BIO

Urodzony 4 lipca 1926 w Jarosławiu pod Przemyślem; syn Józefa Sobola, konduktora, potem kierownika pociągu, i Heleny ze Skrzypków, położnej. W 1939 ukończył szkołę powszechną w Jarosławiu. W czasie okupacji niemieckiej przebywał w rodzinnym mieście. Uczęszczał do szkoły handlowej (1940-42), a następnie pracował jako robotnik (m.in. pomocnik murarski). W 1943 rozpoczął naukę na tajnych kompletach (przerwał ją po aresztowaniu i wywiezieniu brata do obozu koncentracyjnego). Po wycofaniu się Niemców z tych terenów w 1944, kształcił się w gimnazjum handlowym, a później w Liceum Humanistycznym im. J. Słowackiego w Jarosławiu. W 1947 zdał maturę i podjął studia polonistyczne na Uniwersytecie Wrocławskim (UWr.). Współpracował z literackim pismem studenckim „Chochoł” (1948-49). Uczestniczył m.in. w seminarium edytorskim prowadzonym przez profesora Tadeusza Mikulskiego (1949-50). Od 1951 był członkiem Związku Młodzieży Polskiej. W 1952 złożył pracę magisterską pt. Ignacy Krasicki w walce o język narodowy, która opublikowana w 1952 w wersji rozszerzonej w „Zeszytach Wrocławskich” (nr 1), stała się jego debiutem naukowym. Jeszcze w czasie studiów, we wrześniu 1951, został asystentem Katedry Literatury Polskiej UWr.; pracował na tym stanowisku do jesieni 1954. Zajmował się literaturą epoki Oświecenia, głównie twórczością Franciszka Karpińskiego. Równocześnie na zlecenie Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (IBL PAN) opracowywał bibliografię literacką za rok 1951 (ogłoszoną jako dodatek do „Pamiętnika Literackiego1953). Ożenił się z Anną Łukaszewicz, inżynierem. W 1954 rozpoczął pracę w IBL PAN we wrocławskim Dziale Historii Literatury Polskiej Epoki Oświecenia (później Pracowni Historii Literatury Oświecenia). Był członkiem zespołu opracowującego serię Oświecenia do Bibliografii literatury polskiej «Nowy Korbut». W 1964 obronił w IBL PAN w Warszawie rozprawę doktorską pt. Ze studiów nad życiem i twórczością Franciszka Karpińskiego w latach 1787-1825 (promotor profesor Stanisław Pigoń). W 1972 zrezygnował z pracy w IBL PAN i powrócił na UWr., gdzie został adiunktem w nowo tworzonym Międzywydziałowym Studium Kultury Współczesnej (do 1974; równocześnie pełnił obowiązki zastępcy kierownika Studium). W 1974 przeniósł się do Instytutu Filologii Polskiej UWr. Od 1975 był członkiem Wrocławskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W 1976 habilitował się na UWr. na podstawie rozprawy pt. Franciszek Karpiński wobec przemian kultury narodowej; w 1977 otrzymał stanowisko docenta. W 1976-81 pełnił funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Filologii Polskiej, a następnie dziekana Instytutu (do 1982). Przygotowywał monografię F. Karpińskiego i edycję jego pism krytycznych na zlecenie IBL PAN (nieukończone). Zmarł 23 kwietnia 1982 we Wrocławiu.

Twórczość

1. Ze studiów nad Karpińskim. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1967, 427 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

Nagrody

Nagroda Naukowa im. T. Mikulskiego przyznana przez Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w 1967.

Zawartość

Prolegomena filologiczne; Pieśni dla pospólstwa; Z białowieskiego azylum.

2. Polish culture in the period of enlightenment. [Wrocław:] Uniwersytet Wrocławski 1974, 26 s., powielone. Summer School of Science and Polish Culture.

3. Franciszek Karpiński. [Szkic monograficzny]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1979, 170 s. Wyd. 2 tamże 1987.

