BIO

Urodzony 2 września 1940 w Krakowie; syn Anastazego Sprusińskiego, inżyniera elektryka, i Jadwigi z Ratkiewiczów, projektantki. W 1954-58 uczył się w II Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Sobieskiego w Krakowie. Po zdaniu matury w 1958 studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ). W czasie studiów zarabiał na życie, wykonując prace szklarza, robotnika w przedsiębiorstwie geologicznym, przewodnika wycieczek zagranicznych i instruktora szachowego. Debiutował w 1958 jako krytyk literacki szkicem pt. Ignacy Fik, zamieszczonym w Księdze pamiątkowej III Gimnazjum, obecnie II Liceum im. Króla Jana Sobieskiego w Krakowie 1883-1958, a w 1960 jako poeta wierszem pt. Cały dzień pasterza, ogłoszonym na łamach „Życia Literackiego” (nr 29). W 1960-71 był członkiem Orientacji Poetyckiej Hybrydy. W 1963 uzyskał magisterium i rozpoczął pracę jako stażysta w Katedrze Historii Literatury UJ, a następnie podjął tamże studia doktoranckie. W 1969 doktoryzował się na podstawie rozprawy pt. Juliusz Kaden-Bandrowski. Życie i twórczość pisarza (promotor prof. Henryk Markiewicz). Równocześnie rozwijał twórczość literacką. Wiersze, artykuły i recenzje literackie oraz przekłady poezji angielskiej, amerykańskiej, jugosłowiańskiej i nowogreckiej publikował m.in. w „Tygodniku Powszechnym” (1959-61; też pod pseudonimem Maciej Bagiński), „Więzi” (1960-65, 1974-76; też pod pseudonimem Maciej Bagiński), „Życiu Literackim” (1960-74, 1978-79), „Współczesności” (1961-69, 1971), „Tygodniku Kulturalnym” (1962-78, z przerwami), „Ruchu Literackim” (1963-65; liczne recenzje podpisane: emes, Emes, M.Spr.), „Twórczości” (1963-71, 1975-81), „Nowych Książkach” (1964-72; tu w 1970 cykl artykułów pt. Wiersze, wersje i kontrowersje), „Poglądach” (1964-80, z przerwami; też pod pseudonimem Maciej Bagiński; tu w 1968-69 cykl felietonów pt. Współczesne poetki polskie), „Poezji” (1966-70), „Miesięczniku Literackim” (1966-79, z przerwami), „Odrze” (1966-80), „Kulturze” (1967-81, z przerwami), „Roczniku Literackim” (tu w 1969-73 i 1975 opracowanie działu Powieść. Opowiadanie). W 1965 został członkiem Związku Literatów Polskich. W 1968 otrzymał nagrodę im. A. Bursy, przyznawaną przez Krakowską Grupę Literacką „Barbarus” oraz nagrodę literacką „Głowy Podwawelskie”, przyznawaną przez redakcję „Dziennika Polskiego”, a w 1969 nagrodę „Pióra” za działalność krytyczną, przyznawaną przez Klub Studentów Wybrzeża „Żak” w Gdańsku. W tymże roku przeniósł się do Warszawy, gdzie początkowo był zastępcą, a następnie redaktorem naczelnym Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”. W 1971-78 opracowywał dla Telewizji Polskiej wprowadzenia do licznych programów teatralnych prezentowanych na antenie. Współpracował z redakcją Polskiego słownika biograficznego. Od 1972 był członkiem Association Internationale des Critiques Littéraires w Paryżu. Od 1974 należał do zespołu redakcyjnego tygodnika „Literatura”, z którym współpracował już wcześniej (od 1972; tu też artykuły, felietony i recenzje podpisane: M.B., M.S., MB, Rezerwowy Sprusiński; m.in. od 1972 felietony sportowe podpisane Rezerwowy S., od 1977 cykl felietonów literackich pt. Szaleństwa i metody, w 1979 cykl artykułów pt. Korespondencja z Nowego Jorku. Publikował też m.in. w „Szpilkach” (1971, 1973-74, 1976), „Literaturze” (1972-81), „Polityce” (1972, 1974, 1979-81), „Dialogu” (1973, 1975-76, 1981) i „Literaturze na Świecie” (1973-80, z przerwami; od 1975 członek rady konsultacyjnej). W 1974-75 był stypendystą International Writing Program na University of Iowa, a w 1978 Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku. W 1980 został kierownikiem literackim Teatru im. S. Jaracza w Łodzi. Wiele podróżował po krajach Europy. W 1981 wyjechał na stypendium literackie do Grecji. W 1970 zawarł związek małżeński z Krystyną Mańkowską, dziennikarką (rozwiedzeni). W 1976 ożenił się z Małgorzatą Załuską (rozwiedzeni). W 1981 wyjechał na stypendium literackie do Grecji, gdzie zmarł 31 maja 1981 w Porto Heli pod Atenami w wyniku nieszczęśliwego wypadku; pochowany w Krakowie na Cmentarzu Salwatorskim.

