Słonimski Antoni

BIO

Born on 15 November 1895 in Warsaw into a family of Jewish origin; son of the medical general practitioner and dermatologist Stanisław Słonimski and Eugenia, née Goldman (after 1945 she changed her name to Poznańska). He was christened immediately after his birth. From around 1906 to 1910, he attended Jan Kreczmar's eight-class philological school in Warsaw, leaving the institution after completing the fifth grade. Although he was tutored at home by his father to complete his certificate of advanced secondary education, he did not take the exams. From 1911, he studied drawing and painting at the Warsaw Academy of Fine Art, working in the studio of Edward Trojanowski. He made his debut in 1913 with the piece Wiersz o poecie (Poem about a poet), which was accompanied by his own illustrations and appeared in the weekly "Złoty Róg" (no. 41); he considers his debut proper to be the sonnets Michał Anioł (Michelangelo) and Botticelli, which appeared in 1918 in "Kurier Warszawski" (no. 127). Between 1913 and 1919, he collaborated with the weekly "Sowizdrzał", contributing satirical drawings and caricatures, as well as poems, humorous short texts and theatre reviews (likewise under the pen-names: A.S., Pro-rok, Prorok). At the outbreak of the First World War, he was on holiday in Brittany, France. Once it became clear that he could not join the army, he headed for Warsaw via London, Oslo and Petrograd (now Saint Petersburg), where he stayed with his uncle, Ludwig Slonimsky (Ludwik Słonimski), editor of "Vestnik Evropy". He returned to Warsaw in spring 1915, where he continued his studies in painting and developed his work as an artist. Between 1916 and 1918, he exhibited his works in several group and individual shows, including at the prestigious Zachęta gallery. He also designed posters. Following the death of his father in 1916, he earned a living as an art restorer and book illustrator in order to support his mother. While writing lyrics for the Czarny Kot (Black Cat) cabaret group in 1918, he met Julian Tuwim (see entry ↑), with whom he developed a lifelong friendship. He was one of the organizers and participants of the poetry evenings held at the cafe Pod Pikadorem (the Picador), which operated from 29 November 1918 to March 1919; he was also responsible for designing the Picador's famous poster. Subsequently, in late 1919 and early 1920, he co-founded the Skamander group and its eponymous literary monthly. He was a member of its editorial college while mainly publishing poetry there (1920–28 and 1935–39). Around 1919, he composed the anarchist epic poem Czarna wiosna (Black spring). The print run was confiscated and burned, while the message of the second edition (1920) was milder. During this period, he also collaborated with "Pro Arte" (1919) and "Zdrój" (1919). Following the outbreak of the Polish-Bolshevik war, he volunteered for the army and was assigned initially to the Press of Office of the General Command, where he worked alongside Kazimierz Wierzyński (see entry↑) under the leadership of Juliusz Kaden-Bandrowski (see entry ↑), before joining the staff of colonel Józef Rybak in the IV Army. He was discharged from duty owing to his short-sightedness and health problems. During this period, he started writing plays, including around 1916 the comedy Herostrates w Chicago (Herostratus in Chicago) and around 1920 the one-act play Szklanka wina (A Glass of Wine; also known as Zatrute wino [Poisoned chalice]); these pieces were never staged and the texts have not survived. Between 1920 and 1923, he collaborated with "Kurier Polski", where he edited the art (Sztuka) section and published numerous art and film reviews, including in 1922 the regular column Kinematograf (Cinematographer). Together with Jan Lechoń (see entry ↑) and Tuwim, he also wrote April Fools' supplements for this daily (1920–25) as well as for "Przegląd Wieczorny" (1925); he also collaborated with them on writing satirical political sketches (1922–30). He continued his work in cabaret, collaborating as an author or co-author of revue shows with the Warsaw theatres Qui pro Quo (from 1919), Stańczyk (1922–25), Perskie Oko (from 1925), Banda (1931–32), Cyrulik Warszawski (from 1935), Ali Baba (1939), and Tip Top (1939), as well as the Russian group Sinyaya Ptitsa (The Blue Bird; 1924). He also wrote sketches and monologues for performances including Adolf Dymsza. In 1922, he published his debut prose piece, the novel Teatr w więzieniu (Prison theatre). Around 1920, he met the actress and journalist Maria Morska, who was married to the mathematician Bronisław Knaster. Słonimski had romantic feelings for her for many years. In 1923, he travelled to the Middle East, visiting Egypt and Palestine, describing his impressions in the cycle of travel reports published as Listy z podróży (Travel letters), which appeared in "Kurier Informacyjny i Telegraficzny"). In 1921, he spent several months in Brazil, travelling as a guide for a group of Polish émigrés. Column pieces based on this trip first appeared in "Wiadomości Literackie" and then in the book Pod zwrotnikami. Dziennik okrętowy (At the Tropics: A ship log). In 1924, he became a regular contributor to the weekly "Wiadomości Literackie" (where he used pseudonyms including: A.S., as, bt., Pikador); he also published articles, poems, and theatre and film reviews (including in the columns Teatr [Theatre] and Ruch Teatralny [Theatre Movement]), as well as literary reviews (including the column Książki najgorsze [The worst books]). From 1927, he published the weekly column Kronika tygodniowa (Weekly chronicle), with around 430 texts appearing by 1939. Throughout the 1930s, he was engaged in a long-running polemic in "Wiadomości Literackie" with Karol Irzykowski (see entry ↑). In parallel, between 1926 and 1928, he was associated with the satirical weekly "Cyrulik Warszawski", where he published poems, columns and parodies (using pseudonyms including: A.S., A.Słoń., A. Słoń-ce, Ant. Słoń., and Pro-rok). From 1927, he was a regular at the Ziemiańska cake shop, where the Skamander group had a table. That year, he made his debut proper as a dramatist with the play Wieża Babel (Tower of Babel), where Leon Schiller (see entry ↑) directed a performance at the Polski Theatre in Warsaw. He was a member of the Polish Writers' Trade Union (ZZLP) from 1928 and the Polish PEN Club. He collaborated with the entertainment section of Polish Radio. He took several trips to the United Kingdom (including in 1926, 1930, and 1934), while in 1932 he spent an extensive period in the Soviet Union, subsequently publishing columns including Moja podróż do Rosji (My journey to Russia). In 1934, he married the graphic designer, painter and illustrator Janina Konarska (née Seideman). In 1935, he was a passenger on the inaugural transatlantic journey of the ship Piłsudski, reaching the USA where he spent several weeks. In 1935/36, he published Listy z Ameryki [Letters from America] in "Wiadomości Literackie". As a result of his Jewish background, as well as expression of left-wing and pacifist views that were directed against the ruling regime, he faced numerous polemical attacks. In 1938, he composed a response to such attacks, the poem Dwie ojczyzny (Two homelands), which appeared on the front page of "Wiadomości Literackie" (no. 3). His poem generated significant conflict with National Democrat sympathisers, with one representative, Zygmunt Ipohorski, attacking him publicly, an attack that was condemned across the entire press. In February 1939, he was sentenced to isolation at the Bereza Kartuska camp at the behest of the Ministry of Military Affairs. The sentence was deferred. Following the outbreak of World War II, he left Warsaw for France via Romania and Italy. In France, he was involved in Polish cultural life. He was nominated director of the repertory commission of the Polish Army, joining the permanent Theatre Council under the Minister of Information Stanisław Stroński. Until May 1940, he worked for French radio preparing programmes for Polish listeners. He was active in the Polish PEN Club. He remained active as a poet and journalist, with his poem Alarm, which was available from December 1939, becoming very popular among Poles both at home and abroad. His poetic works, column pieces and articles on political subjects appeared in Paris-based publications, including "Polska Walcząca" (in 1940 he published a series of column pieces titled Demaskujemy wrogów [Unmasking enemies] under the name Nemo) and "Wiadomości Polskie" (1940-41). Following the capitulation of France in June 1940, he moved to London where he took up a post in the Polish section of the BBC. He continued to collaborate with the publication "Wiadomości Polskie" until 1941, when he left the periodical owing to a difference of opinion on policy towards the USSR. He considered an alliance with the Soviet Union a tactical necessity. His poetry and journalism also appeared in "Robotnik Polski" (New York, 1940–44) and "Robotnik Polski w Wielkiej Brytanii" (London, 1941–44), where in 1942 he published the cycle Kronika londyńska (London chronicle). From 1941 until March 1945, he was deputy chair of the Polish PEN Club. He was involved in Polish cultural events that the association organized across the United Kingdom. From 1942 to 1946, he was editor (and co-editor until 1945 with Karol Estreicher) of the literary monthly "Nowa Polska", where he also published his writings (as A.S.), including in 1942 (no. 2) a draft of a new version of the Declaration of Human Rights, with Herbert George Wells involved in editing this text. Following the end of the war, he initially remained in England. In September 1945, he visited Poland as part of a tour by British writers. He was involved in the preparatory commission of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO), while from 1946 to 1948 he served as director of the International Section for Literature and Drama. He participated in the 1948 World Congress of Intellectuals in Defence of Peace in Wroclaw, signing the resolution that was agreed there. From 1949, he was director of the Polish Cultural Institute in London, which was under the control of the authorities in Poland. He was forced to resign from this post in 1951. He subsequently returned permanently to Poland, settling in Warsaw. Shortly afterwards, he signed a contract with the State Publishing Institute (PIW) for a translation of Shakespeare's Sonnets, although the volume never appeared. That year, he contributed the article Odprawa (Dismissal) to the Party daily "Trybuna Ludu". His text was critical of Czesław Miłosz's decision to remain abroad. During this period, he also wrote poems praising the new political order, including Do czytelnika (To the reader; 1951, in the volume Poezje [Poetry]) and Portret prezydenta (Potrait of the President; it was about Władysław Gomułka). His articles, column pieces and poems appeared in periodicals including "Nowa Kultura” (1950–62), "Świat" (1951–61; with the cycle Konfrontacje [Confrontations] appearing there in 1960), "Szpilki" (1953–73; including from 1960 to 1964 the regular column Załatwione odmownie [Negative decision]), and in "Przegląd Kulturalny" (1955–61). From 1952 until 1955, he was chair of the repertory college of the Satyrycy Theatre in Warsaw. Between 1953 and 1955, he chaired the Warsaw Branch of the Polish Writers' Union (ZLP), while in 1955 he joined the board of the Polish PEN Club. He remained involved in the activities of UNESCO; in 1954, he was a delegate at the General Conference in Montevideo, while in 1957 he represented Poland in Tokyo, then the following year in Paris. He was a member of the college of Syrena Theatre in Warsaw. He was awarded the State Prize for literature, 1st class, in 1955, followed by the City of Warsaw Literary Prize for 1956. Between 1955 and 1962, he was involved in debates at the Klub Krzywego Koła (Crooked Circle Club), a hub for Warsaw intellectuals, although he was not formally a member. He was chair ZLP from 1956 to 1959. Following the thaw of October 1956, he started to openly criticize the cultural policies of the People's Republic of Poland, for which he faced various sanctions, including difficulties in publishing his works and invigilation by the Security Service (SB). In 1958/59, he was deputy chair of the Council of Culture at the Ministry of Culture and Art. In 1958, he was appointed chair of the Maria Konopnicka Society. Around 1962, he wrote an accusatory and critical epic poem, Sąd nad Don Kichotem (The Trial of Don Quixote), which was banned by Polish censors but soon appeared in unofficial versions, likewise abroad, with Radio Free Europe broadcasting a reading of the text. He was also involved in many activities of the democratic opposition. In 1964, he and Jan Józef Lipski, were the key figures involved in organizing the Letter of 34 writers and intellectuals who defended free speech. Słonimski was also critical of the authorities during the events of 1968, which resulted in further repressions and restrictions, including a ban on international travel and temporary suspension of his column Załatwione odmownie. In 1965, he received the prize of the New York-based Alfred Jurzykowski foundation, which enabled him to finance a further trip to the United States in 1972. In 1971, he started collaborating with the Catholic weekly "Tygodnik Powszechny",where he published a regular column. Most probably in 1972, he was accepted to the secret Kopernik (Copernicus) Free Masons' lodge. In 1972–73, he published extensive excerpts of Alfabet wspomnień (Alphabet of Memories) in the weekly "Polityka". During this period, he again lent his authority and support to the activities of the opposition. In 1974, together with his then secretary Adam Michnik, he prepared the Letter of 15, which called for improving the conditions faced by Poles in the USSR, while in December 1975 he signed the Memorandum of 59, a petition protesting proposed changes to the Constitution of the People's Republic of Poland. During this period, he was under continued surveillance by the SB, who ascribed him the code names "Syzyf" (Sisyphus) and "Sajmon". He was the recipient of various honours, including both the Officer's Cross (1952) and the Commander's Cross (1954) of the Order of Polonia Restituta. He died on 4 July 1976 in Warsaw as a result of injuries sustained in a road traffic accident; he is buried in Laski, near Warsaw. In 1986/87, the Polish Journalists Association – which was operating independently of the state authorities at the time – awarded the Antoni Słonimski prize for outstanding column pieces.

