BIO

Urodzony 5 września 1930 w Warszawie; syn Andrzeja Wacława Pelca, urzędnika, i Józefy Heleny z Ziółczyków. W okresie okupacji niemieckiej i po zakończeniu II wojny światowej mieszkał nadal w Warszawie. Ukończył tu w 1949 Gimnazjum i Liceum im. A. Mickiewicza. Następnie studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (UW); w 1953 uzyskał magisterium. Debiutował w tymże roku artykułem o Andrzeju Fryczu-Modrzewskim pt. Wielki bojownik o postęp i czołowy myśliciel polskiego renesansu, opublikowanym w „Polonistyce” (nr 5). W 1950 został członkiem Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza (od 1978 członek Zarządu Głównego i Sądu Honorowego). W czasie studiów pracował początkowo w szkolnictwie, a od 1952 w Pracowni Komitetu Redakcyjnego Dzieł Frycza Modrzewskiego przy Polskiej Akademii Nauk (PAN). W 1955 został przeniesiony do Instytut Badań Literackich (IBL) PAN na stanowisko starszego asystenta w Dziale Literatury Staropolskiej (później w Pracowni Historii Literatury XVII w., następnie w Pracowni Historii Literatury XVI w.). W 1956 został mianowany adiunktem. Artykuły i recenzje naukowe publikował m.in. w „Pamiętniku Literackim” (od 1955), „Przeglądzie Humanistycznym” (od 1959), „Odrodzeniu i Reformacji w Polsce” (od 1960) i w „Twórczości” (od 1960). W 1961 uzyskał doktorat na podstawie rozprawy Z zagadnień artystycznych tradycji Jana Kochanowskiego w poezji polskiej schyłku XVI i początku XVII wieku (promotor prof. Kazimierz Budzyk). W 1964 został członkiem Towarzystwa Naukowego w Toruniu. W tymże roku ożenił się z Pauliną Buchwald, historykiem literatury. W 1966 habilitował się na podstawie rozprawy pt. Zbigniew Morsztyn, arianin i poeta i otrzymał stanowisko docenta. Poza pracą w IBL PAN prowadził od 1957 zajęcia dydaktyczne na UW (z przerwą w 1968-69), a w 1969-73 na Uniwersytecie Łódzkim. W 1968/69 wykładał historię kultury polskiej w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. W 1969 został członkiem Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Od tegoż roku do 1992 wchodził w skład komitetu redakcyjnego wydawanej przez IBL PAN serii „Studia Staropolskie” (był jej sekretarzem, a od 1976 zastępcą redaktora naczelnego), w 1970-78 redagował serię Problemy Literatury Staropolskiej. Od 1972 należał do Rady Naukowej IBL PAN (do 1990) i Biblioteki Kórnickiej PAN (do 1981) oraz był członkiem Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej PAN (do 1993). W 1972-81 był członkiem rady redakcyjnej „Pamiętnika Biblioteki Kórnickej”, a w 1973-90 rady redakcyjnej „Literary Studies in Poland”. W 1975 jako stypendysta rządu belgijskiego prowadził w Belgii, Holandii i we Francji badania porównawcze nad europejskim renesansem i barokiem. W 1976 został profesorem nadzwyczajnym. Od tegoż roku kierował Pracownią Literatury Renesansu i Baroku IBL PAN, a po przejściu w 1981 do pracy na UW został kierownikiem Zespołu Literatury Staropolskiej, od 1983 kierownikiem Zakładu Literatury Staropolskiej i Oświecenia Instytutu Filologii Polskiej. Od początku istnienia brał udział w pracach Komitetu Redakcyjnego Wydania Sejmowego Dzieł wszystkich Jana Kochanowskiego i Komisji Badań nad Renesansem PAN. W 1977-81 był członkiem Międzynarodowej Asocjacji do Spraw Badań i Upowszechniania Kultur Słowiańskich przy UNESCO, a od 1978 International Comparative Literary Association. W 1980 zaczął redagować źródłową serię Cochanoviana. W 1980 został członkiem Zamojskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, w 1982 członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, w 1983 członkiem założycielem Stowarzyszenia Autorów Dzieł Naukowych, w 1984 członkiem Komitetu Słowianoznawstwa PAN. W 1985 został mianowany profesorem zwyczajnym. W tymże roku wszedł w skład komitetu redakcyjnego międzynarodowej serii Emblemata et Symbola wydawanej w Holandii. W 1987 objął przewodnictwo Komisji Edytorsko-Tekstologicznej Międzynarodowego Komitetu Slawistów. W 1990 został członkiem Polskiego PEN Clubu, a w 1991 czynnym członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. W 1994 objął funkcję redaktora naczelnego półrocznika „Barok”. Prowadził wykłady z historii literatury w Instituto Universitario Orientale w Neapolu w 1989, 1992 i 1996 oraz na uniwersytecie La Sapienza w Rzymie w 1992 i 1996. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1978). Zmarł 9 maja 2005 w Warszawie; pochowany tamże na Cmentarzu Powązkowskim..