Twórczość

1. Popołudnie. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1963, 53 s.

2. Horoskop. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 56 s.

3. Juliusz Kaden-Bandrowski. Życie i twórczość. [Biografia]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1971, 341 s.

Rozprawa doktorska.

Nagrody

Nagroda „Życia Literackiego” w dziedzinie krytyki w 1972.

4. Sen słoneczny. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1972, 54 s.

5. Imiona naszego czasu. Szkice o poezjach współczesnych i dawnych. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1974, 334 s.

Nagrody

Nagroda Łódzkiego Festiwalu Poezji w 1975.

Zawartość

I. Horacego obroty rzeczy; Lutnia jegomości Pana Andrzeja [dot. J.A. Morsztyna]; Przeboje siedemnastego wieku [dot. anonimowych wierszopisów XVII w.]; Poeta „ludu szaraczkowego” [dot. L. Syrokomli]; „Odepchnięty z sławy i powodzenia” [dot. T. Lenartowicza]; Rozmowa z ciszą (i czuła pogarda) [dot. C.K. Norwida]; Popioły i perły [dot. K. Iłłakowiczówny]; Księga liryki [dot. J. Iwaszkiewicza]; Anioł śmiechu, lutnista ciemnego czasu [dot. K. Wierzyńskiego]; Biologia i śmierć [dot. A. Sterna]; Kraina Guskaja [dot. J. Przybosia]; List Juliana Przybosia; Zwierciadło wewnętrzne [dot. J. Brzękowskiego]; Ogrody czasu Mieczysława Jastruna; Żal [dot. J. Czechowicza]; Idę – znów tu jestem [dot. S. Piętaka]; Piękne wiersze [dot. P. Hertza]; Listy gończe [dot. S.J. Leca]; Żeglarz prawdomównych słów [dot. J. Śpiewaka]; Konstrukcja przyszłego spojrzenia [dot. Z. Bieńkowskiego]; Głosy anonima [dot. T. Różewicza]; Człowiek i ziemia [dot. A. Kamieńskiej]; Ficowskiego strony świata; Uroki „śpiewającego obelisku” [dot. S. Swena Czachorowskiego]; Życie – „ogień uciszenia” [dot. M. Buczkówny]; Psalmy człowiecze [dot. T. Nowaka]; Rozum i ironia [dot. S. Grochowiaka]; Nie tylko wspomnienie [dot. H. Poświatowskiej]; Lista obecności „nieobecnego pokolenia” [dot. pokolenia lat ]. – II. Jasny książę czeskich poetów [dot. K.H. Mácha]; Oczarowania i klęski [dot. V. Nezvala]; Twarda miedza możliwości [dot. L. Novomeskýego]; Nadrealizm słowacki; Szept Achmatowej; „Dalej, wciąż dalej” [dot. E. Bagrickiego]; Poklask i świat w zamyśleniu [dot. E. Jewtuszenki i A. Tarkowskiego]; Wiktoriańskie róże [dot. R. Browninga]; Skarbnica obrazów [dot. A. Tennysona]; Świat jako medytacja [dot. W. Stevensa]; Milczenie mądrości [dot. E.L. Mastersa]; Wolność jest nawykiem [dot. C. Sandburga]; Upadek i wielkość [dot. E. Pounda]; Tajemnice rusztowania dzieła. (Współczesna teoria badań literackich za granicą).

6. Między prawdą a zmyśleniem. Szkice o nowszej prozie polskiej. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1978, 349 s.

