BIO

Urodzony 10 lutego 1925 w Linowie (Sandomierskie); syn Ludwika Paszkiewicza i Janiny z Horczaków. Uczęszczał do Gimnazjum Księży Marianów na Bielanach w Warszawie. W 1938 zdał tzw. małą maturę w gimnazjum w Sandomierzu. Debiutował w 1939 poematem prozą pt. Nokturn, ogłoszonym na łamach lubelskiego „Głosu Literackiego”. W czasie okupacji niemieckiej przebywał w Janowie Lubelskim i brał udział w konspiracji jako żołnierz Narodowej Organizacji Wojskowej. Aresztowany w lutym 1941, był przez cztery lata więźniem obozów koncentracyjnych, najpierw w Auschwitz-Birkenau, a od czerwca 1942 w Mauthausen-Gusen. Tu w lipcu 1944 uzyskał nagrodę tajnego zespołu literackiego w konspiracyjnym konkursie poetyckim. Po wyzwoleniu w maju 1945 dostał się do Włoch i wstąpił do 2. Korpusu Polskiego. W 1946 zamieszkał w Anglii. W 1952-55 studiował grafikę w Regents Polytechnic School of Art. Należał do organizatorów grupy poetyckiej Kontynenty. W 1955 założył wraz z Ludwikiem Angererem miesięcznik „Merkuriusz Polski” i w 1955-56 był członkiem komitetu redakcyjnego pisma. W 1957 otrzymał Nagrodę Młodych im. S. Strońskiego, przyznaną przez Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie. W 1959 wchodził w skład komitetu redakcyjnego londyńskiego tygodnika „Życie”. Publikował wiersze, prozę i artykuły literackie w „Orle Białym” (Londyn, 1956-67, z przerwami; tu m.in. w 1956 cykl pt. Notatnik podróży hiszpańskiej, a w 1966 obszerny artykuł przeglądowy w 4 częściach pt. Humor staropolski). W 1963-71 był członkiem komitetu redakcyjnego wydawanych w Buenos Aires i Paryżu „Materiałów do Biografii, Genealogii i Heraldyki Polskiej”. Współpracował z redakcją Polskiego słownika biograficznego, do którego opracował przeszło 60 życiorysów emigrantów. W 1968-87 był wykładowcą historii sztuki w Extra-Mural Department University of London. Jednocześnie w 1972-76 prowadził wykłady z zakresu historii sztuki na uniwersytecie w Cambrigde. Kontynuował twórczość literacką, publikując wiersze, prozę poetycką, artykuły literackie i przekłady poezji angielskojęzycznej w „Oficynie Poetów” (Londyn, 1967-74), „Wiadomościach” (Londyn, 1968-80, z przerwami; tu w 1978-80 cykl rozważań estetyczno-filozoficznych pt. Rozmowy z Dariuszem) i w „Gazecie Niedzielnej” (Londyn, 1968-87, z przerwami; tu w 1977-87 cykl reportaży pt. Notatnik podróżny). W 1969 otrzymał nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie. W 1984 doktoryzował się na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie w Londynie na podstawie rozprawy pt. Tematyka polska w twórczości Stefana della Belli (promotor prof. Andrzej Ryszkiewicz). Od 1993 aż do śmierci pełnił funkcję dziekana na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie. W 1999 otrzymał nagrodę Fundacji Promocji Spraw Słowiańskich. Zmarł 23 sierpnia 2004 w Londynie.

Twórczość

1. Zmiany. [Wiersze]. Londyn: Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie 1957, 32 s. Arkusz Poetycki, 2.

2. Kratochwil. Essays on the artist. [Autorzy:] Z.E. Wałaszewski, Z. Ławrynowicz. Londyn: Katolicki Ośrodek WydawniczyVeritas” [1970], 89 s.

wersja polska: Kratochwil. Szkice o Artyście. [Autorzy:] M. Paszkiewicz, Z.E. Wałaszewski, Z. Ławrynowicz. Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas [1971?], 89 s.

Zawartość

Zawiera trzy szkice poświęcone polskiemu artyście malarzowi emigracyjnemu, Marianowi Kratochwilowi. – Tu M. Paszkiewicz: Bezbarwne ocalenie, s. 35-58.

