. „Tygodnik Powszechny1973 nr 51/52.
J. Kolbuszewski: Monografia zbójnictwa karpackiego. Literatura Ludowa 1974 nr 1.
T. Komorowska. „Pamiętnik Literacki1974 nr 3.
J. Zacharska: Monografia zbójnictwa karpackiego. Przegląd Humanistyczny 1974 nr 4.
J. Majda. „Ruch Literacki1975 nr 6.

Stanisław Witkiewicz

J.J.Nowe Książki1983 nr 10.
A. Pryszczewska-Kozołub: Chmurna” młodość Witkiewicza. Opole 1984 nr 3.

Ondraszek

F. Januszkiewicz: Uroki folkloru i regionu. Rzeczpospolita 1986 nr 267.
J. Kolbuszewski: Popularna praca o Ondraszku. Literatura Ludowa 1988 nr 1.

Z badań nad literaturą i sztuką drugiego pokolenia pozytywistów polskich

E. Korepta. „Kwartalnik Opolski1994 nr 1.