Szkice i recenzje drukowane w „Kulturze”, „Literaturze”, „Miesięczniku Literackim” i „Twórczości”.

Zawartość

Między prawdą a zmyśleniem. – I. Otwórz, nie bój się” [dot.: L. Buczkowski: Czarny potok]; Marmur i miska [dot.: L. Buczkowski: Oficer na nieszporach]; Ocalenie z Sodomy [dot.: J. Stryjkowski: Głosy w ciemności; Imię własne; Austeria; Sen Azrila]; Zwykli ludzie i bohaterowie [dot. J. Putrament: Bołdyn]; Nieuleczalna i wieczna [dot.: T. Breza: Zawiść]; Kredowe koła intelektu [dot.: T. Breza: Mury Jerycha; Urząd; Spiżowa Brama]; Labirynty świata... [dot. prozy T. Parnickiego]; M. Sprusiński i obszary milczenia [dot.: T. Parnicki: Staliśmy jak dwa sny]; „Poeta niewładny pisać” [dot.: T. Parnicki: Tylko Beatrycze]; Spełniony horoskop [dot.: A. Kuśniewicz: Strefy]; Skokiem w osiemnasty wiek [dot.: A. Kuśniewicz: Stan nieważkości]; „Trzecie królestwo” i milcząca większość [dot.: A. Kuśniewicz: Trzecie królestwo]; Wędrowanie przez rojsty [dot. prozy B. Czeszki]; Konwickiego wieczne pielgrzymowanie [dot. prozy T. Konwickiego]; Teatr Tristana i Izoldy [dot.: M. Kuncewiczowa: Tristan 1946]; Cytaty i ilustracje z życia [dot.: M. Kuncewiczowa: Fantomy; Natura]; Łagodne kadencje [dot.: J. Zawieyski: Wawrzyny i cyprysy]; W najwyższym stopniu dobry [dot.: J. Zawieyski: Pomiędzy plewą i manną]; Conrad, niejasności i półprawdy [dot.: M. Choromański: Słowacki wysp tropikalnych]; Wszyscy byli podejrzani [dot.: M. Choromański: Kotły Beethovenowskie; Miłosny atlas anatomiczny]; Cezar, sztylet Brutusa i poeci [dot.: J. Bocheński: Boski Juliusz; Nazo poeta]; Adekwatni cherubini [dot.: H. Panas: Według Judasza]; Zaproszenie do krainy udawancji [dot.: K. Brandys: Rynek]; Powieść amatorska [dot.: M. Piotrowski: Złoty rybak]; Ikar i łuna wypełnienia [dot.: J.J. Szczepański: Ikar]; Opowiadania bardzo dawne [dot.: J.J. Szczepański: Opowiadania dawne i dawniejsze; Wyspa; Rafa]; Zabawne miejsce do zwiedzania [dot.: S. Dygat: Dworzec w Monachium]; Przygody człowieka eleganckiego [dot.: S. Otwinowski: Własna wina]; Nostalgiczna wyspa ocalenia [dot.: S. Otwinowski: Opowiadania wybrane]; Ani triumf, ani klęska [dot.: W. Zalewski: Splot słoneczny]; Łza i wielkie wody życia [dot.: R. Bratny: Losy]; Rejterada z kamiennego świata [dot.: T. Drewnowski: Ucieczka z kamiennego świata. O Tadeuszu Borowskim]; Baśnie Nowaka [dot. prozy T. Nowaka]; To wielkie zmęczenie [dot.: W. Terlecki: Powrót z Carskiego Sioła]; Łagodność świata i okrucieństwo wyobraźni [dot.: W. Terlecki: Sezon w pełni]; Syzyf szczęśliwy [dot.: J. Krasiński: Wózek]; Czas kamiennego nieba [dot.: J. Krzysztoń: Kamienne niebo]; Ciężar umarłych [dot.: B. Wojdowski: Chleb rzucony umarłym]; Mały człowieczek „po tamtej stronie” [dot.: B. Wojdowski: Mały człowieczek, nieme ptaszę, klatka i świat]; Telemach rocznik 30 [dot.: S. Stanuch: Przystanek w szczerym polu; W pełnym świetle]; Widzieć jasno w osaczeniu [dot.: K. Kummer: Namiętności]; Oswajanie wampira [dot.: I. Iredyński: Człowiek epoki]; Fabułka i chwile szczerości [dot.: M. Nowakowski: Robaki]; Piękni trzydziestoletni [dot.: E. Balcerzan: Któż by nas takich pięknych]; Zmysł udziału i refleksje sceptyczne [dot.: B. Zadura: Lata spokojnego słońca]. – II. Rota stanęła zielona [dot.: J. Dobraczyński: Tak biały, jak czerwona jest krew]; Ostatnie tango prozy 72 [dot. wątków miłosnych i erotycznych w prozie]; Rygory i anachronizmy tematu [dot. wizerunku klasy robotniczej w prozie]; 1975 [dot. kilku książek wyd. w 1975].

