Odojewski Włodzimierz

BIO

Urodzony 14 czerwca 1930 w Poznaniu; syn Stanisława Jana Jasińskiego-Odojewskiego, muzyka, kompozytora piosenek (pod pseudonimem Stanley Jasinsky), właściciela wydawnictwa muzycznego „Tempo”, i Genowefy Marii z domu Zawodnay, nauczycielki. W 1936 rozpoczął naukę w prywatnej szkole Collegium Marianum w Poznaniu. Podczas okupacji niemieckiej przebywał w Kłedzku (powiat gnieźnieński), gdzie reaktywował tajną drużynę harcerską im. Mieszka I, a w 1943 jakiś czas u krewnych na Podolu (powiat Trembowla). W lipcu 1944 aresztowany przez gestapo, przebywał do października w więzieniu w Gnieźnie. Po zakończeniu wojny kontynuował naukę w szkole średniej; 11 listopada 1946 uczestniczył w zorganizowanych przez młodzież obchodach Święta Niepodległości, po czym zagrożony aresztowaniem, był zmuszony do zmiany szkoły; w 1948 zdał maturę w Gimnazjum i Liceum im. Mieszka I w Szczecinie. Pierwsze wiersze drukował w 1947 w szczecińskim miesięczniku szkolnym „Młoda Myśl”; za właściwy debiut uważał wiersze pt. Zachód w słońcu i Biała przejażdżka, ogłoszone w 1948 w „Tygodniku Wybrzeża” (nr 45). W 1948-50 studiował ekonomię polityczną, a następnie socjologię na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; w 1953 uzyskał absolutorium. Od 1948 był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej (później Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej); w 1958 wystąpił z partii. Podczas studiów współpracował z prasą poznańską; w 1949-51 był redaktorem w „Gazecie Poznańskiej”. Debiutował jako prozaik w 1951 powieścią Wyspa ocalenia nadaną na antenie Polskiego Radia. W 1952-54 współpracował z tygodnikiem „Po prostu”. W 1954 ożenił się z Janiną Bystrzycką, studentką muzykologii. W 1956-59 pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego pisma społeczno-kulturalnego „Tygodnik Zachodni”, w którym ogłaszał także teksty z zakresu publicystyki społeczno-kulturalnej. Rozwijając twórczość literacką, publikował wiersze i prozę w wielu czasopismach, m.in. w „Twórczości” (1957-58), „Nowej Kulturze” (1958-60, 1962), „Współczesności” (1958-67), „Życiu Literackim” (1958-59, 1961-62, 1966). Na początku 1960 przeniósł się do Warszawy i podjął pracę w Polskim Radiu, gdzie w 1961 objął stanowisko kierownika Studia Współczesnego Teatru Polskiego Radia. Współpracował z miesięcznikiem „Więź” (1961-68, z przerwami). W 1965 został członkiem Polskiego PEN Clubu. W tymże roku otrzymał nagrodę Polskiego Radia i Telewizji za całokształt twórczości radiowej, a w 1966 nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie. Po wydarzeniach marcowych 1968 został usunięty z kierowniczego stanowiska w Polskim Radiu. W 1971 wyjechał do Paryża na zaproszenie Francuskiego PEN Clubu, a stamtąd w połowie tegoż roku do Berlina Zachodniego, gdzie podjął studia jako stypendysta Akademie der Künste. Jesienią 1972 przeniósł się do Monachium i rozpoczął pracę w Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa (RWE). W 1972-94 prowadził dział kulturalno-literacki RWE; od 1984 był doradcą do spraw kultury prezydenta RWE; na antenie radiowej prowadził cotygodniową Kronikę kulturalną oraz audycję literacką Na czerwonym indeksie. W maju 1973 uzyskał w Republice Federalnej Niemiec azyl polityczny. Od 1973 był członkiem oddziału dla emigrantów Niemieckiego PEN Clubu. Kontynuując twórczość literacką, ogłaszał prozę, artykuły i recenzje literackie w czasopismach emigracyjnych, m.in.: „Wiadomości” (Londyn, 1973, 1975-81; od 1977 wchodził w skład jury nagrody pisma), „Kultura” (Paryż, 1973-86, z przerwami), „Orzeł Biały” (Londyn, 1975-85, z przerwami), „Archipelag” (Berlin Zachodni, 1984-86; także pod pseudonimem Wacław Kondratowicz) oraz w pismach wydawanych w kraju poza zasięgiem cenzury: „Puls” (1978-89, z przerwami), „Arka” (1984, 1986, 1992) i „Most” (1986). Współpracował z emigracyjnym czasopismem ukraińskim „Widnowa” (Monachium, Filadelfia, 1979-85). W 1985 otrzymał nagrodę literacką im. Z. Hertza przyznawaną przez paryską „Kulturę”. W 1980-89 był przez trzy kadencje członkiem Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej w Londynie. W 1982-86 był międzynarodowym ekspertem podkomisji socjalnej Association for the Study of the World Refugee Problem przy Organizacji Narodów Zjednoczonych w Liechtensteinie. W 1986 objął wraz z Tadeuszem Nowakowskim funkcję przewodniczącego powstałego w Monachium Klubu im. J. Mieroszewskiego. W 1989 został członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W tymże roku otrzymał nagrodę im. S. Vincenza, a w 1991 nagrodę miesięcznika „Odra” za twórczość prozatorską. W 1996, po śmierci T. Nowakowskiego, przejął obowiązki prezesa Klubu Kombatantów RWE. W 1997 został przewodniczącym Rady Głównej Fundacji Sienkiewiczowskiej. Fragmenty prozy, artykuły i recenzje literackie ogłaszał m.in. w „Nowych Książkach” (1996-98), „Arkuszu” (1996-97, 2001-03), „Odrze” (1996-2005, z przerwami), „Rzeczpospolitej” (1996-2005, z przerwami), „Więzi” (1997, 1999-2000, 2003), „Tygodniku Powszechnym” (1999-2000, 2004, 2006), „Przeglądzie” (2000, 2003-05) i „Frazie” (2001-02). W 1998 otrzymał za całokształt twórczości nagrody Polskiego PEN Clubu, Fundacji Turzańskich z Toronto oraz Nagrodę Literacką im. W.S. Reymonta, w 2001 Nagrodę im. A. Kijowskiego, w 2006 Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1994). Zmarł 20 lipca 2016 w Piasecznie; pochowany w Warszawie na Cmentarzu Powązkowskim.

Twórczość

1. Wyspa ocalenia. [Powieść]. Powst. 1950. Polskie Radio 1951. Wyd. Warszawa: Czytelnik 1964, 261 s. Wyd. nast. z przedmową T. Burka Białystok: Versus 1990.

Nagrody

Nagroda Młodych im. T. Borowskiego w 1951.

Przekłady

angielski

No island of salvation. [Przeł.] D.J. Welsh. London [1965], toż pt. Island of salvation. New York 1965 [tłumacz otrzymał w 1966 honorowe odznaczenie im. M. Kistera ufundowane przez Roy Publishers w Nowym Jorku].

czeski

Ostrov záchrany. [Przeł.] H. Stachová. Praha 1966.

fiński

Tomu ja tuhka. [Przeł.] Y. Varpio. Jyvaskylassa 1968.

niemiecki

Adieu an die Geborenheit. [Przeł.] G. Hagenau. Frankfurt am Main 1966.

węgierski

Menedék-sziget. [Przeł.] G. Kerényi. Budapest 1966.

See Studies

2. Opowieści leskie. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1954, 158 s.

Zawartość

Brzeg; Wzgórze 511; Zła noc; Wilki; Pułapka; Polityczny; Wiatraki.

See Studies

3. Upadek Tobiasza. [Opowiadania]. Warszawa: Iskry 1955, 121 s.

Zawartość

Zielony kraj; Uśmiech; Stare drzewo i młody las; Nieporozumienie; Na zalewiskach; Kłopoty sąsiadów; U studni; Któż to pojmie; Spotkania; Basałyga, czyli o człowieku myślącym; Noc; Kamienie; Upadek Tobiasza; Stawy; O pożytku śmiechu; Gołoborze; Derka; O mądrości drzew.

See Studies

4. Dobrej drogi, Mario; Kretowisko. [Opowiadania]. Warszawa: Iskry 1956, 157 s.

5. Spisek Czarnych Orłów. [Powieść historyczna dla młodzieży]. Warszawa: Iskry 1957, 322 s.

See Studies

6. Żeglarze króla jegomości. [Opowiadania historyczne dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1957, 126 s.

