BIO

Urodzony 24 lipca 1909 w Kijowie; syn Jana Smólskiego, aptekarza, i Heleny ze Zboźniakiewiczów. Od 1919 mieszkał wraz z rodziną w Warszawie, gdzie uczył się w Gimnazjum im. J. Poniatowskiego. Debiutował w 1926 wierszami opublikowanymi w piśmie satyrycznym „Mucha”. Po zdaniu matury w 1928, studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim; w 1935 uzyskał magisterium. Jako dramatopisarz debiutował w 1930 farsą pt. Błędny bokser, a jako prozaik w 1931 humoreską pt. W strasznym domu ogłoszoną w tygodniku „Naokoło świata” (nr 81). Od 1932 należał do działającej nielegalnie Organizacji Młodzieży Socjalistycznej „Życie”. Był też członkiem Polskiej Asocjacji Pisarzy Proletariackich. W czasie okupacji niemieckiej przebywał nadal w Warszawie. Brał udział w działalności konspiracyjnej Armii Krajowej oraz Rady Pomocy Żydom „Żegota”, po wojnie został wyróżniony medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”, przyznawanym przez Instytut Pamięci Narodowej Yad Vashem w Jerozolimie. Podczas powstania warszawskiego uczestniczył w obronie przeciwlotniczej. Po upadku powstania był więziony w obozie w Pruszkowie, skąd wydostał się pod pozorem choroby i udał do krewnych do Grudowa pod Milanówkiem. Nadal udzielał pomocy ukrywającym się Żydom. Po wojnie zamieszkał w Łodzi. Kontynuował twórczość literacką, publikując utwory satyryczne i humoreski m.in. w pismach „Rózgi” (1946-47), „Szpilki” (1946-56). W 1947 powrócił do Warszawy. W tymże roku został członkiem Związku Literatów Polskich. Od 1955 współpracował z prasą Stowarzyszenia „Pax” „Dziś i jutro” oraz „Słowo Powszechne” (1957-59). Napisał wiele utworów dramatycznych oraz adaptacji scenicznych, z których tylko nieliczne były publikowane; otrzymał nagrody na konkursach Związku Teatrów i Chórów Ludowych (1958, 1959, 1960, 1961). W 1967 wznowił współpracę ze „Szpilkami” (do 1972), publikował też wiersze w dwutygodniku „Karuzela” (1968-72). Był członkiem Polskiego PEN Clubu. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim (1966) i Krzyżem Oficerskim (1967) Orderu Odrodzenia Polski oraz złotą odznaką za Zasługi dla Warszawy. Zmarł 1 września 1986 w Warszawie.

Twórczość

1. Błędny bokser. Farsa w 3 aktach. Prapremiera: Wilno, Teatr Lutnia 1930.

2. Awantury studenckie. Humoreski. Warszawa: Tania Książka 1933, 169 s.

Zawartość

Wstęp; Wielki raban; Człowiek szczęścia; Upozorowanie psychologiczne „człowieka szczęścia”; Druga opowieść o człowieku szczęścia; Jedna jedyna opowieść o pechowcu; Jakeśmy ze Zbyszkiem Wisznieckim klasówkę pisali; W strasznym domu; Terrorysta; Sprośny kapitan; Wyjęty spod prawa płci.

3. Pieśń o Beniowskim. (Narodziny wodza). Dramat w 5 aktach. Prapremiera: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1939.

Rękopis z podtytułem: Dramat awanturniczy w 3 aktach w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.

4. Drewniana koszula. Humoreski. Warszawa: Książka 1948, 117 s.

Zawartość

Satyryk idzie na spacer; Drewniana koszula; Brzydkie słowa; Opieszałość społeczna; Trójkąt; Przydziały; Uroda życia; Grzechotka dla dorosłych; Złote serce; Przypalona pieczeń; Wrocławskie noce, czyli łańcuch szczęścia; Apostoł uprzejmości; Kochankowie z Warszawy; Na poczcie; Śmierć dygnitarza; Telefon zbliża i przyśpiesza; Nie czyń drugiemu co tobie nie miło; Urzędnik w raju; Nemezys; Telefon zamiejscowy; Prawie wywiad; Miłość; Zajączek; Podróżuj samolotem; Koszmarny sen; W Warszawie; O nietrwałości rzeczy ziemskiej; Nowa metoda odmładzania.

5. Herakles. (Sztuka w 1 akcie). Dziś i Jutro 1954 nr 42 s. 4-5. Przedruk poz. .

6. Czara miłości. (Tristan i Izolda). (Tragedia w 5 aktach). [Wierszem]. Druk aktu I: Dziś i Jutro 1955 nr 5 s. 4-5.

Maszynopis całości z podtytułem: Misterium w 5 aktach w Bibliotece Narodowej w Warszawie.

7. Koniec Nerona. Groteska w 5 aktach. Powst. 1955.

Maszynopis (z datą powstania) w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie i w Bibliotece Narodowej w Warszawie.

