BIO

Urodzona 15 lipca 1902 w Warszawie; córka Norberta Majdego, architekta, i Eweliny z domu Rosental. Po zdaniu matury w gimnazjum Zofii Kurmanowej w Warszawie, studiowała psychologię oraz nauki ekonomiczne na Wyższych Kursach Społeczno-Handlowych. Skończyła też roczny kurs w Instytucie Higieny Psychicznej z uprawnieniami pielęgniarki społecznej. W 1921 wyszła za mąż za Fryderyka Petersa, pracownika firmy Schlenker. Od 1923 pracowała w Towarzystwie Opieki nad Więźniami, tzw. Patronacie, następnie została członkiem Zarządu Oddziału Warszawskiego i Zarządu Głównego Towarzystwa. Jako kurator prowadziła Dom Dziecka (dla dzieci więźniów) w Radości oraz dom poprawczy dla dziewcząt na Okęciu w Warszawie. Była inspektorem objazdowym wszystkich oddziałów Patronatu, a przez jedenaście lat (do 1939) pełniła funkcję kuratora więzienia mokotowskiego w Warszawie. Równocześnie od 1928 rozwijała twórczość literacką, tłumacząc z języka niemieckiego powieści i opowiadania. W tymże roku została członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związek Literatów Polskich). W 1933 za działalność społeczno-oświatową wśród więźniów otrzymała Złoty Krzyż Zasługi. Publikowała opowiadania, felietony i artykuły przeważnie o tematyce społecznej w „Kurierze Porannym” (1931-32), w redagowanym i wydawanym przez siebie „Tygodniku Kobiety” (1936) oraz w piśmie „Kobieta w Świecie i w Domu” (1937). Podczas okupacji niemieckiej przebywała nadal w Warszawie; poszukiwana przez gestapo za działalność społeczną, musiała się ukrywać. Kontynuowała twórczość literacką, przygotowując tomy opowiadań Ścieżkami w głąb (zniszczony w 1944) i Światła we mgle. W czasie powstania warszawskiego została wywieziona do obozu przejściowego, skąd uciekła po dwóch miesiącach. W marcu 1945 zamieszkała w Łodzi. W 1945-50 była kierownikiem Inspektoratu Kulturalno-Oświatowego „Czytelnika”, a w 1950-52 dyrektorem wojewódzkiego zarządu Towarzystwa Wiedzy Powszechnej. Rozwijała twórczość przekładową z języka rosyjskiego i niemieckiego, a także twórczość oryginalną; opowiadania, artykuły, felietony drukowała w „Dzienniku Łódzkim” (1945-47), „Głosie Ludu” (1945-48), „Głosie Robotniczym” (1945-46, 1948) i w „Kronice” (1955-56). W 1952 podjęła pracę w rozgłośni Polskiego Radia w Łodzi, początkowo jako redaktor odpowiedzialny Redakcji Audycji Literackich, a od czerwca 1953 jako kierownik artystyczny tej rozgłośni. Była autorką licznych reportaży i słuchowisk radiowych. Odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1955). Zmarła 8 grudnia 1955 w Łodzi; pochowana na Cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym w Warszawie.

Twórczość

1. Światła we mgle. Powst. 1942. Rękopis, [69] k.

Wspomnienia z dzieciństwa w formie 16 opowiadań. Rękopis w Bibliotece Narodowej w Warszawie.

2. Wrzesień Warszawy 1939. Reportaż. Warszawa: E. Kuthan 1946, 168 s.

3. Odwet. Opowieści okupacyjne. Łódź: Księgarnia Naukowa 1947, 139 s.

Zawartość

Nieporozumienie; Odwet; Przełomowy dzień Buraska; Raz nie tak; U zbiegu dni; Jak nazwać; Dzięki echom; Pogrzeb; Siły; Wybór.

