Urodzony 30 lipca 1891 w Kielcach; syn Józefa Noyszewskiego, właściciela nieruchomości, i Kazimiery z Saskich, ciotecznej siostry Stefana Żeromskiego. Od 1902 uczęszczał do państwowego gimnazjum w Kielcach. W 1905 uczestniczył w strajku szkolnym, po czym przeniósł się do polskiej szkoły handlowej pod dyrekcją Albina Kowalczewskiego, którą ukończył w 1910. Następnie wyjechał do Wiednia i podjął studia ekonomiczne w tamtejszej Akademii Handlowej. Debiutował w 1911 nowelą pt. Pour passé le temps opublikowaną na łamach „Gazety Kieleckiej” (podpisany Brodzic). Po powrocie do kraju, w 1912 pracował w cukrowni w Lublinie. W 1913-14 należał do zespołu redakcyjnego „Gazety Lubelskiej”. W 1914 przeniósł się do Warszawy, gdzie pracował w Centrali Cukrowniczej. W czasie I wojny światowej współpracował z „Gazetą Poranną 2 grosze”, publikując artykuły polityczne oraz wiersze i recenzje teatralne (1915-19; m.in. w 1916-18 cykl recenzji pt. Teatr i muzyka). Po odzyskaniu niepodległości, w 1919-28 był referentem prasy zagranicznej w Prezydium Rady Ministrów. W 1928 został przeniesiony na emeryturę i zajął się pracą publicystyczną i literacką oraz gromadzeniem materiałów do biografii S. Żeromskiego. Pod koniec lat dwudziestych był administratorem literackim „Gazety Warszawskiej”; w dzienniku tym publikował następnie artykuły, nowele i recenzje teatralne (1931-34). W 1935-39 był stałym współpracownikiem „Warszawskiego Dziennika Narodowego”, w którym m.in. prowadził dział krytyki teatralnej. W czasie okupacji niemieckiej przebywał nadal w Warszawie. Pracował w biurze Rady Głównej Opiekuńczej, kierując sekcją pomocy dla literatów. Brał udział w tajnej działalności Stronnictwa Narodowego. Aresztowany przez gestapo 17 maja 1941 i więziony na Pawiaku, 23 lipca został wywieziony do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, gdzie 21 grudnia 1941 zmarł.

Twórczość

1. Akordy. Poezje. Warszawa: [Drukarnia] L. Bruś 1916, 152 s.

2. Powstańcy. Powieść. Warszawa: Kasa Przezorności i Pomocy Warszawskich Pomocników Księgowych, Gebethner i Wolff 1916, 260 s.

See Studies

3. Henryk Sienkiewicz, wielki powieściopisarz i obywatel. Warszawa: Wydawnictwo im. M. Brzezińskiego 1917, 41 s. Wyd. 2 tamże 1924.

4. Dziennik człowieka niepotrzebnego. Powieść. Warszawa: Kasa Przezorności i Pomocy Warszawskich Pomocników Księgowych 1918, 179 s.

5. Upadek Janki Brzeskiej. Powieść. Lublin: Nakład K. Kotlarskiego 1923, 176 s.

6. Baronowa Inborn. Powieść: Warszawa: Skład główny Gebethner i Wolff 1925, 246 s. Wyd. 2 Warszawa: Nakład Biblioteki „Nasza Książka” 1926.

See Studies

7. Stefan Żeromski. Dom, dzieciństwo i młodość. Warszawa: J. Mortkowicz 1928, 374 s.

See Studies

8. Trzy panny z Kurzelowa. Opowieści świętokrzyskie. Warszawa: Drukarnia F. Wyszyński i S-ka 1934, 310 s.

Zawartość

Trzy panny z Kurzelowa; Stary szambelan; Infułat i woźnica; Święcone w Krzywosękach; Złe oczy.

See Studies

9. Brewerie. [Opowiadania]. Warszawa: Drukarnia F. Wyszyński i S-ka 1935 [antydatowane 1934], 246 s.

Zawartość

Turkus; Pogrzeb dziadunia; Pelargonie; Stryj Teodor; Transakcja; Jedenasta szynka; Nad Weretyją; Panna Idalia; Kontredans; Łajdak; Z Szydłowa do Końskich.

