BIO

Urodzony 19 lipca 1950 w Olkuszu; syn Mariana Sołtysika, handlowca, i Alfredy z domu Mikoda. Od 1964 uczęszczał do Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie; w 1969 zdał maturę. W 1969-70 był pracownikiem fizycznym (lakiernikiem samochodowym) i dekoratorem w cementowni „Jaworzno” w Szczakowej. Od 1970 studiował na Akademii Sztuk Pięknych (ASP) w Krakowie; w 1975 uzyskał magisterium. Debiutował w 1973 wierszami pt. Epitafium proste oraz Pamięci Jamesa Morrisona, opublikowanymi w „Dzienniku Polskim” (nr 170); za właściwy debiut literacki uważa fragment z powieści Fanty pt. „Kłęby”, opublikowany w 1974 w „Życiu Literackim” (nr 5). W 1975 ożenił się z Barbarą Ziembicką, artystką-grafikiem (rozwód 1989). W 1975-79 był asystentem, później starszym asystentem na ASP w Krakowie. Rozwijał twórczość artystyczną jako ilustrator i grafik książkowy. Brał udział w wystawach plastycznych w kraju i za granicą; w 1976 otrzymał wyróżnienie w konkursie „Portret współczesny”. Opowiadania, fragmenty powieści, wiersze, artykuły i recenzje publikował w „Studencie” (1976-80, z przerwami), „Twórczości” (1976-82), „Nowych Książkach” (1977-80, 1984-88, z przerwami), „Nowym Wyrazie” (1977-80). Od 1978 był członkiem Związku Literatów Polskich (do rozwiązania Związku w 1983). W 1978 został członkiem zespołu redakcyjnego tygodnika „Życie Literackie” i do 1981 kierował działem prozy; w 1982 objął funkcję starszego publicysty oraz prowadził (anonimowo) tygodniową rubrykę „Poczta literacka” (do 1989). Na łamach tego pisma publikował do 1989 (teksty podpisywał też: Artur Motor, M.S. a ilustracje – Marcin Mikoda). Utwory drukował nadto w „Tygodniku Kulturalnym” (1978-84), „Akcencie” (1980-83) oraz w „Radarze” (1982-86). Za twórczość literacką otrzymał nagrodę miasta Krakowa (1980) oraz Nagrodę Artystyczną Młodych im. S. Wyspiańskiego I stopnia przyznaną za całokształt twórczości ze szczególnym uwzględnieniem powieści Gwałt i opowiadań Intymne zwierzenia kilkunastu osób (1985). W 1986-88 był instruktorem prowadzącym młodzieżowy kwartalnik pt. „Nasz Głos” w Krakowskim Pałacu Młodzieży im. H. Jordana. Współpracował z Polskim Radiem jako autor słuchowisk oryginalnych oraz dokumentalnych, m.in. cyklu o polskich artystach przełomu XIX i XX w. oraz pisarzach współczesnych. W 1987 był stypendystą m. Krakowa. W tymże roku został członkiem Stowarzyszenia Autorów Polskich. W 1988-91 był członkiem Komisji Kolaudacyjnej Teatru Telewizji Kraków. W 1989 otrzymał nagrodę Funduszu Literatury. W 1990-91 pracował jako starszy redaktor w Ośrodku Telewizji Polskiej w Krakowie. Był kierownikiem literackim serialu Kraków w reżyserii Kazimierza Kutza (jako autor scenariuszy używał pseudonimu Adam Panter). W 1991 ożenił się z Jadwigą Nowak, pisarką, poetką, polonistką. W 1991-96 pracował m.in. jako korektor, zastępca sekretarza redakcji, szef graficzny, reporter w „Gazecie Krakowskiej” i krakowskim oddziale „Super Expressu”. W 1993 został członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Kontynuował twórczość literacką, publikując szkice o malarstwie i rzeźbie oraz recenzje plastyczne na łamach „Sycyny” (1994-99) i „Przekroju” (od 1995; podpisane też: Gabriel Rock; od 1996 stała współpraca, następnie członek zespołu redakcyjnego). W 1995 współpracował z Radiem Kraków jako współautor odcinków powieści radiowej pt. Dzień jak codzień. Od 1998 współpracował z galerią „Krypta Pijarów” Katolickiego Centrum Kultury w Krakowie. W 1998-99 otrzymywał stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki z Funduszu Promocji Twórczości. Był autorem 110 ilustracji do powieści historycznych Henryka Sienkiewicza wydawanych w 1999 w serii Złoty Sienkiewicz przez wydawnictwo „Ex Libris” (Chicago – Warszawa). Od września 1999 do 2001 pracował w Dziale Wydawnictw Muzeum Narodowego w Krakowie. W 2001-2002 współpracował z dziennikiem „Rzeczpospolita”, ogłaszając na łamach dodatków „Plus-Minus” i „Rzecz o Książkach” felietony w cyklu Papierowy tygrys. W marcu 2003 podjął współpracę z pismem Naczelnej Rady Adwokackiej, dwumiesięcznikiem „Palestra”, w którym zaczął publikować cykl szkiców literackich pt. Procesy artystyczne. W 2004-2005 publikował szkice, recenzje i wspomnienia na łamach dziennika „Życie”. Jako członek krakowskiego Stowarzyszenia Twórczego „Polart” brał udział w zbiorowych wystawach obrazów w Nowohuckim Centrum Kultury. W 2002 otrzymał roczne, a w 2006 półroczne stypendium Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Mieszka w Krakowie.

