ORZEŁ Stanisław

Urodzony 19 marca 1911 we wsi Chybice (powiat iłżecki); syn Jana Orła, rolnika, i Józefy z domu Zieja. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Chybicach. Następnie ukończył dwuletni kurs Preparandy Nauczycielskiej w Suchedniowie i pięcioletnie Seminarium Nauczycielskie w Ostrowcu Świętokrzyskim. W 1931-32 był nauczycielem języka polskiego i kierownikiem szkoły żydowskiej Mizrachi w Ostrowcu Świętokrzyskim, potem do 1936 uczył w szkołach podstawowych powiatu kobryńskiego na Polesiu. W 1936-39 studiował w Szkole Nauk Politycznych w Wilnie. W czasie II wojny światowej, po włączeniu ziemi wileńskiej do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, był nauczycielem w szkole białoruskiej w Rokitnicy. W czasie okupacji niemieckiej, od lipca 1941 przebywał w Brześciu nad Bugiem, gdzie pracował w różnych zawodach, m.in. jako robotnik, a także księgowy w przedsiębiorstwie wyrobów mięsnych. Brał udział w pracy konspiracyjnej jako członek Związku Walki Zbrojnej, następnie Armii Krajowej. Ożenił się z Bronisławą Stalą. W 1944 przyjechał do wyzwolonego Tarnobrzega, gdzie pracował początkowo jako sekretarz Inspektoratu Szkolnego, a w 1947-52 nauczyciel Liceum Ogólnokształcącego. Debiutował w 1949 fragmentem pamiętników pt. Dzieciństwo, zamieszczonym na łamach tygodnika „Wieś” (nr 5); w piśmie tym publikował do 1951. W 1952-57 przebywał na bezpłatnym urlopie przeznaczonym na twórczość literacką. We wrześniu 1957 rozpoczął pracę w Kopalniach i Zakładach Przetwórczych Siarki „Siarkopol” w Machowie pod Tarnobrzegiem. Początkowo pracował w dziale wywłaszczeń, od 1960 w dziale organizacji zarządzania, a w 1968 objął funkcję redaktora gazety zakładowej „Siarka”. W 1959 został członkiem Związku Literatów Polskich. Brał czynny udział w życiu społecznym, m.in. był radnym, członkiem Prezydium Powiatowej Rady Narodowej, zastępcą przewodniczącego Towarzystwa Miłośników Ziemi Tarnobrzeskiej, przewodniczącym Powiatowego Komitetu Obrońców Pokoju, wiceprzewodniczącym Frontu Jedności Narodu i Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Tarnobrzeskiej. W 1976 przeszedł na emeryturę. Wyróżniony odznaką „Zasłużony dla Województwa Rzeszowskiego”, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1972). Zmarł 14 stycznia 1978 w Rzeszowie.