7. Miejsce w słońcu. [Wiersze]. Wybór, oprac. i słowo wstępne: A. Szymańska. Warszawa: Czytelnik 1984, 117 s.

Zawartość

Zawiera wiersze z poz. , , , – oraz: Z wierszy rozproszonych.

8. Zwycięzcy i pokonani. [Wybór szkiców]. Przedmowa: L. Budrecki. Warszawa: Czytelnik 1984, 438 s.

Zawartość

Wolność jest nawykiem [poz. ]; Milczenie mądrości [poz. ]; Upadek i wielkość [poz. ]; Poeta wielkiego czasu [dot. twórczości T.S. Eliota]; Między grzechem a odkupieniem [dot. twórczości dramatopisarskiej T.S. Eliota]; Świat jako medytacja [poz. ]; Staroświecki Edmund Wilson [dot. twórczości krytycznoliterackiej]; Między dawnymi a nowymi mistrzami [dot. twórczości R. Jarrella]; Trylogia amerykańska Roberta Lowella; Styrona podróż w czas Auschwitzu [dot.: Sophie's choice]; Sylvia Plath czyli lady łazarz [dot. życia i twórczości]; Rzeź i duchy w garderobie [dot. życia i twórczości A.G. Bierce'a]; Pani Edith Wharton; Pani W. Carher z Nebraski; Francis Scott Fitzgerald – krótkie opisanie kariery; Piękni, potępieni, ocaleni [dot. F.S. i Z. Fitzgeraldów]; Biedny Julian i Ernest M. Shit [dot. znajomości E. Hemingwaya z F.S. Fitzgeraldem]; Śmierć torreadora [dot.: E. Hemingway: Śmierć po południu]; Finał hiszpańskiej przygody [dot.: E. Hemingway: Komu bije dzwon]; Ostatnia wyspa Hemingwaya [dot.: Wyspy na Golfsztromie]; Koty Hemingwaya; Edmund Wilson – lekarz literatury; Na moście San Luis Rey [dot. twórczości T. Wildera]; Świadek odeszłej epoki [dot. twórczości P.S. Bucka]; „Najlepsza książka o Murzynach” [dot.: D. Heyward: Porgy]; Wielkie wakacje skandalisty [dot. twórczości H. Millera]; Między prawdą a sprawiedliwością [dot: W. Faulkner: Gambit królewski]; W stronę dantejskiego motta [dot. twórczości R.P. Warrena]; Bardzo spokojni Amerykanie [dot. twórczości I. Shawa]; Biała i czarna przegrywają [dot. twórczości J. Baldwina]; Nadzy i okrutni Normana Mailera; Duchy Tennessee Williamsa ...; Laur dla każdego; Nieco pieniędzy w słońcu [dot. współpracy m.in. F.S. Fitzgeralda i W. Faulknera z filmowcami z Hollywood]; Nie tylko Modrzejewska [dot. książki: Polish American social life in California]; 6:3 dla Franca Sinatry; Bilans amerykański [dot. wydawanych w USA powieści]; Porządna dziewczyna i niepokoje Rotha [dot. twórczości Ph. Rotha]; Pośmiertne życie Anny Frank [dot: P. Roth: The gost writer]; Sztuki opisywania ściany [dot.: E.L. Doctorow: Ragtime]; Kurt Vonnegut junior odpoczywa; Labirynt literatury nie tylko amerykańskiej; Książkowe prawdy i fikcje; Ty, ptasiek, to ja, Al! [dot.: W. Wharton: Ptasiek].