Twórczość

1. Jan Kochanowski w tradycjach literatury polskiej. Od XVI do połowy XVIII w. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1965, 434 s.

Rozszerzona redakcja rozprawy doktorskiej.

Zawartość

Cz. 1. Z dziejów sławy poety; Cz. 2. Poezja polska od XVI do połowy XVIII wieku wobec dziedzictwa twórczości Jana Kochanowskiego.

2. Zbigniew Morsztyn, arianin i poeta. [Monografia]. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1966, 419 s.

Rozprawa habilitacyjna.

3. Treny” Jana Kochanowskiego. [Studium]. Warszawa: Czytelnik 1969, 332 s. Wyd. 2 tamże 1972.

Zawiera również wybór utworów J. Kochanowskiego i innych poetów oraz prac historycznoliterackich różnych autorów dotyczących trenów.

4. Obraz – słowo – znak. Studium o emblematach w literaturze staropolskiej. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1973, 279 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

Zawartość

Wstęp. – Narodziny nowożytnej emblematyki; Początki renesansowej emblematyki w Polsce; Od renesansu do baroku; Przemiany emblematyki barokowej; Pod przemożnym wpływem heraldyki; Między poezją a sztukami plastycznymi.

5. Zbigniew Morsztyn na tle poezji polskiej XVII w. [Studium]. Warszawa: Wiedza Powszechna 1973, 338 s.

6. Jan Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1980, 582 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 21987, wyd. 3 uzupełnione i poprawione 2001, 707 s.

Nagrody

Nagroda Sekretarza Naukowego Polskiej Akademii Nauk w 1981.

Zawartość

Zawiera części: Zarys biografii; Twórczość wczesna a już dojrzała; Wśród wielkich i nieustających poszukiwań twórczych; Poeta Polonicus Primus; Strofika Jana Kochanowskiego.

7. Europejskość i polskość literatury naszego renesansu. Warszawa: Czytelnik 1984, 642 s.

Nagrody

Nagroda Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego I stopnia w 1985.

Zawartość

Słowo wstępne. – I. Prądy – style – kierunki rozwoju; Renesans – Humanizm – Reformacja; Początki i rozwój renesansu w literaturze polskiej. (Pokolenia – ośrodki – wewnętrzne cezury); Muza łacińska – muza polska. – II. Metamorfozy twórców i ich pisarstwa: Dialog i wizerunek, czyli o rozwoju twórczości Mikołaja Reja; Jana Kochanowskiego „Kamienne rękawiczki” i Proteusowe przemiany; Renesansowy manifest Szymona Szymonowica. – III. Toposy – symbole – kategorie – gatunki. (Ich rodowody, powinowactwa, przemiany): „Poetyka nescio quid blandum, spirans”, Dorównać Orfeuszowi!; Ironia i autoironia; Fraszka polska XVI wieku terenem kształtowania się liryki nowożytnej; Kilka myśli o przestrzeni i o czasie. – IV. Perspektywy: Europejska i polska.

8. [Jan Kochanowski, poeta Renesansu]. Powstał przed 1986.

Jan Kochanowski. Poète de la Renaissance (1530-1584). Przeł. J. Arnold-Moricet. Paris: UNESCO 1986, 105 s. [przekład francuski].

Zawartość

Préface. – La Renaissance polonaise; La vie de Jan Kochanowski; Un poète jeune et pourtant accompli; L'Orphée polonais; Poéte lirique avant tout. – Bibliographie sélective.

Wyd. polskie w wersji rozszerzonej pt. Jan Kochanowski, poeta Renesansu. Warszawa: Czytelnik 1988, 196 s.

Zawartość

Renesans w Polsce; Dzieje życia poety; Wczesna dojrzałość; Polski Orfeusz; Przede wszystkim poeta liryk; Cztery wieki dziejów sławy. – Bibliografia utworów J. Kochanowskiego.

9. Renesans w literaturze polskiej w kontekście europejskim. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 1988, 150 s.

Zawartość

Zawiera części: Rozważania wstępne; Renesans w Europie, ogólny zarys dziejów i główne przemiany; Renesans w literaturze polskiej; Druga faza dominacji renesansu w literaturze polskiej 1543-około 1565. Pod znakiem dialogów, polemik, prób formułowania programów odnowy; Apogeum renesansu w literaturze polskiej; Zmierzch renesansu w literaturze polskiej, 1590-ok. 1614.

10. Il Classicismo rinascimentale di Jan Kochanowski e Łukasz Górnicki. Napoli 1989, 22 s. Przedruk w: Il Rinascimento in Polonia. Napoli 1994.

Wersja polska: Renesansowy klasycyzm Jana Kochanowskiego i Łukasza Górnickiego. „Przegląd Humanistyczny1990 nr 7 s. 13-25.

11. Barok – epoka przeciwieństw. Warszawa: Czytelnik 1993, 358 s. Wyd. 2 poprawione Kraków: Wydawnictwo Literackie 2004, 374 s.