3. Zrywając kwiaty w Stabie. [Eseje]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977, 200 s.

Zawartość

Wstęp. – Ekstaza i plotki; Zrywając kwiaty w Stabie; Miłość, czyli najstarszy polski poemat prozą; Bajki opowiadane w Sienie; Odejście na pustynię; Uroda grzechów głównych; Rozebrane anioły w tańcu; Pokusa nadmierności; Odjazd na wyspę, której nie ma; Kaprysy śródziemnomorskie; Dojrzałe letnie popołudnie; Pogańska radość;Jakub walczący z aniołem; Śmierć w teatrze zabawek; Ostatni z romantyków; Niebezpiecznie jest wiedzieć; O naturze smoków, czyli o niepokoju; In tenebris clarius; Syrena herbem twym zwodnicza.

4. Kamień i muszla. Notatnik podróżny. [Szkice]. Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas 1979, 72 s.

Drukowane wcześniej w „Gazecie Niedzielnej”, Londyn.

Zawartość

Ankara; Bogazköy – Hattusas; Kapadocja: Göreme. Soganli. Zelve. Ihlera; Konia; Kasz; Kalkan; Ksantos; Patara; Fethiye; Köycegiz – Kaunos; Halikarnas (Bodrum); Sardis (Sartmustafa); Smyrna (Izmir).

5. Gorejący kamień. Notatnik podróżny. [Szkice]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980, 402 s.

Drukowane wcześniej w „Gazecie Niedzielnej”, Londyn.

Zawartość

Wstęp; Pod złotym nieboskłonem; Siedem Kościołów Azji; Przez uchylone odrzwia; Puste groby; Spowiedź anioła; Cień kolumny; Powroty i srebrny lis; Zaczarowany las – Brocéliande; Granice Burgundii; Brat podróżnych – iberyjski wiatr; Tu jest twój dom; Uśmiech śródziemnomorski; Kamienie wydarte ziemi wracają; Umiar nadmiaru; Gorejący kamień; Anioł i pielgrzym; Pocałunek kamienia; Ziemia mówi ziemi; Ciemnym mocom mówiąc: Nie!; Kołatka u północnych drzwi; Wzniosłość bliska ziemi; Strome wzgórze; Sztuczna wierzba; Popielata twarz nieba; Polowanie ze zwierciadłami; Wrzosowiska.

6. Granice Europy. (Notatniki podróżne). Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas 1982, 316 s.

Drukowane wcześniej w „Gazecie Niedzielnej”, Londyn.

Zawartość

[I.] Ave atque vale: Antalia; Myra; Kekowa – Dolachiste Simena; Telmessos; Mylasa (Milas); Euromos; Bodrum; Knidos; Magnesia ad Sipylum (Manisa); Smyrna. – [II.] Initum et finis: Shropshire; Bewcastle – Ruthwell; Dumfries; Sweetheart Abbey; Mark Mote; Dundrennan Abbey; Castle Haven; Trusty's Hill; Cairnholy; Whitehorn; Kirkmadrine; Newton Stewart; New Galloway; Nith Bridge; Dumfries; Redmire Moor, Yorkshire. – [III.] Za Rubikonem: Cesena; Rimini; Urbino; Ankona; Monte Conero – Santa Maria di Portonuovo – Sirolo – Numana; Palazzo Ross; Fermo; Ripatransone; Ascoli Piceno; San Giovani in Venere; Gargano; San Giovanni Rotondo; Monte Sant Angelo; Santa Maria di Siponto; Apulia; Barletta; Trani; Bitonto; Bari; Brat Ogień, Brat Cesarz; Monopoli; Egnazia; Brindisi; Santa Maria di Cerrate; Lecce; Rocco Vecchia; Otranto; Porto Badisco; Manduria; Taranto; Castel del Monte; Canossa di Puglia; Campomarino; Lanciano; Sulmona; San Clemente a Casauria; Rocca di Calascio; Bominaco; Bazzano; L'Aquila; Gran Sasso d'Italia; Spoleto; Tempo di Clitunno; Gubbio. – [IV.] Ucieczka do Egiptu: Giza; Sakkara; Memfis; Muzeum Egipskie – Kair; Stary Kair – Muzeum Koptyjskie – Cytadela – Stary Uniwersytet; Aleksandria; Abydos; Dendera; Luksor (Teby); Karnak; Teby Zachodnie; Muzeum w Luksorze; Edfu (Idfu); Kom-Ombo; Asuan; Kamieniołomy w Asuan; File; Abu Simbel; Klasztor św. Symeona; Kubbet-el-Hawa; Kołysze wagon.

