BIO
Urodzony 2 czerwca 1918 w Dolinie pod Stanisławowem; syn Wincentego Stefana Ogrodzińskiego ↑, filologa klasycznego, nauczyciela gimnazjalnego i badacza piśmiennictwa śląskiego, oraz Władysławy z Lechowskich. Uczęszczał do szkoły średniej w Katowicach (do 1932) i do V Państwowego Gimnazjum im. J. Kochanowskiego w Krakowie. Po zdaniu matury w 1935 studiował prawo, a od 1937 historię na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ). Równocześnie od 1935 pracował jako bibliotekarz w Polskiej Akademii Umiejętności (PAU) w Krakowie. W czasie okupacji niemieckiej przebywał nadal w Krakowie, gdzie od 1940 pracował w Zakładach Sodowych Solvay, początkowo jako robotnik, a następnie urzędnik. Aresztowany przez gestapo w 1943, przez kilka miesięcy przebywał w więzieniu przy ulicy Montelupich i w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau. Zwolniony w końcu 1943, powrócił do pracy w Zakładach Sodowych Solvay. Po wojnie kontynuował studia historyczne na UJ; w 1951 uzyskał magisterium. Równocześnie w 1945-52 pracował jako radca w sekretariacie generalnym PAU, a następnie jako asystent i później adiunkt w Zakładzie Historii Kultury Materialnej (Zakład Archeologii Polski) Polskiej Akademii Nauk (PAN) w Krakowie. Debiutował w 1946 reportażem pt. Na krańcach, ogłoszonym w „Odrze” (nr 20; podpisany Stefan Sulima); w tygodniku tym publikował recenzje i artykuły do 1949. Działał społecznie w Towarzystwie Przyjaciół Mazurów i Warmiaków w Krakowie (1946-49, wiceprezes) i w Związku Nauczycielstwa Polskiego (1949-55, wiceprezes, a później prezes Rady Zakładowej Organizacji Związkowej przy Placówkach PAN). W 1948 ożenił się z Sabiną Bilską, lekarką (zmarła w 1972). W 1956 zamieszkał w Olsztynie, gdzie został zatrudniony jako adiunkt w Stacji Naukowej Polskiego Towarzystwa Historycznego, a w 1957-60 był kierownikiem Wydziału Kultury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej (WRN). Liczne artykuły, recenzje, fragmenty utworów publikował zwłaszcza w piśmie „Warmia i Mazury” (1955-85; podpisany też Stefan Sulima; w 1960-68 członek rady redakcyjnej), „Głosie Olsztyńskim” i jego dodatku „Archipelag” (1955-66) oraz w „Życiu Literackim” (1962-73; z przerwami, podpisany też Stefan Sulima) i „Pomorzu” (1964-66, 1969-70). W 1957 wszedł w skład kolegium redakcyjnego kwartalnika „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”. Współpracował z rozgłośnią olsztyńską Polskiego Radia jako autor cyklu audycji Rozmowy o kulturze (1957-65), a następnie comiesięcznych felietonów Refleksje i wnioski (1965-89) oraz z rozgłośnią Polskiego Radia w Warszawie. Od 1958 był redaktorem naczelnym „Rocznika Olsztyńskiego” (do 1983). Kontynuował działalność społeczną, był m.in. sekretarzem generalnym Społecznego Komitetu Obchodów Grunwaldzkich (1958-60), członkiem Rady Kultury przy Ministerstwie Kultury i Sztuki (1958-65), członkiem Prezydium Wojewódzkiego Komitetu Jedności Narodu w Olsztynie (od 1958). W 1960 został członkiem Związku Literatów Polskich (w 1962-72 członek zarządu, w 1975-81 wiceprezes Oddziału Olsztyńskiego). W 1960-62 pełnił funkcję dyrektora programowego Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze”. W 1961-81 był prezesem Zarządu Oddziału Warmińsko-Mazurskiego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK; od 1968 nadto członek Zarządu Głównego); w 1964 otrzymał Złotą Odznakę PTTK. W 1963-70 był współorganizatorem i sekretarzem generalnym Ośrodka Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego oraz dyrektorem biura Zarządu Głównego Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze” (1965-67). Za upowszechnianie kultury otrzymał w 1965 nagrodę WRN w Olsztynie. Od 1970 do przejścia na emeryturę w 1983 był dyrektorem Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. W 1974 ożenił się z Jadwigą Dukaczewską, ekonomistką. W 1982 został członkiem Prezydium Tymczasowej Rady Krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego (PRON), a w 1983 wszedł w skład Komitetu Wykonawczego oraz w skład Rady Krajowej PRON. W 1983-89 był także przewodniczącym Rady Wojewódzkiej PRON w Olsztynie. W 1983 otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia. W 1990-2001 pełnił funkcję sekretarza, a w 2001-2005 wiceprezesa Towarzystwa Naukowego im. W. Kętrzyńskiego. W 1990-2005 był sekretarzem i redaktorem „Biuletynu Towarzystwa Naukowego im. W. Kętrzyńskiego”. W 1997 roku został honorowym członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego. W 2000 otrzymał nagrodę im. O. Kolberga. W 2001 został honorowym obywatelem miasta Olsztyna. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1958), Złotą Odznaką „Zasłużony dla Warmii i Mazur” (1960), odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1963), Krzyżem Kawalerskim (1960) i Krzyżem Komandorskim (1978) Orderu Odrodzenia Polski, medalem im. Z. Glogera (1997). Zmarł 6 lutego 2012 w Olsztynie.