Przekłady i adaptacje

1. R. Jarrell: Mężczyzna spotyka kobietę. [Wiersze]. Tłumaczył, wyboru dokonał i słowem wstępnym poprzedził M. Sprusiński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1976, 54 s.
2. H. Müller: Bitwa. (Sceny z Niemiec); Traktor. [Utwory dramatyczne]. „Dialog1976 nr 8 s. 53-64.
3. Achilles i miłość. Libretto wg komedii A.M. Swinarskiego: Achilles i panny. [Współautor:] J. Kofta. Muzyka: M. Sart. Prapremiera: Poznań, Teatr Nowy 1977.
4. J. Milton: Samson walczący. [Wiersze]. Przekł. i wstęp: M. Sprusiński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1977, 82 s.
5. M. Rimski-Korsakow: Kościej nieśmiertelny. Libretto kompozytora. Przeł. M. Sprusiński. Wystawienie: Bytom, Opera Śląska 1980.
6. Y. Ritsos: Sonata księżycowa. Poematy i wiersze. Warszawa: Czytelnik 1980, 267 s.
7. E.L. Masters: Antologia Spoon River. [Wiersze]. Tłumaczenie i przedmowa: M. Sprusiński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1981, 295 s.
8. Y. Ritsos: Umarły dom. [Utwór dramatyczny]. Tłumaczył: M. Sprusiński. Adaptacja i reżyseria: K. Bogusławska. Telewizja Polska 1987.

Zob. też Prace redakcyjne poz. , , , , .

Prace redakcyjne

1. E.L. Masters: Umarli ze Spoon River. [Wiersze]. Wybór: M. Sprusiński. Wstęp: J. Prokop. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1968, 190 s.
Tu także m.in. przekłady M. Sprusińskiego.
2. C.P. Aiken: Wiersze. Wybór i słowo wstępne: M. Sprusiński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1969, 56 s.
Tu także m.in. przekłady M. Sprusińskiego.
3. C. Sandburg: Wybór wierszy. Wybór i wstęp: M. Sprusiński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1971, 239 s.
4. Sovremena polska poezija. [Antologia]. [Wybór:] M. Sprusiński [Przeł:] T. Nikolavski, P. Nakovski. Struga: Struški Večeri na Poezija 1973, 93 s., powielone.
Tekst w języku polskim i macedońskim.
Tytuł także w języku polskim i angielskim.
5. E. Wilson: Szkice. Wyboru dokonał i posłowiem opatrzył M. Sprusiński. Tłumaczył: J. Hummel. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1973, 290 s.
6. E.L. Masters: Poezje wybrane. Wyboru dokonał, wstępem poprzedził i oprac.: M. Sprusiński. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1974, 142 s.
Tu także m.in. przekłady M. Sprusińskiego.
7. K. Wierzyński: Wiersze wybrane. Wybór i wstęp: M. Sprusiński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1974, 255 s. Wyd. 2 tamże 1979.
8. J. Kaden-Bandrowski: Generał Barcz. [Powieść]. Oprac.: M. Sprusiński. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1975, XC, 422 s. Biblioteka Narodowa I, 223. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1984; Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 1997.
9. K. Wierzyński: Poezje. Wybór: M. Sprusiński. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1975, 596 s.
10. D. Daiches: Krytyk i jego światy. Szkice literackie. Wybór i posłowie: M. Sprusiński. Tłumaczyli: E. Krasińska, A. Kreczmar, M. Ronikier. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1976, 419 s.
11. A. Janta-Połczyński: Nic własnego nikomu. [Szkice]. Wybór M. Sprusiński. Wstęp: J. Odrowąż-Pieniążek. Warszawa: Czytelnik 1977, 393 s.
12. M. Promiński: Świat w stylach literackich. Szkice i recenzje. Wstęp, wybór i oprac.: M. Sprusiński. Przypisy: M. Mirecka. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977, 308 s.
13. T.S. Eliot: Poezje. Wybrał i posłowiem opatrzył M. Sprusiński. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1978, 256 s.
Tu także m.in. przekłady M. Sprusińskiego.
14. J. Śpiewak: Wybór wierszy. Wybór i wstęp: M. Sprusiński. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1978, 261 s.
15. K. Wierzyński: Poezje wybrane. Wybór, wstęp i nota: M. Sprusiński. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1978, 153 s.
16. A. Janta-Połczyński: Śnił mi się krzyk. [Wiersze]. [Wybór:] M. Sprusiński. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1979, 152 s.
17. T. Sułkowski: Tarcza. Wiersze i poematy. Wybór i posłowie: M. Sprusiński. Warszawa: Czytelnik 1980, 139 s.
18. J. Kaden-Bandrowski: Dzieła wybrane. Wybór i posłowie: M. Sprusiński. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1981-1985.