Twórczość

1. Aż do odejścia nocy. [Powieść]. Powst. 1972. Wydawnictwo Szczecin: Glob 1988, 163 s.

Informacja o dacie powstania wg autora.

2. Domiar złego. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1977, 257 s.

Nagrody

Nagroda wydawnictwa Czytelnik w 1975.

3. Sztuczne ruiny. Powieść. Warszawa: Czytelnik 1978, 308 s.

4. Białe okno. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1980, 115 s.

5. Fanty. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980, 115 s.

6. Ulica Maska. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1980, 168 s.

Zawartość

Kadabar; Luz; Włodzimierz Molerynkoff albo szkic do portretu starszego artysty; Luźne kartki z diariusza dekoratora witryn; Który jesteś; Wyraźne ochłodzenie stosunków; Nic i nic; Potencja; Na własną odpowiedzialność; Portret Stolnitza z teczką; Ostatni łyk; Niepodobni podobni; Ulica Maska; Zielone główki liliputów; Krzywa Gwiazda; Sympatia i apatia; Azyl mały; Mój frywolny znajomy.

7. Kukła; Pakiet Pandory. [Powieści]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1981, 166 s.

Adaptacje

radiowe

powieści Kukła: Adaptacja: E. Stocka-Kalinowska. Reżyseria: W. Markiewicz. Polskie Radio 1985.

8. Gruszka. [Dla dzieci]. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1982, 24 s.

9. Korytarz. [Wiersze i proza poetycka]. Warszawa: Czytelnik 1982, 40 s.

10. Gwałt. (Horror moralny). [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1984, 69 s.

11. Intymne zwierzenia kilkunastu osób. Opowiadania. Warszawa: Czytelnik 1984, 184 s.

Zawartość

Ktoś; Szatniarz fabuły; Grób psa; Blik; Ci mali złoczyńcy to moje ostatnie sny?; Popłoch; Kiks; Tu i tam; Latarnia czarna; Cicho; Do ściany; Biały nietoperz; Trochę rdzy; Chciał zabić muchę; Melancholijny cyklista; Ogniki albo kij na szczegóły; Drobna rzecz; Taniec „komiczne”; One; Co kogo nudzi; Wielki spokój; Pół na pół albo pełnia w cemencie; Przesmyk i ciało; Afatyk; Agonia w ogrodzie.

12. Samotny pierrot. (Sceny z życia Witolda Wojtkiewicza). [Utwór dramatyczny]. Życie Literackie 1985 nr 22.

13. Małe wiersze wieczorne. [Wiersze]. Szczecin: Glob 1986, 58 s.

Nagrody

Nagroda literacka im. S. Piętaka w 1986.