Twórczość

1. Czytaj. [Wiersze satyryczne]. Ilustracje: B. Nowakowski, A. Romanowicz, A. Słonimski. Warszawa: „Czytaj!”. Towarzystwo Szerzenia Oświaty Drukowanym Słowem 1917, 28 s.

Autor podpisany: A. Słonimski.

Na okładce tytuł: Program [12-godzinnej Wielkiej Zabawy na oświatę Towarzystwa „Czytaj” w całym gmachu Filharmonii Warszawskiej 3 II 1917].

2. Sonety. Warszawa: S. Miłaszewski 1918, 59 s. Przedruk poz. ↑.

See Studies

3. Bolszewicy w Warszawie. Wieczór na cześć Koalicji urządzony przez Związek Pisarzy Białego Orła. Warszawa: Drukarnia L. Bogusławskiego 1919, 11 s.

Autor podpisany: Pro-rok.

Tomik, odbity w 16 numerowanych egzemplarzach, zawiera utwory satyryczne wierszem i prozą.

4. Czarna wiosna. Poemat. Warszawa: Nakład autora 1919, 18 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑.

Odbito 400 egzemplarzy; nakład skonfiskowany.

See Studies

5. Facecje republikańskie. [Satyry wierszem i prozą]. [Autorzy:] J. Lechoń, A. Słonimski. Warszawa: Drukarnia L. Bogusławskiego 1919, 22 s.

6. Harmonia. Wieniec sonetów. Warszawa: „Pro Arte” 1919, 19 s. Przedruk poz. ↑.

See Studies

7. Parada. Poezje. Warszawa: „Skamander” 1920, 90 s. Wyd. 2 poprawione i uzupełnione Warszawa: Książka 1923. Przedruk poz. ↑, ↑.

See Studies

8. Wycieczki osobiste. [Felietony i humoreski]. Warszawa: Księgarnia E. Wende i S-ka [1920], 110 s.

See Studies

9. Dziura. Pamflet dwutygodniowy. Nr 1. Red. i wyd.: A. Słonimski. Warszawa 1921, 2 s. Przedruk zob. poz. ↑.

Zawiera parodie autorstwa A. Słonimskiego.

Adaptacje

teatralne

Scenariusz, scenografia i reżyseria: A. Dziuk. Wystawienie: Zakopane, Teatr im. S.I. Witkiewicza 1985.

10. Pracowita Pszczółka. Kalendarz encyklopedyczno-informacyjny na r. 1921 pod red.: A. Słonimskiego, J. Tuwima. [Warszawa:] Nakład Autorów [1921], 47 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑.

Druk satyryczny – parodia popularnych kalendarzy autorstwa A. Słonimskiego i J. Tuwima.

See Studies

11. Pierwsza szopka warszawska. Revue w 3 odsłonach. [Współautorzy: J. Lechoń, J. Tuwim]. Prapremiera: Warszawa, Cukiernia Ziemiańska 1922. Wyd.: Lalki rzeźbił, okładkę i rysunki wykonał Z. Pronaszko. Kraków: Instytut Wydawniczy „Musarion”; dr B. Gofron 1922, 64 s.

Autorzy podpisani: Pikador, jego koń i jeszcze jedno zwierzę.

See Studies

12. Teatr w więzieniu. Powieść. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze „Ignis” 1922 [antydatowane 1921], 190 s.

See Studies

13. Czy chcesz być dowcipny? Straszliwe opowieści „na wesoło”. [Współautorka:] M. Samozwaniec. Pierwodruk pt. Biały Mniszek, czyli 9 straszliwych opowiadań. „Kurier Polski” 1923 nr 107, 114, 118, 120, 121. Wyd. osobne Warszawa: Wydawnictwo Sapno 1923, 54 s.

A. Słonimski podpisany: Antoni Bączek.

W wydaniu osobnym pominięto utwór: Biały Mniszek.

14. Dialog o miłości ojczyzny między Josephem a Stefanem. Warszawa: Książka 1923, 11 s. Przedruk zob. poz. ↑.

Poemat o J. Conradzie i S. Żeromskim.

See Studies

15. Godzina poezji. [Wiersze]. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze „Ignis” 1923, 118 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑.

See Studies

16. Szopka Pikadora. [Współautorzy:] J. Tuwim, B. Winawer. Prapremiera: Warszawa, Cukiernia Ziemiańska 1923.

Informacja: J. Stradecki: Julian Tuwim. Warszawa 1959 s. 119; A. Marianowicz: Notatki o satyrze Skamandrytów. „Poezja” 1971 nr 11; J. Lechoń: Dziennik. T. 1. Warszawa 1992 s. 287. Tekst nieznany.

17. Torpeda czasu. Powieść fantastyczna. „Kurier Polski” 1923 nr 279, 281–352. Wyd. osobne Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze „Ignis” 1924, 146 s. Wyd. nast. z przedmową S. Lema Warszawa: Czytelnik 1967.

Przekłady

niemiecki

Der Zeittorpedo. [Przeł.] K. Staemmler. Frankfurt am Main 1984.

See Studies

18. Droga na wschód. Poezje. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze „Ignis” 1924, 33 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑.

See Studies

19. Szopka Pikadora. [Współautorzy:] J. Lechoń, W. Rzymowski, J. Tuwim. Prapremiera: Warszawa, Teatr Qui pro Quo 1924.

20. Pod zwrotnikami. Dziennik okrętowy. Warszawa: Gebethner i Wolff 1925, 156 s.

Z podróży do Brazylii na przełomie 1924/1925.

See Studies

21. Dzieje... śmiechu. [Rewia; współautorzy: W. Zalewski] Jastrz, [K. Kusevitzky] K. Tom, [G. Baumritter] A. Włast. Prapremiera: Warszawa, Teatr Perskie Oko 1926.

A. Słonimski podpisany: Pro-rok.

22. Na całego. Rewia w 2 aktach, 20 obrazach. [Współautorzy: W. Zalewski] Jastrz, [S. Pężko] Kotwicz, [K. Kusevitzky] K. Tom, [G. Baumritter] A. Włast. Prapremiera: Warszawa, Teatr Perskie Oko 1926.

A. Słonimski podpisany: Pro-rok.

23. Pod sukienką. Wielka rewia karnawałowa. [Współautorzy: K. Wroczyński] Rujwid, [J. Brzechwa] Szerszeń, J.S. Mar, [K. Kusevitzky] K. Tom, [G. Baumritter] A. Włast. Prapremiera: Warszawa, Teatr Perskie Oko 1926.

A. Słonimski podpisany: Ant. Pro-rok.

24. Tylko dla dorosłych. [Rewia]. 2 akty w 18 obrazach. [Współautorzy: J. Brzechwa] Szerszeń, [K. Kusevitzky] K. Tom, [G. Baumritter] A. Włast. Prapremiera: Warszawa, Teatr Perskie Oko 1926.

A. Słonimski podpisany: Ant. Pro-rok.

25. Tylko dla kawalerów. [Rewia]. [Współautorzy: K. Kusevitzky ] K. Tom, [G. Baumritter] A. Włast. Prapremiera: Warszawa, Zespół okazjonalny w Teatrze Messal-Niewiarowskiej 1926.

