BIO

Urodzony 10 lipca 1933 w Małogoszczu; syn Franciszka Nieznanowskiego, rolnika, i Janiny z domu Bem. Uczęszczał do Liceum im. S. Żeromskiego w Kielcach. Po zdaniu matury w 1951, studiował filologię polską na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (KUL); w 1955 uzyskał magisterium. W tymże roku debiutował artykułem pt. Mikołaj Sęp Szarzyński — poeta baroku, opublikowanym w „Tygodniku Powszechnym” (nr 31). W 1955 został członkiem Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza, a w 1956 członkiem współpracownikiem Towarzystwa Naukowego KUL. W 1955-57 uczestniczył w studiach aspiranckich, następnie pracował jako asystent na KUL. Artykuły i recenzje publikował m.in. w „Zeszytach Naukowych KUL” (1959-64, z przerwami), miesięczniku „Życie i Myśl” (1964-77, z przerwami), „Więzi” (1965-69; pod pseudonimem Stefan Surmacki) oraz w „Kierunkach” (1968-72). W 1962 uzyskał na Uniwersytecie Warszawskim stopień doktora na podstawie rozprawy O poezji Kaspra Miaskowskiego (promotor prof. Juliusz Nowak-Dłużewski). W 1963 otrzymał stanowisko adiunkta na KUL. W tymże roku był założycielem (wspólnie z J. Nowakiem-Dłużewskim) Pracowni Staropolskiej Instytutu Wydawniczego Pax; w 1968-74 zajmował tu stanowisko pracownika naukowego, a w 1980-92 kuratora naukowego. W 1972 był jednym z inicjatorów wydawanej przez Pax serii „Silva Medii et Recentioris Aevi” (do 1979 członek kolegium redakcyjnego, w 1980 redaktor naczelny). W 1974 został zatrudniony jako adiunkt na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej (UMCS). Za pracę dydaktyczną otrzymał w 1979 medal im. G. Piramowicza. W 1984 habilitował się na UMCS na podstawie pracy O artyzmie poezji staropolskiej i w 1985 uzyskał stanowisko docenta. W 1991 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1997 profesora zwyczajnego UMSC. Poza pracą naukową współpracował (od 1979) z Polskim Radiem. W 1986 został członkiem rzeczywistym Towarzystwa Naukowego KUL oraz Lubelskiego Towarzystwa Naukowego. W 1990 objął funkcję prezesa Oddziału Lubelskiego Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza. Należał do członków założycieli Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej (1992). W 2004 został redaktorem serii Lubelska Biblioteka Staropolska wydawanej przez oficynę Norbertinum. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1984) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1995). Zmarł 26 czerwca 2018; pochowany na cmentarzu parafialnym w Małogoszczu.

Twórczość

1. O poezji Kaspra Miaskowskiego. Studium o kształtowaniu się baroku w poezji polskiej. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1965, 212 s.

Rozprawa doktorska.

2. O artyzmie poezji staropolskiej. Lublin: Uniwersytet Marii Curie–Skłodowskiej 1983, 197 s. Przedruk zob. poz. .

Rozprawa habilitacyjna.

Zawartość

I. Średniowieczna liryka religijna; Matka Boska w poezji baroku i czasów saskich. — II. Początki baroku w poezji polskiej; Barokowa poezja polityczna; Staropolska epopeja historyczna. (Kształtowanie się pojęcia, drogi rozwoju). — III. Recepcja Reja w literaturze staropolskiej.

3. Studia i wizerunki. O poezji staropolskiej i jej badaczach. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1989, 233 s.

