BIO
Urodzony 27 lipca 1927 w Lublinie; syn Michała Srogi, kolejarza, i Pelagii z Mączyńskich. W okresie okupacji niemieckiej przebywał nadal w Lublinie. W 1941-43 uczęszczał do zawodowej szkoły chemicznej. Jednocześnie pracował jako robotnik budowlany, kolejowy i goniec. Od 1943 należał do Armii Krajowej. W sierpniu 1944 roku zgłosił się jako ochotnik do 1. Armii Wojska Polskiego, następnie został przeniesiony do 3. Dywizji Piechoty im. R. Traugutta, gdzie ukończył w stopniu kaprala szkołę podoficerów polityczno-wychowawczych. Brał udział w walkach na froncie początkowo jako dowódca plutonu zwiadu, następnie od listopada 1944 jako zastępca dowódcy kompanii do spraw polityczno-wychowawczych 7. Kołobrzeskiego Pułku Piechoty. Był ranny podczas bitwy o Kołobrzeg i w operacji berlińskiej, został dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych (1945). Debiutował w 1944 artykułem opublikowanym na łamach wojskowego pisma „Na Zachód”. Po powrocie z frontu brał udział w walkach z podziemiem na Lubelszczyźnie i w zwalczaniu oddziałów Ukraińskiej Powstańczej Armii w Rzeszowskiem. Jednocześnie jako lektor pułku prowadził działalność polityczno-wychowawczą oraz wygłaszał na tych terenach odczyty dla szkół dotyczące szlaku frontowego. Od grudnia 1945 do kwietnia 1946 był instruktorem propagandy Zarządu Polityczno-Wychowawczego Dowództwa Okręgu Wojskowego Lublin. Zawarł związek małżeński z Aleksandrą Niewęgłowską. Po demobilizacji zdał w 1946 jako ekstern maturę w Lublinie. Następnie studiował chemię na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej (UMCS) w Lublinie. W październiku 1947 objął stanowisko młodszego asystenta Katedrze Chemii Nieorganicznej na Wydziale Farmaceutycznym UMCS. Był członkiem Zarządu Bratniej Pomocy oraz wiceprezesem Koła Chemików Studentów UMCS. Równocześnie pracował jako dziennikarz w „Sztandarze Ludu” (m.in. redagował dodatek „Sztandar Akademicki”). W 1947 nawiązał współpracę z dziennikiem „Polska Zbrojna”; opublikowane tu listy z frontu pt. Na drodze stał Kołobrzeg (nr 196, 197), nagrodzone przez Spółdzielnię Wydawniczą Czytelnik, uważał za właściwy debiut literacki. Publikował także w tym czasie w „Słowie Ludu” (1946-52). W 1948-49 przebywał jako stypendysta na Uniwersytecie Karola w Pradze. Po powrocie kontynuował studia na UMCS; w 1951 uzyskał magisterium. Nadal pracował jako dziennikarz w „Sztandarze Ludu”, w którym ogłaszał m.in. w 1949-51 przekłady z literatury czeskiej. W 1949 został członkiem PZPR. W 1951-52 studiował w Ośrodku Szkolenia Dziennikarskiego w Warszawie. Następnie pracował etatowo jako dziennikarz w Agencji Robotniczej (1952-1954; kierownik działu rolnego), w „Trybunie Ludu” (1954-56), w „Trybunie Wolności (1956-57) i w Trybunie Mazowieckiej” (1957-59; zastępca redaktora naczelnego). W 1956-59 pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (SDP). Artykuły, prozę drukował także m.in na łamach „Przeglądu Kulturalnego” (1956-62), „Polityki” (1957-65), „Świata” (1957-65), „Żołnierza Polskiego”1959-66). W 1957 współorganizował tygodnik kulturalny „Orka.” W 1957-60 był radnym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. Od sierpnia 1959 pracował w Polskim Radiu, w 1960-64 jako redaktor naczelny, a następnie jako publicysta; w 1962 i 1976 otrzymał nagrodę Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za działalność publicystyczną. W 1963 został członkiem Związku Literatów Polskich (ZLP). Artykuły, prozę, wspomnienia publikował w tym okresie m.in. w „Tygodniku Kulturalnym” (1964-68), „Głosie Koszalińskim” (1966-73), „Razem” (1966-73), „Pobrzeżu” (1969-71), „Trybunie Ludu” (1971-72, 1977, 1980; tu m.in. w 1972 cykl reportaży pt. Spoza gór i rzek) i „Kamenie” (1972-79). W 1969 otrzymał nagrodę im. B. Prusa, przyznaną przez SDP. W 1970 został zastępcą redaktora naczelnego Programu III Polskiego Radia. W 1975-78 był członkiem Zarządu Głównego SDP. W 1977-79 prowadził stały felieton w „Życiu Warszawy” pt. W cieniu historii. W 1978 przeszedł na rentę inwalidzką. W tymże roku został przewodniczącym komisji przy Zarządzie Głównym ZLP do współpracy z Ludowym Wojskiem Polskim. Zainicjował i współorganizował, wychodzący od 1979, dodatek literacki do „Żołnierza Polskiego” pt. „Nike”. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim (1963) i Krzyżem Komandorskim (1975) Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 12 kwietnia 1980 w Warszawie.