Informacja: L. Sempoliński: Wielcy artyści małych scen. Warszawa 1968 s. 321.

26. Z dalekiej podróży. Poezje. Warszawa: F. Hoesick 1926, 69 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑.

See Studies

27. O dzieciach, wariatach i grafomanach. [Felietony]. Warszawa: Biblioteka Groszowa 1927, 156 s. Wyd. nast.: Łomianki: Wydawnictwo LTW 2009, tamże 2018.

Wybór felietonów drukowanych w „Cyruliku Warszawskim”.

28. Polityczna szopka Cyrulika Warszawskiego. [Współautorzy:] M. Hemar, J. Lechoń, J. Tuwim. Prapremiera: Warszawa, kawiarnia „Duża Ziemiańska” 1927. Druk „Cyrulik Warszawski” 1927 nr 9–14. Wyd. osobne Warszawa: Skład główny Administracja „Cyrulika Warszawskiego” 1927, 63 s.

Na okładce tytuł: Szopka Cyrulika Warszawskiego 1927.

29. Wieża Babel. Dramat w 3 aktach wierszem. Prapremiera: Reżyseria: L. Schiller. Warszawa, Teatr Polski 1927. Wyd. Warszawa: F. Hoesick 1927, 118 s. Wyd. nast.: Przedmowa: S. Treugutt. Głosy prasy zestawiła: A. Kowalczykowa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972, 113 s. Przedruk zob. poz. ↑.

See Studies

30. Król Amanullah, czarny władca. Afganja lub Afganistan – Tajemnica czarnego dworu – Harem – W szponach tygrysa – Król w Paryżu – Amanullah w Warszawie. Warszawa: Ciekawa Biblioteczka 1928, 21 s.

Autor podpisany: Dr Antoni Gorzeń.

Opowieść humorystyczna.

31. Murzyn warszawski. Komedia w 3 aktach. Prapremiera: Reżyseria: K. Borowski. Warszawa, Teatr Mały 1928. Druk „Skamander” 1935 nr 58 s. 116–136, nr 59 s. 200–222, nr 60 s. 292–309. Przedruk zob. poz. ↑.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link .

See Studies

32. Oko w oko. Poemat. [Warszawa:] Nakład autora 1928, 63 s. Przedruk zob. poz. ↑, fragmentów ↑.

See Studies

33. Cała Warszawa. Rewia. 2 akty w 20 obrazach. [Współautorzy: J. Brzechwa] Szer-Szeń, [G. Baumritter] A. Włast. Prapremiera: Warszawa, Teatr Morskie Oko 1929.

A. Słonimski podpisany: Prorok.

See Studies

34. Mętne łby. [Felietony]. Warszawa: Biblioteka Groszowa [1929], 205 s. Wyd. nast.: Łomianki: Wydawnictwo LTW 2009, wyd. nast. tamże 2018.

Wybór felietonów drukowanych w „Cyruliku Warszawskim”.

35. Szopka Cyrulika Warszawskiego. [Współautorzy:] J. Lechoń, J. Paczkowski, J. Tuwim. Fragmenty „Cyrulik Warszawski” 1929 nr 20, 21, 24, 30, 37, 39, 43, 46.

Nie wystawiono na skutek niedostarczenia tekstów przez Mariana Hemara. Częściowo przedruk w poz. ↑.

36. Wiersze zebrane. Warszawa: Księgarnia F. Hoesicka 1929 [antydatowane 1928], 372 s. Wyd. nast. Warszawa: J. Przeworski 1933 [antydatowane 1932].

Wiersze pogrupowane w czterech działach. Zawiera m.in. poz. ↑; ↑.

See Studies

37. Lekarz bezdomny. Komedia w 3 aktach. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: K. Borowski. Warszawa, Teatr Mały 1930; telewizyjna: Reżyseria: S. Szczykno. Telewizja Polska 1992. Druk „Dialog” 1981 nr 8 s. 5–39. Przedruk zob. poz. ↑.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link. Wystawiane też pt. Ojciec marnotrawny.

See Studies

38. Parada gwiazd. Rewia w 2 aktach 20 obrazach. [Współautorzy: M. Hemar] Emar, [S. Biernacki] T. Stach, [G. Baumritter] A. Włast. Prapremiera: Warszawa, Teatr Morskie Oko 1930.

A. Słonimski podpisany: Prorok.

39. Szopka polityczna. [Współautorzy:] M. Hemar, J. Lechoń, J. Tuwim. Prapremiera: Warszawa, Kino Colosseum 1930. Druk „Cyrulik Warszawski” 1930 nr 10–16. Wyd. osobne Warszawa: Skład główny Administracja „Cyrulika Warszawskiego” 1930, 63 s.

Na okładce tytuł: 1930 Szopka.

Zawiera także część tekstów z poz. ↑.

See Studies

40. Uśmiech Warszawy. Rewia w 2 aktach, 20 obrazach. [Współautorzy: J. Brzechwa] Szer-szeń, [S. Biernacki] T. Stach, [G. Baumritter] A. Włast. Prapremiera: Warszawa, Teatr Morskie Oko 1930.

A. Słonimski podpisany: Prorok.

41. Halo! Malicka i Sawan. Rewia karnawałowa w 2 aktach i 20 obrazach. [Współautorzy:] T. Kończyc, [S. Biernacki] T. Stach, [K. Kusevitzky] K. Tom, [G. Baumritter] A. Włast. Prapremiera: Warszawa, Teatr Morskie Oko 1931.

A. Słonimski podpisany: Prorok.

42. Piękna Galatea. Opera komiczna w 3 aktach. Libretto: J. Tuwim. Piosenki: M. Hemar. Numery satyryczne: [A. Słonimski] Prorok. [Muzyka:] E. von Suppé. Prapremiera: Warszawa, Teatr Banda 1931.

Informacja o formie udziału autorskiego A. Słonimskiego i dacie prapremiery wg T. Januszewskiego w: J. Tuwim: Utwory nieznane ze zbiorów Tomasza Niewodniczańskiego w Bitburgu. Łódź 1994 s. 316.

43. Sympatie Warszawy. Rewia. [Współautorzy:] T. Kończyc, [J. Zyms] J. Nel, L. Starski, [J. Kozłowski-Jastrzębiec] Roxy, [K. Kusevitzky] K. Tom, [G. Baumritter] A. Włast. Prapremiera: Warszawa, Teatr Morskie Oko 1931.

A. Słonimski podpisany: Prorok.

44. Bal u Zuli. [Program składany]. [Współautorzy:] [M.] Hemar, J. Tuwim. Prapremiera: Łódź, Teatr Popularny 1932.

45. Moja podróż do Rosji. [Felietony]. „Wiadomości Literackie” 1932 nr 27–35. Wyd. osobne Warszawa: Rój 1932, 195 s. Wyd. nast.: Warszawa: Vade-mecum* 1981; Stockholm: Polonica 1989; wyd. 2 Warszawa: Literackie Towarzystwo Wydawnicze 1997, wyd. 5 tamże [2005]; Łomianki: Wydawnictwo LTW 2007, tamże 2018.

Przekłady

angielski

My journey to Russia. [Przeł.] M. Słomczanka. Maszynopis [egzemplarz w Bibliotece Polskiej w Londynie].

esperanto

Mia vojago en Sovieto. [Przeł.] S. Grenkamp-Kornfeld. Budapest 1935.

francuski

Misère et grandeur de la Russie rouge. [Przeł.] M. Rakowska. Paris [1933].

serbski

Moj put u Rosiju. [Przeł.] J. Benešić. Zagreb 1933.

Adaptacje

radiowe

[Słuchowisko]. Cz. 1–3. Koncepcja: W. Zrałek-Kossakowski. Reżyseria: M. Borczuch (cz. 1), K. Szyngiera (cz. 2), Marcin Cecko (cz. 3). Warszawa: Stowarzyszenie im. S. Brzozowskiego 2017. 1 płyta CD + wkładka.

See Studies

46. Moje walki nad Bzdurą. [Felietony]. Warszawa: Rój 1932 [antydatowane 1931], 319 s.

Wybór z „Kronik tygodniowych”, drukowany w „Wiadomościach Literackich”.

See Studies

47. Ram-Pam-Pam. [Rewia]. [Współautorzy:] J. Tuwim, A. Kitchman, T. Wrzos, [K. Kusevitzky] K. Tom i inni. Prapremiera: Warszawa, Teatr „Cyganeria” 1933.

48. Rodzina. Komedia w 3 aktach. Prapremiera: teatralna: Reżyseria: S. Perzanowska. Warszawa, Teatr Nowa Komedia 1933; telewizyjna: Reżyseria: E. Dziewoński. Telewizja Polska 1987 [przeniesione z Teatru „Kwadrat” w Warszawie]. Druk „Wiadomości Literackie” 1934 nr 13 s. 6–15. Przedruk zob. poz. ↑.

Wystawienia następne

Informacje na stronie internetowej: Zob. link.

Przekłady

czeski

Čistá rasa. [Przeł.] J. Fastrová. Praha 1934.

See Studies

49. Syrena na wędce. Rewia. [Współautorzy: J. Tuwim] Wim, J. Paczkowski, T. Wittlin, A. Kitschmann, [K. Kusevitzky] K. Tom, F. Járosy. Prapremiera: Warszawa, Teatr Cyganeria 1933.

A. Słonimski podpisany: Pro-rok.

50. Zjazd gwiazd. Wielka rewia w 25 obrazach. [Współautorzy:] M. Hemar, J. Tuwim, [G. Baumritter] A. Włast. Prapremiera: Warszawa, Teatr Rex 1933.

A. Słonimski podpisany: Prorok.

51. Heretyk na ambonie. [Felietony]. Warszawa: Wydawnictwo J. Przeworski 1934 [antydatowane 1933], 345 s. Przedruk zob. poz. ↑.

Wybór z „Kronik tygodniowych” drukowanych w „Wiadomościach Literackich” w 1932–1933.