8. Legenda o świętym Aleksym. (Sztuka w 3 aktach). Życie i Myśl 1955 nr 5/6 s. 206-247. Przedruk zob. poz. .

9. Sonety krymskie. (Sztuka w 3 aktach). Druk aktu II: Dziś i Jutro 1955 nr 48 s. 4-5.

10. Zaczarowana gospoda. Sztuka w 2 aktach. Druk aktu II: Dziś i Jutro 1955 nr 25 s. 4-5. Prapremiera: Łódź, Teatr Nowy 1962. Przedruk zob. poz. .

11. Zaczarowana gospoda. [Utwory dramatyczne]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1956, 353 s.

Zawartość

Herakles [poz. ]; Legenda o świętym Aleksym [poz. ]; Zaczarowana gospoda [poz. ].

12. Kamienna dłoń. [Utwór dramatyczny]. Telewizja Polska 1957.

Informacja: J. Szczawiński. „Kierunki1968 nr 22.

13. Podróż Don Kichota. (Scena z Cervantesa). Dialog 1957 nr 7 s. 78-92. Telewizja Polska 1961.

14. Dziewięć narzeczonych doktora Kudełka. Humoreski. Katowice: Śląsk 1958, 60 s.

Zawartość

Dziewięć narzeczonych doktora Kudełka; Pimpuś zdobywa ojca.

15. Franciszek rozdaje słońce. [Legendy o świętym Franciszku]. Przedmowa: S. Lichański. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1958, 194 s. Wyd. 2 tamże 1987.

Zawartość

Prolog; Święty trubadur; Franciszek rozdaje słońce; Kazanie do kwiatów; Porwanie; Jak niedźwiedziowi została dana łaska śmiechu; Tajemnica Benona; Brat Pacyfik; Pies; Franciszek i nieszczęsny mąż; Najniebezpieczniejszy z cudów; Franciszek i mistrz Albert; Kuszenie świętego Franciszka; Franciszek i Żyd – wieczny tułacz; Kazanie do dzieci; Franciszek i bogacz; Niebiańscy kochankowie; Pochwała pracy; Klasztor Panny Maryi Anielskiej i wilki; Franciszek i prosię; Uczta w czas dżumy; Chrzest fauna; Franciszek i Klara adorują Najświętsze Dzieciątko Jezus; Jak Franciszek diabła wypędził z kota; Kazanie do dziewcząt; Koń; Jakub z Todi; Brat Maciej; Franciszek i papież; Pochwała łachmanów; Drugie kuszenie Franciszka; Franciszek i nędzarze; Szaleństwa Jałowca; Wesoły brat Jan; Kościółek Świętego Damiana; Stygmaty; Śpiewające myszki; Tajemnica stygmatów; Śmierć sułtana (ballada); Franciszek i Jerzy (epilog).

16. Bitwa grunwaldzka. (Widowisko w dwu odsłonach). Teatr Ludowy 1960 nr 4 s. 202-218.

Uwagi inscenizacyjne, s. 219-225.

17. Losy dziecka. Opowieść wojenna. [Powieść]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1961, 270 s.

Nagrody

II nagroda w konkursie Stołecznej Rady Narodowej w 1961 [informacja autora].

Przekłady

niderlandzki

Het hart in de rugzak. [Przeł.] W.A. Mayer. Hoorn 1965.

18. Palenque. Sztuka w 1 akcie. Warszawa 1961, 46 s. Wkładka do „Pracy Świetlowejnr 7.

19. Zaklęte lata. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1964, 298 s.

Wspomnienia z lat okupacji niemieckiej.

20. Zwierzęta domowe. Groteska w 2 aktach. Powst. przed. 1966.

Informacja: „Biuletyn Informacyjny Ministerstwa Kultury i Sztuki1966 nr 10 s. 10-11.
Maszynopis w Bibliotece Narodowej w Warszawie.

21. Latające talerze. Sztuka w 3 aktach. Warszawa: Kultura i Ty 1967, 48 s. Wkładka do „Biblioteczki Repertuarowejnr 1.

22. Strach. Sztuka w 3 aktach. Powst. 1967.

Informacja: „Biuletyn Informacyjny Ministerstwa Kultury i Sztuki1967 nr 4 s. 10-11.
Maszynopis w Bibliotece Narodowej w Warszawie.

23. Fromborska wieża. (Sztuka w 1 akcie). Warszawa 1971, 20 s. Wkładka do „Kultura i Tynr 3. Wyd. nast. w: Na scenę. T. 5. Poznań 1961. Polskie Radio 1985.

24. Misterium o Chrystusie rozstrzelanym. [Utwór dramatyczny]. Druk fragmentów „Kierunki 1985 nr 34 s. 11.

Utwory niepublikowane, niedatowane

Nadto 28 jednoaktówek.

Zachowane (w rękopisach i maszynopisach):.