Zawartość

Zawiera części: Przełom wieków XVI i XVII. Perspektywy polskie i europejskie; Dynamika rozwoju i periodyzacja polskiej literatury barokowej; Wielorakie wymiary barokowej wyobraźni; Barokowe metamorfozy emblematyki i ikonologii; Sarmatyzm a barok; Polski „wiek rękopisów”; Barok a nasza współczesność.

12. Literatura renesansu w Polsce. Warszawa: Semper 1994, 294 s. Wyd. 2 poprawione Warszawa: Semper 1998.

W t. 6 błędnie data wyd. 2 [1988].

Zawartość

Zawiera rozdziały: Wprowadzenie do problematyki; Renesans w Europie. Spojrzenie perspektywiczne, główne przemiany; Pierwociny renesansowego humanizmu i renesansu w Polsce; Pierwsza faza wyraźnej dominacji renesansu (około 1510-1543); Druga faza dominacji renesansu (1543-około 1565). Pod znakiem dialogów, polemik, prób formułowania programów odnowy; Apogeum renesansu (I); Apogeum renesansu (II); Twórcy współcześni dziełu Jana Kochanowskiego; Zmierzch renesansu w literaturze polskiej. Lata 1590-ok. 1614; Zamknięcie.

13. Słowo i obraz. Na pograniczu literatury i sztuk plastycznych. [Monografia]. Kraków: Universitas 2002, 413 s.

Zawartość

Zawiera rozdziały: Emblematyka oraz ikonografia; Renesansowa preemblematyka oraz początki emblematyki renesansowej w Polsce; Od Renesansu do Manieryzmu oraz Baroku; Emblematyka polska pierwszej połowy XVII wieku i jej koneksje niderlandzkie; Szczytowa faza polskiej emblematyki barokowej; Emblematyka oraz heraldyka i kult świętych. Między poezją a sztukami plastycznymi.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Wielki bojownik o postęp i czołowy myśliciel polskiego renesansu. Polonistyka 1953 nr 5 s. 22-31.
Chronologia fraszek Jana Kochanowskiego. W: Ze studiów nad literaturą staropolską. Wrocław 1957 s. 143-204.
Tekst literacki w okresie staropolskim. (Próba wstępnego zarysu problematyki). Przegląd Humanistyczny 1959 nr 3 s. 71-82.
Stanisława Samuela SzemiotaSatyr prosty ad instar Satyra Kochanowskiego”. W: Miscellanea staropolskie. [T.] I. Wrocław 1962 s. 96-105.
W sprawie szesnastowiecznych wydań „Psałterza Dawidów” [J. Kochanowskiego]. (Kilka uwag i uzupełnień). Pamiętnik Literacki 1962 z. 4 s. 528-542.
Potomstwo „Satyra” Jana Kochanowskiego w poezji polskiej od XVI do połowy XVIII wieku. Pamiętnik Literacki 1963 z. 4 s. 267-311.
Przemiany monologu lirycznego w poezji polskiej schyłku XVI-XVII wieku. W: Studia z dawnej literatury czeskiej, słowackiej i polskiej. Warszawa 1963 s. 110-129.
Teksty Jana Kochanowskiego w kancjonałach staropolskich XVI i XVII wieku. Odrodzenie i Reformacja w Polsce 1963 s. 212-248.
Renesansowy manifest Szymona Szymonowica. „Odrodzenie i Reformacja w Polsce1964 s. 105-138.
Oświeceniowa polemika ze staropolskim Satyrem. W: Miscellanea z doby oświecenia. [T. 1]. Wrocław 1965 s. 5-21.
Zbigniew Morsztyn. „Odrodzenie i Reformacja w Polsce1965 s. 141-185.
Szymonowiciana. Sprawa kanonu polskich poezyj Szymona Szymonowica. W: Miscellanea staropolskie. [T. 2]. Wrocław 1966 s. 18-98.
Europejski i polski kontekst „Emblematów” Zbigniewa Morsztyna. W: Księga pamiątkowa ku czci Konrada Górskiego. Toruń 1967 s. 197-207.
Fraszka polska XVI wieku terenem kształtowania się liryki nowożytnej. W: Studia z teorii i historii poezji. Seria 1. Wrocław 1967 s. 88-125.
Liryka polska XVII wieku. (Wstęp do problematyki). Przegląd Humanistyczny 1967 nr 1 s. 65-82.
Zapomniane wiersze Daniela Naborowskiego. Pamiętnik Literacki 1967 z. 1 s. 205-221.
Emblemata staropolskie. Wstęp do problematyki. [Studium]. Powst. 1968; przekład angielski: Old Polish emblems. Introduction to the problem. „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 1970 z. 2 s. 21-53.
Patriotyczny poemat ariańskiego wygnańca. (Rzecz o „Sławnej Wiktoryi nad Turkami” Zbigniewa Morsztyna). W: Kultura i literatura dawnej Polski. Warszawa 1968 [właśc. 1967] s. 291-317.
Renesansowa koncepcja człowieka w „Trenach” Jana Kochanowskiego. Pamiętnik Literacki 1968 z. 3 s. 55-79.
Kochanowski i Kantemir. Z dziejów wędrówek Satyra – moralisty w literaturach europejskich. W: Europejskie związki literatury polskiej. Warszawa 1969 s. 99-119.
Rękopiśmienna wersja „Sobótki” Jana Kochanowskiego. W: Miscellanea staropolskie. [T.] 3. Wrocław 1969 s. 9-53.
Rola emblematów oraz konstrukcji im pokrewnych w twórczości Mikołaja Reja. Pamiętnik Literacki 1969 z. 4 s. 65-101.
Kontrreformacja, sarmatyzm a rozwój literatury polskiej (od renesansu do baroku). W: Wiek XVII. Kontrreformacja – Barok. Prace z historii kultury. Wrocław 1970 s. 95-174.