See Studies

52. W starej Bandzie diabeł pali. Rewia w 18 obrazach z prologiem. [Współautorzy:] M. Hemar, B. Horowitz, [J. Tuwim] dr Pietraszek. Prapremiera: Warszawa, Zespół Bandy w kinie Hollywood 1934.

A. Słonimski podpisany: Prorok.

Informacja o prapremierze jak w poz. ↑ s. 467.

53. Okno bez krat. Poezje. Warszawa: Rój 1935 [antydatowane 1934], 68 s. Przedruk poz. ↑.

See Studies

54. Dwa końce świata. Powieść. „Wiadomości Literackie” 1936 nr 52/54; 1937 nr 1–13. Wyd. osobne Warszawa: Wydawnictwo J. Przeworski 1937, 242 s. Wyd. nast. z posłowiem A. Marianowicza Warszawa: Książka i Wiedza 1991.

Przekłady

niemiecki

Zweimal Weltuntergang. [Przeł.] E. Werfel. [Posłowie:] S. Lem. Frankfurt am Main 1986.

See Studies

55. Ogród rozkoszy. 6. program. [Rewia; współautor:] M. Hemar. Prapremiera: Warszawa, Teatr Cyrulik Warszawski 1936.

56. W beczce przez Niagarę. [Felietony]. Warszawa: Rój 1936 [1935], 249 s. Przedruk zob. poz. ↑.

Wybór z „Kronik tygodniowych” drukowanych w „Wiadomościach Literackich” w 1933–1935.

See Studies

57. Cabaretissimo. Karnawał literacki w 14 obrazach. [Rewia]. [Współautorzy:] M. Hemar, J. Tuwim. Prapremiera: Warszawa, Teatr Cyrulik Warszawski 1937.

58. Wielki bałagan. Farsa muzyczna w 2 aktach, 10 obrazach. [Współautor:] [J. Tuwim] Cyrulik. [Muzyka:] L. Boruński. Prapremiera: Warszawa, Teatr Cyrulik Warszawski 1937.

A. Słonimski podpisany: Prorok.

Informacja o współautorze wg R.M. Groński: Jak w przedwojennym kabarecie. Warszawa 1987 s. 72.

59. Przy zamkniętych drzwiach. Rewia satyryczna w 21 obrazach. [Współautorzy:] M. Hemar, S. Karpiński, J. Jurandot. Prapremiera: Warszawa, Teatr Cyrulik Warszawski 1938.

A. Słonimski podpisany: Prorok.

Informacja jak w poz. ↑ s. 518.

60. Gwałt na Melpomenie. [Recenzje teatralne]. Powst. 1924-1939. [T.] 1–2. Warszawa: Czytelnik 1959, 582 + 534 s.

Recenzje teatralne zamieszczane w „Wiadomościach Literackich” w 1924–1939.

Wydanie z 1959 skonfiskowane; w 1991 200 egzemplarzy książki zostało odnalezionych w budynku Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Warszawie i wystawionych przez wydawcę na aukcję.

Wyd. w wyborze: Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1982, 407 s.

See Studies

61. Kronika tygodniowa. [Cykl felietonów]. „Wiadomości Literackie” 1927 nr 24 – 1939 nr 37.

Felietony drukowane co tydzień na łamach pisma.

Wydania osobne:.

Kroniki tygodniowe 1927–1939. [Wybór felietonów]. Wyboru dokonał, wstępem i przypisami opatrzył: W. Kopaliński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 627 s.

Kroniki tygodniowe 1927–1939. [T. 1–3]. Warszawa: Wydawnictwo LTW 2001–2004.

[T. 1]. 1927–1931. Przedmowa: R. Loth. Przypisy: R. Habielski przy współpracy B. Gierat-Bieroń. 2001, 365 s.

[T. 2]. 1932–1935. Słowo wstępne i przypisy: R. Habielski. 2001, 392 s.

[T. 3]. 1936–1939. Słowo wstępne i przypisy: R. Habielski. [2004], 417 s.

Zob. też poz.↑, ↑, ↑.

See Studies

62. Alarm. [Wiersze]. Londyn: Kolin 1940, 29 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 powiększone 1940, 35 s., wyd. 3 1940, wyd. 4 1940, wyd. 5 znacznie poszerzone 1941, 54 s., wyd. 6 1941. Przedruk zob. poz. ↑, ↑.

Przekłady

czeski

Alarm. [Przeł.] V. Fischl. Londýn 1943.

Adaptacje

telewizyjne

Reżyseria: P. Karpiński. Telewizja Polska 1979 [teledysk poetycki].

See Studies

63. Popiół i wiatr. [Poemat]. Rysunki F. Topolskiego. London: Kolin 1942, 40 s. Wyd. nast. Warszawa: Czytelnik 1962. Przedruk zob. poz. ↑, ↑.

Fragmenty drukowane w londyńskich „Wiadomościach Polskich, Politycznych i Literackich” w 1940 .

See Studies

64. Wiadomdłości Polskie. Niepolityczne i nieliterackie. The Polish News. Nadzwyczajny dodatek na 1 kwietnia. [Współautorzy:] K. Pruszyński, W.J. Solski. London [1943], [1–2] s.

Wydanie anonimowe.

65. Wybór poezji. Londyn: „Nowa Polska” 1944, 101 s.

Zawartość

Cykle: Miłość podróży; Młodość i wojna; Wiek męski; Wiek klęski.

See Studies

66. Kroniki londyńskie [1940–1945]. Zebrał i notą edytorską opatrzył P. Kądziela. Warszawa: Interim 1995, 102 s.

Zawiera wybór artykułów i felietonów z czasopism emigracyjnych z lat 1940–1945, m.in. z cyklu „Kronika londyńska” drukowanych w 1942 w „Robotniku Polskim” (Nowy Jork) i „Robotniku Polskim w Wielkiej Brytanii”.

See Studies

67. Ludzie we mgle. (Nowela filmowa). Powst. przed 1945. „Dialog” 1982 nr 1 s. 5–11.

Data powstania wg noty edytorskiej przy tekście.

Tu też konspekt scenariusza filmowego, opracowany wspólnie z reżyserem J. Leytesem, s. 11–19.

68. Wiek klęski. Wiersze z lat 1939–1945. Warszawa: Wydawnictwo J. Mortkowicz 1945, 63 s.

See Studies

69. Wybór poezji. [Warszawa:] Czytelnik 1946, 197 s.

Wiersze w działach: Młodość górna i chmurna; Wiek męski; Wiek klęski.

See Studies

70. Poezje. Warszawa: Czytelnik 1951, 376 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1954, wyd. 3 1955.

Wiersze w działach: Młodość górna i chmurna. (1918–1936); Wiek męski, wiek klęski. (1936–1951).

See Studies

71. Wspomnienia warszawskie. Warszawa: Czytelnik 1957, 114 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1987; Warszawa: Wydawnictwo Agora 2017.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument elektroniczny: Warszawa: Wydawnictwo Agora 2017, pliki w formacie EPUB, MOBI.

See Studies

72. Liryki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1958, 125 s.

Wybór wierszy z lat 1920–1953.

See Studies

73. W oparach absurdu. [Współautor:] J. Tuwim. Materiały zebrała D. Łukawska. Warszawa: Iskry 1958, 207 s. Wyd. nast.: wyd. 2 rozszerzone Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1975; wyd. 3 Warszawa: Omnipress 1991; Warszawa: Wydawnictwo Iskry 2008.

Inne formy wydań

Wyd. jako dokument dźwiękowy: Warszawa: Larix 2013, plik w formacie Czytak.

Zawartość

A. Słonimski: [Wstęp]. – J. Tuwim: W oparach absurdu. – „Kurier Polski”. Dodatek nadzwyczajny. Warszawa, 1 kwietnia 1920 r.; „Kurier Polski”. Warszawa, 1 kwietnia 1921 r.; Pracowita Pszczółka. Kalendarz encyklopedyczno-informacyjny na rok 1921 pod red.: A. Słonimski, J. Tuwima [poz. ↑]; Dziura. Pamflet dwutygodniowy [fragmenty poz. ↑]; Z jednodniówki „Papierek lakmusowy” pod red.: S.I. Witkiewicza; „Kurier Polski”. Dodatek nadzwyczajny. Warszawa, 1 kwietnia 1922; „Kurier Polski”. Warszawa, 1.IV.1925; Przegląd przedwieczorny pod redakcją Lechonia, A. Słonimskiego i Tuwima; „Nowe Wiadomości Literackie” nr 1. Warszawa, 1 kwietnia 1936 r. – W wyd. 2 dodano: „Cyrulik Warszawski” 1927: O wariatach.

Adaptacje

teatralne

Scenariusz i reżyseria: M. Brand. Gdańsk, Teatr w Blokowisku 2012.

telewizyjne

Telewizja Polska 1962.

See Studies

74. Artykuły pierwszej potrzeby. Notatki i uwagi 1951–1958. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1959, 136 s.

75. Nowe wiersze. Warszawa: Czytelnik 1959, 32 s.

See Studies

76. Rodak w celofanie (Monolog napisany przez Antoniego Słonimskiego dla Adolfa Dymszy, nigdy dotąd nie publikowany). Powst. ok. 1960. „Wiadomości Kulturalne” 1995 nr 47 s. 13.

W druku nie podano daty powstania.

77. Rozmowa z gwiazdą. Poezje 1916–1961. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1961, 221 s.

See Studies

78. Załatwione odmownie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962–1964.

[Seria 1]. Felietony, konfrontacje, polemiki i fraszki. 1962, 177 s. Wyd. 2 tamże 1963.

Zawartość

Załatwione odmownie. (1960–1961) [fragmenty felietonów drukowanych w „Szpilkach”]. – Konfrontacje. (1927–1939) [fragmenty „Kronik tygodniowych”, drukowanych w „Wiadomościach Literackich”, z komentarzami A. Słonimskiego]. – Polemiki i fraszki [wybór z różnych lat].

Seria 2. Felietony 1962–1964. 1964, 122 s.

Wybór felietonów drukowanych w „Szpilkach”.