14. Moloch. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1987, 167 s.

15. Debora. [Powieść]. Powst. 1988. Polskie Radio 1988. Kraków: Humanity-Ecology Foundation 1991, 176 s. Wyd. 2 Kraków: Trans Krak 1995.

Adaptacje

radiowe

Adaptacja: J. Szwedowska. Polskie Radio 1995.

filmowe

pt. Deborah: Scenariusz: R. Brylski. Ekranizacja 1996.

16. Świadomość to kamień. Kartki z życia Michała Choromańskiego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1989, 303 s.

Nagrody

Nagroda „Miesięcznika Literackiego” w 1989.

17. Ciemna słodycz. [Scenariusz filmowy]. Telewizja Polska 1991. Por. Słuchowiska radiowe.

18. Mocarz. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Kraków, Muzeum Narodowe 1994.

19. W oku światła. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Kraków, Muzeum Narodowe 1995.

20. Kraków. Kolory miasta. [Album]. Fotografie: P. Jaroszewski. Tekst: M. Sołtysik. Warszawa: A. Furkacz „Ex Libris” – Galeria Polskiej Książki 1997, 48 s.

21. Kraków. Pejzaż w miniaturze. [Album]. Fotografie: P. Jaroszewski. Tekst: M. Sołtysik Warszawa: A. Frukacz „Ex Libris"” – Galeria Polskiej Książki 1997, 48 s.

Przekłady

niemiecki

Krakau. Die Stadt im berblick. [Przeł.:] J. Pleśniarowicz, S. Schwind. Warszawa 2003.

22. Serce i reszta ciała. Księga trzystu sześćdziesięciu kochanków. [Szkice]. Warszawa: Rytm 1999, 272 s.

23. Znak miłości. Opowieść o Adamie Chmielowskim – świętym Bracie Albercie. [Powieść biograficzna]. Kraków: Wydawnictwo AA 2005, 220 s.

24. Nowe obrazy Bogdana Klechowskiego. Nitka ciszy przeciągnięta przez zgiełk. [Esej]. Kraków: Związek Polskich Artystów Plastyków 2006, 16 s.

25. Piękni szaleńcy czyli sztuka skandalem podszyta. [Szkice literackie]. Warszawa: Świat Książki 2006, 312 s.

26. Legowisko szakali. [Powieść]. Warszawa: Świat Książki 2007, 416 s.

Słuchowiska radiowe, m.in.

Ciemna słodycz. Polskie Radio 1981 [por. Twórczość poz. ].
Poza domem. Polskie Radio 1982.
Bezwstyd. Polskie Radio 1983.
Białe okno – sceny z życia Jędrzeja Grabowskiego. Cz. 1-3. Polskie Radio 1984.
Chory. Polskie Radio 1984.
Diabeł i śmierć. (O M. Choromańskim). Cz. 1-3. Polskie Radio 1985.
Wszystko jest niebezpieczne – sceny z życia S.I. Witkiewicza. Cz. 1-2. Polskie Radio 1985.
Falstart. Polskie Radio 1986.

Prace redakcyjne

1. Ogólnopolski Konkurs Poetycki o Laur Jaworowego Liścia. X Jaworskie Biesiady Literackie im. H. Worcella. Red. i ilustracje: M. Sołtysik. Jawor: Ośrodek Kultury 1989, 24 s.

Zawartość

Zawiera wiersze laureatów.
2. Ormianie Polscy. [Przewodnik dla dzieci]. Tekst: J. Kowalska. Red.: B. König. Kraków: Muzeum Narodowe 1999, 35 s.
Przewodnik po wystawie „Ormianie Polscy – odrębność i asymilacja”.
3. S. Wyspiański: Opus Magnum. [Przewodnik dla dzieci]. Tekst: A. Krasuska. Red.: M. Sołtysik. Kraków: Muzeum Narodowe 2000, 26 s.
4. Kolekcja imienia Janiny i Józefa Haubenstocków. Dar dla Muzeum Narodowego w Krakowie 1995-2001. Red.: M. Sołtysik. Kraków: MN [Muzeum Narodowe] 2001, 57 s.
5. A. Krasuska: Przewodnik dla dzieci po wystawie Manga, Manggha, manga. Komiksowość i animacja w sztuce japońskiej. Red.: M. Sołtysik. Kraków: MN [Muzeum Narodowe] 2001, 25 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1988, 2000, 2006.