Twórczość
1. Jednostka O8205. [Pamiętnik]. Powst. 1949. Wyd. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1960, 356 s.
Nagrody
2. Mazowsze tańczy i śpiewa. [Współautor:] T. Kruk. Warszawa: Iskry 1960, 275 s.
3. Na dawnych okopach. Reportaże o ludziach z Pomorskiego Wału. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1962, 152 s.
Nagrody
4. Pożegnania i powroty. Powieść. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1963, 214 s.
Nagrody
5. W kraju tulipanów, krów i polderów. [Reportaże z Holandii]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne 1963, 174 s.
6. [Trzynaście] 13 wujkowych opowieści o żołnierskim ekwipunku. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1964, 188 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1970, wyd. 3 1986.
Zawartość
7. Ziemia i ludzie. [Szkice publicystyczne]. Warszawa: Książka i Wiedza 1965, 467 s.
Nagrody
8. Akt pierwszy. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1966. 296 s.
9. Studenckie lata. [Pamiętnik]. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1966, 248 s.
10. Adam. [Powieść]. Gdynia: Wydawnictwo Morskie 1967, 205 s.
11. „Święci”? Wspomnienia i refleksje. Warszawa: Czytelnik 1967, 327 s.
Nagrody
12. Karniacy. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1968, 229 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1971, wyd. 3 1979.
13. Lenino początek drogi. [Reportaż historyczny]. „Głos Koszaliński” 1969 nr 326-350/351, 1970 nr 1-145. Wyd. osobne rozszerzone pt. Początek drogi Lenino. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1972, 534 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 poprawione [t.] 1-2. 1974, 288 + 366 s.; wyd. 3 poprawione 1978. Por. słuchowiska radiowe.
Nagrody
14. Chłopcy spod Lenino. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1971, 297 s.
15. Moje pokolenie. Szkice, refleksje, wspomnienia. Warszawa: Iskry 1971, 294 s.
16. Spotkanie z generałem. [Scenariusz filmu dokumentalnego o Z. Berlingu]. Telewizja Polska 1971.
Nagrody
17. [Dziesięć] 10 kołobrzeskich dni. [Scenariusz filmu dokumentalnego]. Telewizja Polska 1972.
18. Berliński finał. [Scenariusz filmu dokumentalnego]. Telewizja Polska 1973.
19. Chłopcy w Berlinie. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1974, 281 s. Wyd. 2 tamże 1977.
20. Lenino 1943. [Szkic historyczny]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1975, 178 s.
21. Na żołnierskim szlaku. [Opowieść dokumentalna]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1975, 214 s. Wyd. 2 tamże 1977.
22. Szoferacy. Opowieść dokumentalna, nieco żartobliwa. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1975, 331 s.
23. Nadzieje. [Opowiadania]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1976, 184 s.
Zawartość
24. Bez retuszu. Polemiki i refleksje. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1977, 273 s.
25. Do zwycięstwa przez 30 rzek. [Szkic historyczny]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1978, 153 s.
26. Spór o Virtuti. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1978, 202 s.
27. Na drodze stał Kołobrzeg. [Opowieść dokumentalna]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1980, 793 s. Wyd. 2 tamże 1985.
Nagrody
28. Saperskie opowieści. [Opowiadania]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1981, 292 s.
Zawartość
Nadto prace z zakresu rolnictwa i spółdzielczości.
Słuchowiska radiowe, m.in.
Przekłady
litewski
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1966, 1975, 1979.