[T. 1]. Łuk. [Powieść]. 1981, 518 s.

[T. 2]. Zawody; Zbytki. Nowele. 1982, 214 s.

[T. 3]. Generał Barcz. [Powieść]. 1984, 391 s.

[T. 4]. Miasto mojej matki; W cieniu zapomnianej olszyny i inne utwory. 1985, 498 s.

19. K. Wierzyński: Poezja i proza. Wybór i posłowie: M. Sprusiński. T. 1-2. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1981, 659 + 328 s.
20. T.S. Eliot: Wybór dramatów. Wybór i posłowie: M. Sprusiński. Przeł.: J.S. Sito, O.A. Wojtasiewicz, A. Przedpełska-Trzeciakowska. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982, 378 s.
21. A. Janta-Połczyński: Lustra i reflektory. [Szkice]. Wybór i przedmowa: M. Sprusiński. Warszawa: Czytelnik 1982, 530 s.
22. B. Obertyńska: Wiersze wybrane. Wybór: M. Sprusiński. Wstęp i nota wydawnicza: A.Z. Makowiecki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1983, 202 s.
23. W. Malinowska: Wiersze. Wstęp, wybór i oprac.: M. Sprusiński. Warszawa: Czytelnik 1987, 57 s.
24. J. Stacho: Czytanie w prochu. Wyboru dokonał M. Sprusiński. Przekł. i wstęp: J. Waczków. Katowice: Śląsk 1987, 171 s.
25. W.H. Auden: Ręka farbiarza i inne eseje. Wybór: M. Sprusiński, J. Zieliński. Wstęp: J. Zieliński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1988, 560 s.
Tu także m.in. przekłady M. Sprusińskiego.
26. M. Matevski: Zrównanie dnia z nocą. [Wiersze]. Wybór: M. Sprusiński, M. Wawrzkiewicz. Posłowie: Z. Bieńkowski. [Przeł:] Z. Bieńkowski i in. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1989, 71 s.
Tu także m.in. przekłady M. Sprusińskiego.

Zob. też Przekłady i adaptacje poz. .

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1974, 1979.

Wywiady

Proza, proza, proza... Rozm. M. Otto. „Nowe Książki1970 nr 15.
O poezji, prozie i o sobie. Rozm. T.J. Żółciński. „Fakty1975 nr 4.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 3. Warszawa 1980 (B. Winklowa).
• „Rocznik Literacki 1981” wyd. 1986 (A. Biernacki).
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (Redakcja).
Polski słownik biograficzny. T. 41. Warszawa 2002 (M. Wyka).

Ogólne

Artykuły

T. Kijonka: Życie niedokończone. „Poglądy1981 nr 14.
Z. Macużanka: Michał Sprusiński. „Nowe Książki 1981 nr 11.
K. Mętrak: Michał Sprusiński (1940-1981). „Literatura1981 nr 26.
K. Nowicki: W ogromne powietrze . Fakty 1981 nr 25.
B. Rogatko: Zaprzeczajmy śmierci . Życie Literackie 1981 nr 24.
[M. Skwarnicki] Spodek: Michał. „Tygodnik Powszechny1981 nr 24.
M. Wydmuch: Poeta, krytyk, wydawca. „Kultura1981 nr 26.
M. Krassowski: Wolność jest nawykiem. „Tu i Teraz1983 nr 24.
M. Pieszczachowicz: Słowo o Michale Sprusińskim. „Kraków 1985 nr 3.
J. Górzański: W zaciśniętych powiekach. „Literatura1986 nr 5.

Popołudnie

J. Goślicki. „Życie Literackie1963 nr 49.
J.J. Lipski: Kamień i drzewo. „Twórczość1964 nr 3.
J. Pieszczachowicz: Demaskacje rzeczy. „Współczesność1964 nr 5, przedruk w tegoż: Pegaz na rozdrożu. Łódź 1991.
M. Skwarnicki. „Tygodnik Powszechny1964 nr 2.