Wywiady

Wychowanie przez sztukę. Rozm. M. Łukaszewicz. Nowe Książki 1987 nr 1.
Tam idę, gdzie jest ktoś... Rozm. M. Markowski. Kultura 1988 nr 23.
Dwa życiorysy. Rozm. W. Krupiński. Dziennik Polski 2000 nr 53.

Słowniki i bibliografie

Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (H. Michalski).

Ogólne

Artykuły

M. Stala: Autentyczność i sztuczne światy. Student 1980 nr 4.
Z. Bauer: Pogranicze generacji. Życie Literackie 1981 nr 43.
M. Chrzanowski: Cień Nienależytego. Radar 1984 nr 35 [dot. twórczości M. Sołtysika].
M. Dłużyk: Gdy jestem artystą, nie wiem kim jestem. Między Innymi 1986 nr 7/8 [dot. koncepcji artysty w twórczości M. Sołtysika].
Z. Chojnowski: Infernalne przestrzenie prozy Sołtysika. „Miesięcznik Literacki 1988 nr 5.
K. Potyra: „... mniej już we mnie przekory”. Miesięcznik Literacki 1988 nr 5.
M. Dłużyk-Marciniak: Przestrzeń prywatna i przestrzeń publiczna w prozie Marka Sołtysika. W: Czas i przestrzeń w prozie polskiej XIX i XX wieku. Toruń 1990.
M. Lalak: Trzy rodzaje samotności: Sołtysik [dot.: Ulica Maska], Bitner, Turczyński; „Czarowny autobus” Marka Sołtysika [dot.: Małe wiersze wieczorne]. W tegoż: Niepokojąca reszta. Szczecin 2004.

Aż do odejścia nocy

T. Olszewski: Okrutna gra. Życie Literackie 1988 nr 53.
J. Strzemżalski: Droga do szczęścia. Kultura 1988 nr 35.
T. Wach: Utopia prowincjonalna. Nowe Książki 1989 nr 1.

Domiar złego

T. Błażejewski. „Odgłosy1977 nr 24.
L. Bugajski: Muza i niemuza. Twórczość 1977 nr 12.
M. Łukaszewicz: Debiut Marka Sołtysika. „Nowe Książki 1977 nr 20.
W. Smaszcz: Debiut Sołtysika. „Tygodnik Kulturalny 1977 nr 28.

Sztuczne ruiny

L. Bugajski: Muza i niemuza. Wersja druga. Twórczość 1978 nr 12, przedruk w tegoż: Następni. Warszawa 1982.
Z. Dumowski: Zaklinacz abstrakcji. Nurt 1978 nr 10 [dot. też: Domiar złego].
W. Maciąg: Parodia bez sankcji. Nowe Książki 1978 nr 16.
M. Prejs: Dziwne miasta. Miesięcznik Literacki 1979 nr 1.
M. Różycki: XYZ. Literatura 1979 nr 18.

Białe okno

T. Błażejewski: Cena bycia artystą. Odgłosy 1981 nr 14 [dot. też: Fanty; Ulica Maska].
T. Miłkowski: Maski i fanty Sołtysika. „Walka Młodych 1981 nr 22.
B. Zielińska: Życie z rozpędu. Literatura 1981 nr 46 [dot. też: Ulica Maska; Fanty].

Fanty

T. Błażejewski: Cena bycia artystą. Odgłosy 1981 nr 14 [dot. też: Ulica Maska; Białe okno].
W. Jurasz: Myślenie sztuką. Miesięcznik Literacki 1981 nr 5.
H. Michalski: Mechanizmy losowe, twórczość i szaleństwo. Twórczość 1981 nr 11.
B. Zielińska: Życie z rozpędu. Literatura 1981 nr 46 [dot. też: Ulica Maska; Białe okno].