4. Licyrzepa, duch gór. Bajka dla młodzieży. Warszawa: Wiedza 1948, 129 s.

Przekłady

1. A. Munthe: Księga z San Michele. [Powieść autobiograficzna]. Przekł. z niemieckiego: Z. Petersowa. Powst. 1928. Wyd. Warszawa: J. Przeworski 1933, 413 s. Wyd. nast.: tamże: toż wyd. 2, wyd. 3 1934, wyd. 4 1935, wyd. 5 1936, wyd. 6 1938; wyd. 8 [właśc. 7] Warszawa: Galster, Lauter, Rutkowski 1946, wyd. 9 tamże 1948; wyd. 10 Warszawa: Ex Libris 1948, wyd. 11 tamże; Katowice: Śląsk 1962, tamże 1963; wyd. 3 [!] Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1973; wyd. 4 Katowice: Śląsk 1986; wyd. 2 [!] Warszawa: Alfa 1993.
Inf. o powstaniu wg Z. Petersowej (Ankieta dla IBL PAN 1953).
2. V. Baum: Ludzie w hotelu. Powieść. Warszawa: Biblioteka Groszowa 1930, 406 s. Wyd. nast.: T. 1-2 Warszawa: Biblioteka „Kurier Polskiego” 1936; T. 1-2 Wilno: Biblioteka „Kuriera Wileńskiego” 1936; Warszawa: Biblioteka Groszowa [ok. 1936]; przekł. porównany, poprawiony i uzupełniony przekładem K. Szyszkowskiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1986. Wyd. 2 [!] tamże 1992.
3. V. Baum: Studentka. [Powieść]. Nasz Przegląd 1930 nr 281-361; 1931 nr 1-25. Wyd. osobne Warszawa: Alfa 1931, 264 s. Wyd. nast. tamże: 1935, 1938.
4. A. Thomas: Cathérine zostaje żołnierzem. [Powieść]. Warszawa: Alfa 1931, 335 s.
5. S. Zweig: Maria Antonina. [Powieść]. Warszawa: J. Przeworski 1933, 498 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1935, wyd. 3 1939, wyd. 4 1948; Katowice: Śląsk 1984, tamże 1990; [wyd. 7] Katowice: Książnica 2005.
6. I. Bunin: Wieś. [Opowiadania]. Warszawa: J. Przeworski 1934, 321 s. Wyd. nast.: Warszawa: Czytelnik 1959, tamże 1979.
Przedruk opowiadania: Suchydół, w: I.A. Bunin: Czara życia i inne opowiadania. Warszawa: Czytelnik 1957.
Przekł. opowiadania Wieś łącznie z opowiadaniami: Miłość Miti. Przeł. S. Pollak; Suchodoły. Przeł. J. Iwaszkiewicz pt. Wieś. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1985.