Zawartość

Bunt załogi na „Arce Noego”; Sztorm; W pułapce; Bitwa u kołobrzeskiej rewy; Pościg.

See Studies

7. Bez dogmatów. Eseje, dialogi i pamflety. Powst. 1957-1958. Maszynopis, 130 s.

Maszynopis w Muzeum im. J.I. Kraszewskiego w Poznaniu.

Tom publicystyki społeczno-kulturalnej, zawiera teksty drukowane wcześniej w „Tygodniku Zachodnim”; wydanie książkowe w Wydawnictwie Poznańskim zostało wstrzymane przez cenzurę.

Zawartość

Aby sobą być; Troska; Zaciskając pięści!; W obliczu...; Powiastka z morałem; Katarzyna; Buniu; Notatki literackie; Niecierpliwość prawem; Wczoraj i dziś; O poufałość; Nieporozumienie; O przyjaźni; Wiktoryna; Przedziwna rozmowa nocą; Przemiany; Cienie o świcie; Wypalone wnętrza; Czy jeden „z nich”?; Zwierzenie; Kilka myśli o robocie; Obsesjonista; Mikołaj; Notatki właściwie o niczym; dwugłos o władzy; Zmrużenie oczu.

8. Białe lato. Powieść. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1958, 153 s.

See Studies

9. Codzienna ściana płaczu. [Opowiadania]. Powst. 1957-1958. Maszynopis, 201 s.

Maszynopis w Muzeum im. J.I. Kraszewskiego w Poznaniu.

Wydanie w Wydawnictwie Poznańskim zostało wstrzymane przez cenzurę.

Zawartość

Niech przyjdzie śmierć [druk w poz. ↑]; Potem będzie łatwiej [druk w poz. ↑]; List [druk w poz. ↑]; Ja i on; Znużenie; Na przystani; Nim raz drugi wstanie świt [druk w poz. ↑]; Melodramat; Wesołe miasteczko; Po tamtej stronie oceanu [druk w poz. ↑]; Droga; Tamten świat; Codzienna ściana płaczu; Powrót [druk w poz. ↑].

10. Miejsca nawiedzone. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1959, 164 s.

Wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie literackim Wydawnictwa Łódzkiego w 1959.

Przekłady

angielski

The dying day. [Przeł.] M. [A.] Michael. New York [1964].

niemiecki

Zwischenreich. [Przeł.] G. Hagenau. Frankfurt am Main 1962.

włoski

Interregno. [Przeł.] A.M. Raffo. Milano 1965.

See Studies

11. Kwarantanna. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1960, 264 s. Wyd. nast. ze wstępem S. Barcia Lublin: Wydawnictwo FIS 1993.

Zawartość

Opowiadania: Powrót [poz. ↑]; Syzyf, czyli bliski bogom; Ocalenie; Pogrzebany; Jeźdźcy; Kwarantanna I; Wyczekiwanie; Luminal; Sezon w górach; Kwarantanna II; Ahaswer. – Prozy z miejsc nawiedzonych: Płacz; Koniec opowieści; Sen bohatera.

Przekłady

niemiecki

Quarantäne. [Przeł.] G. Hagenau. München 1963.

szwedzki

Quarantene. [Przeł]. M. Astrand. Stockholm 1963.

See Studies

12. Małe zepsute mechanizmy. Powieść. Powst. 1960. Maszynopis, 300 s. Druk fragmentów „Współczesność” 1961 nr 2 s. 6-7.

Maszynopis całości w posiadaniu autora.

13. Lekcja tańca. [Utwór dramatyczny w 1 akcie]. Polskie Radio 1962. Druk zob. poz. ↑.

Nagrody

II nagroda na festiwalu Międzynarodowej Organizacji Radia i Telewizji (Organisation Internatinale de Radiodiffusion et Télévision, OIRT) w Pradze w 1964.

Przekłady

czeski

Radio (Praga) 1964.

rosyjski

Radio (Moskwa) 1965.

14. Zmierzch świata. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1962, 249 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 poprawione 1966, wyd. 3 1995; [wyd. 4]. Warszawa: Twój Styl 2005.

Nagrody

Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie w 1966.

Zawartość

Chwila gałązki wawrzynu; Odmowa; Exodus; Zmierzch świata; Wiry; Po tamtej stronie oceanu [poz. ↑]; Kiedy tamci powrócą; Zmierzch secesji; Niech przyjdzie śmierć [poz. ↑]; Ucieczki; Stacja; Dopiero przed północą; Nim raz drugi wstanie świt [poz. ↑]; Potem będzie łatwiej [poz. ↑]; Marsz, marsz; Upał. – W wyd. 2 pominięto opowiadania: Niech przyjdzie śmierć, Potem będzie łatwiej, – dodano opowiadanie: Będzie znów upalny dzień.

Przekłady

czeski

Soumrak sveta. [Przeł.] H. Stachová. Praha 1965.

francuski

Le crépuscule d'un monde. [Przeł.:] J. Ritt, J. Trabuc. Paris 1966.

turecki

Alaca Karanlik. [Przeł.] M. Keskinoglu. Istanbul 1975.

węgierski

Exodus. [Przeł.] G. Kerényi. Budapest 1967.

See Studies

15. Wielki człowiek. [Utwór dramatyczny w 1 akcie]. Polskie Radio 1963. Druk zob. poz. ↑.

Nagrody

Nagroda literacka ZAIKS-u i Komitetu do Spraw Radia i Telewizji w 1963.

Przekłady

angielski

Radio (Londyn) 1965.

czeski

Radio (Praga) 1965.

16. Patrzymy na siebie. [Utwór dramatyczny w 1 akcie]. Powst. przed 1964. Druk zob. poz. ↑. Telewizja Polska 1965 (łącznie z Dziwna dziewczyna [poz. ↑] i Bardzo udane lato [poz. ↑]). Polskie Radio 1967. Przedruk zob. poz. ↑.

17. Punkt zwrotny. [Utwór dramatyczny w 1 akcie]. Telewizja Polska 1964. Druk zob. poz. ↑.

18. Punkt zwrotny. Wybór sztuk jednoaktowych. Uwagi inscenizacyjne: J. Gruda. Scenografia: I. Zaborowska. Warszawa: Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego 1964, 98 s.

Zawartość

Lekcja tańca [poz. ↑]; Punkt zwrotny [poz. ↑]; Patrzymy na siebie [poz. ↑]; Wielki człowiek [poz. ↑].

19. Bardzo udane lato. [Utwór dramatyczny w 1 akcie]. Telewizja Polska 1965 (łącznie z Dziwna dziewczyna [poz. ↑] i Patrzymy na siebie [poz. ↑]). Druk zob. poz. ↑. Polskie Radio 1967. Przedruk zob. poz. ↑.

20. Czas odwrócony. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1965, 121 s. [Wyd. 2]. Warszawa: Twój Styl 2002.

See Studies

21. Dziwna dziewczyna. [Utwór dramatyczny w 1 akcie]. Telewizja Polska 1965 (łącznie z Patrzymy na siebie [poz. ↑] i Bardzo udane lato [poz. ↑]). Druk pt. Dziewczyna zob. poz. ↑. Polskie Radio 1966.

22. Ich dziwne zabawy. [Utwór dramatyczny w 1 akcie]. Powst. przed 1965. Druk zob. poz. ↑. Polskie Radio 1969.

Nagrody

Nagroda Studia Współczesnego Teatru Polskiego Radia w 1964.

Przekłady

angielski

1965.

czeski

1965.

23. Pomyłki. [Utwór dramatyczny w 1 akcie]. Powst. przed 1965. Druk zob. poz. ↑. Przedruk zob. poz. ↑.

24. Pomyłki. Wybór sztuk jednoaktowych. Oprac. dramaturgiczne i uwagi inscenizacyjne: J. Gruda. Scenografia: B. Jankowska. Warszawa: Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego 1965, 127 s.

Zawartość

Dziewczyna [poz. ↑]; Ich dziwne zabawy [poz. ↑]; Bardzo udane lato [poz. ↑]; Pomyłki [poz. ↑].

25. Coraz dalej, dalej... [Utwór dramatyczny w 1 akcie]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Hybrydy 1966. Polskie Radio 1970.

26. Słodkie i słone morze. [Sztuka dla dzieci]. Prapremiera: Rzeszów, Teatr Lalki i Aktora „Kacperek” 1966. Polskie Radio 1970.

27. Zasypie wszystko, zawieje... Powieść. Powst. 1967. Wyd. Paryż: Instytut Literacki 1973, 483 s. Wyd. nast.: [Kraków:] Margines* 1986; wyd. przejrzane i poprawione Warszawa: Czytelnik 1990; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1995; [wyd. 5] Warszawa: Twój Styl 2001.

