BIO

Urodzona 27 czerwca 1910 we Lwowie; córka Jana Ruckabera, prawnika, i Leonii ze Słomskich. Uczęszczała do szkół średnich kolejno we Lwowie, Poznaniu i Warszawie, gdzie od 1925 uczyła się w Gimnazjum Żeńskim C. Plater-Zyberkówny. Po zdaniu matury w 1929, przez jeden semestr studiowała na wydziale malarskim w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie. Z powodu choroby studia przerwała i w 1930 wstąpiła na Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warszawskiego (UW); w 1935 uzyskała absolutorium z zakresu historii sztuki i archeologii. Debiutowała w 1931 esejem pt. Beethoven, opublikowanym na łamach miesięcznika Stowarzyszenia Młodzieży Akademickiej „Iuventus Christiana” (nr 1; podpisana Alicja Ruckaberówna). Uczyła się śpiewu w Konserwatorium Warszawskim, występowała na estradzie i dawała recitale wokalne w Polskim Radiu. W 1935 wyszła za mąż za Tadeusza Ludwika Okońskiego, porucznika marynarki, i zamieszkała w Gdyni. Po wybuchu II wojny światowej (mąż zginął w obronie Helu), została wysiedlona z Gdyni i przebywała w Warszawie, gdzie utrzymywała się z pracy chałupniczej i występów na koncertach w kawiarniach i mieszkaniach prywatnych. Po upadku powstania warszawskiego mieszkała od października 1944 w Zakopanem, a później w Krakowie. W 1945 pracowała w banku i nagrywała pieśni dla Polskiego Radia w Krakowie. W 1945-50 była członkiem Związku Muzyków Polskich. W 1946 przeniosła się do Poznania, występowała nadal w radiu i na estradzie. W 1948 znalazła zatrudnienie w Operze Wrocławskiej na etacie kierownika pracowni plastycznej. W 1949 powróciła do Warszawy i do 1957 pracowała jako starszy radca, a następnie inspektor Centralnego Zarządu Oper i Filharmonii w Ministerstwie Kultury i Sztuki. W 1950 uzyskała magisterium z historii sztuki na UW. Uprawiała także malarstwo; w 1957 wystawiła w warszawskiej Kordegardzie obrazy z cyklu Szkice operowe i baletowe. Współpracowała z Instytutem Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk jako autorka wykonywanych na zlecenie prac dotyczących dramaturgii młodopolskiej. Artykuły i recenzje na temat muzyki, dramatu, sztuki i kultury ogłaszała m.in. na łamach „Muzyki” (1960-62), „Za i przeciw” (1966-68, 1972-74, 1978, 1983), „Przeglądu Humanistycznego” (1967-68, 1971, 1973-74). W latach sześćdziesiątych zaczęła publikować opowieści biograficzne, głównie dotyczące malarzy. Współpracowała z Polskim Radiem jako autorka słuchowisk. W 1965 obroniła na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie pracę doktorską pt. Scenografia Wyspiańskiego (promotor profesor Kazimierz Wyka). W 1969 została członkiem Związku Literatów Polskich. W 1972 otrzymała nagrodę Ministra Kultury i Sztuki. W 1976 wstąpiła do Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego. Była członkiem jury nagród im. Brata Alberta. Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi (1972). Zmarła 30 kwietnia 1990 w Warszawie.

Twórczość

1. Rycerz błękitnej fali. [Opowiadanie dla dzieci]. Poznań: Wydawnictwo Propagandowe J. Kraśnego 1936, 19 s.

Autorka podpisana: Alina Ruckaber-Okońska.

2. Tajemniczy znak? [Opowiadanie dla dzieci]. Poznań: Wydawnictwo Propagandowe J. Kraśnego 1937, 19 s.

3. Wyspiański a opera. [Rozprawa]. Powst. Inowrocław 1959. Maszynopis, 113 k.

Maszynopis w Bibliotece Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.

Zawartość

Wstęp. – Dramat poetycki a muzyka; Młodzieńcze zainteresowania muzyczne; Wyspiański a Wagner; Zagraniczne doświadczenia operowe; Stosunek do muzyki jako wyraz nowych teorii artystycznych; Muzyczność wyobraźni twórczej Wyspiańskiego; Pierwsze libretta i dramaty operowe; Wpływ elementów opery na późniejsze dzieła. – Zakończenie.

4. Scenografia Wyspiańskiego. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1961, 323 s.

Rozprawa doktorska.

5. Jak Marcin malował Warszawę? Powieść biograficzna o Marcinie Zaleskim. Warszawa: Nasza Księgarnia 1964, 151 s.

6. Adam Chmielowski. Brat Albert. [Biografia]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1967, 266 s. Wyd. 2 tamże 1999.

7. Paleta z mazowieckiej sosny. Powieść biograficzna o Ludomirze Benedyktowiczu. [T. 1]-2. Warszawa: Nasza Księgarnia 1968, 1971, 254 + 262 s.

8. Stanisław Wyspiański. Warszawa: Wiedza Powszechna 1971, 479 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1975, wyd. 3 1991.

Popularna monografia.

Przekłady

rosyjski

Vyspjanskij. [Przeł.] M. Demakinoj. Moskva 1977.