See Studies

79. Jak było naprawdę. (Monolog naocznego świadka). „Dialog” 1963 nr 1 s. 5–18; pt. Jak to było naprawdę. „Wiadomości”, Londyn 1963 nr 13 s. 1–2. Przedruk zob. poz. ↑. Prapremiera: teatralna: Reżyseria i wykonanie: W. Siemion. Warszawa, Teatr stara Prochownia, Teatr Jednego Aktora 1973; toż telewizyjne: Telewizja Polska 1981.

Informacje na stronie internetowej: Zob. link.

Przekłady

angielski

przekł. fragmentu pt. Armchair. [Przekł.:] G. Zlatkes, W. Martin. W: Contemporary Jewish writing in Poland. An anthology. Oprac.: A. Polonsky, M. Adamczyk-Garbowska. Lincoln, NE 2001.

Adaptacje

telewizyjne

Mrzonka. Scenariusz i reżyseria: J. Majewski. Telewizja Polska 1985.

See Studies

80. Wiersze. 1958–1963. Warszawa: Czytelnik 1963, 43 s.

See Studies

81. Poezje zebrane. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1964, 599 s. Wyd. 2 tamże 1970.

Zawartość

Poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, , ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, – nadto wiersze w działach: Wiersze 1924–1959; Wiersze londyńskie; Wiersze 1946–1957; Nowe wiersze 1958–1963; – Dwa poematy 1964–1967: Shakespeare: Hamlet. Akt III. Scena I [poz. ↑, ↑]; Odszczepieniec [poz.↑], – oraz przekłady wierszy następujących autorów: Ch. Baudelaire, W. Majakowski, I. Manger, A. de Musset, S. Quasimodo, J.A. Rimbaud.

See Studies

82. Młodość górna, wiek klęski, wiek męski. Poezje. [Wybór]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1965, 383 s.

See Studies

83. Spowiedź emigranta. [Monolog]. „Dialog” 1965 nr 12 s. 5–17. Przedruk zob. poz. ↑.

84. Jawa i mrzonka. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1966, 79 s. Wyd. 2 tamże 1972.

Zawartość

Monologi: Spowiedź emigranta [poz. ↑]; Jak to było naprawdę [poz. ↑].

See Studies

85. [Wybór poezji]. Warszawa: Czytelnik 1967, 142 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1972,wyd. 3 1983.

Zawartość

Wybór wierszy z tomów poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, – nadto wybór: Z wierszy 1924–1939; Z wierszy londyńskich; Z wierszy 1946–1957; Z nowych wierszy 1958–1965.

86. Jedna strona medalu. Niektóre felietony, artykuły i recenzje, utwory poważne i niepoważne publikowane w latach 1918–1968. Warszawa: Czytelnik 1971, 590 s.

Zawiera m.in. felietony z „Wiadomości Literackich” (1924–1939; m.in. z cykli „Książki najgorsze”, „Kroniki tygodniowe”), „Cyrulika Warszawskiego” (1926–1928), „Życia Warszawy” i „Nowej Kultury” (1953–1958), „Świata” (1960; z cyklu „Konfrontacje”), „Szpilek” (1960–1964; m.in. z cyklu „Załatwione odmownie”), fragmenty z dziennika „Pod zwrotnikami” oraz recenzje teatralne z „Wiadomości Literackich”.

See Studies

87. Obecność. Felietony 1971–1972. Warszawa: Czytelnik 1973, 200 s.

Wybór felietonów drukowanych w „Tygodniku Powszechnym”.

Adaptacje

teatralne

Wybór tekstów, oprac. i reżyseria: K. Dejmek. Wystawienie: Łódź, Teatr Nowy, Mała Scena 1977.

See Studies

88. Poezje wybrane. Nota biograficzna: J. Bandrowska-Wróblewska. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1972, 144 s.

Zawiera wiersze z poz. ↑; ↑; ↑; ↑; ↑; ↑; ↑; ↑; ↑; ↑; ↑; – nadto wybór: Wiersze z lat 1924–1939; Wiersze z lat 1946–1957; Wiersze 1957–1963; Z wierszy ostatnich.

See Studies

89. [Sto trzydzieści osiem] 138 wierszy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1973, 254 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1979, wyd. 3 1984.

Zawiera m.in. poemat „Sąd nad Don Kichotem” [poz. ↑] i dwa przekłady z W. Shakespeare'a: Sonet CLV; Hamlet. Akt III. Scena 1 [poz. ↑] wraz z Komentarzem II.

Adaptacje

teatralne

Ja, Gubernator. Na podstawie poematu Sąd nad Don Kichotem. Reżyseria: M. Brand. Wystawienie: Sopot, Teatr Zielony Wiatrak 2005.

See Studies

90. Wiersze. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1974, 142 s.

Zawiera m.in. tłumaczenie z W. Shakespeare'a: Hamlet. Akt III. Scena 1 [poz. ↑].

See Studies

91. Alfabet wspomnień. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975, 283 s. Wyd. nast.: Chicago: Polonia Bookstore and Publishers Co. 1977; wyd. 2 [!] uzupełnione Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1989.

Wspomnienia w postaci haseł ułożonych alfabetycznie. Druk obszernych fragmentów „Polityka” 1972–1973.

See Studies

92. Ciekawość. Felietony 1973–1976. Warszawa: Czytelnik 1981, 243 s. Wyd. 2 tamże 1988.

Wybór felietonów drukowanych w „Tygodniku Powszechnym”.

See Studies

93. Romans z X Muzą. Teksty filmowe z lat 1917–1976. Wybór, wstęp i oprac. naukowe: M. Hendrykowska, M. Hendrykowski. Warszawa: Towarzystwo „Więź” 2007, 305 s.

Zawiera recenzje, artykuły i eseje na temat filmu i kina pierwotnie publikowane w latach 1917–1976 w czasopismach, m.in.: „Kurier Polski”, „Wiadomości Literackie”.

See Studies

94. [Wybór wierszy]. Warszawa 1981, 24 s.

Biblioteczka repertuarowa miesięcznika „Kultura i Ty” nr 246/1981, wkładka do nr 1.

95. Droga na Wschód i inne wiersze. Wybrał i wstępem opatrzył T. Skutnik. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1985, 131 s.

Wybór wierszy A. Słonimskiego, w których pojawił się motyw morski.

96. Poezje wybrane. Wybór i wstęp: R. Loth. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1989, 134 s.

Zawartość

Wybór wierszy z tomów poz. ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, ↑, – nadto wybór: Z wierszy rozproszonych 1924–1939; Z wierszy londyńskich 1940–1945; Z wierszy 1946–1957; Z nowych wierszy 1958–1963; Sąd nad Don Kichotem (1963–1965) [fragmenty; poz. ↑]; Odszczepieniec (1964–1967) [poz. ↑].

See Studies

97. Kabaret skamandrytów. [Autorzy:] [J.] Lechoń, [A.] Słonimski, [J.] Tuwim. Pod red. L. Lachowieckiego. Warszawa: Sternik 1995, 78 s.

Wybór żartów absurdalnych, m.in. z poz. ↑, ↑.

98. Ten jest z ojczyzny mojej. [Wybór wierszy]. Wybór i oprac.: B. Drozdowski. Warszawa: Interart 1995, 109 s.

99. Liryki najpiękniejsze. Wybór: A. Madyda. Toruń: Algo 1999, 62 s.

100. Poezje. [Posłowie:] R. Löw. Częstochowa: Zespół Szkół Plastycznych im. J. Malczewskiego 2005, 45 + 37 s.

Tekst w języku polskim i hebrajskim.

101. Szopki Pikadora i Cyrulika Warszawskiego 1922–1931. [Autorzy:] M. Hemar, J. Lechoń, A. Słonimski, J. Tuwim. Oprac. T. Januszewski. Warszawa: Iskry 2006, 433 s.

102. Dramaty zebrane. Red.: A. Jakimiak, J.M. Fijor. Wrocław: Fijorr Publishing 2019, 498 s.

Zawartość

Wieża Babel [poz. ↑]; Murzyn warszawski [poz. ↑]; Lekarz bezdomny [poz. ↑]; Rodzina [poz. ↑].

See Studies

103. „Wiem, o co ci chodziło...” Przeszłość jest moją ojczyzną. Wiersze. [Wybór wierszy]. Oprac. i wstęp: A. Michnik. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas 2021, 153 s.

Zawartość

Wybór wierszy z poz. ↑; ↑ , – nadto: A. Michnik: Kto to ma czelność zwać mnie odszczepieńcem?; S. Barańczak: „Aby zbyt łatwo nie zgiąć karku”; P. Hertz: O poezji Słonimskiego.

Dialogi do filmów

• Za winy niepopełnione. Na podstawie powieści M. Bałuckiego. Scenariusz: N. Sądek. Reżyseria: E. Bodo. Ekranizacja 1938.

• Za zasłoną. Scenariusz: J. Jotef, T. Migot. Reżyseria: T. Chrzanowski. Ekranizacja 1938.

Wydania osobne tekstów poetyckich w opracowaniu muzycznym, m.in.

• Alarm. [Muzyka:] J. Kołaczkowski. [B.m.w. ok. 1960], [8] s. powielone.

• Elegia żydowskich miasteczek = Lament for the Jewish villages; Elégie pour les villages juifs. [Przekł. angielski] R. Braun. [Adaptacja francuska:] H. Lemarchand. [Muzyka:] S. Laks. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1963, 9 s. Wyd. 2 tamże 1989.

• Pełnia; Wszystko. Słowa: L. Staff; A. Słonimski. [Muzyka:] M. Dziewulska. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne [1984], 15 s.

• Pogoda na latawce. Muzyka: J. Woy-Wojciechowski. W: Piosenki w dobrym tonie. [Red.] J. Wanecki. Warszawa: Okręgowa Izba Lekarska 2017.

Wybory utworów literackich w przekładach

hebrajski

• Ḥazarah ha-ḃaiytah we-šiyriym ʾaḥeriym. [Wybór wierszy]. [Przeł.] S. Raczyńska. Tel-ʾAbiyb 1993.