Druk fragmentów: „Miesięcznik Literacki” 1967 nr 3 s. 4-17, nr 4 s. 17-23; „Twórczość” 1967 nr 1 s. 12-33; „Współczesność” 1967 nr 26 s. 6-7; pt. Odejście. „Odra” 1968 nr 3 s. 39-48; „Więź” 1968 nr 9 s. 91-101; „Twórczość” 1969 nr 6 s. 45-68; pt. Ślepy strzał. „Odra” 1969 nr 6 s. 70-80; pt. Ona. „Odra” 1971 nr 10 s. 77-85; pt. Może istotnie wiesz więcej. „Odra” 1972 nr 10 s. 68-78.

Z przygotowywanej kontynuacji pt. Odejść, zapomnieć, żyć... druk fragmentów: „Kultura”, Paryż 1980 nr 1/2 s. 71-102; „Wiadomości”, Londyn 1980 nr 41/42 s. 1-3; pt. Etap. „Archipelag”, Berlin [Zachodni] 1985 nr 7/8 s. 43-57, przedruk w: „Regiony” 1991 nr 3 s. 2-17.

Nagrody

Nagroda londyńskich „Wiadomości” i nagroda im. H. Naglerowej przyznana przez Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie w 1973, nagroda Fundacji A. Jurzykowskiego w Nowym Jorku w 1974 oraz nagroda Szwedzkiego Komitetu Katyńskiego w 1976.

Przekłady

francuski

Et la neige recouvrit leur trace. [Przeł.:] J. Ritt, S. Radov. Paris 1973.

niemiecki

Katharina oder alles verwehen wird der Schnee. [Przeł.:] G. Hagenau, R. von Jouanné. Wien, Hamburg 1977.

Katharina oder alles verwehen wird der Schnee. [Wersja oprac. przez W. Odojewskiego dla wydawnictwa niemieckiego; przeł.:] G. Hagenau, R. von Jouanné. Berlin, Darmstadt, Wien 1978.

Adaptacje

telewizyjne

pt. Tu się urodziłem: Telewizja Polska 1996.

See Studies

28. Zabezpieczanie śladów. [Opowiadania]. Paryż: Instytut Literacki 1984, 127 s. Wyd. nast. Warszawa: Czytelnik 1990.

Zawartość

List [poz. ↑]; Bóg z tobą, synu [zob. poz. ↑]; „I Duch się skupił w jedno ziarno”; Pod murem; Ku Dunzynańskiemu Wzgórzu idzie las; W stepie, w ostach i burzanie.

See Studies

29. Zapomniane, nieuśmierzone... [Opowiadania]. Berlin [Zachodni]: „Archipelag” 1987, 137 s. Wyd. nast.: [Kraków:] Margines* 1989; Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1991.

Zawartość

Wir; Zapomniane, nieuśmierzone...; Udany weekend; Nie mogąc uwierzyć jeszcze; Co słychać w ojczyźnie; Jeżeli jeszcze kiedyś będę...

See Studies

30. „jedźmy, wracajmy...”. Opowiadania. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 1993, 236 s. Wyd. 2 poszerzone pt. Jedźmy, wracajmy i inne opowiadania. Warszawa: Twój Styl 2000.

Nagrody

Nagroda im. A. Kijowskiego, [łącznie z poz. ↑] w 2001.

Zawartość

Nie można cię samego zostawić o zmierzchu; Godzina albo pół; Ostatnia zima przed potopem; Grzech; Spisane z pamięci; „Niech pan już idzie!”; Jedźmy, wracajmy...; Zobaczył pokój, w którym umarł.

See Studies

31. Raptularz krytyczny. Twórcy, dzieła, konteksty. Wybór, wstęp i red.: S. Barć. Lublin: Uniwersytet Marii Curie–Skłodowskiej 1994, 175 s.

Zawartość

[Cz.] I. O twórcach. Szkice portretowe. Refleksje: Słowo o Eugeniu Montalem (w 80-lecie urodzin pisarza); Wielki pisarz i humanista [T. Dery]; Aragon. Po śmierci; Powrót Céline'a; Jaroslav Seifert – Nagroda Nobla; Powrót kolaboranta [dot. P. Drieu la Rochelle]; Wasyl Stus – polityczny mord; Witold Wirpsza (1918-1985); Po śmierci [L.] Buczkowskiego; Józef Mackiewicz – po latach; W noc kiedy umarł... [dot. J. Czapskiego]. – [Cz.] II. W kręgu literatury. Przekroje: Legalna i nielegalna literatura rosyjska; Polskie wątki i realia [we współczesnej literaturze niemieckiej]; Kobieca literatura zsyłkowo-łagrowa; Pochwała felietonu; Dzieło Vincenza [dot.: S. Vincenz: Na wysokiej połoninie]; O wierszach Włodzimierza Sznarbachowskiego. – W perspektywie utworu: Podsumowanie sędziwego poety [dot. E. Montalego]; Bestseller bestsellerów [dot.: A. Moravia: Życie wewnętrzne]; „Nie-Czarodziejska (to) góra”, czyli o powieści Güntera Grassa „Der Butt”; Węgierska opowieść o Polakach [dot.: G. Kardos: Hová tüntek a katonák (Gdzie zniknęli żołnierze). Budapest 1971]; Węgierska powieść – europejskie wydarzenie [dot.: B. Hamvas: Karneval. Schicksalkatalog. Berno 1986]; Hołd oddany Katalonii przez Orwella [dot.: G. Orwell: W hołdzie Katalonii]; Uwagi zaniepokojonego czytelnika. (O II części Sołżenicynowskiej epopei) [dot.: Czerwone koło. Cz. II]; Emigranci i emigracje [dot.: W. Trościanko: Nareszcie lata pokoju]; Dziennik – nie-dziennik [dot.: L. Tyrmand: Dziennik 1954]; Drugi tom „Miesięcy” [K. Brandysa]; Drobiazgi i suma [A.] Wata [dot.: Dziennik bez samogłosek]; Realizm dwuznaczny [dot.: A. Turczyński: Wypłuczysko]; Andrzeja Kuśniewicza „Mieszaniny obyczajowe”; Newerly opowiada, co zostało z uczty bogów; „Grisza, ja tiebie skażu...” Marka Nowakowskiego.

See Studies

32. Trzy szkice miłosne. [Jednoaktówki]. „Dialog” 1994 nr 3 s. 12-39. Prapremiera: Rzeszów, Teatr im. W. Siemaszkowej 1994. Telewizja Polska 1994.

Zawartość

Patrzymy na siebie [poz. ↑], Bardzo udane lato [poz. ↑], Pomyłki [poz. ↑].

33. Bóg z tobą, synu... [Opowiadanie]. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 1996, 34 s. Por. poz. ↑.

34. Notatnik półprywatny. W kręgu kultury. [Szkice literackie]. Wybór, wstęp i red.: S. Barć. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 1996, 173 s.

Zawartość

I. Perspektywy i pryzmaty: Tak zwany wandalizm w sztuce; Sztuka czasu faszyzmu [dot. wystawy pt. Sztuka Trzeciej Rzeszy, zorganizowanej we Frankfurcie nad Menem]; Witkacy na Zachodzie [dot. percepcji twórczości S.I. Witkiewicza]; Odzyskać zagrabione! [dot. polskich dóbr kulturalnych w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich]; Kilka myśli o polityce kulturalnej i jej skutkach; Analfabetami łatwiej rządzić; Polacy czytają – ale co?; Język prasy – poinformowanie społeczeństwa; Nadgryziony gotowiec [dot. współczesnego języka polskiego]. – II. Wokół sceny i ekranu: Postawa intelektualna – czyli o „Iluminacji” Zanussiego; Niewiedza – czy świadomy fałsz? [dot. serialu pt. „Holocaust” nadanego w telewizji Republiki Federalnej Niemiec w 1979]; O Beethovenie antytotalitarnym [dot. wystawienia opery pt. „Fidelio” w Staatsoper w Stuttgarcie w 1985]; Teatr publicystyczny w Sowietach; Przedłużona śmierć dyktatora [dot. sztuki F. Dürrenmatta pt. „Die Frist” wystawionej w Zurychu w 1977]; „Kochane ptaszki” [dot. sztuki J. Anouilha pt. „Chers oiseaux” wystawionej w Paryżu w 1976]; Niewygodnie być pomnikiem [dot. sztuki V. Havla pt. „Largo desolato” wystawionej w Akademietheater w Wiedniu w 1985]; Sztuka Witkacego w Monachium [dot. wystawienia „Matki” w Kammerspiele w 1975]; Prapremiera „Historii” Gombrowicza [dot. wystawienia w Marstaltheater w Monachium w 1977]. – III. W stronę malarstwa: Malarstwo Hilarego Krzysztofiaka (próba syntezy); Wystawa Jacka Malczewskiego w Stuttgarcie [w 1980]; Jerzy Stajuda – wszechstronna bujność...; Antypolskie akcenty w malarstwie Samokisza; Obrazy Dürrenmatta [dot. wystawy w Neuchatel w Szwajcarii w 1985]; Powrót Mikołaja Kałmakowa [dot. wystawy w Paryżu w 1986]. – IV. O literaturze i jej twórcach („appendix” do „Raptularza krytycznego”): Ksawery Pruszyński [nieco skrócona wersja słowa wstępnego do: K. Pruszyński: Wybór pism: 1940-1945, Londyn 1989]; Wspomnienie o Zygmuncie Jabłońskim (1920-1985); Na śmierć Horsta Bienka; Szołochowowski plagiat [dot. powieści pt. „Cichy Don”]; Historia „Życia i losu” Wasilija Grossmana [wyd. Lozanna 1980]; Ostatni tom „Notatników” Camusa [wyd. Paryż 1989].