Optymizm i tragizm człowieka renesansu. W: O literaturze polskiej. Warszawa 1971 s. 32-44.
Rola i znaczenie pisarzy ariańskich w literaturze polskiej XVII wieku. W: Wokół dziejów i tradycji arianizmu. Warszawa 1971 s. 107-125.
Renesans w literaturze polskiej. Początki i rozwój; Sarmatyzm a barok. W: Problemy literatury staropolskiej. Seria 1. Wrocław 1972 s. 29-104, 105-153.
Wiersze Jana Kochanowskiego w rękopisie Osmolskiego a wczesne wydania hymnu „Czego chcesz od nas Panie.... W: Miscellanea staropolskie. [T.] 4. Wrocław 1972 s. 36-79.
Europejskość i swojskość literatury polskiego renesansu. W: Literatura staropolska i jej związki europejskie. Wrocław 1973 s. 29-56.
Polish literature of Renaissance Epoch. W: Poland – the land of Copernicus. Warszawa 1973 s. 163-192.
Literatura polskiego Odrodzenia a prądy umysłowe epoki. W: Andrzej Frycz Modrzewski i problemy kultury polskiego Odrodzenia. Wrocław 1974 s. 7-27.
Czarnoleska Arkadia Jana Kochanowskiego. W: For Wiktor Weintraub. Essays in Polish literature, language and history presented on the occasion of his 65th birthday. The Hague-Paris 1975 s. 319-332.
Europejska i polska. (O literaturze doby renesansu w Polsce). „Człowiek i Światopogląd1975 nr 2 s. 78-97.
Jana Kochanowskiego wycieczka do Francji. „Prace Polonistyczne”. Seria 32: 1976 s. 93-103.
Barok a nasza współczesność. Poezja 1977 nr 5/6 s. 3-15.
Les métamorphoses de l'emblématique et de l'iconologie à l'époque du Baroque. W: Barocco fra Italia e Polonia. Warszawa 1977 s. 155-177.
Bohaterowie literaccy a wzorce osobowe w czasach polskiego renesansu oraz baroku. W: Problemy literatury staropolskiej. Seria 3. Wrocław 1978 s. 5-44.
Poezja łacińska w Polsce XVI wieku. Przegląd Humanistyczny 1978 nr 5 s. 25-44.
Jan Kochanowski. (Przemiany świadomości twórcy). „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego1979 t. 16 z. 4 s. 10-20.
Jana Kochanowskiego „Poetica nescio quid blandum spirans. W: Studia z dziejów literatury i piśmiennictwa. Acta Universitatis Nicolai Copernici 1979 z. 100 „Filologia Polska” nr 16 s. 83-99.
Les origines des emblèmes Renaissance en Pologne. [Przeł.] L. Grobelak. „Literary Studies in Poland”, Wrocław T. 3: 1979 s. 95-110.
Orfeusz pisarzy renesansowych. Pamiętnik Literacki 1979 z. 1 s. 53-90.
Barok – epoka przeciwieństw. W: Wśród zagadnień polskiej literatury barokowej. Katowice 1980 s. 13-27.
Los człowieczy i poezja w ujęciu Jana z Czarnolasu. „Rocznik Świętokrzyski. Kieleckie Towarzystwo Naukowe1981 s. 63-73, przedruk „Poezja” 1981 nr 4 s. 10-17.
O kolokwialności we „Fraszkach” Jana Kochanowskiego. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 1981 nr 459 s. 49-62, przedruk w: O języku literatury. Katowice 1981 s. 37-50.
Problemy periodyzacji twórczości Jana Kochanowskiego a periodyzacja literatury polskiego renesansu. Odrodzenie i Reformacja w Polsce 1982 s. 5-17.
Ut pictura poesis erit. (Między teorią a praktyką twórców). W: Słowo i obraz. Warszawa 1982 s. 49-72.
Wokół „Adverbiorum moralium. W: Stanisław Herakliusz Lubomirski. Pisarz – polityk – mecenas. Wrocław 1982 s. 123-135.
Inspiratorska rola Jana Kochanowskiego jako twórcy literatury narodowej w krajach słowiańskich i ościennych w dobie baroku. W: Z polskich studiów slawistycznych. Seria 6 cz. 2. Warszawa 1983 s. 167-175.
Zamoyski i poeci z nim związani. W: Czterysta lat Zamościa. Wrocław 1983 s. 47-65.
Jan Kochanowski i jego miejsce w polskim renesansie. Twórczość 1984 nr 9 s. 29-42.
Kamienne rękawiczki” Jana Kochanowskiego po latach. W: Poeta z Czarnolasu. Radom 1984 s. 23-36.
Jan Kochanowski – creatore della poesia nazionale polacca. W: Jan Kochanowski, poeta rinascimentale polacco. Conferenze 1985 nr 91 s. 95-105.
Jan Kochanowski i renesans w Polsce. W: 450 rocznica urodzin Jana Kochanowskiego. 1530-1980. Zielona Góra 1985 s. 7-26.
Przemiany świadomości poetyckiej Jana Kochanowskiego. W: Jan Kochanowski i kultura Odrodzenia. Warszawa 1985 s. 58-75.
Twórcy epoki renesansu o przestrzeni i o czasie. „Prace Polonistyczne” Seria 41: 1985 s. 87-95.
Donat i Pryscjan – notatki do dziejów semiotyki średniowiecznej; Kiedy bywają „złote jesienie” i co to w procesie rozwoju kultury znaczy. W: Problemy wiedzy o kulturze. Wrocław 1986 s. 95-102; 257-261.
Jan Kochanowski's Proteus. W: Studia Slavica Mediaevalia et humanistica Riccardo Picchio dicata. Roma 1986, t. 2 s. 559-572.
