BIO
Urodzony 9 lipca 1914 w Busku-Zdroju (województwo kieleckie); syn Józefa Macieja Papiera, rolnika, sekretarza gminy Szczytniki, i Stanisławy z Dyszewskich. Od 1928 uczęszczał do Gimnazjum im. M. Reja w Kielcach (przemianowane następnie na im. S. Żeromskiego). W 1933 był współzałożycielem i sekretarzem redakcji pisma młodzieżowego „Młodzi idą”, w którym zamieszczał pierwsze utwory literackie. Po zdaniu matury w 1934, odbył roczną służbę wojskową na Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy Piechoty w Jarosławiu (w 1937 został mianowany podporucznikiem rezerwy). Następnie studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. W 1938 był sekretarzem redakcji „Orka na Ugorze”. Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej 1939 w zgrupowaniu generała Franciszka Kleeberga. W czasie okupacji niemieckiej przebywał we wsi Janina-Strzałków i uczestniczył w tajnym nauczaniu na kompletach gimnazjalnych i licealnych. W 1944 ożenił się z Heleną Grochowską. W lutym 1945 przeniósł się do Lublina, a wkrótce potem zamieszkał w Łodzi, gdzie podjął pracę w redakcjach tygodników „Chłopi” (1945) oraz „Wieś” (do 1950; sekretarz redakcji i redaktor techniczny). W piśmie „Wieś” debiutował w 1945 reportażem pt. Gmina Kamień. (Monografia środowiska wiejskiego) (nr 4, 9), a następnie do 1953 publikował opowiadania, reportaże, recenzje (m.in. pod pseudonimami: Józef Łosin, Krzysztof Martyński, Tadeusz Dyszewski, Tadeusz Martyński). W 1945 nawiązał też współpracę z łódzką rozgłośnią Polskiego Radia, ogłaszając m.in. felietony z cyklu Okolice kultury. W 1946 został członkiem Oddziału Wiejskiego Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związek Literatów Polskich (ZLP)). Był także sekretarzem technicznym redakcji pisma „Łódź Teatralna” (1949) i redaktorem w Korespondencyjnym Gimnazjum i Liceum Związku Młodzieży Polskiej (1949-50). W 1950-55 pracował jako redaktor Działu Programowego Wytwórni Filmów Fabularnych (redaktor dramaturgiczny), a następnie kolejno w redakcjach czasopism „Łódź Literacka” (1954), „Kronika” (1955-58; redaktor korespondencji terenowej i redaktor techniczny), „Odgłosy” (1958-69, sekretarz redakcji; podpisany też: P., T.P.). W pismach tych, a także w „Głosie Robotniczym” (1955-70; tu w 1966-68 felietony z cyklu Zapiski kronikarza podpisane Kronikarz) i „Tygodniku Kulturalnym” (1964-87, z przerwami) publikował liczne opowiadania, reportaże, fragmenty powieści, artykuły. Od 1954 jako członek zarządu Oddziału Łódzkiego ZLP pełnił kolejno funkcje skarbnika, sekretarza, a od 1964 wiceprezesa. W 1965 otrzymał nagrodę literacką Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi. W 1966-67 był sekretarzem redakcji kwartalnika „Osnowa”, a od 1968 kierownikiem redakcji społeczno-politycznej w Wydawnictwie Łódzkim (do przejścia na emeryturę w 1974). Równocześnie rozwijał działalność kulturalną i społeczną na terenie Łodzi i województwa, współpracując ze Związkiem Samopomocy Chłopskiej, związkami zawodowymi (w 1970-80 był członkiem społecznej Komisji do Spraw Kultury i Oświaty przy Zarządzie Głównym Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Włókienniczego), z wydziałami kultury Miejskiej i Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi i w Kielcach, Towarzystwem Wiedzy Powszechnej, Wojewódzkim Towarzystwem Upowszechnienia Kultury oraz Towarzystwem Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Za całokształt działalności literackiej i społecznej otrzymał w 1983 nagrodę miasta Łodzi. Odznaczony m.in. Odznaką Honorową miasta Łodzi (1961), odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1966), Złotym Krzyżem Zasługi (1969), Krzyżem Kawalerskim (1975) i Krzyżem Komandorskim (1984) Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 28 grudnia 1991 w Łodzi; pochowany tamże na cmentarzu ewangelickim przy ul. Ogrodowej.
Twórczość
1. Morga ziemi. Opowiadania. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1952, 54 s.
Zawartość
2. Kowale. [Opowiadania]. Warszawa: Iskry 1953, 189 s.
Zawartość
3. Nad Wisłą i Pilicą. [Reportaże; autorzy:] T. Konwicki, T. Papier. Warszawa: Książka i Wiedza 1953, 55 s.
4. Nowe skiby. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1954, 155 s.
5. Swaty. Opowiadania. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1954, 75 s.
Zawartość
6. Diabeł w Żywocicach. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1955, 120 s.
7. Zielony szlak. [Reportaże]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1960, 162 s.
8. Dwa wygnania. [Opowiadania]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1961, 162 s.
Zawartość
9. Magdalena w nocy. [Opowiadania]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1962, 172 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1971, wyd. 3 1980, wyd. 4 1985.
Zawartość
Wyd. osobne opowiadania: Magdalena w nocy łącznie z poz. ↑ pt. Magdalena w nocy; Diablica z Mediolanu. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1985, 222 s.
10. Powtórna śmierć Boryny. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1965, 147 s. Wyd. nast. tamże 1982.
Nagrody
11. Dziadek i Róża. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1968, 120 s.
Nagrody
12. Narodziny Gerty. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1969, 131 s.
13. Opowieść o zaginionym żołnierzu. [Utwór dramatyczny]. „Teatr Ludowy” 1969 nr 1 s. 17-28.
14. Z zapisków kronikarza. [Szkice]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1969, 199 s.
Zawartość
15. Diablica z Mediolanu. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1973, 174 s. Wyd. nast. łącznie z Magdalena w nocy zob. poz. ↑.
16. Ogrodnik i panna. [Utwór dramatyczny w 18 scenach]. „Scena” 1974 nr 4 s. 47-54.
Nagrody
17. Łowicz. [Album]. [Tekst:] S. Marat, T. Papier, G. Rajchert. Zdjęcia: E. Hartwig. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1975, 104 s.
18. Ciche jeziora. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1976, 150 s.
19. Cienie na piaskowej górze. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1976, 181 s.
20. Ballada Floriana Florka. (Historia wyjęta z kronik strażackich). „Scena” 1978 nr 2 s. 48-56.
Nagrody
21. Anita. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1979, 130 s.
22. Wiktoria i generał. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1980, 172 s.
23. Opowieści Melanii. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1983, 443 s.
24. Szum jodły w mieście. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1984, 152 s.
25. Moje Lipce. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1986, 214 s.
26. Rodzina Szafrańców. [Powieść]. Łódź: Krajowa Agencja Wydawnicza 1988, 193 s.
Adaptacje
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 1966, 1978, 1988, 1989.