See Studies

35. Oksana. [Powieść]. Warszawa: „Twój Styl” 1999, 568 s.

Nagrody

Nagroda im. A. Kijowskiego [łącznie z poz. ↑] w 2001.

Przekłady

francuski

Oksana, l'Ukrainienne. [Przeł.] A. Wiśniewski. Montricher 2003.

See Studies

36. Bez tchu. [Opowiadania]. Warszawa: Rosner i Wspólnicy 2002, 504 s.

See Studies

37. Milczący, niepokonani. Opowieść katyńska. [Powieść]. Warszawa: Twój Styl 2003, 216 s.

See Studies

38. ...i poniosły konie. [Opowiadania]. Warszawa: Twój Styl 2006, 262 s.

See Studies

Słuchowiska radiowe, m.in.

• Wahania. [Mikrosłuchowisko]. Emisja łącznie z Spóźnione spotkanie [poz. ↑] pt. Nastroje. Polskie Radio 1961, przekład: serbsko-chorwacki: Radio (Belgrad) 1965 [II nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Słuchowisk w Belgradzie w 1965]. Druk „Teatr Polskiego Radia” 1969 nr 2 s. 5-13.

• Spóźnione spotkanie. [Mikrosłuchowisko]. Emisja łącznie ze słuchowiskiem Wahania pt. Nastroje: Polskie Radio 1961, przekład: serbsko-chorwacki: Radio (Belgrad) 1965 [ II nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Słuchowisk w Belgradzie w 1965].

• Złudzenia. Polskie Radio 1961.

• Nikt nigdy nie przyjdzie. Polskie Radio 1966; przekład węgierski: Radio (Budapest) 1966 [III nagroda na festiwalu Międzynarodowej Organizacji Radia i Telewizji (OIRT) w Budapeszcie w 1966].

• Nikt mnie nie woła. Przekład czeski: Radio (Praga) 1967.

• Patrzymy na siebie. Polskie Radio 1967.

• Jedyna szansa. Przekład węgierski: [Przeł.] G. Kerényi. Polskie Radio (Budapest) 1968.

• Na drodze. „Teatr Polskiego Radia” 1969 nr 2 s. 15-25. Polskie Radio 1970.

See Studies

• Niezdecydowanie. Polskie Radio 1969.

Nadto liczne słuchowiska w przekładach na języki hebrajski, hiszpański i portugalski.

Wybory utworów literackich w przekładach

francuski

• Une aison à Venise. [Przeł.:] A. Wiśniewski, Ch. Zaremba. Cergy – Ponloise 2007.

niderlandzki

• Sisyphus of de man die dicht bij God stand. [Przeł.] K. Maris. Gravenzande 1963.

• Ahasverus. [Przeł.] Z.S. Herman. Utrecht, Antwerpen 1965.

niemiecki

• Ahasver. [Przeł.] G. Hagenau. Frankfurt am Main 1961.

• Luminal. [Przeł.] G. Hagenau. Hamburg 1961.

• Erwartung. [Przeł.] G. Hagenau. Frankfurt am Main 1962.

• Sisyphus oder der Gottnahe. [Przekł. zbiorowy]. Wien 1962.

• Die Rettung und andere Novellen. [Przeł.] G. Koziolek. München 1965.

Adaptacje

• J. Iwaszkiewicz: Dzień listopadowy. Adaptacja: W. Odojewski. „Teatr Polskiego Radia” 1971 nr 2 s. 51-62.

Prace redakcyjne

1. Henryk Sienkiewicz i jego twórczość w naszej pamięci. Antologia tekstów historycznoliterackich i literackich. Wybór i oprac.: M.M. Drozdowski, H. Szwankowska. Konsultacja naukowa i literacka: M. Bokszczanin i W. Odojewski. Warszawa: Typografika 2000, 271 s. Fundacja Sienkiewiczowska.

Omówienia i recenzje

• Ankiety dla IBL PAN 1966, 1992, 1997, 1998.

Wywiady

• Rozmowa z Włodzimierzem Odojewskim. Rozm. T. Nowakowski. „Na Antenie”, Monachium 1973 nr 118.

• „Jeżeli jeszcze kiedyś wrócę”. Rozm. B. Mamoń. „Tygodnik Powszechny” 1988 nr 50.

• Emigracja jest jak ból, który oczyszcza. Rozm. R. Żelazny. „Literatura” 1990 nr 11.

• Literatura to świat uformowany przez talent. Rozm. W. Wiśniewski. [Wywiad przeprowadzony w 1991, druk w:] W. Wiśniewski: Lekcja polskiego. Warszawa 1993.

• Zapomniane, przywołane... Rozm.: A. Szostkiewicz, M. Okoński. „Tygodnik Powszechny” 1993 nr 28.

• „W poszukiwaniu urody świata”. Z Włodzimierzem Odojewskim rozmawia Zbigniew W. Fronczek. „Nowe Książki” 1994 nr 4.

• Inna opowieść, inni ludzie. Rozm. D. Jaworski. „Arkusz” 1997 nr 5.

• Dwadzieścia lat jak cmentarzysko. [Rozm.] R. Ostaszewski. „Dekada Literacka” 2000 nr 6/8.

• Uzdrawiający mit kobiety. [Rozm.] B. Tumiłowicz. „Przegląd” 2000 nr 1.

• Groby się jeszcze nie zapadły. [Rozm.] K. Masłoń. „Rzeczpospolita” 2001 nr 281.

• Udręka i uroda życia. [Rozm.] H. Zaworska. „Odra” 2002 nr 9.

• Tamten świat. [Rozm.] S. Bereś. „Kresy” 2004 nr 3.

• Czuję presję czasu. [Rozm.] K. Masłoń. „Rzeczpospolita” 2005 nr 137.

• Pisarz w kleszczach historii. [Rozm.] B. Tumiłowicz. „Przegląd” 2005 nr 24.

• Losy. Bawiliśmy się w żołnierzy. [Rozm.] K. Masłoń. „Rzeczpospolita” 2006 nr 205.

• Przestaję być liberałem. [Rozm.] B. Tumiłowicz. „Przegląd” 2006 nr 27.

• Robiłem za murzyna. [Rozm.] K. Masłoń. „Rzeczpospolita” 2006 nr 173.

Słowniki i bibliografie

• Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 2. Warszawa 1978 (B. Winklowa).

• [J. Zieliński] J. Kowalski: Leksykon polskiej literatury emigracyjnej. Lublin* 1989, wyd. 2 tamże 1990.

• Z.R. Wilkiewicz: Polnische Exilliteratur 1945-1980. Köln, Wien 1991.

• A. Słowiok: Włodzimierz Odojewski. Zestawienie bibliograficzne. Kielce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna 1993, 44 s.

Ogólne

Książki

• I. Iwasiów: Kresy w twórczości Włodzimierza Odojewskiego. Próba feministyczna. Szczecin: Jota 1994, 172 s.

• O. Główko: Idee romantyzmu w „Nocach rosyjskich” Włodzimierza Odojewskiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 1997, 269 s.

• O. Weretiuk: Wizja Ukrainy we współczesnej powieści polskiej i ukraińskiej . (Leopold Buczkowski, Andrzej Kuśniewicz, Włodzimierz Odojewski, Ułas Samczuk, Iryna Wilde, Roman Andrijaszyk). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Literatury Polskiej 1998, 297 s. Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

• A. Fabianowski: Konwicki, Odojewski i romantycy. Projekt interpretacji intertekstualnych. Kraków: Universitas 1999, 284 s.