Ulica Maska

A. Kowalski: Tendencja i jedna bariera. Nowe Książki 1980 nr 22.
T. Błażejewski: Cena bycia artystą. Odgłosy 1981 nr 14 [dot. też: Fanty; Białe okno].
L. Bugajski: Inny świat. Twórczość 1981 nr 1.
H. Gosk: Głos wewnętrzny Marka Sołtysika. Miesięcznik Literacki 1981 nr 1.
B. Zielińska: Życie z rozpędu. Literatura 1981 nr 46 [dot. też: Fanty; Białe okno].

Kukła; Pakiet Pandory

L. Bugajski: Wszechwładza i bezsiła. Twórczość 1981 nr 12, przedruk w tegoż: Strategia ślimaka. Warszawa 1988.
T. Błażejewski: Gorycz diagnozy. Miesięcznik Literacki 1982 nr 8, przedruk w tegoż: Literatura jak literatura. Łódź 1987.

Korytarz

E. Batko. „Nowe Książki1983 nr 5.
K. Derdowski: Wiersze – spowiedzi. Nurt 1983 nr 9.
J. Feusette: Dziady czyli artystów obcowanie. Opole 1983 nr 8.
W. Jaworski: Galeria widm. Życie Literackie 1983 nr 15.
T. Olszewski: Rodowody sztuki i śmierci. Tygodnik Kulturalny 1983 nr 35.
B. Kowszewicz: Korytarz pełen drzwi. Poezja 1984 nr 1.

Gwałt

T. Błażejewski: Gra pozorów. Życie Literackie 1984 nr 16, przedruk w tegoż: Rysopis. Łódź 1987.
M. Lalak: Horror vacui!Kierunki1984 nr 39.
K. Mętrak: Neurastenia. Radar 1984 nr 8.
T. Olszewski: Horror moralny. Tygodnik Kulturalny 1984 nr 23.

Intymne zwierzenia kilkunastu osób

S. Kolański: Gra z konwencjami. Tygodnik Kulturalny 1985 nr 30.
A. Konkowski: Kolekcjoner osobliwości. Nowe Książki 1985 nr 9.
M. Łukaszewicz: Własnymi drogami. Literatura 1985 nr 6.
L. Żuliński: Intymne incydenty. Tu i Teraz 1985 nr 8.

Małe wiersze wieczorne

S. Jurkowski: Obszary wyobraźni. Literatura 1987 nr 1.
M. Lalak: Czarowny autobus” Marka Sołtysika. Nowe Książki 1987 nr 1, przedruk w tegoż: Niepokojąca reszta. Szczecin 2004.
J. Tulik: „nie widać innego początku ...”. „Życie Literackie1987 nr 9.
P. Müldner-Nieckowski: W poszukiwaniu środka czeluści. Twórczość 1988 nr 10.

Moloch

T. Błażejewski: Sposób na świat. Życie Literackie 1987 nr 32.
P. Szewc: Niebezpieczeństwo zwane życiem. Twórczość 1987 nr 7.
H. Gosk: Mechanizm jednostkowy. Miesięcznik Literacki 1988 nr 2/3.
M. Halawa: Papierowy man. Literatura 1988 nr 4.

Świadomość to kamień

A. Baranowska: Kłopoty z Choromańskim. Kultura 1989 nr 2.
R. Bednarczyk: Opowieści choromaniackie. Życie Literackie 1989 nr 26.
K. Koźniewski: My choro-maniacy. Polityka 1989 nr 8.
S. Zieliński: Teoria prawego łokcia. Nowe Książki 1990 nr 2/3.

Serce i reszta ciała

E. Nowacka: Ani serce, ani reszta ciała... Nowe Książki 2000 nr 3.

Piękni szaleńcy czyli sztuka skandalem podszyta

Z. Mikołejko: O książce Marka Sołtysika „Piękni szaleńcy. Palestra 2004 nr 3/4.
K. Targosz: Skandalem podszyte. Kraków 2007 nr 2/3.