Przekłady utworów literackich w antologiach zagranicznych

albański

• Fëmijët e epokes. Antologji e poezisë polake sh. XX. [Wybór i tłumaczenie:] M. Saneja. Varshavë 1997.

angielski

• Postwar polish poetry. An anthology. [Wybór, oprac. i przekł.:] C. Miłosz. Garden City 1965, wyd. nast.: Harmondsworth 1970; wyd. rozszerzone Berkeley; Los Angeles; London 1983.

See Studies

• Introduction to modern polish literature. An anthology of fiction and poetry. [Red.:] A. Gillon, L. Krzyżanowski. London 1968. Wyd. 2 [z nowym działem poezji]. [Oprac.:] A. Gillon. K.S. Olszer. New York, NY 1982.

• Pieśń niepodległa = The invincible song. A clandestine anthology. [Oprac.:] C. Miłosz. Ann Arbor, MI 1981 [tekst w języku polskim i angielskim].

• Holocaust poetry. [Antologia]. [Wybór i wstęp:] H. Schiff. London 1995.

• Stranger in our midst. Images of the jew in polish literature. [Antologia]. [Oprac., wstęp i przekł.:] H.B. Segel. Ithaca; London 1996.

• Bear now my soul. Polish verse = Przenoś Moją Duszę. Strofy Polskie. [Antologia]. Przeł. N. Clark. London 2001 [tekst w języku polskim i angielskim].

• Contemporary jewish writing in Poland. An anthology. [Oprac.:] A. Polonsky, M. Adamczyk-Garbowska. Lincoln, NB 2001.

• Treasury of polish love poems. [Antologia]. Vol. 2. [Oprac. i przeł.:] M. Lipiński. New York, NY 2003 [tekst w języku polskim i angielskim].

• Słowo. Dwieście lat poezji polskiej = The word. Two hundred years of Polish poetry. [Antologia]. [Przeł.] M. Weyland. Blackheath 2010 [tekst w języku polskim i angielskim].

białoruski

• Napjaarehumy ad Buga da Varty. Antologihâ pol'skaj paezihih XX stagoddzâ. [Przeł.] A. Lojkih. T. 1. Minsk 2003.

• Zbor tvoraŭ. U trynaccacì tamah. [Antologia]. [T.] 11. Oprac.: U.Ì. Marhel’, S.U. Kalâdka, T.P. Barysûk, A.A. Danìl’čy, V.L. Hacânovìč. [Red.:] L.G. Kìsâlëva. Mìnsk 2010 [tekst w języku polskim, rosyjskim i białoruskim].

bułgarski

• Raneno sl"nce. Antologija na svetovnata anifašistka poezija. [Oprac.:] K. Popaleksov, M. Berberov. Sofiâ 1981.

• Polska poeziâ v prevod na P"rvan Stefanov. Antologiâ. [Wybór:] P. Karagʹozov. [Przeł.] P. Stefanov. Sofiâ 2014.

chiński

• Bolan ershi shiji shixuan. [Antologia]. [Przeł.] L. Yi. Shanghai 1992.

• Bolan shi xuan. T. 2. [Antologia]. [Red. i Przeł.] H. Lin. [Przeł.:] Z. Zhang, L. Yi. Beijing 2023.

chorwacki

• Tijekom riječi. Prijevodi iz poljske poezije. [Antologia]. [Przeł.] Z. Malíc. Zagreb 1978.

• Gost u kući. Prijevodi i prepjevi iz poljskoga pjesništva. [Antologia]. [Przeł.] Z. Malíc. [Red.:] D. Malíc. Zagreb 2006.

czeski

• Setkání nad Vislou. Polští básníci 20. století. [Antologia]. [Wybór i tłumaczenie:] J. Pilař. Praha 1979.

czuwaski

• Pol’ša poečěsem XV-XX emersem = Poeci Polski XV-XX w. [Antologia poezji]. [Przeł.:] G. Ajchi. Šupaškar 1987.

fiński

• Kadonnutta kahvilaa etsimässä. [Przeł.:] P. Paloposki, T. Kärkkäinen. [Red.:] E. Balk, T. Kärkkäinen. Helsinki 2000.

francuski

• La poésie polonaise. [Przeł.] A. Posner. [Red.] C. Miłosz. Paris 1964.

• Chant de la Pologne. Anthologie de la poésie polonaise du vingtième siècle. [Wybór i tłumaczenie:] B. Burocher. Paris 1972.

• Chopin, Szymanowski et leurs poètes = Chopin, Szymanowski i ich poeci. [Oprac. i przeł.:] K.A. Jeżewski. Troyes 1999 [Tekst w języku polskim i francuskim].

• Poésie. [Antologia]. Vol. 1. [Wybór i oprac.:] K. Dedecius. Montricher; Paris 2000.

• Les poètes polonais du „Scamandre”. [Antologia]. [Wybór i tłumaczenie:] R. Legras. Lausanne 2004.

grecki

• Polōnoi poiītes. [Antologia poezji]. [Oprac.:] S.E. Gyftákīs. Athī́na 2007.

• Mikrī́ anthología europaïkī́ poíīsīs. Méros 2 (1800–1899). [Antologia poezji]. [Oprac.:] S.E. Gyftákīs. Kalamáta 2008.

hebrajski

• Ha-ewen ve-ha-tchelet. [Antologia poezji]. [Przeł.] S. Raczyńska. Tel-Awiw 2002.

hindi

• Ādhunik polís kavitā̃e. [Antologia poezji]. [Przeł.] H. ́Sarmā. Naī Dillī 1999.

hiszpański

• Poesia polaca. Antologia. [Oprac.:] M. Suárez Recio. La Habana 1984.

kannada

• Eppathaidu Polish kavitegalu. An anthology of 75 Polish poems. [Wybór i tłumaczenie:] T. Niranjana, Z. Reszelewski. Bangalore 1978.

mongolski

• Narancėcėg. Pol’š šülėg: ögüüllėgijn tüüvėr. [Antologia poezji]. [Przeł.:] D. Borduh. [Red.:] L. Dašnjam. Ulaanbaatar 1974.

niemiecki

• Polnische Pointen. Satiren und kleine Prosa des 20. Jahrhunderts. [Antologia]. [Oprac. i przeł.:] K. Dedecius. München 1962. Wyd. 2 tamże 1963,.

• Polnische Poesie des 20. Jahrhunderts. [Oprac. i przeł.:] K. Dedecius. Frankfurt am Main 1964. Wyd. 2 tamże 1982.

• Polnische Lyrik der Gegenwart. [Antologia poezji]. [Oprac. i przeł.:] K. Dedecius. Stuttgart 1973. Wyd. 2 tamże 1984.

• Der Freiheitskampf der Polen. Geschichte, Dokumentation, Analyse. [Antologia]. [Przeł.] K. Dedecius. [Oprac.:] F. Grube, G. Richter. Hamburg 1981.

• Die Dichter Polens. Hundert Autoren vom Mittelalter bis heute. [Antologia]. [Oprac. i przeł.] K. Dedecius. Frankfurt am Main 1982. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1983, wyd. 3 1990 wyd. 4. 1995, [wyd. 5] 1996.

• Hiob 1943. Ein Requiem für das Warschauer Getto. [Antologia]. [Wybór, oprac. i tłumaczenie:] K. Wolff. Vluyn 1983. Wyd. 2 Berlin: 1984.

• Nachbarn. Texte aus Polen. [Antologia]. [Przeł.:] H. Bereska [i inni]. [Red.:] J. Janke, H. Schumann. Berlin 1985.

• Lyrisches Quintett. Fünf Themen der Polnischen Dichtung. [Antologia poezji]. [Oprac. i przeł.:] K. Dedecius. Frankfurt am Main 1992.

• Panorama der polnischen Literatur des 20. Jahrhunderts. [Antologia]. T. 1. Poesie. [Oprac. i przeł.:] K. Dedecius. Zürich 1996.

• [Hundert] 100 polnische Gedichte. [Wybór i tłumaczenie:] K. Dedecius. Kraków 1997 [tekst w języku niemieckim i polskim].

• Pointen. [Antologia]. [Oprac. i przeł.] K. Dedecius. Zürich 1997.

• Polnische Lyrik aus 100 Jahren. [Antologia poezji]. [Przeł.] J. Retz. Oprac.: S. Sterna-Wachowiak. Gifkendorf 1997.

See Studies

• Polen und der Osten. Texte zu einem spannungsreichen Verhältnis. [Antologia]. [Przeł.:] R. Bopp [i inni]. [Oprac.:] A. Chwalba. Frankfurt am Main 2005.

• Der Fremde als Nachbar. Polnische Positionen zur jüdischen Präsenz. Texte seit 1800. [Oprac.:] F. von Guesnet. Frankfurt am Main 2009.

rosyjski

• Na krasnych oktjabr’skich cvetach. [Antologia poezji i prozy]. [Przeł.:] B. Borisov [i inni]. Moskva 1979.

• Preljudija. Sbornik stikhov pol'skikh poetov na pol'skom i na russkom jazykakh v perevodakh prepodavatelejj, aspirantov i studentov Bashkirskogo gosudarstvennogo universiteta. [Antologia]. [Przeł. i oprac.:] Ju.P. Čumakova, V.L. Ibragimova. Ufa 1997 [tekst w języku polskim i rosyjskim].

• Pol’skie poèty XX veka. Antologiâ. [T.] 1. [Red i przekł.:] N. Astaf’eva, V. Britanišskij. Sankt-Peterburg 2000.

• Polskie słowo = Pol’skoe slovo. [Wybór poezji]. [Przeł.:] N. Nurislamovna Gil'mutdinova [i inni]. Ufa 2006 [tekst w języku polskim i rosyjskim].

• Sdelano v Pol’še. Vek – XX. Antologiâ. [Wybór i tłumaczenie:] A. Bazilevskij. Moskva 2009.

rumuński

• Zece poęti polonezi contemporani. [Antologia poezji]. [Przeł.] N. Maręs. Bucuręsti 1978.

• Poezia poloneză contemporană. Antologie. Przeł. N. Mareş. Cluj 1981.