• Odojewski i krytycy. Antologia tekstów. Wybór i oprac.: S. Barć. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 1999, 416 s. [zawartość: Proza: I. Debiut prozatorski i przygoda z socrealizmem („Opowieści leskie”; „Upadek Tobiasza”; „Dobrej drogi, Mario”; „Kretowisko”): J. Iwaszkiewicz: Rozmowy o książkach. Co się działo w Lesku?; R. Danecki: Schematy pulsujące życiem; J. Smulski: „Trzy książki, do których wracam niechętnie”. Odojewski – prozaik wobec socrealizmu. – II. Proza młodzieżowa („Spisek Czarnych Orłów”, „Żeglarze króla jegomości”): Z. Pędziński: Marynistyka Włodzimierza Odojewskiego; I. Iwasiów: Żegluga ku innym lądom; A. Smuszkiewicz: Powieść marynistyczna Włodzimierza Odojewskiego dla młodzieży. – III. Introdukcja w pisarstwo dojrzała („Białe lato”): M. Grześczak: „Białe lato”; J. Sławiński: Jaskółka?; J. Ziomek: Klimat „Białego lata”. – IV. Sensy egzystencjalne – literackość – indywidualizm („Miejsca nawiedzone”; „Kwarantanna”): Cz. Niedzielski: Literatura miejsc nawiedzonych; S. Błaut: Obietnica dobrego pisania; J.J. Lipski: „Jeśli to wszystko było jawą, a nie snem...”; T. Lisicka: Studium kompilatorskie; J. Łukasiewicz: Portret nawiedzonego; Z. Pędziński: Kwarantanna na Polach Elizejskich. – V. „Czas odwrócony”: H. Bereza: Utwór przygodny; J. Katz: Nowości prozy. Thriller egzystencjalny; L. Wiśniewska: Świat paradoksalny „Czasu odwróconego” Włodzimierza Odojewskiego. – VI. O utworach cyklu podolskiego („Zmierzch świata”; „Wyspa ocalenia”; „Zasypie wszystko, zawieje...”): P. Kuncewicz: Odojewski, czyli apokalipsa nawiedzonej wyobraźni; W. Sadkowski: Naśladowanie z Faulknera; T. Burek: Estetyczny koniec świata; Z. Bieńkowski: Ten raj jest piekłem; J. Łukasiewicz: Pożegnanie Czupryni; M. Rabizo-Birek: „Wyspa ocalenia” Włodzimierza Odojewskiego jako powieść inicjacyjna; A. Jasińska: „Zasypie wszystko, zawieje...” Wielkie obsesje Włodzimierza Odojewskiego; S. Mazurek: Zmierzch koliszczyzny. (Polska i Ukraina w „Zasypie wszystko, zawieje...” Włodzimierza Odojewskiego); M. Inglot: „Zasypie wszystko, zawieje...” Włodzimierza Odojewskiego. Rzecz o utracie Kresów. – VII. Pamięć w obronie humanizmu („Zabezpieczanie śladów”): M. Zieliński: Pamięć pisarza; A. Czachowska: Przeklęte dzieciństwo; B. Wojdowski: Birnamski las; M. Orski: Ślady zabezpieczone. – VIII. Wyobcowanie i cień przeszłości („Zapomniane, nieuśmierzone...”): M. Hueckel: O cierpieniu przemijania; M. Romanowski: Cykady i czołgi; A. Szymańska: Siła bezsilności. – IX. Summa i dopełnienie („Jedźmy, wracajmy...”): D. Krzywicka: „Samotność – cóż po ludziach...”; A. Niewiadomski: Literatura i historia. Węzeł z widocznymi splotami; P. Czapliński: Pamięć i rozpacz. – X. Przekroje: T. Burek: Nowy poczet pisarzy. Włodzimierz Odojewski; E. Wiegandt: Mit „tej ziemi”; M. Janion: Cierń i róża Ukrainy; A. Więckowski: Metafizyka pamięci; Z. Bieńkowski: Odojewszczyzna; W. Tomasik: Odojewski: literatura bliska wyczerpania; S. Zalewska: Pamięć i czas w opowiadaniach Włodzimierza Odojewskiego; L. Hul: Mistyfikacje pamięci. Kresy w twórczości Włodzimierza Odojewskiego; B. Gryszkiewicz: O kobietach Odojewskiego; P. Kempny: „Jeśli spojrzeć za siebie wstecz”. O prozie Włodzimierza Odojewskiego; G. Królikiewicz: Wyjechać: czy to romantyczne? Wokół prozy Włodzimierza Odojewskiego; A. Fabianowski: Ukrainiada; J.R. Krzyżanowski: Kreowany świat Kresów Włodzimierza Odojewskiego; A. Werner: To piekło nie jest rajem; I. Iwasiów: Podążając za Katarzyną – szkic o prozie Włodzimierza Odojewskiego. – Dramaturgia: K. Kuliczkowska: „Nastroje” (mikrosłuchowiska Włodzimierza Odojewskiego); R. Szydłowski: Etiuda psychologiczna; K. Kuliczkowska: Tryptyk o młodych; J. Bratkowski: Dialogi...; A. Fabianowski: Miniatury dramaturgiczne; M. Rabizo-Birek: Dialogi miłosne. Dramaturgia Włodzimierza Odojewskiego. – Pisma krytyczne („Raptularz krytyczny. Twórcy – dzieła – konteksty”, wybór, wstęp i red. S. Barć, Lublin 1994; „Notatnik półprywatny. W kręgu kultury”, wybór, wstęp i red. S. Barć, Lublin 1996): A. Fabianowski: Wierzę w literaturę; P. Śliwiński: Miary i sensy; S. Sterna-Wachowiak: Odojewski krzepi; A. Bagłajewski: Włodzimierz Odojewski jako krytyk literacki. – S. Barć: Posłowie.– Bibliografia przedmiotowa. Prace nie zamieszczone w antologii – wybór].

• E. Dutka: Ukraina w twórczości Włodzimierza Odojewskiego i Włodzimierza Paźniewskiego. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2000, 143 s.

• M. Rabizo-Birek: Między mitem a historią. Twórczość Włodzimierza Odojewskiego. Warszawa: Twój Styl 2002, 254 s.

• E. Szczepkowska: Cykl podolski Włodzimierza Odojewskiego. Postacie, krajobrazy, obszary pamięci. Warszawa: Instytut Badań Literackich 2002, 182 s.

Artykuły

• B. Wojdowski: Autentyzm i inne sprawy. (W związku z prozą Włodzimierza Odojewskiego). „Współczesność” 1959 nr 1.

• B. Drozdowski: Odojewskiego „Panorama Północy” 1963 nr 17, przedruk w tegoż: Epoka i reszta. Warszawa 1967.

• T. Burek: Włodzimierz Odojewski. „Współczesność” 1964 nr 6.

• M. Janion: Ocalenie przez rozpacz. W: Literatura źle obecna. Londyn 1984.

• J.R. Krzyżanowski: Dwie Katarzyny. „Pamiętnik Literacki”, Londyn 1984 t. 8 [dot. cyklu powieści kresowych W. Odojewskiego].

• J.R. Krzyżanowski: Odojewski a źródła. „Archipelag”, Berlin [Zachodni] 1985 nr 9/10.

• M. Barącz-Konieczniak: „Z woli bogów gniewnych...”. „Res Publica” 1988 nr 11.

• E. Wiegandt: Andrzeja Stojowskiego i Włodzimierza Odojewskiego „szlacheckie apokalipsy”. W tejże: Austria felix, czyli o micie Galicji w polskiej prozie współczesnej. Poznań 1988.

• [W. Bolecki] J. Malewski: Przeszłość jako żywa rana. W tegoż: Widziałem wolność w Warszawie. Londyn 1989.

• M. Janion: Cierń i róża Ukrainy. „Znak” 1989 nr 9.

• L. Szaruga: Metafizyka pamięci. „Kultura i Życie” 1989 nr 20.

• H. Gosk: Wyrazić świat i cały jego mit. (O prozie Włodzimierza Odojewskiego). „Polonistyka” 1991 nr 2.

• W. Tomasik: Odojewski: literatura bliska wyczerpania. „Teksty Drugie” 1991 nr 1/2.

• L. Hul: Mistyfikacje pamięci. Kresy w twórczości Włodzimierza Odojewskiego. W: Studia i szkice o literaturze współczesnej. Olsztyn 1992.