9. Malarki polskie. [Szkice biograficzne]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1976, 262 s.

Zawartość

Wstęp. – Zofia z Fredrów Szeptycka; Anna Bilińska-Bohdanowicz; Maria z Nostitz-Jackowskich Wasilkowska; Aniela Pająkówna; Zofia Stankiewiczówna; Maria Podlewska; Olga Boznańska; Irena Łuczyńska-Szymanowska; Zofia Lubańska-Stryjeńska.

10. Rozmowy z panią Miecią [Mieczysławą Ćwiklińską]. [Autorzy:] A. Grzybowski, A. Okońska. Wstęp: R. Szydłowski. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1976, 443 s.

Tu A. Okońska: Rozmowy z panią Miecią, s. 13-354, nadto: A. Grzybowski: Ostatnie podróże pani Mieci.

11. Na mil sześć tysięcy. O życiu i malarstwie Bolesława Czedekowskiego. [Opowieść; autorki:] H. Muszyńska-Hoffmannowa, A. Okońska. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1978, 217 s.

Tu A. Okońska: Twórczość, s. 126-217.

12. Żywoty pań malujących. Warszawa: Nasza Księgarnia 1981, 233 s.

Zawartość

Panie malujące profesjonalnie i dla przyjemności. – Anna Rajecka Gault de Saint-Germain; Anna z Krasickich Charczewska; Anna z Tyszkiewiczów Potocka-Wąsowiczowa; Delfina z Komarów Potocka; Maria Wodzińska-Skarbkowa; Pia Górska; Monika Żeromska.

13. Spotkania z ludźmi niezwykłymi. [Wspomnienia]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1983, 281 s.

Zawartość

Przywołani wspomnieniami: Jan Ruckaber; Kazimierz Wyka; Ewa Bandrowska-Turska; Mieczysława Ćwiklińska; Adam Grzymała-Siedlecki; Janusz Warnecki; Ludwik Hieronim Morstin; Edward Bender; Jan Zygmunt Jakubowski; Kazimierz Michałowski. – Ci, z którymi kontakt trwa: Wiktor Dega; Maria Kuncewiczowa; Elżbieta Barszczewska; Halina Auderska; Stani Zawadzka; Janusz Benedyktowicz; Nina Andrycz; Andrzej Łapicki; Henryk Czyż.

14. Świadectwo: ksiądz Edward Szwejnic. [Biografia]. Warszawa: Novum 1983, 131 s.

15. Marcin Zaleski. Malarz Warszawy. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1990, 78 s.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Wpływ opery na dramaty Słowackiego. Muzyka 1960 nr 4 s. 97-120; 1961 nr 1 s. 114-134, nr 2 s. 90-108; 1962 nr 2 s. 103-116.
Wyspiański a muzyka. Muzyka 1960 nr 2 s. 54-68, nr 3 s. 96-115.
Adam Grzymała-Siedlecki – krytyk literacki i kierownik literacki teatru krakowskiego. W: Adam Grzymała-Siedlecki. W 70-lecie pracy twórczej. Kraków 1966 s. 5-25.
Maciej Szukiewicz. W: Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria 5. Literatura okresu Młodej Polski. T. 2. Warszawa 1968 s. 245-267.
Tadeusz Pawlikowski. Przegląd Humanistyczny 1968 nr 5 s. 51-66.
Twórczość dramatyczna Lucjana Rydla. Przegląd Humanistyczny 1968 nr 3 s. 81-97.
Wyspiański i opera. Przegląd Humanistyczny 1969 nr 1 s. 41-54.
Dramaty Kasprowicza. Przegląd Humanistyczny 1971 nr 5 s. 103-117.
Adam Grzymała-Siedlecki. W: Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria 5. Literatura okresu Młodej Polski. T. 4. Kraków 1977 s. 511-548.

Prace redakcyjne

1. A. Grzymała-Siedlecki: Ludzie i dzieła. Wybór A. Okońska. Wstęp: J. Krzyżanowski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1967, 423 s.
2. A. Grzymała-Siedlecki: Z teatrów warszawskich 1926-1939. Wybór: M. Kakiet, A. Okońska. Oprac.: M. Kakiet. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1972 [właśc. 1971], 326 s.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1978, ok. 1988.

Adam Chmielowski

R. Szpor: Portret człowieka. Kierunki 1967 nr 27.
H. Wesołowski: Brat Albert. Słowo Powszechne 1967 nr 143.

Paleta z mazowieckiej sosny

M. Iwaszkiewicz. „Nowe Książki1969 nr 19.
H. Skrobiszewska: Pasje i siła woli. Wychowanie 1969 nr 5, przedruk w tejże: Literatura i wychowanie. Warszawa 1973.

Stanisław Wyspiański

J. Grzelak: Przeszłość i teraźniejszość. Odgłosy 1971 nr 25.
J. Dużyk: Znowu o Wyspiańskim. Twórczość 1972 nr 11.

Malarki polskie

M. Dwernicki: Żywoty pań malujących. Nowe Książki 1976 nr 12.
A. Radko. „Poglądy1976 nr 10.

Rozmowy z panią Miecią

A. Boska. „Nowe Książki1976 nr 14.

Żywoty pań malujących

J. Piechowski: Dama z paletą. Nowe Książki 1981 nr 13.

A. Grzymała-Siedlecki: Ludzie i dzieła

W. Chołodowski: Krytyczna profesja Siedleckiego. Miesięcznik Literacki 1968 nr 4.
S. Kruk: Eseistyka Grzymały. Współczesność 1968 nr 19.
T. Weiss: Ludzie i dzieła Młodej Polski. Ruch Literacki 1968 nr 3.