• Lirică poloneză. [Antologia poezji]. [Przeł.] V. Butulescu. Petroşani 1996.

• Antologia poeziei contemporane poloneze. [Wybór i tłumaczenie:] J. Stec, M. Sterian. [Oprac.:] C. Geambaşu. Wyd. 2 poprawione Pitesti 2011.

serbski

• Savremena poljska poezija. [Red. i tłumaczenie:] P. Vujičić. Beograd 1964. Wyd. 2 tamże 1985.

• Pet vekova poljske poezije. Antologija. [Oprac.:] J. Momčilo. [Red.:] A. Rakočevíc, L. Novakovíc. Priština 1991.

słoweński

• Alarm. Poljska poezija 1939–1945. [Antologia]. [Wybór i oprac.:] R. Štefanova, N. Jež. Ljubljana 1992.

• Prošnja za srečne otoke. Antologija poljske ljubezenske lirike. [Wybór i tłumaczenie:] R. Štefanova. Radovljica 1999.

ukraiński

• Antologìja pol’s’koï poezìï = Antologia poezji polskiej. [T.] 2. [Przeł.:] M. Bažan, Ol. Bandura, G. Verves [i inni]. [Red:] D. Pavličko. Kiïv 1979.

• Slov’jans’ka lira. [Wybór poezji]. [Oprac. i przeł.:] R. Lubkìvs’kij. Kiïv 1983.

• Svìtovij sonet. Antologìja. [Przeł.] D. Pavličko. Kiïv 1983.

• [P’âtdesâti] 50 pol’s’kich poetiv. Antologiâ pol’s’koï poeziï. [Przeł.] D. Pavličko. Kiïv 2001.

• Soneti. Svitovij sonet. Šekspir, Bodler, Gvezdoslav, Anka Kupala. [Przeł.] D. Pavličko. Kiïv 2004.

węgierski

• Az ismeretlen fa. Modern lengyel versek antolòiája. [Wybór i tłumaczenie:] G. Gömöri. Washington 1978.

• A gránát szive. Antifasiszta lírai antológia. Budapest 1982.

• Az égbolt hajfonatai. XX. századi lengyel költők = Warkocze niebios. Poeci polscy XX wieku. [Antologia]. [Wybór i tłumaczenie:] G. Cséby. Budapest 2003.

włoski

• Antologia della poesia contemporanea polacca. [Przeł.] O. Skarbek-Tłuchowski. [Oprac.:] G. Cau. [Red.] P.E. Pavolini. Bologna 1979.

Montaże utworów

• Estrada poetycka. Wieczór inauguracyjny. Reżyseria: zespół. Inscenizacja: J. Warmiński. Wystawienie: Warszawa, Teatr Ateneum im. S. Jaracza 1954 [A. Słonimski także w obsadzie].

• Ulica warszawska (estrada poetycka o starej Warszawie). Scenariusz: L. Tychowa, W. Siemion. Reżyseria: W. Siemion. Telewizja Polska 1958.

• Wiersze Antoniego Słonimskiego. Scenariusz i reżyseria: A. Hanuszkiewicz. Telewizja Polska 1961.

• Poezja Antoniego Słonimskiego. Telewizja Polska 1972.

• Ziemia ojczysta. Wiersze I. Krasickiego, A. Słonimskiego, W. Szymborskiej. Telewizja Polska 1974.

• Poezje. Reżyser: G. Holoubek. Telewizja Polska 1980.

See Studies

• O co walczymy. Monodram wg tekstów C.K. Norwida, A. Mickiewicza, S. Wyspiańskiego, A. Słonimskiego. Układ tekstów i wykonanie: M. Woźniak. Wystawienie: Zielona Góra, Lubuski Teatr im. L. Kruczkowskiego. Scena Kameralna 1981.

• Śmierć polskiego gentelmana. [Słuchowisko dokumentalne]. Wg tekstów J.L. Borgesa, W.E. Brzeskiej, M. Czapskiej, H. Karmel, I. Karmel, J. Karskiego, A. Marianowicza, C. Miłosza, A. Rowińskiego, T. Różewicza, A. Słonimskiego, W. Szlengela, W. Szpilmana, J. Winczakiewicza, S.M. Zygielbojma. Przeł.: H. Krahelska, A. Bielecki, A. Sobol-Jurczykowski. Adaptacja: M. Kulesza. Polskie Radio 1982.

• Słonimski. Scenariusz [na podstawie fragmentów felietonów i wierszy A. Słonimskiego oraz dokumentów z epoki]: P. Pomianowski, M. Wojtyszko. Reżyseria: M. Wojtyszko. Wystawienie: Warszawa, Teatr Za Daleki 1987.

• Ta ostatnia niedziela. Wg tekstów A. Słonimskiego i J. Tuwima. Scenariusz: G. Minkiewicz. Wystawienie: Kalisz, Teatr Propozycji 1987.

• Proszę dzwonić. Wg tekstów A. Słonimskiego, M. Hemara, J. Tuwima. Adaptacja i reżyseria: J. Kuta, T. Kuta. Wystawienie: Jelenia Góra, Teatr Animacji 1991.

• Jak zarobię dwieście złotych... [Program składany/kabaretowy/rewiowy]. Wg tekstów E. Schlechtera, J. Tuwima, [K. Kusevitzkiego] K. Toma, A. Słonimskiego, M. Hemara, K. Wajdy, H. Vogelfangera. Reżyseria i scenariusz: Ż. Karasińska-Fluks. Wystawienie: Szczecin, Teatr „13” Muz 2003.

• Łobuziaki na wrotkach absurdu wykuci. Scenariusz do kabaretu wg tekstów A. Słonimskiego i J. Tuwima. Wykonanie: Kabaret nie byle jaki. Reżyseria i scenariusz: P. Dąbrowski. Wystawienie: Białystok, Teatr Dramatyczny im. A. Węgierki 2003.

• Kabaret Pech. Cz. 1–2. Wg tekstów T. Boya-Żeleńskiego, J. Jurandota, Ś. Karpińskiego, J. Kochanowskiego, A. Słonimskiego, J. Tuwima. Adaptacja i reżyseria: A. Zaorski. Polskie Radio 2006.

• Koszerne trzy po trzy. [Program składany/kabaretowy/rewiowy]. Wg tekstów J. Tuwima, A. Słonimskiego, J. Jurandota i anonimowych autorów żydowskich. Wystawienie: Szczecin, Teatr Kameralny 2006.

• Tyś jest jak dzień wiosenny. Wg tekstów A. Słonimskiego, J. Lechonia, J. Tuwima, K. Wierzyńskiego. Adaptacja i reżyseria: J. Kukuła. Polskie Radio 2014.

Przekłady i adaptacje

1. M. Twain: Opowiadania. Warszawa: Wydawnictwo B. Rudzki 1923, 179 s.

Wyd. osobne poszczególnych opowiadań zob. poz. ↑, ↑, ↑ oraz przedruk w tomach M. Twaina: Humoreski. T. 1–2. Warszawa 1949 i wyd. nowe tamże 1950; Podróż międzyplanetarna. Humoreski. Wyd. 3. [Warszawa] 1951; Król i osioł oraz inne opowiadania. Warszawa 1954; Nieszczęsny narzeczony Aurelii. [Opowiadania]. Warszawa 1960 i wyd. nast. tamże: 1962, 1965, 1996.

See Studies

2. Złoty płaszcz. Fantastyczne widowisko chińskie w 3 aktach wg G. Hazeltona i [J.H.] Benrima. Oprac.: A. Słonimski. Wystawienie: Reżyseria: J. Strachocki. Warszawa, Teatr im. Bogusławskiego 1925.

See Studies

3. M. Watkins: Chicago. Komedia w 5 aktach. Przeł. [A. Słonimski] Antoni S. Wystawienie: Reżyseria: S. Perzanowska. Warszawa, Teatr Aktora 1935.

4. M. Twain: „Krążek śmierci” i „W sprawie pokojówek”. Szkocja [1946? 1947?], powielone. Wydawnictwo Literackie Oddziału Opieki nad Żołnierzem I Korpusu, 104. Zob. poz. ↑.

5. M. Twain: Romans eskimoski. [Opowiadanie]. W tłumaczeniu A. Słonimskiego. [B.m.:] Wydawnictwo Literackie Oddziału Opieki nas Żołnierzem I Korpusu 1946, 20 s., powielone. Wydawnictwo Literackie Oddziału Opieki nas Żołnierzem I Korpusu, 53. Zob. poz. ↑.

6. S. Pogoriełowski: Zegary. [Dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1953, [12] k.

See Studies

7. W. Shakespeare: Wieczór Trzech Króli albo co chcecie. Przeł. L. Ulrich. Nowe oprac. tekstu: A. Słonimski. Wystawienie: Reżyseria: J. Wyszomirski. Warszawa, Teatr Narodowy 1960.

8. M. Twain: Człowiek, który zdemoralizował Hadleyburg. [Opowiadanie]. Warszawa: Książka i Wiedza 1968, 83 s. Zob. poz. ↑.

Prace redakcyjne

1. Literatura na emigracji. Antologia „Nowej Polski”. Pod red. A. Słonimskiego. Łódź: Poligrafika 1946, 380 s.

2. M. Jasnorzewska-Pawlikowska: Wiersze wybrane. Wyboru dokonał i przedmową opatrzył A. Słonimski. Warszawa: Czytelnik 1954, 122 s.

See Studies

3. J. Tuwim: Dzieła. Komitet red.: J.W. Gomulicki, J. Iwaszkiewicz, M. Jastrun, A. Słonimski. Przedmowa: J.W.Gomulicki. T. 1–5. Warszawa: Czytelnik 1955–1964.

See Studies

4. A. Mickiewicz: Poezje. Wybrał A. Słonimski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956, 157 s.

5. J. Tuwim: Wybór poezji. Wyboru dokonał: A. Słonimski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1961, 159 s. Wyd. 2 tamże 1963.