• I. Iwasiów: Istnienie jako opowiadania. „Kresy” 1992 nr 12.

• D. Sosnowska: Wyprawa w głąb Czortycy – Polska i Ukraina u Łobodowskiego, Odojewskiego, [J.] Mackiewicza. „Kresy” 1992 nr 9/10.

• A. Więckowski: Metafizyka pamięci. „Odra” 1992 nr 4.

• M. Gawrychowska-Sowul: „Polskość” i „ukraińskość” w prozie Józefa Łobodowskiego i Włodzimierza Odojewskiego. W: Kategoria narodu w literaturach słowiańskich. Warszawa 1993.

• Hadaczek: Metafizyka kresów Włodzimierza Odojewskiego. W tegoż: Kresy w literaturze polskiej XX wieku. Szczecin 1993.

• I. Iwasiów: Aksjologiczne funkcje opowiadania historii. (Wokół prozy Włodzimierza Odojewskiego). „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Prace Polonistyczne” 1993 nr 5.

• I. Iwasiów: Historia, śmierć i miłość. Próba antropologicznego wyjaśnienia okrucieństw w twórczości Włodzimierza Odojewskiego. W: Z warsztatu badawczego humanistyki. Szczecin 1993.

• I. Iwasiów: Początek i rozwinięcie, czyli porządek i chaos w twórczości prozatorskiej Włodzimierza Odojewskiego. W: Formy i strategie wypowiedzi narracyjnej. Toruń 1993.

• P. Kempny: „...Jeśli spojrzeć za siebie wstecz”. O prozie Włodzimierza Odojewskiego. „Dekada Literacka” 1993 nr 17.

• I. Iwasiów: Antropologia wojny w cyklu podolskim Włodzimierza Odojewskiego. Rzecz o wędrownych fantazmatach. W: Druga wojna światowa w literaturze polskiej i obcej. Lublin 1994; przedruk pt. Rzeczywistość antropologiczna w cyklu podolskim Włodzimierza Odojewskiego. Rzecz o wędrownych fantazmatach w: Fantastyka, fantastyczność, fantazmaty. Gdańsk 1994.

• J.R. Krzyżanowski: Kreowany świat Kresów Włodzimierza Odojewskiego. „Pamiętnik Literacki” 1994 z. 4.

• E. Szczepkowska: „Ruch jest li tylko inną postacią bezruchu”. Z problematyki opisu w „trylogii kresowej” Włodzimierza Odojewskiego. W: Teksty, konteksty, interpretacje. Olsztyn 1994.

• J. Chłosta: Dlaczego Kresy? Ukraińska saga Włodzimierza Odojewskiego; E. Szczepkowska: „Szkielety napełnione powietrzem”. O symbolice w prozie Włodzimierza Odojewskiego. W: Kresy i pogranicza. Olsztyn 1995.

• I. Iwasiów: Gry rodzinne. W kręgu cyklu podolskiego Włodzimierza Odojewskiego. W: Kresy w literaturze. Szczecin 1995.

• A. Werner: To piekło nie jest rajem. W: Sporne postaci polskiej literatury współczesnej. Następne pokolenie. Warszawa 1995.

• T. Wójcik: Włodzimierz Odojewski. W tegoż: Pisarze polscy XX wieku. Warszawa 1995.

• T. Czerska: Postać Pawła Woynowicza w „cyklu podolskim” Włodzimierza Odojewskiego. „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Prace Polonistyczne” 1996 nr 8.

• l. Iwasiów: Rzekomy egzystencjalizm. O recepcji wczesnej twórczości Włodzimierza Odojewskiego. W: Pogranicza. Granice. Ograniczenia. Lublin 1996.

• G. Królikiewicz: Partir: un geste romantique? Autour de la prose de Włodzimierz Odojewski. W: Litterature et emigration dans les pays de l'Europe Centrale et orientale. Paris 1996.

• E. Szczepkowska: Ziemia „błogosławiona” i „przeklęta”. O tradycji polskiego poematu opisowego w „cyklu podolskim” Włodzimierza Odojewskiego. W: Gatunki literackie. Olsztyn 1996.

• K. Uniłowski: Proza kresowa. Czarnyszewicz, Mackiewicz, Odojewski, Vincenz. W: Literatura emigracyjna 1939-1989. T. 2. Katowice 1996.

• M. Bednarz. Z zagadnień konstrukcji postaci w prozie Włodzimierza Odojewskiego. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie. Historia Literatury” 1997 z. 3.

• D. Jaworski: „Kraj wakacyjny”. W: Poznaniacy II. Poznań 1997.

• M. Tomaszewski: Podolska apokalipsa Włodzimierza Odojewskiego. W tegoż: Od chaosu do kosmosu. Warszawa 1998.

• M. Orski: Uniwersalna lekcja zła. „Arkusz” 1999 nr 12.

• R. Ostaszewski: Powrót do formy. „FA-art” 1999 nr 4.

• M. Rabizo-Birek: „Ból, który oczyszcza”. Doświadczenie emigracyjne Odojewskiego. W: W kręgu twórczości pisarzy emigracyjnych. Rzeszów 1999.

• M. Rabizo-Birek: „Gdzie się jawa ze snem miesza”. Wątki oniryczne i wizyjne w prozie Włodzimierza Odojewskiego. W: Oniryczne tematy i konwencje w literaturze polskiej w XX wieku. Toruń 1999.

• B. Trojanowska: Kilka uwag o poetyce tytułów Włodzimierza Odojewskiego. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy, Studia Filologiczne” 1999 z. 45.

• R. Ostaszewski: (RE-)KONSTRUKCJA świata. O cyklu podolskim Włodzimierza Odojewskiego. „Fa-Art” 2000 nr 1.

• J.R. Krzyżanowski: Sztuka pisania Włodzimierza Odojewskiego. „Archiwum Emigracji” 2001 z. 4.

• M. Rembowska-Płuciennik: „...Nawet nie musi się kochać, to dość trudne...”. Miłość i erotyka w cyklu podolskim Włodzimierza Odojewskiego. „Fraza” 2002 nr 4.

• M. Rembowska-Płuciennik: „W samym środku swego bólu”. O modelach doznawania cielesności w prozie Włodzimierza Odojewskiego. „Teksty Drugie” 2002 nr 6.

• J. Smulski: „Trzy książki, do których wracam niechętnie”. Odojewski – prozaik wobec socrealizmu. W tegoż: Od Szczecina do... Października. Toruń 2002.

• M. Kaczmarek: Pamięć, czyli obecność (na przykładzie prozy Włodzimierza Odojewskiego). „Kwartalnik Opolski” 2003 nr 4.

• M. Orski: Mity katastroficzne Włodzimierza Odojewskiego. W tegoż: Lustratorzy wyobraźni, rewidenci fikcji. Warszawa 2003.

• M. Rabizo-Birek: Powroty po latach. Opowiadania Włodzimierza Odojewskiego. W: Literatura utracona, poszukiwana czy odzyskana. Rzeszów 2003.

• L. Szaruga: „Oksana” język kresowej narracji. „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Szczecińskie Prace Polonistyczne” 2003 nr 14.

• G. Czerwiński: Azja Odojewskiego. Antychryst nadchodzi ze Wschodu. „Pogranicza” 2004 nr 6.

• J. Gladys': Evropa izevropejskost' v polskoj literature o „kresach” (S. Vincenz. J. Vittlin, V. Odojewski). W: Mif Evropy v literature i kulture Polši i Rossiji. Moskva 2004.

• M. Rembowska-Płuciennik: Nieznośna powaga bytu. O reprezentacjach pamięci i świadomości w cyklu podolskim Włodzimierza Odojewskiego. „Pamiętnik Literacki” 2004 z. 2.

• E. Szczepkowska: Wokół „Zmierzchu świata”. Z problemów cyklu narracyjnego w twórczości Włodzimierza Odojewskiego. W: Cykl i powieść. Białystok 2004.

• G. Czerwiński: Zatrzymując pochód stepu... „Kresy” 2005 nr 4.

• J. Kurkiewicz: Spojrzenie demona. Na 75. urodziny Włodzimierza Odojewskiego. „Tygodnik Powszechny” 2005 nr 25.

• A. Skibska: W stronę poetyki etiudy, czyli o nieepickim modelu prozy w twórczości Włodzimierza Odojewskiego uwag kilka. W: Doktoranckie varia i wariacje. Poznań 2005.

Wyspa ocalenia

• H. Bereza: Młodość Odojewskiego. „Nowe Książki” 1964 nr 21, przedruk pt. Pamięć w tegoż: Sztuka czytania. Warszawa 1966 [dot. też: Zmierzch świata].