7. Opowiadania jońskie. [Wiersze]. Kraków, Wrocław: Wydawnictwo Literackie 1984, 141 s.

Zawartość

Zawiera wiersze ułożone w częściach: Drzewo niewiadomości; Opowiadania jońskie; Testament pisany po ciemku.

8. Ziemia obiecana innym. [Eseje]. [Londyn:] Veritas 1985, 200 s.

Nagrody

Nagroda Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie w 1986.

Zawartość

Klio chodzi zaułkami: Kortona; Sant Anglio; Abbazia di Farneta; Jezioro Trazymeńskie; Perugia; Ipogeo dei Volumni; Spello; Bevagna; Montefalco; Santa Illuminata; Todi; Foligno; La Pieve di Castel Rinaldi; Carsulae – San Gemini; San Pietro in Valle; Sad wędrowny; Terni – Narni – Visciano; Chieti; Pianella; Muscufo; Loreto Aprutino; Atri; Amiternum – San Vittorino; Fossa; Gra w zamku. – Ziemia obiecana innym: Amman; Gerasa (Dżerasz); Śmierć poety; Madaba; Bóra Nebo; Kerak; Zamek Montreal (Szobak); Petra; Madaba – Dżerasz; Kalaat al Rabad (Ajlun); Gadara (Umm Keis); Azrak; Kasr al Amra; Umm al Dżimal; Damaszek; Palmira; Damaszek – Lotnisko; Cypr. Larnaka – Kiti; Pyrga – Klasztor Stavrovouni; Ayia Napa; Idalion (Dali); Nikozja; Kaurion; Królestwo archeologów; Yeroskipos; Pafos; Ayios Neofytos – Zatoka Koralowa; Troodos; Petra tou Romiou; Pani z Pafos.

9. Śladem Antygony. [Szkice]. Lublin: FIS 1993, 170 s.

Zawartość

Od autora. – O sztuce upadania; Spadkobierca Cezara; Śladem Antygony; Hadriana wiersz do własnej duszy; Pole bitewne; Pisane ze smutku; Pochwała wieloznaczności; Miłość rzeczy; Gliniana nieśmiertelność; Drugi brzeg; Powrót bajki; Kuzynki; „Balladyna” [J. Słowackiego] w Zawichoście [wspomnienie z dzieciństwa o amatorskim przedstawieniu teatralnym]; Nad Lemanem; Z notatnika; Dziecko i Anioł; Pamięć serca; Obwód koła [dot. twórczości T.S. Eliota]; Postać śmierci; Rozmowy z Dariuszem I-XII.

10. Rozmowy z Saszą. [Opowiadania]. Lublin: Norbertinum 1994, 192 s.

Zawartość

Zezowata przyjaźń. – Rozmowy z Saszą: O grzechu pierworodnym i nieśmiertelności; O nowej drodze; Gdy o szczęście chodzi...; Rozmowa zaczęta w wannie; O miłości; Sasza chce być aktorem; W ogrodzie; O pająku i polnych kwiatach; W czasie burzy; O ludziach i o liczbie mnogiej; O wolności, czyli kraina marzeń; O zabijaniu ptaków; Ponownie o zabijaniu ptaków; O odjazdach; O cnocie; O kryjówce, czyli romantyczność; O niebycie i o wyobraźni; Przed lustrem; O semantyce i o szczęściu; Nagana wyjazdów; Polowanie na węże; Vale et me ama!; O niedoskonałości; O wrzosach i o raju; Ogród ma katar; Cudzoziemiec; Bajka; Kotom wstęp wzbroniony!; O rzekach babilońskich; O talerzu; Wuj lampart; O kantorku; O zabawie w słowa; O sprawiedliwości; O Księżycu; O przymiotach i wadach wody; Wizyta generała; Rozmowa wielkanocna; Zaczynając od papugi; O nauce Pawłowej; O ufności; O plotkach; O liczbie bardzo mnogiej; O różach i ostatnim słowie; Wielka tajemnica; Wierzyć? Ufać?; O bezinteresowności; Kocie modły; Przekora; O przegrywaniu bitew; O herbie „Uduś” i o wielkim łowczym; Wizyta w katedrze; O kocim poście i o mruczeniu; Ktoś w tym domu kradnie; Lęki. – Na darmo [wiersz].

