BIO

Urodzony 24 lipca 1920 w Wierzbniku (obecnie dzielnica Starachowic); syn Władysława Sokoła, właściciela majątku ziemskiego, burmistrza Wierzbnika, i Joanny z Sokołów. Uczęszczał do gimnazjum Koedukacyjnego im. A. Malczewskiego w Sokalu. W latach szkolnych należał do Związku Harcerstwa Polskiego. W tym czasie zaczął pisać pierwsze wiersze. Po wybuchu II wojny światowej przebywał kolejno w Sandomierzu i Stalowej Woli (pracował krótko jako robotnik w hucie „Stalowa Wola”). Podczas próby przekraczania granicy między Generalną Gubernią a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich został zatrzymany przez Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych i był więziony najpierw w Samborze, a następnie we Lwowie. Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej w czerwcu 1941 przedostał się przez Wiedeń na Węgry, gdzie uczęszczał do liceum dla polskich uchodźców w obozie w Balatonboglár; w 1943 zdał maturę. Debiutował w 1942 wierszem pt. „Matko”, opublikowanym w miesięczniku Nasza Świetlica-Materiały Obozowe, Budapeszt, z. 35). Ogłaszał wiersze i prozę na łamach polskich czasopism wydawanych w Budapeszcie: Materiały Obozowe (1942), Młodzież (1943) Wieści Polskie (1943) Tygodnik Polski (1943-44). Brał udział w węgierskim ruchu oporu. W 1945 należał do Związku Patriotów Polskich w Bukareszcie. W tymże roku powrócił do kraju i po krótkim pobycie w Rzeszowie, rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1945 został członkiem Polskiej Partii Robotniczej (od 1948 Polska Zjednoczona Partia Robotnicza). Kontynuował twórczość poetycką, wiersze publikował w tym czasie m.in. w Głosie Pracy (1945-46), Odrodzeniu (1945-46), Echu Krakowa (1946-48; tu także recenzje teatralne i felietony), Odrze (1946-48), Dzienniku Literackim (1947-50). Był członkiem grupy literackiej „Inaczej” działającej w 1945-46 w Krakowie. W 1948 ożenił się z Danutą Balicką, aktorką (rozwiedzeni). Od 1948 studiował w Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie (studiów nie ukończył). Pracował krótko jako aktor w Państwowym Teatrze Młodego Widza w Krakowie. Następnie zajął się dziennikarstwem, głównie radiowym, najpierw w rozgłośni w Krakowie, później w Katowicach i Wrocławiu (tu z ramienia Zarządu Głównego Związku Literatów Polskich (ZLP) był opiekunem Koła Młodych). Kilkakrotnie zmieniał miejsce zamieszkania i pracy. W 1952 mieszkał w Szczecinie i współpracował z redakcją literacką Polskiego Radia, w 1953-58 przebywał m.in. w Gdańsku i Olsztynie. W 1958-61 przebywał w Koszalinie; należał do słupskiej Grupy Literackiej „Meduza” (1958-59), działającej następnie w Koszalinie jako Klub Literacki pod auspicjami Zarządu Głównego ZLP. W 1959 ożenił się z Zofią Jezienicką, bibliotekarką. Wiersze ogłaszał m.in. w Głosie Tygodnia (1958-60), Życiu Literackim (1959-69), Kamenie (1962-65), Widnokręgu (1966-73), Profilach (1968-77 z przerwami). W 1962 przeniósł się do Białegostoku, pracował jako dziennikarz w radiu i prasie. W tymże roku został członkiem ZLP. Działał w białostockim Klubie Literackim. Otrzymywał nagrody w konkursach literackich, m.in. w konkursach Wojewódzkiej Rady Narodowej (WRN) w Koszalinie (1959, 1961), WRN w Białymstoku (1962-64). W 1965 został przeniesiony do Rzeszowa, gdzie do przejścia na emeryturę w 1982 pracował jako redaktor w miejscowej rozgłośni Polskiego Radia. W 1965-67 pełnił funkcję prezesa Rzeszowskiego Klubu Literackiego. W 1967 otrzymał nagrodę WRN w Rzeszowie za upowszechnianie kultury. W 1983 wstąpił do nowego ZLP. Wiersze i prozę publikował w tych latach m.in. ponownie w Profilach (1981-85) i w Widnokręgu (1984-87). Zmarł 18 lutego 1991 w Rzeszowie, pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Wilkowyi.

Twórczość

1. Pocisk i lira. [Wiersze]. Warszawa: Książka 1947, 73 s.

2. Płonące wybrzeże. [Opowiadanie]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1961, 76 s.

3. Podróż do siebie. [Wiersze]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1963, 45 s.

4. Lunapark. [Opowiadania]. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza 1988, 98 s.

Zawartość

Ulica Drewniana; Pamiętnik zdziry; Kanapa świętej Teresy; Lunapark; Węzeł; Czas rozliczenia; Wydmy; Powrót marnotrawnego; Cena przyjaźni.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN ok. 1966.

Informacje od żony 2000.

Wywiady

A mogłem być nawiedzony! Rozm. J. Barylanka. Profile 1987 nr 8.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 3. Warszawa 1980 (B. Winklowa).

Ogólne

Artykuły

M. Łyp: Świat poetycki T. Sokoła. Profile 1982 nr 2, przedruk w: Pejzaże poetyckie. Rzeszów 1988.
K. Wolny: Węgry i Węgrzy w twórczości T. Sokoła. Studia Humanistyczne 1995.

Pocisk i lira

M. Piechal: Realizm poetycki. Nowiny Literackie 1947 nr 26.
R. Stiller: Poeta na progu. Dziś i Jutro 1947 nr 29.
J. Śpiewak: Wiersze T. Sokoła. Głos Robotniczy 1947 nr 218.
H. Vogler: Organizacja wzruszenia. Dziennik Literacki 1947 nr 28.
J. Zagórski: Znowu syntetysta. Tygodnik Powszechny 1947 nr 23.

Podróż do siebie

[W. Maciąg] MG: Słodycze gorzkiego świata. Życie Literackie 1964 nr 15.

Lunapark

J. Doliński: Późny debiut. Życie Literackie 1989 nr 8.
J. Grygiel: Proza z poetyckim rodowodem. Nowiny 1989 nr 72.
J. Koprowski: Opowiadania S. „Nowe Książki 1989 nr 20.