BIO

Urodzony 12 lutego 1951 w Zgorzelcu; syn Zbigniewa Smektały, naczelnika stacji Polskich Kolei Państwowych, i Teresy z domu Kaczmarek, kierowniczki sklepu. Uczęszczał do Technikum Górniczego w Zgorzelcu (dwa lata) oraz do Technikum Mechanizacji Rolnictwa we Wrocławiu; w 1973 zdał maturę. Następnie studiował na Wydziale Scenariopisarstwa Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej, Filmowej i Telewizyjnej w Łodzi; w 1982 uzyskał magisterium. W 1974 ożenił się z Barbarą Świętek, nauczycielką matematyki. W 1976-77 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Debiutował w 1977 wierszami pt. Ambrozja maluczkich; Koniec cherubina; ...przeciętne przedpołudnie w restauracji III kategorii..., opublikowanymi w „Odrze” (nr 9). W 1978-80 pełnił funkcję dyrektora klubu „Piwnica Świdnicka”, w 1980-84 dyrektora Klubu Dziennikarza we Wrocławiu. W 1981-90 był pracownikiem redakcji „Gazety Robotniczej”, w której publikował podpisany też: (smek), Z. Ałatkems, zes, (zes), ZES, (ZES); tu cykle felietonów: w 1984, 1987, pt. Nowe, w 1983 pt. Pół etatu, w 1989 pt. Od nowa, w 1990 pt. Jazz dla mass. Artykuły, wiersze, felietony i opowiadania publikował nadto w „Odrze” (1979-89, z przerwami; tu w 1988-89 felietony w rubryce Nowe; 1987-91 pracownik redakcji), „Akcencie” (1980), „Radarze” (1983-87). Należał do Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Greckiej (1984-92). W 1987-89 był stypendystą Ministerstwa Kultury i Sztuki. W 1988 otrzymał Nagrodę Artystyczną Młodych im. S. Wyspiańskiego oraz nagrodę tygodnika „Kultura”, a w 1989 dyplom najpopularniejszego dziennikarza Dolnego Śląska. Organizował cykliczne imprezy m.in. Jazz nad Odrą we Wrocławiu (1988-90); był wieloletnim rzecznikiem prasowym festiwalu Dni Wrocławia. Został też współorganizatorem i członkiem Ogólnopolskiego Towarzystwa Satyrycznego „Satyrykon” w Legnicy (od 1989 prezes); organizował tam mityngi twórców satyrycznych. Od 1992 był współwłaścicielem „Tygodnika Zachodniego” i wrocławskiej popołudniówki „POPO”. W 1992 założył Fundację Społeczną Dziennikarzy „Blues Brothers”; organizował cykliczny festyn Blues Brothers Day, w 1998 został dyrektorem artystycznym wydawnictwa Blues Brothers. Był członkiem Partii Ludzi Lekko Głupawych, założonej przez zespół muzyczny Big Cyc. W 1993-99 pracował w „Wieczorze Wrocławia”. W 1995 został zastępcą redaktora naczelnego tygodnika „Szpilki”. Po przekształceniu się w 1999Gazety Robotniczej” w „Gazetę Wrocławską”, ponownie pracował w tym dzienniku, publikując od tegoż roku do 2003 cykl felietonów pt. Jazz dla mass. Wyróżniony m.in. odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1991). Zmarł 17 stycznia 2018 we Wrocławiu.

Twórczość

1. Boczne bóstwa. [Wiersze]. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1982, 63 s.

2. Krzywe ryło. [Opowiadania satyryczne]. Warszawa: Czytelnik 1982, 187 s.

Nagrody

Nagroda „Wawrzyny „Radaru” w 1984.

Zawartość

Wakacyjny high life; Grecki szlem; Transmigracja turoszowskiego trójzmianowca; Pech haridżana; Happening komunalny; Krzywe ryło; Jazzowy fart kobiety z PKP; Szarpana noc u Dojrzałej; Big World.