11. Przebudzenie jesienią. [Wiersze]. Lublin: Norbertinum 1995, 28 s.

12. Byt niemy. [Wiersze]. Londyn: Oficyna Poetów i Malarzy 1996, 119 s.

Zawartość

Zawiera wiersze w częściach: Byt niemy; Puls ziemi; Zagłada rzeczy, – oraz przekłady wierszy: „Interludium” A.C. Swinburne'a, „Wiek dziewiętnasty i później” W.B. Yeatsa, „Pochwała Tiburu i Tarantum” z Horacjusza.

13. O Bogu, prozą. [Opowiadania]. Lublin: Norbertinum 1999, 123 s.

14. Bracia mniejsi i wirtualni. [Wiersze i opowiadania]. [Red. i posłowie: T. Skoczek. Wybór utworów: J. Sęk]. Warszawa, Bochnia: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza 2002, 75 s.

15. Książę na pustej scenie. [Szkice literackie]. Lublin: Norbertinum 2002, 207 s.

Zawartość

Od autora; Książę na pustej scenie, czyli „Wiele hałasu o nic” [W. Szekspira]; Późne zwycięstwo, czyli „Trzy siostry” [A. Czechowa]; Dzieci aktorki, czyli „Sienna gorączka” [N. Cowarda]; Pokusa czynienia dobrze, czyli „Kaukaskie kredowe koło” [B. Brechta]; „Jarmark świętego Bartłomieja” [B. Jonsona], czyli pochwała umiaru; „Parodie” [T. Stopparda], czyli byt do góry nogami; Falstaff, czyli pochwała szlachectwa [dot. bohatera dramatu W. Szekspira]; „Trelawny of the wells” [A.W. Pinery], czyli o rzewności; „Pod mlecznym lasem” [D. Thomasa], czyli uroda codzienności; „Sześć postaci scenicznych w poszukiwaniu autora” [l. Pirandella] , czyli krzywe lustro paradoksu; „Oresteja” [Ajschylosa], czyli o oczyszczeniu; „Sen nocy letniej” [W. Szekspira], czyli miłość i ośla głowa; „Kształcenie Rity” [W. Russella] , czyli skutki ulegania pokusom; „Pług i gwiazdy” [S. O'Caseya], czyli lekcja miłości; „Ondine” [J. Giraudoux], czyli utrapienia z duszą; Słodka Nell, czyli „the restoration comedy” [dot.: G. Farquhar: The Beaux Stratagem]; „Malatesta” [H. de Montherlanta], czyli o drapieżności; „Tyrtej – Za kulisami” [C.K. Norwida], czyli dramaty ułomne; „The importance of being earnest” [O. Wilde'a], czyli uroda żartu; Budowniczy Solness i młodość, czyli o igraniu z ogniem [dot.: H. Ibsen: Budowniczy Solness]; „Irydion” [Z. Krasińskiego], czyli arcydzieło źle napisane; The Minack Theatre, czyli pochwała wytrwałości [dot. twórczyni teatru R. Cade]; Ekstaza, czyli śladami Pigmaliona [szkic ogólny o teatrze].

Prace z dziedziny historii sztuki i muzealnictwa

European costume. Designed and printed by M. Paszkiewicz. London: School of Art, The Polytechnic 1954, [11] s.
Muzeum Polskie. Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawnictwo Veritas 1969-2978.

T. 1. Z. 1. 1969 [właśc. 1968], 47 s.

T. 1. Z. 2. 1970 s. 49-94.

T. 1. Z. 3. 1972 s. 97-142.

T. 1. Z. 4. 1973 s. 145-192.

T. 1. Z. 5. 1975 s. 193-271.

Dodatek do T. 1 [1977] s. 273-275.

T. 2. Z. 1 (6). 1977, 61 s.

T. 2. Z. 2 (7). 1978 s. 65-112.

Wyd. nast. T. 1. Z. 1-5 [całość w okładce 1968, właśc. 1975], 275 s.

Alien's certificates in the Public Record Office – polonica (1826-1852). Antemurale”, Rzym 1975 [nr] 19 s. 159-263.
Tematyka polska w twórczości Stefano della Belli. Cz. 1-2. Rocznik Historii Sztuki 1984 t. 14 s. 187-261, 1985 t. 15 s. 55-128.
Rozprawa doktorska.