Horoskop

J.J.Lipski: Pytania i odpowiedzi. „Twórczość1967 nr 10.
R. Krynicki: U odmiennych źródeł snu. „Nurt1967 nr 7.
K. Mętrak: Poezja azylu. „Współczesność1967 nr 11.
M. Skwarnicki. „Tygodnik Powszechny1967 nr 22.
W.P. Szymański: Blaski i cienie europeizmu. „Życie Literackie1967 nr 27.
B. Żurakowski: Inwokacja do klasycyzmu. „Odra1967 nr 9.
L. Sokół: Dobry horoskop. „Poezja1968 nr 1.

Juliusz Kaden-Bandrowski

L. Budrecki: Portret Kadena. „Kultura1971 nr 51.
K. Koźniewski: Kaden bez przekleństw. „Współczesność1971 nr 26.
M. Krasicki: Pionierska monografia. „Polityka1971 nr 49.
M. Dobkowa: Książka o Kadenie. „Orzeł Biały”, Londyn 1972 nr 96/97.
K. Jakowska: Kadena życie i twórczość. „Teksty1972 nr 3.
D. Knysz-Rudzka: Opowieść o Kadenie. „Miesięcznik Literacki1972 nr 7.
I. Maciejewska: Życie i twórczość Kadena. „Odra1972 nr 3.
J. Rostworowski: W korcu dobrani. „Oficyna Poetów”, Londyn 1972 nr 4.
K. Mętrak : Ani tak wspaniały, ani tak biedny. „Twórczość1973 nr 1.
Z. Ziątek. „Pamiętnik Literacki1973 z. 1.

Sen słoneczny

M. Skwarnicki: Półka z poezją. „Tygodnik Powszechny1972 nr 41.
S. Barańczak: Idźmy w królestwo ładu . Twórczość 1973 nr 6.
T. Kijonka: Czas, przestrzeń, pamięć... „Poglądy1973 nr 8.
I. Smolka: Niepokój i ład. „Życie Literackie1973 nr 8.
M. Wyka: Wygnanie z raju. „Literatura1973 nr 9.
B. Żurakowski: Synteza czasów. „Odra1973 nr 1.

Imiona naszego czasu

H. Kubicki: Krytyka bez spięć?Odra1975 nr 4.
E. Rodé: Krytyka bez właściwości. „Miesięcznik Literacki1975 nr 8.
B. Zadura: Zapomniane sposoby. „Kultura1975 nr 35.
S. Sterna-Wachowiak: Hermeneutyka Sprusińskiego. „Twórczość 1976 nr 2.

Między prawdą a zmyśleniem

L. Bugajski: Szeroka amplituda. „Kultura1979 nr 40.
E. Kozarzewska: Między prawdą a zmyśleniem, czyli o prozie współczesnej. „Literatura1979 nr 16.
J. Marx: Metoda złotego środka. „Tygodnik Kulturalny1979 nr 44.
K. Krasuski: Czachowski lat osiemdziesiątych. „Odra1980 nr 2.

Miejsce w słońcu

K. Pieńkosz: W królestwie ładu porządkowałem własne foliały. „Litery1984 nr 12.
J. Ryszkowski: Poza światłem i cieniem. „Życie Literackie1984 nr 50.
A. Borowa: Epitafium poety. „Nowe Książki1985 nr 7/8.
T. Kijonka: W błysku słońca. „Tak i Nie1985 nr 29.
P. Smogorzewski: Miejsce po odejściu. „Kierunki1985 nr 23.
A. Zawada: Retoryka i niepokój. „Twórczość1985 nr 5.

Zwycięzcy i pokonani

J. Marx: O literaturze amerykańskiej. „Tu i Teraz1984 nr 46.
W. Sadkowski: Michał Sprusiński jako amerykanista. „Nowe Książki1984 nr 9.
A. Komorowski. „Życie Literackie1985 nr 17.
Z. Lewicki: Przerwane dzieło. „Literatura1985 nr 5.
B. Zadura: Michał Sprusiński? – obecny. „Twórczość1985 nr 3.