Zawartość

Wieś; Suchydół.
7. M. Jelusich: Juliusz Cezar. [Powieść]. Warszawa: J. Przeworski 1934, 446 s.
8. V. Baum: Plac Paryski. Komedia w 3 aktach. Wystawienie: Warszawa, Teatr Aktora 1935.
9. R. Katz: Pogodne dni wśród brunatnych ludzi. [Opowieść reportażowa]. Warszawa: J. Przeworski 1935 [antydatowane 1934], 268 s.
10. A. Schweitzer: Wśród czarnych na równiku. [Powieść]. Warszawa: Świat 1935, 262 s. Wyd. nast. Warszawa: Biblioteka Prenumeratorów „Kuriera Porannego 1938.
11. H. Fallada: Czyż nie ma powrotu? Powieść. T. 1-2. Warszawa: M. Fruchlman 1936, 570 s. Wyd. nast. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1958.
12. M. Jelusich: Don Juan. [Powieść]. Warszawa: J. Przeworski 1936, 389 s.
13. R. Katz: Włóczęga dookoła świata. [Reportaże]. Warszawa: J. Przeworski 1936, 347 s. Wyd. 2 tamże 1938.
14. R. Katz: Iskrzący się Daleki Wschód. [Reportaże]. Warszawa: J. Przeworski 1937 [antydatowane 1936], 302 s.
15. E.C. Corti: Cesarzowa Elżbieta. [Biografia]. Warszawa: J. Przeworski 1938 [antydatowane 1937], 402 s.
16. R. Katz: Żniwo wędrówek. [Reportaże]. Warszawa: J. Przeworski 1938, 306 s.
17. J. Knittel: Teresa Etienne. Powieść. Warszawa: Powszechne Towarzystwo Wydawnicze 1939, 348 s.
Ciąg dalszy zob. poz. .
18. J. Knittel: Wyzwolenie Teresy Etienne. Powieść. Warszawa: Powszechne Towarzystwo Wydawnicze 1939, 319 s.
Początek zob. poz. .
19. S. Zweig: Gwiazdy ludzkości. [Opowiadania]. Warszawa: J. Przeworski 1939, 219 s. Wyd. nast. Warszawa: Wiedza 1948.
20. S. Zweig: Magellan. [Powieść]. Warszawa: J. Przeworski 1939, 358 s. Wyd. nast.: tamże 1949; Warszawa: Książka i Wiedza 1957; wyd. 2 [!] Katowice: Śląsk 1984.
21. S. Zweig: Niecierpliwość serca. Powieść. Warszawa: J. Przeworski 1939, 400 s. Wyd. nast.: wyd. poprawione Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1963, tamże 1975, 1988; Warszawa: Muza 1994, [wyd. 6] tamże 2002; [wyd. 7] Warszawa: De Agostini; we współpracy z Editiones Altaya Polska 2003.
22. J. Krymow: Statek Derbent. Powieść. Głos Robotnika 1945 nr 13-128.
23. A. Seghers: Bunt rybaków z Santa-Barbara. [Opowiadanie]. Warszawa: Czytelnik 1950, 82 s. Przedruk w: A. Seghers: Bunt rybaków i inne opowiadania. Warszawa: Czytelnik 1953, A. Seghers: Opowiadania. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955.
24. A. Serafimowicz: Opowiadania. Warszawa: Książka i Wiedza 1950, 312 s.
Przedruk części opowiadań zob. poz. , .

Zawartość

Kawka; Gęsi; Szrapnel; Zwrotniczy; Kałuża żmij; Mały górnik; Zając; Bomby; Życie leśne; Mysie królestwo; Trzej przyjaciele; Szperacze; Halina; Dwie śmierci; Długosz.
25. L. Tołstoj: Wojna i pokój. [Powieść]. T. 1-4. Warszawa: Czytelnik 1950-1951, 444 + 469 + 493 + 434 s. Wyd. 2 T. 1-4. tamże 1955.
26. M. Frischauf: Szary człowiek. [Powieść]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1951, 255 s.
27. D. Furmanow: Bunt. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1951, 340 s.
28. D. Furmanow: Czerwony desant. [Opowiadania]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1951, 94 s.
29. I. Kratt: Droga do morza. [Opowiadanie dla młodzieży]. Warszawa: Książka i Wiedza 1951, 86 s.
30. J. Mihaly: Obrońca brata swego. Powieść. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1951, 207 s.
31. N. Popow: Bitwa pod Borodino. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1951, 146 s.
32. A. Serafimowicz: Na krze oraz inne opowiadania. Warszawa: Książka i Wiedza 1951, 184 s.