Prace redakcyjne

1. Stefano della Bella: Wjazd wspaniały posłów polskich do Paryża a.d. 1645. [Album]. Oprac., wstępem i komentarzami opatrzył M. Paszkiewicz. Londyn: Zrzeszenie Studentów i Absolwentów Polskich na Uchodztwie [!] 1956, 31 s., 12 k. tab.
2. M. Kratochwil: Szkicownik kresowy. 10 reprodukcji. Oprac. graficzne i wstęp: M. Paszkiewicz. Londyn: Zrzeszenie Studentów i Absolwentów Polskich na Uchodźstwie 1958, [2] s., 20 tab.
3. Katalog Wystawy Historycznej w Stulecie Powstania Styczniowego. Zbiory ks. Józefa Jarzębowskiego. Tekst oprac.: M. Danilewiczowa, M. Paszkiewicz, z pomocą H. Smoleńskiej i H. Starzyckiej. Londyn: Towarzystwo Przyjaciół Fawley Court 1964, 142 s.
4. Jacek Malczewski w Azji Mniejszej i w Rozdole. Wstępem zaopatrzył i katalog oprac.: M. Paszkiewicz. Londyn: Skład główny Biblioteki Polskiej 1972, 72 s. Fundacja z Brzezia Lanckorońskich.

Wersja angielska: Jacek Malczewski in Asia Minor and in Rozdół. Londyn: Fundacja Lanckorońskich 1973.

5. Droga życia Józefa Piłsudskiego. Red. i układ albumu: Z.E. Berek i M. Paszkiewicz. Wstęp: S. Skwarczyński. Londyn: Wydawnictwo Funduszu im. A. Piłsudskiej 1977, 272 s.
6. The Polish cartography 16th-17th centuries. Exhibition catalogue to commemorate the opening of the Polish Library new premises at the Polish Social and Cultural Centre, 18th-21st May 1977. [Londyn 1977].
7. Polskie więzi kulturalne na obczyźnie. Pod red. M. Paszkiewicza. Londyn: Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie 1986, 240 s. Prace Kongresu Kultury Polskiej, t. 8.
8. Z. Leszczyc: Herby rodów polskich. Wyd. w oprac. M. Paszkiewicza i J. Kulczyckiego. Spis rodów szlacheckich sporządzony przy współudziale T. Korzeniowskiej. Londyn: Orbis Books 1990, 480 s., LXXXXVIII tab.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1998.

Pamiętnik Literacki”, Londyn 1983 t. 6.

Ogólne

Artykuły

Z.E. Wałaszewski: Mieczysław Paszkiewicz. „Pamiętnik Literacki”, Londyn 1987.
A. Mackiewicz: Humanistyczny wymiar poezji prof. Mieczysława Paszkiewicza. Poezja Dzisiaj 2000 nr 13/14.
B. Tarnawska: Język moim łańcuchem. O dwujęzyczności poetów grupy „Merkuriusza” – „Kontynentów”. W tejże: Miedzy światami. Olsztyn 2004 [dot. m.in. M. Paszkiewicza].
W. Kaczmarek: Książę na pustej scenie. O twórczości Mieczysława Paszkiewicza. Akcent 2005 nr 3.
W. Mierzejewski: Z Londynu. Odra 2005 nr 4.

Zrywając kwiaty w Stabie

M. Sołtysik: Rzecz o poezji w sztuce. Miesięcznik Literacki 1979 nr 2.

Kamień i muszla

Z. Hładki. „Gazeta Niedzielna”, Londyn 1979 nr 37.
A. Młodzianowski. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1983 nr 32 dod. „Tydzień Polski”.

Gorejący kamień

Z. Florczak: W ogrodzie europejskiej kultury. Nowe Książki 1981 nr 13.
K. Młynarczyk: Goreją kamienie pod stopami. Poglądy 1981 nr 15.

Granice Europy

A. Młodzianowski: Klio i inne chodzą zaułkami pod rękę z Mieczysławem Paszkiewiczem. Gazeta Niedzielna”, Londyn 1983 nr 6.

Opowiadania jońskie

M.E. Cybulska: Bursztyn. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1985 nr 51 dod. „Tydzień Polski”.
A. Poprawa: Wędrowny eremita. Odra 1986 nr 6.

Ziemia obiecana innym

A. Witek: Poeta przedwczorajszego dnia. Gazeta Niedzielna”, Londyn 1985 nr 44.
[T.] Terlecki o Paszkiewiczu. „Gazeta Niedzielna”, Londyn 1986 nr 27.

Rozmowy z Saszą

H. Gosk: Myślałem, że bajka to ładnie opowiedziana prawda.... Nowe Książki 1995 nr 2.