See Studies

10. Żeromski a marksiści. Zarys ewolucji społeczno-politycznej. „Warszawski Dziennik Narodowy” 1936 nr 317-320, 323-326, 330-335, 337, 339-342, 344-349. Wyd. osobne pt. Zarys myśli polityczno-społecznej Stefana Żeromskiego. Warszawa: Biblioteka Polska 1937, 94 s.

See Studies

11. Saga rodu Niegolewskich. Powieść. Powst. przed 1939.

Rękopis spłonął we wrześniu 1939 w lokalu redakcji „Warszawskiego Dziennika Narodowego” [Inf.: Polski słownik biograficzny. T. 23. Cz. 2. Wrocław 1978].

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

• Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 2. Warszawa 1964.

• Polski Słownik Biograficzny. T. 23. Cz. 2. Wrocław 1978 (J. Kądziela).

• Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa 2000 (Redakcja).

Ogólne

Artykuły

• J. Krzyżanowski: Stanisław Piołun-Noyszewski. „Pamiętnik Literacki” 1946 z. 3/4.

• Z.J. Adamczyk: Stanisław Piołun-Noyszewski jako komentator i biograf Stefana Żeromskiego. „Zeszyty Kieleckie” 1973.

• S. Mijas: Kuzyn Żeromskiego (Stanisław Piołun-Noyszewski). W tegoż: Ojczyzna w ojczyźnie. Łódź 1976.

Powstańcy

• [E. Czekalski] E.C.: Z literatury. „Romans i Powieść” 1916 nr 45.

• A. Gołda: „Powstańcy” Stanisława Piołuna-Noyszewskiego a „Wierna rzeka” Stefana Żeromskiego. „Studia Kieleckie” 1985 z. 4.

Go back to position

Baronowa Inborn

• [H. Naglerowa] J. Stycz: Notatki literackie. „Echo Warszawskie” 1925 nr 345.

Go back to position

Stefan Żeromski

• J. Birkenmajer. „Pamiętnik Literacki” 1928 z. 2.

• R. Blüth. „Polska Zbrojna” 1928 nr 1.

• J. Kallenbach: Młodość Żeromskiego. „Nowa Reforma” 1928 nr 47.

• S. Kołaczkowski. „Wiadomości Literackie” 1928 nr 14.

• [P. Hulka-Laskowski] phl. „Pologne Littéraire” 1928 nr 18.

• J. Parandowski: Młodość Żeromskiego. „Słowo Polskie” 1928 nr 98.

• L. Płoszewski. „Ruch Literacki” 1928 nr 4.

• M. Kridl. „Przegląd Współczesny” 1929 t. 29.

• J.E. Płomieński. „Slavische Rundschau”, Praga 1929 nr 5.

• S. Eile: Błędy i nieścisłości w książce Piołuna-Noyszewskiego. „Pamiętnik Literacki” 1960 z. 1.

Go back to position

Trzy panny z Kurzelowa

• A. Grzymała-Siedlecki: Z świętokrzyskich soków. „Kurier Warszawski” 1934 nr 99.

• L. Piwiński. „Rocznik Literacki 1934” wyd. 1935 .

Go back to position

Brewerie

• A. Grzymała-Siedlecki: Z recenzyjnego stołu. „Kurier Warszawski” 1934 nr 355.

Go back to position

Żeromski a marksiści

• S. Cywiński: Żeromski jako polityk. „Słowo” 1937 nr 85 [dot. wyd. osobnego pt. Zarys myśli polityczno-społecznej Stefana Żeromskiego].

• J. Krzyżanowski. „Rocznik Literacki 1937” [dot. wyd. osobnego pt. Zarys myśli polityczno-społecznej Stefana Żeromskiego].

• E. Słucki: Endecy kradną Żeromskiego. „Dziennik Ludowy” 1937 nr 152 [dot. wyd. osobnego pt. Zarys myśli polityczno-społecznej Stefana Żeromskiego].

• K. Wyka. „Nowa Książka” 1937 z. 10 [dot. wyd. osobnego pt. Zarys myśli polityczno-społecznej Stefana Żeromskiego].

Go back to position