Miejsce Biblii w tradycji według twórców literatury polskiego renesansu. W: Biblia a literatura. Lublin 1986 s. 131-152.
Renesans w literaturze europejskiej i polskiej. Przegląd Humanistyczny 1986 nr 7/8 s. 1-31.
Średniowiecze, renesans i barok w badaniach historycznoliterackich od roku 1918. W: Rozwój wiedzy o literaturze polskiej po 1918 roku. Warszawa 1986 s. 17-91.
Z dziejów literatury renesansu w Polsce. W: Polska w epoce odrodzenia. Wyd. 2 zmienione Warszawa 1986 s. 455-514.
Dynamika rozwoju literatury i kultury czasów baroku w Polsce (wprowadzenie do problematyki). W: Kultura polska a kultura europejska. Warszawa 1987 s. 147-158.
The parallel between two poets of the European Renaissance. Jan Kochanowski and Luis de Camoes. Slavia Orientalis 1987 nr 3/4 s. 807-813.
Humanizm renesansowy w literaturze polskiej. Początki i dalsze fazy rozwoju. W: Z polskich studiów slawistycznych. Seria 7. [T.] 1. Warszawa 1988 s. 241-253.
Jan Kochanowski, creator of Polish national literature and Renaissance in Poland. W: The Polish Renaissance and its european context. Bloomington 1988 s. 321-342.
Wartości kultury polskiej i jej miejsce. Przegląd Humanistyczny 1988 nr 12 s. 81-91.
Cenzura i autocenzura w literaturze polskiej doby renesansu i baroku. (Wprowadzenie do problematyki). Studia Polonistyczne 1990/91 s. 127-140.
Jana Kochanowskiego świat fraszek. W: Filiolgia e litteratura nei paesi slavi. Roma 1990 s. 281-288.
Problemy badań literatury okolicznościowej Rzeczypospolitej szlacheckiej. „Odrodzenie i Reformacja w Polsce1990 s. 91-106.
Teoria edytorstwa w konfrontacji z praktyką. Podstawy krytycznego wydania w teorii oraz w praktyce edytorów literackich tekstów polskich z XVI i XVII wieku. Przegląd Humanistyczny 1990 nr 12 s. 23-33.
The Europeaness and Polishness of the Polish Renaissance. [Przekł.] M. Paczyńska. Dialectics and Humanism 1990 nr 2 s. 65-78.
Barok w polskiej literaturze. Przegląd Humanistyczny 1991 nr 3/4 s. 33-49.
Dorobek, potrzeby i perspektywy edytorstwa literackich tekstów staropolskich. W: Problemy edytorskie literatur słowiańskich. Wrocław 1991 s. 57-79.
Kochanowski a wyprawa inflancka z roku 1557 (i jeszcze o „przypasanym do miecza rycerzu”). Odrodzenie i Reformacja w Polsce 1991 s. 89-102.
Barok polski wśród baroków innych ludów słowiańskich. W: Prace z literatury polskiej i czeskiej na XI Międzynarodowy Kongres Slawistów w Bratysławie. Warszawa 1992 s. 7-23.
Gli orizzonti dell'immaginazione nella litteratura del barocco polacco. [Przeł.] L. Marinelli. Ricerche Slavistiche”, Rzym 1992/1993 t. 39/40 z. 2 s. 167-192.
Jan Kochanowski wobec tradycji antycznej i wobec współczesnej sobie kultury europejskiej. Ogród 1992 nr 3/4 s. 168-184.
Europejskość literatury polskiej doby renesansu i baroku. Odrodzenie i Reformacja w Polsce 1993 s. 47-58.
Kontynuacje i tradycje baroku w dobie polskiego oświecenia. [Współautor:] P. Buchwald-Pelcowa. Przegląd Humanistyczny 1993 nr 4 s. 99-103.
Widnokręgi świata i wszechświata w literaturze polskiego baroku. Przegląd Humanistyczny 1993 nr 3 s. 59-77.
Jan Kochanowski fra tradizione antica e cultura europea del suo tempo. W: Il Rinascimento in Polonia. Napoli 1994 s. 279-300.
Na początku był Porękowicz – 100 lat badań literatury baroku w Polsce. Barok 1994 nr 1 s. 7-29.
Emblematy, książki emblematyczne. Problemy teorii a praktyka twórców. Barok 1996 nr 1[5] s. 32-58.
Ogrody jako miejsca szczęśliwe. Barok 1997 nr 1[7] s. 11-33, przekł. angielski: Gardens as places happiness. „Dialog and Universalism” 1998 nr 7/8 s. 63-80.
Sante Graciotti jako badacz literatury staropolskiej. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza 1997 s. 167-174.
Literatura polska czasów saskich. Oczekiwania – możliwości – spełnienia. Barok 1998 nr 1 s. 59-85.
Klasycyzmy w baroku – wprowadzenie do dyskusji. Barok 2000 nr 2 s. 9-24.
Polska a Niderlandy. Związki i analogi kulturowe oraz literackie w XVI i XVII wieku. [Współautor:] P. Buchwald-Pelcowa. Barok 2000 nr 1 s. 45-73.
Symbolika imion w poezji Jana Kochanowskiego. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio FF – Philologiae 2002/2003 vol. 20/21 s. 33-40.
Kontynuacje i nowatorstwo w kulturze pierwszej Rzeczpospolitej. Myśli na początek nowego tysiąclecia. [Cz. 1]. „Barok” 2002 nr 17-18 s. 147-168; Cz. 2. [Współautor:] P. Buchwald-Pelcowa. Barok 2003 nr 20 s. 153-177.
Rola jezuitów w kształtowaniu się związków emblematyki polskiej z emblematyką niderlandzką. Barok 2003 nr 20. s.

