BIO
Urodzony 22 lipca 1902 w Chłapowie pod Władysławowem; syn Jana Necla, rybaka, i Franciszki z domu Lesnów. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Chłapowie, pracował w 1916-22 jako rybak łodziowy. Przyjaźnił się blisko z Franciszkiem Gojką, rybackim ludowym gawędziarzem kaszubskim. W 1919 uczestniczył w walce o polskość Kaszub: brał udział w antyniemieckiej akcji agitacyjnej. W 1922-24 odbywał służbę wojskową, a w 1924-28 pływał na statkach Marynarki Handlowej. Następnie był zatrudniony (do 1939) jako pracownik pomocniczy w Morskim Laboratorium Rybackim na Helu. Ożenił się z Agnieszką Kaletą. Debiutował w 1931 artykułem O trudnościach naszego rybołówstwa w czasopiśmie „Ryba Morska” oraz szkicem pisanym gwarą kaszubską w wydawnictwie zbiorowym Ligi Morskiej i Kolonialnej, wydanym z okazji trzynastolecia oswobodzenia Wybrzeża. W 1933-39 był radnym w gminie Jastarnia. W 1939 brał udział w kampanii wrześniowej jako kawalerzysta 4. Pułku Strzelców Konnych, następnie w czasie okupacji niemieckiej pracował jako rybak przybrzeżny. W 1941-43 uczestniczył w ruchu oporu w organizacji Gryf Pomorski oraz w szeregach Armii Krajowej (Grupa Północ). Po wojnie był rybakiem na kutrze (do 1955). Działał społecznie w środowisku rybackim, m.in. jako radny kolejno w gminach w Helu, we Władysławowie oraz w Powiatowej Radzie Narodowej w Pucku, prezes Zrzeszenia Rybaków Morskich w Helu, współorganizator Banku Rybackiego w Gdyni, organizator Rybackiej Spółdzielni Zdrowia w Helu (1957). Należał do Stronnictwa Demokratycznego. Był członkiem naczelnych władz Związku Bojowników o Wolność i Demokrację oraz organizatorem koła tego związku we Władysławowie. Pełnił przez wiele lat funkcję ławnika w Sądzie Powiatowym w Pucku. Od 1952 był działaczem Frontu Jedności Narodu. Od 1954 publikował fragmenty powieści Kutry o czerwonych żaglach w piśmie „Rejsy” (nr 6, 45) i w „Dzienniku Bałtyckim” (nr 77). W 1956 został członkiem Związku Literatów Polskich. W 1959 otrzymał nagrodę Ministerstwa Żeglugi za działalność społeczną i literacką, a w 1962 jako pisarz marynista nagrodę literacką im. M. Zaruskiego. Odznaczony m.in. Medalem Zwycięstwa i Wolności (1946), Złotym Krzyżem Zasługi (1954), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1956), złotą odznaką Zasłużony Pracownik Morza (1963) oraz Krzyżem Komandorskim Orderu św. Grzegorza nadanym przez papieża Pawła VI (1971). Zmarł 29 października 1976 we Władysławowie; pochowany na miejscowym cmentarzu.
Twórczość
1. Kutry o czerwonych żaglach. [Powieść]. Wstęp, słowniczek i oprac.: F. Fenikowski. Warszawa: Czytelnik 1955, 293 s.
2. Saga o szwedzkiej checzy. [Powieść]. Oprac. literackie, wstęp i objaśnienia: F. Fenikowski. Oprac. red.: E. Kownacka. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1957, 326 s. [Wyd. 2] Puck-Wejherowo: MS 2004, 234 s.
3. Maszopi. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1958, 410 s. Wyd. 2 Wejherowo: MS 2002.
4. Okrętnicy spod Nordowej Gwiazdy. [Powieść]. Wstęp, słowniczek i oprac. literackie: F. Fenikowski. Gdynia: Wydawnictwo Morskie 1959, 495 s. Wyd. 2 Władysławowo, Puck: Wydawnictwo „MS” 2005.
5. Krwawy sztorm. [Powieść]. Oprac. literackie i [wstęp:] F. Fenikowski. Gdynia: Wydawnictwo Morskie 1960, 399 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1964; wyd. 3 ze wstępem W. Nawrockiego Katowice: Śląsk 1969; wyd. 3 [!] Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1985.
Wyd. łącznie z poz. ↑ pt. Krwawy sztorm; Złote klucze. Wstęp: W. Nawrocki. Oprac. literackie: F. Fenikowski. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1975, 532 s.
6. Z przeszłości Ziemi Puckiej. Puck: Wydawnictwo Komitetu Obchodów 800-lecia m. Pucka 1960, 15 s., powielone.
7. Złote klucze. [Powieść]. Oprac. literackie: F. Fenikowski. Gdynia: Wydawnictwo Morskie 1962, 212 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1964; wyd. 3 Katowice: Śląsk 1969.
Wyd. łącznie z poz.↑ pt. Krwawy sztorm; Złote klucze. Wstęp: W. Nawrocki. Oprac. literackie: F. Fenikowski. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1975, 532 s.
8. Łosoś wszechwładny. [Opowiadania]. Oprac. literackie: F. Fenikowski. Gdynia: Wydawnictwo Morskie 1963, 136 s. Wyd. 2 Dębogórze: MS 2004.
Zawartość
9. W pogoni za ławicami. [Powieść]. Red. literacka: M. Jasik. Gdynia: Wydawnictwo Morskie 1966, 205 s. Wyd. 2 Dębogórze; Wejherowo: MS 2003.
10. Nie rzucim ziemi. Wstęp: A. Szomański. Oprac. literackie: I.B. Eysymontt. Warszawa: Novum, Ars Christiana 1969, 210 s. Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne Wyd. 2 [Wejherowo:] MS 2003.
Adaptacje
teatralne
11. Wolność i niewola. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1971, 453 s. Wyd. 2 tamże 1974.
12. Z deszczu pod rynnę. [Powieść]. Wstęp: L. Bądkowski. Warszawa: Czytelnik 1971, 275 s. Wyd. 2 Kosakowo: Wydawnictwo „MS” 2006.
13. Haftowana bandera. [Powieść]. Katowice: Śląsk 1972, 221 s.
14. Rewianie. [Powieść]. Oprac. literackie oraz wstęp: L. Bądkowski. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1974, 156 s. Wyd. 2 Gdańsk: Czec 1998.
15. Demony, purtki i stolemy. Baśnie kaszubskie. Posłowie: H. Kapełuś. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1975, 193 s.
16. W niewoli białych purtków. Podania i gawędy z Wybrzeża. Posłowie: H. Kapełuś. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1977, 179 s.
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1967, 1973, 1974.