Twórczość
1. Ziemia odnalezionych przeznaczeń. „Odra” 1946 nr 33, 35-41, 43-46, 1947 nr 2-3, 5-6. Wyd. osobne Poznań: Wydawnictwo Zachodnie 1947, 221 s. Wyd. 2 zmienione Olsztyn: Pojezierze 1979.
Nagrody
Zawartość
2. Gietrzwałd. Zapomniane sanktuarium na Ziemiach Odzyskanych. Kraków: Litodruk 1947, 46 s. Wyd. 2 bez podtytułu. Kraków: Nakład autora 1949.
3. Feliks Nowowieyski z Barczewa na Warmii. [Album]. Tekst: W. Ogrodziński. Układ graficzny: H. Skurpski. Olsztyn: Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, Wydział Kultury 1957 k. 18.
4. Lidzbark Warmiński. [Album]. Tekst W. Ogrodziński. Oprac. fotograficzne: E. Kupiecki. Oprac. graficzne: T. Galewski. Warszawa: Arkady 1958, 57 s.
5. Warmiński „Tatko” z Gietrzwałdu. W trzydziestą rocznicę zgonu Andrzeja Samulowskiego. Olsztyn: Pojezierze 1958, 48 s. Przedruk zob. poz. ↑. Por. poz. ↑.
Zawartość
6. Grunwald 1410-1960. [Autorzy:] S.M. Kuczyński, W.S. Ogrodziński. Olsztyn: Pojezierze 1959, 64 s.
7. Ignacy Pietraszewski, uczony „Warmijczyk” z Biskupca. W 90 rocznicę zgonu. Olsztyn: Pojezierze 1960, 28 s.
8. Literatura o Warmii i Mazurach. 1945-1960. (Próba zarysu). Olsztyn: Związek Literatów Polskich 1960, 47 s., powielone.
9. W cieniu samotnych wież. [Gawędy historyczne dot. Warmii]. Przedmowa: W. Szewczyk. Olsztyn: Pojezierze 1962, 209 s.
Zawartość
10. Ruch literacki na Ziemiach Zachodnich i Północnych. Olsztyn 1965, 32 s.
11. Olsztyńskie środowisko humanistyczne. Zadania i perspektywy. Olsztyn: Pojezierze 1968, 15 s. Ośrodek Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego, Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze” w Olsztynie.
12. Śladem Wojciecha Kętrzyńskiego. [Współautor:] S. Badowski. Olsztyn: Wydział Kultury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej 1968, 20 s.
13. Krajobraz z tarniną. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1969, 409 s.
14. Olsztyn i okolice. Przewodnik. [Autorzy:] A. Andrusikiewicz, Z. Kolendo. W.S. Ogrodziński. Oprac. kartograficzne: B. Lemisiewicz. Warszawa: Sport i Turystyka 1970, 85 s. Wyd. 2 tamże 1976.
15. Warmia i Mazury w świetle nauk społecznych 1945-1969. Olsztyn 1970, 22 s., powielone. XXV lat Polski Ludowej na Warmii i Mazurach 1945-1970. Sesja Naukowa w Olsztynie. Sekcja Oświaty i Kultury. Ośrodek Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie.
16. [Czterechsetpięćdziesięciolecie] 450-lecie Hołdu Pruskiego. Katalog wystawy. [Współautor:] B. Kuczała. Olsztyn: [b.w.] 1975, 13 s.
17. Jan Lubomirski – zbieracz folkloru. Olsztyn: Muzeum Warmii i Mazur 1975, 14 s.
18. Kultura ludowa Olsztyńskiego wczoraj i dziś. [Informator]. Wystawa Muzeum Mazurskiego w Olsztynie, Kaliningradzkie Okręgowe Muzeum Krajoznawcze. Tekst: W. Ogrodziński i M. Wesołowska. Wstęp: P. Sokołowski. Olsztyn: Muzeum Mazurskie 1975, 48 s.
19. Proporzec z Białym Barankiem. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1975, 435 s.
20. Muzeum Warmii i Mazur w latach 1874-1977. Olsztyn: Muzeum Warmii i Mazur 1978, 32 s.
21. Po święcie Rozesłania. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1979, 258 s. Wyd. 2 Olsztyn: Pojezierze 1986, 237 s.
22. Nad jeziorem. [Powieść]. Olsztyn: Pojezierze 1980, 273 s.
23. Siłę słuszności mamy. Rzecz o Domu Polskim w Olsztynie. Olsztyn: Pojezierze 1980, 112 s.
24. Przypomniane piórem. [Szkice]. Olsztyn, Białystok: Pojezierze 1982, 334 s.
Zawartość
25. Ulica zwana Bystrą. [Opowiadania]. Olsztyn: Pojezierze 1985, 300 s.
Zawartość
26. Za gwiazdą betlejemską. [Powieść]. Olsztyn: Pojezierze 1989, 321 s.
27. Szkice warmińskie. Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego 1998, 113 s.
28. Piękna nieznajoma. [Reportaże]. Olsztyn: Polskie Towarzystwo Czytelnicze 2003, 170 s.
29. Tropem odnalezionych przeznaczeń. Wybór publicystyki z lat 1956-2002. Przedmowa: T. Ostojski. Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego 2003, 295 s.
Prace redakcyjne
[Cz. 1:] Rękopis. Posłowie: W. Ogrodziński. Kraków, Olsztyn 2000, 342 s.
[Cz. 2:] Zapis słowny. Oprac. i wstępem wraz z aneksami opatrzył W. Ogrodziński. Olsztyn 2001, 274 s. Rozprawy i Materiały Ośrodka Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie, 198.
Omówienia i recenzje
• Ankiety dla IBL PAN 1958, 1974, 1988, 2005.