• [Dwanaście] 12 znaków zodiaku. Komedia w 3 aktach [Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie].
Bitwa grunwaldzka. Widowisko w 2 odsłonach [Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie].
Cudowny student. Komedia kryzysowa w 3 aktach, 17 odsłonach [Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie].
Dąbrowski w Paryżu. Kronika dramatyczna w 5-ciu obrazach [Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie].
Demon współczesności. Sztuka w 2 aktach [Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie].
Dialogi fantazyjne. (Dialogi heroiczne). T. 1-14 [Biblioteka Narodowa w Warszawie].
Dwa życia. Sztuka w dwu obrazach [Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie].
Ecce Homo. Misterium w 3 aktach [Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie].
Franciszek rozdaje słońce. Wesołe misterium w 2 aktach z intermedium [Biblioteka Narodowa w Warszawie].
Gabriel. Komedia w 3 aktach [Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie].
Hiacynt. Baśń sceniczna w 3 aktach [Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie].
Julian-pokutnik. Misterium w 3 aktach z 2 intermediami [Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie].
Uśmiech Giocondy. Sztuka w 3 aktach [Biblioteka Narodowa w Warszawie].

Przekłady i adaptacje

1. B. Prus: Nawrócony. Sztuka w 3 odsłonach. Na podstawie noweli udramatyzował W. Smólski. Wstępem zaopatrzył T. Wojeński. Warszawa: Książka 1948, 47 s. Wyd. nast.: toż nakład 2; Warszawa: Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego 1962, 30 s.
2. A. Jegolin: Józef Stalin a literatura radziecka. Stenogram wykładu. Warszawa: Książka i Wiedza 1950, 63 s.
3. Trzech budrysów (...według ballady Adama Mickiewicza). Krotochwila w 1 akcie 2 obrazach. Świetlica 1957 nr 1 s. 18-21, nr 2 s. 18-20.
4. Szczęśliwy żebrak. (Z „Baśni z tysiąca i jednej nocy”). Teatr Ludowy 1959 nr 7/8 s. 376-390. Telewizja Polska 1961.

Prace redakcyjne

1. Za to groziła śmierć. Polacy z pomocą Żydom w czasie okupacji. Wybór i red. W. Smólski. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX 1981, 325 s.

Zawartość

Teksty 22 wspomnień, m.in. pisarzy: W. Bartoszewskiego, W. Smólskiego, W. Żółkiewskiej.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1966.

Słowniki i bibliografie

Polski Słownik Biograficzny. T. 39. Cz. 3. Warszawa 1999 (R. Skręt).

Ogólne

Artykuły

E. Żytomirski: Zaczarowany świat Władysława Smólskiego. Teatr i Życie 1957 nr 7.
S.E. Bury: 4 debiuty Władysława Smólskiego (40-lecie pracy pisarskiej). Słowo Powszechne 1967 nr 242.
B. Eysymontt: Pisarz dobrego uśmiechu. (Jubileusz Władysława Smólskiego). Za i Przeciw 1968 nr 11.
J. Szczawiński: 40 lat bogatej twórczości. Kierunki 1968 nr 22.

Drewniana koszula

J. Ficowski. „Odrodzenie1948 nr 21.
J. Huszcza. „Dziennik Literacki1948 nr 21.

Zaczarowana gospoda [Utwory dramatyczne]

S. Lichański: Teatr Władysława Smólskiego. Kierunki 1956 nr 22.
Z. Pędziński: Rehabilitacja błędnego rycerza. Słowo Powszechne 1956 nr 239.

Franciszek rozdaje słońce

T. Dworak: Legendy o św. Franciszku. Kierunki 1959 nr 15.
Z. Kozarynowa: Śladami św. Franciszka z Asyżu. „Wiadomości”, Londyn 1960 nr 30.
J. Bolewski: Franciszkańska ewangelia. Przegląd Powszechny 1987 nr 11.
S. Jurkowski: To lektura dla każdego. Słowo Powszechne 1987 nr 57.
S. Stanik: Apologeta pokory, apologeta słońca. Kierunki 1987 nr 28.

Losy dziecka

E. Szonert. „Kierunki1961 nr 51/52.
W. Bartoszewski: Wojenne losy dziecka. Tygodnik Powszechny 1962 nr 3.
Z. Pędziński: Wspominając epokę pieców. Więź 1962 nr 9.
A. Piotrowski: Autoportret z dzieckiem. Słowo Powszechne 1962 nr 25.
W. Mach. „Nowa Kultura1963 nr 17.

Zaklęte lata

S. Jończyk: Świadectwo solidarności. Wrocławski Tygodnik Katolików 1965 nr 26.
A. Mostowicz: Jeszcze jedno oblicze zaklętych lat. Nowe Książki 1965 nr 10.
W. Wnuk: Przejmująca lektura. Kierunki 1965 nr 23.
S. Zieliński: Zaklęte lata” czyli przypomnienie. Kultura 1965 nr 17.