BIO
Urodzony 20 grudnia 1927 we wsi Świerszczów (powiat chełmski); syn Stanisława Okonia, rolnika, później robotnika, i Marianny z domu Flejmer, krawcowej. Od 1928 mieszkał w Chełmie, gdzie od 1936 uczył się w szkole powszechnej, a w czasie okupacji niemieckiej kontynuował naukę na tajnych kompletach. W 1942-44 pracował nadto w zakładzie fryzjerskim. Pisał patriotyczne wiersze, które następnie rozwieszał w formie ulotek na murach miasta. Po wojnie ukończył gimnazjum i liceum pedagogiczne w Chełmie; w 1949 zdał maturę. W 1946-48 był członkiem Związku Młodzieży Wiejskiej Rzeczpospolitej Polskiej „Wici”; na łamach tygodnika „Wici” debiutował w 1948 wierszem pt. Zapach chleba (nr 28). W 1948-49 należał do Związku Młodzieży Polskiej, a następnie do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR; wystąpił w 1988). W 1949-53 współpracował ze „Słowem Powszechnym” (podpisany też: Leon Jorun, L.J. Olizarowski). W 1949-54 był kierownikiem szkół podstawowych w powiecie chełmskim, kolejno w Poniatówce, Leśniczówce i Świerżach. Prowadził amatorskie teatry uczniowskie oraz zespoły teatralne z młodzieżą pozaszkolną. Działał jako instruktor i harcmistrz w Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP; do 1982). W 1951 ożenił się z Marią Janiną Paziak, nauczycielką. W 1955-60 pracował jako podinspektor szkolny, a w 1960-65 jako zastępca inspektora szkolnego, w Wydziale Oświaty Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Chełmie. Równocześnie brał czynny udział w życiu kulturalnym i literackim Chełma. Był organizatorem (1955), a następnie przewodniczącym Grupy Literackiej „Pryzmaty” (do 1965 oraz w 1968-83). Współorganizował zjazdy twórców ziemi chełmskiej, konkursy recytatorskie. Rozwijał twórczość literacką publikując wiersze, prozę, artykuły i przekłady, m.in. w „Kurierze Lubelskim” (1959-80; tu też pod pseudonimami: Jan Koling, Leon Jorun), „Kamenie” (1961-67), dodatku „Sztandaru Ludu” pt. „Kultura i Życie” (1962-68), „Głosie Nauczycielskim” (1969-74). Otrzymał wiele nagród na konkursach poetyckich. W 1959-61 był przewodniczącym zarządu Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Chełmskiej. W 1960-79 pełnił funkcję redaktora naczelnego „Ziemi Chełmskiej”. W 1960-63 uczęszczał na zaoczne studium nauczycielskie ze specjalnością filologia polska w Kielcach. W 1965 zaczął studiować polonistykę i pedagogikę na Uniwersytecie Warszawskim (UW); w 1970 uzyskał magisterium z pedagogiki. Równocześnie w 1965-68 pracował jako nauczyciel w Szkole Podstawowej nr 3 w Chełmie. W 1966-68 pełnił funkcję sekretarza propagandy Komitetu Powiatowego PZPR w Chełmie. Od 1968 (do przejścia na rentę w 1982) był dyrektorem Zespołu Szkół Zawodowych nr 4 im. K.A. Jaworskiego. W 1968 został członkiem Literackiego Klubu Nauczycielskiego im. J. Czechowicza w Lublinie. W 1968-71 był przewodniczącym Powiatowego Zarządu Ligi Ochrony Przyrody w Chełmie, a w 1970-75 członkiem Wojewódzkiej Rady Postępu Pedagogicznego w Lublinie. Za całokształt pracy nauczycielskiej i społecznej otrzymał nagrody Ministra Oświaty i Wychowania (1972 II stopnia, 1977 I stopnia) oraz przyznany przez dzieci Order Uśmiechu (1977). Od połowy lat siedemdziesiątych pisał powieści dla młodzieży o tematyce indiańskiej. W 1977 został honorowym członkiem Międzynarodowego Ruchu Obrony Praw Indian, a w 1980 członkiem Związku Literatów Polskich (ZLP; 1981-83 członek zarządu Oddziału Lubelskiego, 1983-95 przewodniczący Komisji Rewizyjnej; 1986-89 członek Komisji Zagranicznej Zarządu Głównego ZLP w Warszawie; 1995-1998 prezes Oddziału Lubelskiego). Wiersze, artykuły, recenzje, eseje oraz opowiadania zamieszczał głównie w „Tygodniku Chełmskim” (1980-86). W 1981-83 był prezesem Klubu Zasłużonych Działaczy Kultury województwa chełmskiego. W 1982 otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Sztuki oraz nagrodę Kuratora Oświaty i Wychowania. Współorganizował Stowarzyszenie Wisła-Odra i w 1983-87 był prezesem Wojewódzkiego Zarządu. W 1986 zamieszkał w Lublinie. Odznaczony m.in. Krzyżem Zasługi ZHP (1967), odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1971), Złotym Krzyżem Zasługi (1974), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1978), medalem „Za Zasługi dla Województwa Chełmskiego” (1984), Krzyżem Kawalerskim (1979) i Krzyżem Oficerskim (1986) Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 3 kwietnia 2020 w Chełmie.