Prace redakcyjne

1. J. Kochanowski: Fraszki. Oprac.: J. Pelc. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1957, LXXVI, 166 s. Biblioteka Narodowa I, 163. Wyd. nast. tamże: wyd 2 zmienione 1980, wyd 2 [!] 1991, wyd. 3 przejrzane 1998; [wyd. 4]. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum, Warszawa: De Agostini Polska 2004.
2. S. Szymonowic: Sielanki i pozostałe wiersze polskie. Oprac.: J. Pelc. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1964, CXIV, 236 s. Biblioteka Narodowa I, 182. Wyd. 2 zmienione tamże 2000.
3. J. Kochanowski: Treny. Oprac.: J. Pelc. Wyd. 12 zmienione Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1969, CXI, 114 s. Biblioteka Narodowa I, 1. Wyd. nast. tamże: wyd. 13 zmienione 1972, wyd. 14 zmienione 1978, wyd. 15 zmienione 1986; wyd. 16 poprawione 1999.
4. Wiek XVII – kontrreformacja, barok. Prace z historii kultury. Red.: J. Pelc. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1970, 380 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
5. M. Rej: W czterechsetlecie śmierci. Praca zbiorowa pod red.: T. Bieńkowskiego, J. Pelca i K. Pisarskiej. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1971, 292 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
6. Problemy literatury staropolskiej. Praca zbiorowa pod red. J. Pelca. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum Instytut Badań Literackich Polska Akademia Nauk 1972-1978.

Seria 1. 1972, 551 s.

Seria 2. 1973, 512 s.

Seria 3. 1978, 329 s.

7. Literatura staropolska i jej związki europejskie. Prace poświęcone VII Międzynarodowemu Kongresowi Slawistów w Warszawie w roku 1973. Red.: J. Pelc. Warszawa: Wydawnictwo Ossolineum 1973, 338 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
8. Z. Morsztyn: Wybór wierszy. Oprac.: J. Pelc. Kraków: Wydawnictwo Ossolineum 1975, CVII, 397 s. Biblioteka Narodowa I, 215.
9. J. Kochanowski: Poezje. Wybór i wstęp: J. Pelc. Warszawa: Czytelnik 1979, 550 s. Wyd. nast. tamże: wyd 2 1988, wyd. 3 1993, wyd. 4 1998.
10. J. Kochanowski: Treny. Oprac. i posłowie: J. Pelc. Warszawa: Czytelnik 1980, [34] s.
Zawiera także fotokopię edycji „Trenów” z r. 1583.
11. Przełom wieków XVI i XVII w literaturze i kulturze polskiej. Pod red. B. Otwinowskiej i J. Pelca. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1984, 343 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
12. Cochanoviana. Red.: J. Pelc. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1985-1986.