Zawartość

Zawiera z poz. : Średniowieczna liryka religijna; Matka Boska w poezji baroku i czasów saskich; Początki baroku w poezji polskiej; Barokowa poezja polityczna. Propozycje badawcze; Staropolska epopeja historyczna. (Kształtowanie się pojęcia, drogi rozwoju); Recepcja Reja w literaturze staropolskiej, — nadto: Rekonesans badawczy; Henryk Sienkiewicz — badaczem staropolszczyzny; Juliusz Nowak-Dłużewski; Henryk Kowalewicz.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Skarga Korony Polskiej” Wespazjana Kochowskiego. W: Kultura i literatura dawnej Polski. Warszawa 1968 [właśc. 1967] s. 273-290.
Czy potrzebna jest dziś znajomość staropolszczyzny. Życie i Myśl 1973 nr 12 s. 52-62.
Przyczynek do dziejów folkloru zakonnego w XVII w. W: Z przeszłości. Warszawa 1977 s. 151-174.
Dynastia literacka Kochanowskich. W: Kochanowski. Z dziejów badań i recepcji twórczości. Warszawa 1980 s. 168-186.
Z badań nad czytelnictwem staropolskim na Lubelszczyźnie. W: Z dziejów życia literackiego w Polsce XVI i XVII w. Wrocław 1980 s. 247-259.
Dwie tradycje nowożytnej liryki polskiej. (Kochanowski — Sęp). W: Literatura polska w kulturze chrześcijańskiej Europy. Lublin 1983 s. 15-22; przekł. angielski: tłumaczenie B. Marek. W: Polish literature in the culture of Christian Europe. Lublin 1983.
Les noëls polonais. W: Le Baroque en Pologne et en Europe. Paris 1990 s. 235-254.
Barokowa kolęda polska. W: Necessitas et ars. T. 1. Warszawa 1993 s. 113-122.
Wespazjana Kochowskiego pochwała Lipsiusa. W: Dzieło literackie i książka w kulturze. Katowice 2002 s. 577-583.
Liryki Wespazjana Kochowskiego. W: Wespazjan Kochowski w kręgu kultury literackiej. Lublin 2003 s. 11-26.
Wespazjana Kochowskiego pochwała pokoju. W: Od liryki do retoryki. Gdańsk 2004 s. 101-105.

Prace edytorskie i redakcyjne

1. Kolędy polskie. Średniowiecze i wiek XVI. Red. J. Nowak-Dłużewski. T. 1. Teksty. Z rękopisów i starych druków przygotowali: S. Nieznanowski, J. Nowak-Dłużewski. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1966, 298 s.

Nagrody

Nagroda im. W. Pietrzaka dla zespołu edytorskiego w 1967.
2. Barok. Analogie — opozycje. Materiały Studenckiej Sesji Staropolskiej. Redakcja naukowa: S. Nieznanowski. Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Instytut Filologii Polskiej 1979 [właśc. 1980], 134 s.
3. J. Nowak-Dłużewski: Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce. Dwaj królowie rodacy. Wyd. [z rękopisu], oprac. i posłowiem opatrzył S. Nieznanowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1980, 262 s.
4. Jan Kochanowski w czterechsetlecie śmierci. Materiały z międzynarodowej sesji naukowej. Lublin, Zamość, Czarnolas 21-25 maja 1984. Red.: S. Nieznanowski, J. Święch. Wstęp: S. Nieznanowski. Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej 1991, 304 s.
5. Między Wschodem a Zachodem. Cz. II. Piśmiennictwo pogranicza. Pod red. i ze wstępem: R. Łużnego i S. Nieznanowskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1991, 356 s.
6. Nurt religijny w literaturze polskiego średniowiecza i renesansu. Red.: S. Nieznanowski, J. Pelc. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1995, 410 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1997, 2005.

Wywiady

Kolędy polskie. Rozm. R. Kieraciński. WTK 1975 nr 51/52.
Wysypka pogańska. Rozm. E. Czerwińska. Kurier Lubelski 2005 nr 17.

Słowniki i bibliografie

Bibliografia prac Stefana Nieznanowskiego. Oprac.: A. Nowicka-Struska. W: Literatura i pamięć kultury. Studia ofiarowane Profesorowi Stefanowi Nieznanowskiemu w pięćdziesięciolecie pracy naukowej. Lublin 2004 s. 373-383.

O poezji Kaspra Miaskowskiego

M. Korolko: Rozprawa o początkach baroku w poezji polskiej. Ruch Literacki 1966 nr 4.
M. Sprusiński: Kaspra Miaskowskiego trzy wizerunki. Nowe Książki 1966 nr 8.

Studia i wizerunki

J.Ś. Nowe Książki 1990 nr 4.

Kolędy polskie

K. Górski: Pomnikowe wydanie polskich kolęd. Znak 1968 nr 5.
R. Pollak. Przegląd Humanistyczny 1968 nr 3.