3. Dwanaście wierszy. Warszawa: Staromiejski Dom Kultury 1985, 16 k., powielone.

4. Chciwy żywot grajka. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1986, 244 s.

5. Chcica. Poemat romantyczny. [Satyra]. Wrocław: Aspekt* 1988, 100 s.

6. Liszaj. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1988, 291 s.

7. Pic. [Powieść]. Wrocław: Krajowa Agencja Wydawnicza 1988, 109 s.

8. Jazz baba riba czyli obrazki z bitloczasów. Wrocław 1982-1997. Wstęp: T. Nalepa. Wrocław: Astrum 1998, 120 s.

Miniatury literackie prozą dotyczące tematyki obyczajowej.

9. Blues Brothers. [Powieść]. Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskie 2000, 280 s.

10. Dziennik – Jazz dla Mas. Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskie 2000, 370 s.

Felietony publikowane uprzednio w „Gazecie Robotniczej” i „Gazecie Wrocławskiej” w wersji rozszerzonej i zmienionej.

11. Lucille. Blues o miłości narkotycznej. (Do wielokrotnego wertowania). [Powieść], Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe 2005, 414 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 2000.

Wywiady

Kraj fałszywych metek ubraniowych... Rozm. J. Strzemżalski. Kultura 1988 nr 31.
Wypędzam autocenzora. Rozm. S. Zawiśliński. Trybuna Ludu 1988 nr 78.
Literatura powinna jątrzyć. Rozm. L. Miller. Słowo Polskie 1989 nr 57.

Słowniki i bibliografie

E. Ciborska: Leksykon polskiego dziennikarstwa. Warszawa 2000.

Ogólne

Artykuły

L. Żuliński: Clochard idący gościńcem. Kultura 1986 nr 38, przedruk w tegoż: Mity konieczne. Łódź 1989.

Boczne bóstwa

L. Żuliński: Poezja gościńca. Tu i Teraz 1983 nr 16.
L. Żuliński: Proza życia. Radar 1984 nr 2 [dot. też: Krzywe ryło].

Krzywe ryło

J. Lewandowski: Docieranie do jądra. Tygodnik Kulturalny 1983 nr 44.
A. Nowakowski: Między chaosem a groteską. Nowe Książki 1983 nr 12.
M. Ratajczak: Plebej naturalizowany. Odra 1984 nr 2.
L. Żuliński: Proza życia. Radar 1984 nr 2 [dot. też: Boczne bóstwa].
P. Kostrzewa: Żelazna Pałka czyli Toczygroszek. Sprawy i Ludzie 1986 nr 47.
A. Szmak: Krzywe ryło Smektały. Przegląd Tygodniowy 1989 nr 9.

Chciwy żywot grajka

A. Dajbor: Grek Janis. Literatura 1987 nr 5.
G. Koch: Współczesny Jankiel. Miesięcznik Literacki 1987 nr 7/8.
A. Komorowski: Orfeusz w roli grajka. Nowe Książki 1987 nr 5/6.
J. Łukosz: Trumf w rękawie. Twórczość 1987 nr 2.

Chcica

[A. Horubała] A.H.: Chcica. „Kultura Niezależna”* 1989 nr 52.

Liszaj

R. Bednarczyk: Gorzki smak Zorby. Życie Literackie 1988 nr 42.
P. Cielesz: Smektała jak Grecja cała. Fakty 1988 nr 47.
W. Billip: Liszaj” albo kłopot z mocnymi uczuciami. Nowe Książki 1989 nr 5.
J. Drzewucki: Przez cały czas – życie. Twórczość 1989 nr 1.

Pic

R. Bednarczyk: Robactwo. Tak i Nie 1988 nr 50.

Lucille

Wywiad: Blues i Lucille. Rozm. A. Domagała. „Gazeta Wyborczadod. Wrocław 2005 nr 121.