Twórczość
1. Łzy serca. [Wiersze]. Warszawa: Książnica Młodych 1949, 52 s.
2. Odpryski. [Wiersze]. Warszawa: Książnica Młodych 1949, 18 s.
3. Nuty wieczorne. [Wiersze]. Rzeszów: Nowy Nurt 1958, 16 s.
4. Pejzaże Chełmszczyzny. [Wiersze]. Chełm: Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Chełmskiej 1960, 16 s.
5. Barwy dni. [Wiersze]. Warszawa 1964, 11 s.
6. Cienie czasu. [Wiersze]. [Lublin:] Biblioteka „Kameny” 1965, 16 s.
7. Kroki słoneczne. [Wiersze]. Chełm: Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Chełmskiej 1965, 24 s.
8. Melodie strun. [Piosenki]. Warszawa: Zjednoczenie Polskich Zespołów Śpiewaczych i Instrumentalnych 1967, 32 s.
Zawartość
9. Rapsod na śmierć lotnika Markina. Chełm 1967, [4] k.
10. Legendy chełmskie. [Opowiadania]. Przedmowa: J. Kajtoch. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1969, 128 s. Wyd. nast. tamże: wyd. zmienione pt. Opowieści niedźwiedziego grodu 1973, 222 s., toż 1979. Wyd. 4 uzupełnione pt. Opowieści niedźwiedziego grodu Chełm: Chełmska Biblioteka Publiczna; Tawa 2003, 332 s.
Zawartość
11. Łowienie świtu. [Wiersze]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1969, 77 s.
12. Drążyłem noc. [Wiersze]. Chełm: Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Chełmskiej 1971, 24 s. Przedruk zob. poz. ↑.
13. Flet. [Wiersze]. Grafika: T. Scibior. Chełm: Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Chełmskiej 1972, 31 s.
14. Nie ma ciszy. Poemat. Chełm: Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Chełmskiej 1972, 15 s.
15. Osiągnięcia literackie Czesława Twardzika. [Chełm:] Literacki Klub Nauczycielski 1974, 15 s.
16. Tecumseh. Powieść dla młodzieży. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1976, 284 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1981, wyd. 3 1986, wyd. 4 1989.
Nagrody
17. Niezwykłe dzieje pięknej Anny. [Opowiadania]. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1978, 176 s.
Zawartość
18. Czerwonoskóry generał. Powieść dla młodzieży. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1979, 288 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1982, wyd. 3 1984, wyd. 4 1989.
19. Mroki ziemi. [Wiersze]. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie na zlecenie Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Chełmskiej 1979, 49 s.
Zawartość
20. Śladami Tecumseha. Powieść dla młodzieży. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1980, 227 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1983, wyd. 3 1987, wyd. 4 1989.
21. Pryzmaty. Chełmska grupa literacka 1956-1981. Chełm: Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Chełmskiej [1981], 7 s.
22. Płonąca preria. [Powieść dla młodzieży]. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1986, 277 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1988, wyd. 3 1989.
23. Pamięć śpiewających rzek. [Wiersze]. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1987, 108 s.
Zawartość
24. Miłość silniejsza niż śmierć. [Opowiadania]. Lublin: Krajowa Agencja Wydawnicza 1988, 174 s.
Zawartość
25. Przełęcz Grozy. [Powieść dla młodzieży]. Lublin: Krajowa Agencja Wydawnicza 1990, 261 s. [Wyd. 2] Kielce: Ston 2 2006.
26. Kamień i nadzieja. [Wiersze]. Red. i posłowie: M.J. Paziak. Warszawa: Sztuka 1992, 53 s.
27. Połysk bursztynu. [Wiersze]. Wybór i posłowie: M.J. Paziak. Lublin: Oficyna Poetów 1993, 64 s.
Zawartość
28. Muszla cykad. [Wiersze]. Lublin: Lubelska Oficyna Wydawnicza 1996, 44 s.
29. Imiona miłości. [Wybór opowiadań]. Lublin: Krajowa Agencja Wydawnicza 1997, 273 s.
Zawartość
30. Przekleństwo Inków. [Powieść historyczna]. Kielce: Oficyna Wydawnicza Ston 2 1998, 289 s.
31. Wiosna i kwiaty. Obrazki sceniczne dla teatrów dziecięcych i kukiełkowych. Muzyka: J. Czarnecki. Lublin: Multico 1999, 31 s.
32. Niegasnący płomień. [Wiersze]. Lublin: Związek Literatów Polskich; Multico 2000, 58 s.
33. Dwie struny. (Aforyzmy sentencje). [Współautor:] M.J. Okoń. Lublin: Związek Literatów Polskich 2002, 79 s.
Szkice biograficzne
Wydane w Chełmie przez Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Chełmskiej.
Prace redakcyjne
Zawartość
Zawartość
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 1988, 1997, 1998.