[T.] 1. Źródła urzędowe do biografii Jana Kochanowskiego. Wyd. i oprac.: M. Gorbaczowa, W. Urban. 1985, 360 s.

[T.] 2. Materiały do dziejów twórczości Jana Kochanowskiego z lat 1551-1625. Wyd. i oprac.: M. Korolko. 1986, 288 s.

13. Jan Kochanowski. 1584-1984. Epoka, twórczość, recepcja. Pod redakcja naukowa J. Pelca oraz P. Buchwald-Pelcowej i B. Otwinowskiej. T. 1-2. Lublin: Wydawnictwo Literackieubel. 1989, 556 + 446 s.
14. Problemy edytorskie literatur słowiańskich. Pod red. J. Pelca i P. Buchwald-Pelcowej. Wstęp: J. Pelc. T. 1. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1991, 264 s.
15. Literatura i kultura polska po „Potopie. Pod redakcją naukowa B. Otwinowskiej i J. Pelca, przy współudziale B. Falęckiej. Wstęp: J. Pelc. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1992, 239 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
16. Prace z literatury polskiej i czeskiej na XI Międzynarodowy Kongres Slawistów w Bratysławie. Pod red. J. Pelca i A. Nowickiej-Jeżowej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 1992, 148 s.
17. Nurt religijny w literaturze polskiego średniowiecza i renesansu. Red.: S. Niewiadomski, J. Pelc. Wstęp: J. Pelc. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1994, 410 s.
18. Literatura i kultura polskiego średniowiecza. Człowiek wobec świata znaków i symboli. Redakcja naukowa: P. Buchwald-Pelcowa, J. Pelc. Warszawa: Wydawnictwo Fundacji „Historia pro Futuro 1995, 333 s.
19. Autor – Tekst – Cenzura. Prace na XII Kongres Slawistów w Krakowie. Red.: J. Pelc, M. Prejs. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 1998, 292 s.
20. Emblematy miłosne (emblemata amatoria) Jacoba Catsa w trzech różnych językach, a także w ujęciu polskim z XVII wieku przedstawione. Oprac.: J. i P. Pelcowie. Warszawa: Neriton 1999, 117 s.
21. Barok w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej. Drogi przemian i osmozy kultur. Materiały z konferencji naukowej. Warszawa 23-25 marca 1999 r. Pod red. J. Pelca, K. Mrowcewicza, M. Prejsa. Warszawa: Wydział Polonistyki Instytutu Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego 2000 , 416 s.
22. Miłości boskiej i ludzkiej skutki różne wraz z siedemnastowieczną polską wersją tekstów do „Amoris divini et humani effectus varii”. Oprac.: J. i P. Pelcowie. Warszawa: Neriton 2000, 120 s.
23. Z. Morsztyn: Emblemata. Oprac.: J. i P. Pelcowie. Warszawa: Neriton 2001, 239 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1978, 1989, 1998.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 2. Warszawa 1978 (M. Brykalska).
A. Czyż, E. Ressel: Bibliografia prac Profesora Janusza Pelca za lata 1952-1992. W: Necessitas et ars. T. 1. Warszawa 1993.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2 . Warszawa 2000 (Redakcja).

Ogólne

Artykuły

A. Karpiński. „Odrodzenie i Reformacja w Polsce2003 t. 47.
K. Mrowcewicz: Janusz Pelc i jego dzieło; B. Otwinowska: Trybut przyjaźni. „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza2003.
A. Karpiński: Janusz Pelc. Odrodzenie i Reformacja w Polsce 2005.
S. Mossakowski: Janusz Pelc. „Biuletyn Historii Sztuki 2005 nr 3/4.
K. Mrowcewicz: Humanista heroiczny. Pamięci Profesora Janusza Pelca. „Barok2005 nr 1, dod. s. 1-2.
M. Prejs: Janusz Pelc. „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza2005.
A. Gorzkowski: Janusz Pelc. „Ruch Literacki 2006 nr 2.

Jan Kochanowski w tradycjach literatury polskiej

[J. Kułtuniakowa] J.K.: O tradycjach czarnoleskich. Nurt 1966 nr 5.
J. Starnawski. „Ruch Literacki1966 nr 4.
T. Syga: Kochanowski i współczesność. Stolica 1966 nr 7.

Zbigniew Morsztyn, arianin i poeta

Z. Kukulski: Najfortunniejszy z Morsztynów. Nowe Książki 1967 nr 6.
E. Matuszewski. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie1967 nr 1/2.
D.J. Welsh. „Canadian Slavonic Studies”, Berkeley – Los Angeles 1967 nr 3.
M. Giergielewicz. „Books Abroad”, Oklahoma 1968 nr 2.
J. Sokołowska. „Odrodzenie i Reformacja w Polsce1968 t. 13.

Obraz – słowo – znak

T. Bieńkowski. „Pamiętnik Literacki1974 z. 1.
J.Z. Lichański. „Miesięcznik Literacki1974 nr 11.
A. Kozak: Uwagi na marginesie badań nad emblematyką. „Biuletyn Historii Sztuki1976 z. 4.