• B. Rogatko. „Tygodnik Powszechny” 1964 nr 50.

• J. Łukasiewicz: Pożegnanie Czupryni. „Współczesność” 1965 nr 4.

• W. Maciąg: Brutalność i estetyka. „Życie Literackie” 1965 nr 1.

• J. Swastek. „Polish American Studies” Michigan, MI 1965 nr 2.

• A. Tomir. „Na Antenie”, Londyn 1965 nr 30.

• Z. Bieńkowski: Ten raj jest piekłem. W tegoż: Modelunki. Warszawa 1966.

• L.C. Moody. „The Polish Review”, Nowy Jork 1967 nr 1.

• I. Nagurski. „Slavic Review”, Nowy Jork 1969 nr 2.

• J.R. Krzyżanowski: The land of no salvation. „The Polish Review”, Nowy Jork 1978 nr 2, przedruk w wersji polskiej pt. Tam, gdzie nie ma ocalenia w tegoż: Legenda Somosierry i inne prace krytyczne. Warszawa 1987 [dot. też: Zmierzch świata; Zasypie wszystko, zawieje...].

• P. Michałowski: Powrót Odojewskiego, czyli etyka pogranicza. „Nowe Książki” 1991 nr 11/12.

• D. Krzywicka: Apologia namiętności – „Wyspa ocalenia” Włodzimierza Odojewskiego. W tejże: Penetracja. Kraków 1993.

Go back to position

Opowieści leskie

• L. Grzeniewski: Rozważania o kryteriach, czyli „Opowieści leskie”. „Po Prostu” 1955 nr 12.

• B. Kogut: Trudna sztuka opowiadania. „Nowa Kultura” 1955 nr 27, przedruk w tegoż: Własne i cudze. Poznań 1957 [dot. też: Upadek Tobiasza].

Go back to position

Upadek Tobiasza

• B. Kogut: Trudna sztuka opowiadania. „Nowa Kultura” 1955 nr 27, przedruk w tegoż: Własne i cudze. Poznań 1957 [dot. też: Upadek Tobiasza].

Go back to position

Spisek Czarnych Orłów

• F. Fenikowski: Dwie książki o żeglarzach króla Zygmunta III. „Nowe Książki” 1957 nr 15 [dot. też: Żeglarze króla jegomości].

Go back to position

Żeglarze króla jegomości

• F. Fenikowski: Dwie książki o żeglarzach króla Zygmunta III. „Nowe Książki” 1957 nr 15 [dot. też: Spisek Czarnych Orłów].

Go back to position

Białe lato

• [L. Elektorowicz] L.E.: Współczesność pozorna. „Życie Literackie” 1958 nr 23.

• J. Sławiński: Jaskółka? „Twórczość” 1958 nr 11.

Go back to position

Miejsca nawiedzone

• E. Bryll. „Współczesność” 1959 nr 24.

• A. Kowalska: Po ile miłość? „Kierunki” 1959 nr 48.

• S. Błaut: Obietnica dobrego pisania. „Więź” 1960 nr 3.

• B. Danek: Eksperyment schematyczny. „Twórczość” 1960 nr 2.

• Z. Żabicki: Męki Syzyfa. W tegoż: Proza... proza... Warszawa 1966 [dot. też: Zmierzch świata].

Go back to position

Kwarantanna

• S. Błaut: Eksploatacja próżni. „Tygodnik Powszechny” 1960 nr 28.

• H. Kirchner: Odojewski, czyli imitacje. „Nowa Kultura” 1960 nr 28.

• J.J. Lipski: ...jeśli to wszystko było jawą, a nie snem... „Twórczość” 1960 nr 5.

• J. Łukasiewicz: Portret nawiedzonego. „Współczesność” 1960 nr 16.

• M. Łukaszewicz. „Nowe Książki” 1994 nr 4.

Go back to position

Zmierzch świata

• M. Bagiński. „Tygodnik Powszechny” 1963 nr 34.

• H. Bereza: Z dna ludzkich piekieł. „Przegląd Kulturalny” 1963 nr 20, przedruk pt. Pamięć w tegoż: Sztuka czytania. Warszawa 1966.

• P. Kuncewicz: Odojewski, czyli apokalipsa nawiedzonej wyobraźni. „Współczesność” 1963 nr 8.

• W. Sadkowski: Naśladowanie z Faulknera. „Kultura” 1963 nr 1.

• H. Bereza: Młodość Odojewskiego. „Nowe Książki” 1964 nr 21, przedruk pt. Pamięć w tegoż: Sztuka czytania. Warszawa 1966 [dot. też: Wyspa ocalenia].

• Ł. Ligęza: Estetyczny koniec świata. „Więź” 1964 nr 3.

• Z. Żabicki: Męki Syzyfa. W tegoż: Proza... proza... Warszawa 1966 [dot. też: Miejsca nawiedzone].

• R. Vednock. „The Polish Review”, Nowy Jork 1967 nr 4.

• H. Zaworska: Wszyscy są winni. „Literatura” 1996 nr 3.

• M. Orski. „Arkusz” 1997 nr 8.

Go back to position

Czas odwrócony

• J. Katz: Thriller egzystencjalny. „Życie Literackie” 1965 nr 52.

• J. Niecikowski. „Kultura” 1966 nr 6.

• M. Orski: Choroba na życie. „Przegląd Powszechny” 2003 nr 10.

Go back to position

Zasypie wszystko, zawieje...

• J. Mackiewicz: Literatura contra faktologia. „Kultura”, Paryż 1973 nr 7/8, polemika W. Odojewski. Tamże nr 9.

• A. Litwinowicz: Wielkie obsesje Włodzimierza Odojewskiego. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1974 nr 25 dod. „Tydzień Polski”.

• J.R. Krzyżanowski: Kuniczak and Odojewski (Two structural models of a novel). „Association for the Advancement of Polish Studies”, Cambridge Springs, PA 1978 nr 1.

• J.R. Krzyżanowski: Czas w powieści Włodzimierza Odojewskiego. „Archipelag”, Berlin [Zachodni] 1984 nr 6.

• [S. Mazurek] J. Jarosławski: Zmierz koliszczyzny. (Polska i Ukraina w „Zasypie wszystko, zawieje...” Włodzimierza Odojewskiego). „Almanach Humanistyczny” 1988 nr 9.

• Z. Bieńkowski: Odojewszczyzna. „Nowe Książki” 1991 nr 2 [dot. też: Zabezpieczanie śladów; Zapomniane, nieuśmierzone...].

• S. Mazurek: Włodzimierz Odojewski a kultura poezji i eseju. „Kultura Niezależna” 1991 nr 68.

• T. Komendant: Krótki tekst o długiej książce o zabijaniu. „Twórczość” 1992 nr 3.

• A. Fabianowski: Ukrainiada. „Twórczość” 1994 nr 3.

• M. Inglot: „Zasypie wszystko, zawieje...” Włodzimierza Odojewskiego. Rzecz o utracie Kresów. W: Polska powieść XIX i XX wieku. T. 2. Lublin 1994.

• D. Sosnowska: Historia podprogowa w „Zasypie wszystko, zawieje...” Włodzimierza Odojewskiego. „Kresy” 1995 nr 2.

• E. Kasperski: Legitymizacja: najważniejszy problem powieści. (O epopei Włodzimierza Odojewskiego „Zasypie wszystko, zawieje...”). W: Literatura i różnorodność. Warszawa 1996.

• A. Skwirut: Zaklęty pierścień pamięci, czyli „Zasypie wszystko, zawieje...” Włodzimierza Odojewskiego. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie, Historia Literatury” 2000 z. 6.

• Z. Mitosek: Śmietnik pamięci. W tejże: Poznanie (w) powieści. Kraków 2003.

Go back to position

Zabezpieczanie śladów

• B. Heydenkorn: Wczoraj, dziś i jutro. „Związkowiec”, Toronto 1984 nr 97.

• [M. Zieliński] R. Kowalski: Pamięć pisarza. „Puls”, Londyn 1984/85 nr 24.

• [W. Skalmowski] M. Broński: Pamięć zbrodni i wyobraźnia. „Kultura”, Paryż 1985 nr 10.

• L. Szaruga: Pamięć. „Obecność” 1985 nr 11.

• M. Barącz: Kresowa epopeja. „Polityka” 1990 nr 46 [dot. też cyklu powieści kresowych].

• B. Rogatko: Sztuka pamiętania. „Dekada Literacka” 1990 nr 5.