Zawartość

Zawiera z poz. : Zwrotniczy; Kałuża żmij; Mały górnik; Bomby; Leśne życie, – oraz: Na krze; Wróbla noc; Pod ziemią; Nikita; Step i morze.
33. K. Stanisławski: Moje życie w sztuce. Warszawa: Książka i Wiedza 1951, 429 s. Wyd. nast. w: K. Stanisławski: Pisma. T. 1. Wstęp: H. Szletyński. Przypisy: H. Bieniewski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954.
34. E.E. Kisch: Wylądowałem w Australii. [Reportaże]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1952, 314 s. Wyd. 2 tamże 1957.
35. M. Aleksiejew: Żołnierze. Powieść. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1953, 298 s.
36. J. Brežan: Na miedzy rośnie zboże. [Opowiadania łużyckie]. Tłumaczyła z niemieckiego: Z. Petersowa. Warszawa: Czytelnik 1954, 221 s.
37. J. Brežan: Urodziny Krestana Serbina. [Powieść]. Tłumaczyła z niemieckiego: Z. Petersowa. Warszawa: Czytelnik 1954, 302 s.
38. H. Marchwitza: Powrót Kumiaków. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1956, 512 s.
39. A. Serafimowicz: Utwory wybrane. T. 1-2. Tłumaczyli: J. Brodzki, Z. Petersowa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 602 + 584 s.
Tu w tłumaczeniu Z. Petersowej z poz. : w t. 1: Zwrotniczy; Mały górnik; Bomby; Życie leśne; Trzej przyjaciele; Dwie śmierci; nadto: Na gapę; Zwiadowcy; Dryblas – w t. 2: z poz. : Mysie królestwo; Halina.
40. H. Sichrovsky: Indie bez osłonek. [Szkice publicystyczne]. Tłumaczyli: Z. Petersowa, M. Gero. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957, 351 s.

Przekłady niepublikowane

E.C. Corti: Ród Wittelsbachów [gotowy nakład zniszczony przez Niemców w Drukarni Narodowej w Krakowie; inf. wg ankiety w Związku Literatów Polskich z 1950].
Sz. Asz: Otucha ludu. Wyd. Warszawa: J. Przeworski 1939 [nakład skonfiskowany przez prokuraturę; inf. wg ankiety w Związku Literatów Polskich z 1950].
R. Katz: Wódka, kokaina i lamy. [Reportaże]. Warszawa: J. Przeworski 1939 [nakład spalony we wrześniu 1939; inf. wg ankiety w Związku Literatów Polskich z 1950].
L. Haag: Garść prochu. Przekł. powst. w 1950 [złożony do wydawnictwa „Prasa Wojskowa”; inf. wg ankiety w Związku Literatów Polskich z 1950].
Nie opublikowane z powodów politycznych.
Antonow: Rozmowy ze Stanisławskim. Przekł. powst. w 1951 [złożony do wydania w Instytucie Sztuki Teatralnej; inf. wg ankiety w Związku Literatów Polskich z 1950].
Nie opublikowane z powodów politycznych.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1953.

Autor o sobie

Z. Petersowa, S. Pollak: O sztuce przekładu. Tydzień 1947 nr 2.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964.
Polski słownik biograficzny. T. 25. Cz. 4 (z. 106).Wrocław 1980 (C. Gajkowska).

Ogólne

Artykuły

J. Koprowski: O tłumaczce „Wojny i pokoju. Ilustrowany Kurier Poranny 1950 nr 63.
Cz. Schabowski: Zofia Petersowa. Głos Robotniczy 1950 nr 69.
[Marian Piechal] M.P.: Zofia Petersowa. Kronika 1956 nr 1 [wspomnienie pośmiertne].

Wrzesień Warszawy 1939

[K. Beylin] (kar.b.): Literatura na usługach wspomnień. Kurier Codzienny 1946 nr 34.
[P. Jasienica] jas: Reportaż z dni krwi i chwały. Tygodnik Powszechny 1946 nr 26.
S. Lichański: Próba nowej prozy. Wieś 1946 nr 12.
E. Szuster. „Kuźnica1946 nr 13.
D. Szustrówna. „Książka i Kultura1946 nr 7/9.
K. Truchanowski: Krystalizacja nowej prozy. Głos Robotniczy 1946 nr 104.
[J. Wyszomirski] Wysz. „Dziennik Łódzki1946 nr 76.

Licyrzepa

G. Timofiejew. „Młodzi Idą1948 nr 25.