Zbigniew Morsztyn na tle poezji polskiej XVII w.

W. Błachut: Patriotyczna muza ariańskiego egzulanta. Miesięcznik Literacki 1973 nr 12.
J. Ślaski: O Zbigniewie Morsztynie i poezji polskiej XVII wieku. Nowe Książki 1973 nr 20.

Jan Kochanowski

J. Ślaski. „Nowe Książki1980 nr 18.
E. Kotarski. „Pamiętnik Literacki1981 z. 4.
J. Rytel: Nowa synteza twórczości Jana Kochanowskiego. Przegląd Humanistyczny 1981 nr 10/12.
A. Sajkowski. „Odrodzenie i Reformacja w Polsce1982 t. 27.
J. Snopek. „Helikon”, Budapeszt 1983 nr 29.

Europejskość i polskość literatury naszego renesansu

E. Kotarski. „Pamiętnik Literacki1985 z. 4.
J. Ślaski: Europejskość i rodzimość literatury polskiego Renesansu. Nowe Książki 1985 nr 12.
T. Bieńkowski. „Odrodzenie i Reformacja w Polsce1986.
Z. Nowak. „Przegląd Humanistyczny1987 nr 4.
A. Czyż. [Przeł.] Z. Lesińska. „Literary Studies in Poland”, Wrocław t. 19: 1988.

Jan Kochanowski. Poéte de la renaissance

A. Czyż: Francuska monografia o Kochanowskim. Przegląd Humanistyczny 1987 nr 10.

Renesans w literaturze polskiej w kontekście europejskim

A. Borowski. „Pamiętnik Literacki1990 z. 1.
W. Stec: Renesans polski w kontekście europejskim. Polonistyka 1990 nr 2-3.

Barok - epoka przeciwieństw

M. Borowska: Tradycja literacka baroku a współczesność. Rozważania na temat „wyobraźni barokowej”. Sztuka i Filozofia 1994 t. 8.
A. Karpiński: Na drodze do syntezy. Ogród 1994 nr 1.
T. Obiedzińska. „Barok1994 nr 2.
W.J. Podgórski: Od baroku do „Baroku. Nowe Książki 1994 nr 12.
P. Stępień, Z. Nowak. „Pamiętnik Literacki1995 z. 1.

Literatura renesansu w Polsce

J. Rytel: Nowa synteza literatury renesansowej. Ogród 1994 nr 4.
E. Kotarski. „Pamiętnik Literacki1995 z. 4.
Z. Nowak. „Przegląd Humanistyczny1995 nr 1.
A. Gorzkowski. „Ruch Literacki2000 z. 2.

Słowo i obraz

M. Prejs: W świecie emblematów – nowa synteza Janusza Pelca. „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza2003.
M. Prejs. „Barok2003 nr 1.
P. Borek. „Nowa Polszczyzna2004 nr 1.
M. Górska. „Pamiętnik Literacki2004 z. 1.

J. Kochanowski: Fraszki

S. Grzeszczuk. „Pamiętnik Literacki1957 z. 4.
P. Stępień. „Pamiętnik Literacki1992 z. 3.

S. Szymonowic: Sielanki i pozostałe wiersze polskie

J.M. Rymkiewicz: Polskie sielanki. Nowe Książki 1964 nr 17.

J. Kochanowski: Treny

A. Guzek: Monografia „Trenów” Kochanowskiego. Polonistyka 1969 nr 6.
Z. Nowak: U źródeł nowożytnej liryki polskiej. Nowe Książki 1969 nr 18.
H. Dziechcińska. „Odrodzenie i Reformacja w Polsce1970 t. 15.
Z. Nowak: Kochanowski Janusza Pelca poeta żywy. Nowe Książki 1970 nr 7.
J. Starnawski: Monografia „Trenów. Ruch Literacki 1970 nr 2, sprostowanie H. Markiewicz, tamże nr 4.

Problemy literatury staropolskiej

E. Carpenter. „Slavic Review. American Quaterly of Soviet and East European Studies,” Menasha, WI 1976 nr 1 [dot. T. 1], nr 2 [dot. T. 1, 2].
E. Kotarski. „Pamiętnik Literacki1979 z. 2. [dot. serii 3].

Literatura staropolska i jej związki europejskie

E. Carpenter. „Slavic Review. American Quaterly of Soviet and East European Studies”, Menasha, WI 1976 nr 1.
A. Nowicka-Jeżowa: Europejskie związki literatury staropolskiej. Poezja 1977 nr 5/6.

Z. Morsztyn: Wybór wierszy

J. Ślaski: Wiersze Zbigniewa Morsztyna. Nowe Książki 1975 nr 23.
M. Prejs: Moja muza jest domowa. Poezja 1977 nr 5/6.

Przełom wieków XVI i XVII w literaturze i kulturze polskiej

E. Kauer. „Pamiętnik Literacki1986 z. 2.