Stanowi część rozprawy habilitacyjnej pt. Franciszek Karpiński wobec przemian kultury narodowej.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Ignacy Krasicki w walce o język narodowy. Zeszyty Wrocławskie 1952 nr 1 s. 75-108.
Pierwodruk „Pieśni nabożnych” Karpińskiego. Pamiętnik Literacki 1958 z. 2 s. 505-514.
Podróż w kraju zaczarowanym. Pamiętnik Literacki 1959 z. 3/4 s. 321-348 [dot. F. Karpiński: Korespondencja. Z lat 1763-1825. Wrocław 1958].
Franciszek Karpiński jako doradca literacki Aleksandra Chodkiewicza. W: Miscellanea z doby Oświecenia. Wrocław 1960 s. 440-464.
Nieznane fragmenty poematu Franciszka Karpińskiego z okresu konfederacji barskiej. W: Miscellanea z doby Oświecenia. [T. 2]. Wrocław 1965 s. 46-61.
Z dziejów teatru Potockich w Tulczynie. Pamiętnik Teatralny 1966 z. 1/4 s. 189-221.
List poetycki Józefa Koblańskiego do Franciszka Karpińskiego. W: Miscellanea z doby Oświecenia. T. 4. Wrocław 1973 s. 35-46, sprostowanie: R. Sobol. „Pamiętnik Literacki” 1974 z. 2 s. 412.
Franciszek Karpiński a folklor. Wybrane zagadnienia. [Fragment rozprawy habilitacyjnej pt.Franciszek Karpiński wobec przemian kultury narodowej]. Literatura Ludowa 1977 nr 4/5 s. 67-91.
Psalm. [Hasło w:] Słownik literatury polskiego Oświecenia. Wrocław 1977.
Karpiński – Repnin. (W związku z odnalezieniem autografu wiersza do generał-gubernatora Litwy). [Fragment rozprawy habilitacyjnej pt.Franciszek Karpiński wobec przemian kultury narodowej]. Pamiętnik Literacki 1980 z. 3 s. 3-31.
Gospodarz zewsząd stroskany.... (Nieznane materiały do biografii Karpińskiego – kolonisty białowieskiego). W: Miscellanea z doby Oświecenia. [T. 6]. Wrocław 1982 s. 213-222.

Prace edytorskie i redakcyjne

1. Bibliografia literacka. Lipiec-grudzień 1951. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1953, 99 s. Dod. do „Pamiętnika Literackiego”.
2. Bibliografia literacka. Styczeń-czerwiec 1951. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1953, 69 s. Dod. do „Pamiętnika Literackiego”.
3. J. Kochanowski: Wybór poezji. Oprac.: R. Sobol. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1954, 232 s. Wyd. 2 uzupełnione tamże 1956.
4. F. Karpiński: Korespondencja. Z lat 1763-1825. Zebrał i oprac.: T. Mikulski. Komentarz R. Sobol. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1958, XXIX, 268 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Archiwum Literatury, 4.
5. F. Karpiński: Zabawki wierszem i prozą. [Oprac. i posłowie:] R. Sobol. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1981, VIII, 193, XXXIV s.
Facsimile wyd. Warszawa 1782.
Informacja o opracowaniu edytorskim R. Sobola według: Polski Słownik Biograficzny. T. 39. Cz. 4. Warszawa 2000 (E. Aleksandrowska).
6. F. Karpiński: Historia mego wieku i ludzi, z którymi żyłem. Oprac.: R. Sobol. Wyd. przygotowali: E. Aleksandrowska i Z. Goliński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1987, 294 s.

Omówienia i recenzje

A. Kuzik: Bibliografia prac Romana Sobola. Annales Silesiensis 1992 vol. 22.

Słowniki i bibliografie

Polski Słownik Biograficzny. T. 39. Cz. 4. Warszawa 2000 (E. Aleksandrowska).
Słownik badaczy literatury polskiej. T. 4. Łódź 2001 (E. Kula).

Ogólne

Artykuły

M. Klimowicz: Roman Sobol. Pamiętnik Literacki 1982 z. 1/2.
S. Kukurowski: Roman Sobol. Biuletyn Polonistyczny 1983 nr 1/2.
P. Matuszewska: Roman Sobol. Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Literackie 1986 t. 25.
E. Aleksandrowska: Roman Sobol – Curriculum vitae; M. Cieński: Od mikrofaktu do syntezy. Filologia Romana Sobola; J. Miodek: Roman Sobol – człowiek uniwersytetu. Annales Silesiensis 1992 vol. 22.
E. Aleksandrowska: Roman Sobol. W: Uczeni wrocławscy 1974-1994. Wrocław 1994.

Ze studiów nad Karpińskim

K.A. Paully Zbieranska. Books Abroad”, Oklahoma 1968 z. 4.
J. Starnawski. „Ruch Literacki1969 nr 3.
M. Klimowicz. „Pamiętnik Literacki1970 z. 2.

Franciszek Karpiński

A. Siomkajło: Portret z ram na nowo wyjęty. Nowe Książki 1979 nr 14.