• Z. Bieńkowski: Odojewszczyzna. „Nowe Książki” 1991 nr 2 [dot. też: Zasypie wszystko, zawieje...; Zapomniane, nieuśmierzone...].

• A. Czachowska: Przeklęte dziedzictwo. „Twórczość” 1991 nr 4.

• A. Szymańska: Memento. „Kresy” 1991 nr 6.

• S. Zalewska: Pamięć i czas w opowiadaniach Włodzimierza Odojewskiego. „Roczniki Humanistyczne” 1991/1992 t. 39/40 z. 1 [dot. też: Zapomniane, nieuśmierzone...].

• M. Orski: Ślady zabezpieczone. „Przegląd Powszechny” 1992 nr 1.

Go back to position

Zapomniane, nieuśmierzone...

• A. Szymańska: Siła bezsilności. „Przegląd Powszechny” 1990 nr 10.

• Z. Bieńkowski: Odojewszczyzna. „Nowe Książki” 1991 nr 2 [dot. też: Zasypie wszystko, zawieje...; Zabezpieczanie śladów].

• S. Zalewska: Pamięć i czas w opowiadaniach Włodzimierza Odojewskiego. „Roczniki Humanistyczne” 1991/1992 t. 39/40 z. 1 [dot. też: Zabezpieczanie śladów].

• P. Kempny: Samotność i pamięć. „Dekada Literacka” 1992 nr 7.

Go back to position

„jedźmy, wracajmy...”

• A. Niewiadomski: Literatura i historia. Węzeł z widocznymi splotami. „Znak” 1993 nr 11.

• P. Czapliński: Tego nie da się opowiedzieć. „Kresy” 1994 nr 1.

• L.M. Koźmiński: Oswoić ból życia. „Odra” 1994 nr 1.

• M. Orski: Między Erosem a Thanatosem. „Przegląd Powszechny” 1994 nr 6.

• J. Chłosta: Egzystencjalna potrzeba wędrówki w zbiorze opowiadań „Jedźmy, wracajmy...” Włodzimierza Odojewskiego. W: Podróżujący Polacy w XIX i XX wieku. Olsztyn 1996.

• K. Masłoń: Bestia jest tylko uśpiona. „Magazyn Literacki” 2000 nr 6/7 [dot. wyd. 2 pt. Jedźmy, wracajmy i inne opowiadania].

• T. Nyczek: W kole czasu. „Gazeta Wyborcza” 2000 dod. „Gazeta o Książkach” nr 10 , przedruk w tegoż: Lektury obowiązkowe. Kraków 2005 [dot. wyd. 2 pt. Jedźmy, wracajmy i inne opowiadania].

• R. Ostaszewski: Iskrzący styk: „Tygodnik Powszechny” 2000 nr 35 [dot. wyd. 2 pt. Jedźmy, wracajmy i inne opowiadania].

• H. Zaworska: Minęło, a zostało. „Gazeta Wyborcza” 2000 dod. „Gazeta o Książkach” nr 3 [dot. wyd. 2 pt. Jedźmy, wracajmy i inne opowiadania].

• P. Czapliński: Pamięć i rozpacz. Włodzimierza Odojewskiego „jedźmy, wracajmy”. W tegoż: Wzniosłe tęsknoty. Kraków 2001.

Go back to position

Raptularz krytyczny

• A. Fabianowski: Wierzę w literaturę. „Nowe Książki” 1995 nr 5.

• P. Śliwiński: Miary i sensy. „Arkusz” 1996 nr 7.

Go back to position

Notatnik półprywatny

• S. Sterna-Wachowiak: Odojewski krzepi. „Nowe Książki” 1996 nr 9.

Go back to position

Oksana

• L. Bugajski: Romans i historia. „Twórczość” 1999 nr 12.

• W. Kaliszewski: Powrót nadziei. „Więź” 1999 nr 8.

• J.R. Krzyżanowski: Cień historii, cień śmierci. „Nowy Dziennik” , Nowy Jork 1999 nr z 24 IX dod. „Przegląd Polski”.

• D. Nowacki: Ze szkoły Marii Nurowskiej. „Res Publica Nowa” 1999 nr 10.

• H. Zaworska: Kochaj i nie bój się. „Gazeta Wyborcza” 1999 dod. „Gazeta-Książki” nr 6.

• A. Bąkowski: Miłosz i Odojewski. „Palestra” 2000 nr 2/3 [dot. też: Cz. Miłosz: Wyprawa w dwudziestolecie].

• I. Iwasiów: Droga do śmierci, droga do życia. O „Oksanie” Włodzimierza Odojewskiego. W: Człowiek w drodze. T. 1. Bydgoszcz 2000.

• M. Łesiów: I co teraz zrobić „Oksanie” Odojewskiego (z przewodnika po powieści). „PAL Przegląd Artystyczno-Literacki” 2000 nr 11.

• R. Ostaszewski: Te i inne powroty. Zapiski na marginesie „Oksany” Włodzimierza Odojewskiego. „Teksty Drugie” 2000 nr 5.

• W. Paźniewski: Odojewski. „Kresy” 2000 nr 1.

• M. Rabizo-Birek: Kochankowie z Trembowli w Weronie. „Odra” 2000 nr 1.

• S. Sarnicka: „To jest moje zadanie, żeby nie zapomnieć”. „Warsztaty Polonistyczne” 2000 nr 1.

• K. Kralkowska-Gątkowska: Te same pytania. „Śląsk” 2001 nr 2.

• M. Rembowska-Płuciennik: Niedoczytane, przeinaczone... „Akant” 2002 nr 9.

• A. Roter-Bourkane: „Oksana”, czyli chora rycerskość. „Akant” 2002 nr 6.

• E. Szczepkowska: O „Oksanie” Włodzimierza Odojewskiego. W: Literackie strategie lat dziewięćdziesiątych. Olsztyn 2002.

• T. Błażejewski: Podróżnicza powieść Włodzimierza Odojewskiego. „Prace Polonistyczne” Seria 58: 2003.

• J. Łukasiewicz: Z różnych pamięci. W tegoż: Ruchome cele. Warszawa 2003.

Go back to position

Bez tchu

• M. Rembowska-Płuciennik: „Homo patiens” bez tchu. „Fraza” 2003 nr 1/2.

Go back to position

Milczący, niepokonani

• A. Czachowska: Reszta jest milczeniem. „Twórczość” 2004 nr 1/2.

• J. Gizella. „Topos” 2004 nr 1/2.

• W. Lipowski: Pamięć i czas. „Opowieść katyńska” Odojewskiego. „Tygodnik Powszechny” 2004 nr 8.

• M. Rabizo-Birek: Pejzaż po klęsce. „Odra” 2004 nr 4.

• M. Urbanowski: „Z kłamstw wydobyć prawdę” – pisarze o Katyniu. „Arcana” 2004 nr 3 [dot. też: S.M. Jankowski, R. Kotarba: Literaci a sprawa katyńska – 1945].

• T. Zubiński: On tam był. „Kresy” 2004 nr 3.

Go back to position

...i poniosły konie

• J.R. Krzyżanowski: Odojewski opowiada. „Nowy Dziennik”, Nowy Jork 2006 nr z 10 VI dod. „Przegląd Polski”.

• J. Madejski: Klątwa pamięci. „Nowe Książki” 2006 nr 11.

Go back to position

BIO

Twórczość

Nagrody

Przekłady

angielski

czeski

fiński

niemiecki

węgierski

Zawartość

Zawartość

Zawartość

Zawartość

Zawartość

Przekłady

angielski

niemiecki

włoski

Zawartość

Przekłady

niemiecki

szwedzki

Nagrody

Przekłady

czeski

rosyjski

Nagrody

Zawartość

Przekłady

czeski

francuski

turecki

węgierski

Nagrody

Przekłady

angielski

czeski

Zawartość

Nagrody

Przekłady

angielski

czeski

Zawartość

Nagrody

Przekłady

francuski

niemiecki

Adaptacje

telewizyjne

Zawartość

Zawartość

Nagrody

Zawartość

Zawartość

Zawartość

Zawartość

Nagrody

Przekłady

francuski

Słuchowiska radiowe, m.in.

Wybory utworów literackich w przekładach

francuski

niderlandzki

niemiecki

Adaptacje

Prace redakcyjne

Omówienia i recenzje

Wywiady

Słowniki i bibliografie

Ogólne

Książki

Artykuły

Wyspa ocalenia

Opowieści leskie

Upadek Tobiasza

Spisek Czarnych Orłów

Żeglarze króla jegomości

Białe lato

Miejsca nawiedzone