See Studies

Omówienia i recenzje

Wywiady

• Oko w oko z Antonim Słonimskim. Rozm. A. Galis. „Wiadomości Literackie” 1935 nr 28, przedruk w: A. Galis: Poszukiwacz prawdziwej rozmowy. Warszawa 1977.

• Antoni Słonimski. Rozm. W.P. Szymański. „Tygodnik Powszechny” 1963 nr 47, przedruk w: W.P. Szymański: Rozmowy z pisarzami. Kraków 1981.

• O „Nowej Polsce”. Rozm. [A. Michnik] A. Jagodziński. „Więź” 1974 nr 6.

• Obecność. Rozm. J. Karpiński. W: 70 żywotów. Kraków 1975, przedruk w: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

• Rozm. C. Furet. „Les Nouvelles Littéraires”, Paryż 1976 nr z 22 I, przedruk wypowiedzi A. Słonimskiego pt. L’Ordre règne à Varsovie. „Kultura”, Paryż 1976 nr 3 [przedruk razem z krótkim listem C. Miłosza do autora].

• Słonimski o sobie. Rozmowa z przyjacielem; Rozmowy ze Słonimskim. Rozm. W. Mieczysławski. „Wiadomości”, Londyn 1977 nr 19, 30, sprostowanie: S. Kossowska: Wiadomości i komentarze. Tamże nr 30, przedruk w: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

Słowniki i bibliografie

• Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 3. Warszawa 1965.

• „Rocznik Literacki 1976” wyd. 1979 (J. Chudek).

• Literatura Polska po 1939. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Warszawa* 1989 ([P. Bratkowski] pb).

• P. Kądziela: Kalendarium życia i twórczości Antoniego Słonimskiego. W: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

• Polski słownik biograficzny. T. 39 cz. 1 (z. 160). Warszawa; Kraków 1999 (R. Loth).

• Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (S. Lichański).

Ogólne

Książki

• A. Kowalczykowa: Liryki Słonimskiego 1918–1935. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 240 s. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

• A. Kowalczykowa: Słonimski. [Szkic]. Warszawa: Agencja Autorska 1973, 54 s.

• A. Rudnicki: Rogaty warszawiak. [Szkic]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1981, 142 s., przekł. francuski: Têtes polonaises. [Przeł.] E. Destrée-Van Wilder. Paris 1981.

• T. Makles: Wobec ojczyzn. O ojczyznach ziemskich i idealnych w twórczości Juliana Tuwima i Antoniego Słonimskiego. Katowice: Uniwersytet Śląski 1987, 124 s. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 912.

• Skamander. T. 6. Studia o twórczości Antoniego Słonimskiego. Pod red. I. Opackiego. Przy współudziale A. Węgrzyniak. Katowice: Uniwersytet Śląski 1988, 211 s. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 880.

Zawartość

J. Sawicka: Sztuka perswazji Antoniego Słonimskiego. (Na wybranych przykładach); E. Jaskółowa: Jednostka i jej sposób istnienia. (Przykład „Czarnej wiosny” i „Drogi na wschód”); E. Pytasz: „Popiół i wiatr”. W stronę genologii; T. Makles: „Klęska Rzeczypospolitej” – o obrazie „jesieni ostatniej” w „Popiele i wietrze”; A. Szawerna-Dyrszka: Tradycja Szekspira w liryce Antoniego Słonimskiego; A. Węgrzyniakowa: Ostatnie wiersze Słonimskiego, przedruk pt. „Niepogodzony z bezsensem istnienia” w tejże: Egzystencjalne i metafizyczne. Katowice 1999; K. Kłosiński: Przyczynek do portretu artysty: „Teatr w więzieniu”, przedruk w tegoż: Eros, dekonstrukcja, polityka. Katowice 2000; S. Szymutko: Pozorna nonszalancja. (O „Torpedzie czasu” Antoniego Słonimskiego); M. Pytasz: Poeta i Marszałek; J. Paszek: Słonimski o Berencie, czyli nie- „Jedna strona medalu”; J. Olejniczak: Antoni Słonimski w „Sprawie Miłosza”; W. Wójcik: Przyjaźnie poetyckie: Słonimski – Baliński, przedruk w tegoż: Skamandryci i inni nad Sekwaną. Katowice 1995.

• W. Okoń: Antoni Słonimski, czyli Wieża Babel. Scenariusz spektaklu teatralnego w 3 odsłonach i 11 obrazach. [Wstęp:] J. Różewicz. Wrocław: Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralnych i Kulturowych 1995, 93 s.

• Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Pod red. P. Kądzieli i A. Międzyrzeckiego. Warszawa: Biblioteka „Więzi” 1996, 392 s.

Zawartość

Zawiera wspomnienia i wywiady drukowane przed 1990: J. Iwaszkiewicz: Tolek; K.A. Jeleński: Antoni Słonimski i jego ojczyzna; J. Karpiński: Obecność. Rozmowa z Antonim Słonimskim; A. Kijowski: Zniknął szczupły przechodzień; J.J. Lipski: Knowania z panem Antonim; W. Mieczysławski: Słonimski o sobie. Rozmowa z przyjacielem; W. Mieczysławski: Rozmowy ze Słonimskim; T. Nowakowski: Siedemdziesiąt wiosen życia; E. Raczyński: Po cofnięciu uznania...; J. Sakowski: Słonimski dawniej i ostatnio; J. Twardowski: Nad trumną Antoniego Słonimskiego, – nadto: S. Baliński: Moją prawdą jest moja pamięć; W. Bartoszewski: Mój Słonimski; S. Frankiewicz: „I zaadresuj: Warszawa jesień”; M. Grydzewski: Silva rerum; J. Hartwig: Wspomnienie o Antonim; L. Kołakowski: Odwiedziny u Antoniego, w pamięci; T. Konwicki: Akt strzelisty; J. Kościałkowska: Obroty; F. Krance: O Antonim; I. Krzywicka: Nasza przyjaźń trwała pół wieku; J. Lechoń: Z dziennika; S. Lorentz: Stolik; A. Marianowicz: Raptularz familianta; R. Matuszewski: Był cenzurowany jeszcze po śmierci; A. Michnik: „Kto to ma czelność zwać mnie odszczepieńcem?”, przedruk w tegoż: Wyznania nawróconego dysydenta Warszawa 2003; A. Mieczysławska: Antoni; A. Międzyrzecki: 20 lat przyjaźni; E. Raczyński: ***; H. Rodzińska: Co pamiętam o Słonimskim; I. Szymańska: Obecny; A. Trzeciakowska: Antoni; J. Turowicz: Słonimski i „Tygodnik Powszechny”; W. Woroszylski: Dwadzieścia lat później; M. Żeromska: Znałam go od zawsze. – P. Kądziela: Kalendarium życia i twórczości Antoniego Słonimskiego.

• P. Pietrych: Młodzieńcza twórczość Antoniego Słonimskiego. Teksty i konteksty. Kielce: Wyższa Szkoła Pedagogiczna 1997, 232 s.

• B. Gierat-Bieroń: Antoni Słonimski – teatr w demokracji. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2004, 222 s.

• B. Grochala: Komizm językowy w felietonach Antoniego Słonimskiego. Łódź: Piktor 2006, 157 s.

• M. Ładoń: „Bardzo proszę pamiętać, że ja byłem przeciw”. Studia o Antonim Słonimskim. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2008, 151 s.

• J. Kuciel-Frydryszak: Słonimski. Heretyk na ambonie. [Biografia]. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. 2012, 382 s. Wyd. jako dokument dźwiękowy: Warszawa: Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym Larix 2013, plik nagrany w standardzie Czytak.

• T.M. Lerski: Warszawa Antoniego Słonimskiego. Portret miasta w zwierciadle literatury. W czterdziestolecie śmierci pisarza. Posłowie: J. Hen. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2016, 362 s. Wyd. jako dokument dźwiękowy: Warszawa: Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym Larix [2018], plik nagrany w standardzie Czytak, w zakodowanym systemie MP3.

Artykuły

• K.W. Zawodziński: Jubileusz „Skamandra”. „Przegląd Współczesny” 1932 t. 40, przedruk w tegoż: Z pism. Wśród poetów. Kraków 1964, Pegaz to nie samochód bezkołowy. Warszawa 1989.

• W. Horzyca: Słonimski jako komediopisarz. „Gazeta Poranna” 1934 nr 10601, przedruk w tegoż: O dramacie. Warszawa 1969.

• S. Napierski: Pożegnanie młodości. „Kamena” 1936 nr 3, toż „Przechadzki Literackie” 1936 nr 1.

• K. Wyka: Słonimski. „Marchołt” 1936 nr 3, przedruk w tegoż: Stara szuflada i inne szkice z lat 1932–1939. Kraków 2000.

• W. Kubacki: Poeta walki i klęski. „Tygodnik Ilustrowany” 1938 nr 2, przedruk w tegoż: Lata terminowania. Kraków 1963.

• M.J. Wielopolska: Silni, zwarci, gotowi, ale i... czujni. Rzecz o wczorajszych dywersantach. Warszawa 1939 [m.in. dot. A. Słonimskiego].

• H. Vogler: O poetyce Antoniego Słonimskiego. „Odrodzenie” 1946 nr 7, przedruk w tegoż: Z notatek przemytnika. Warszawa 1957.

• J. Wyszomirski: Niewspółmierni. (Pasternak, Sandauer, Słonimski). „Dziennik Łódzki” 1946 nr 1 [omówienie tłumaczenia utworu A. Majakowskiego „Dobrze”].

• R. Matuszewski: Wiek klęski czy wiek doświadczeń. W tegoż: Literatura po wojnie. Warszawa 1948.

• A. Sandauer: Wiek zwycięstwa. W tegoż: Poeci trzech pokoleń. Warszawa 1955, wyd. 2 uzupełnione Warszawa 1962, Poeci czterech pokoleń. Kraków 1977.

• [Z. Herbert] Patryk: O grupach, nowoczesności i ofensywie prezesa Słonimskiego. „Tygodnik Powszechny” 1957 nr 26, przedruk w tegoż: Węzeł gordyjski oraz inne pisma rozproszone 1948–1998. Warszawa 2001.

• J. Kott: Wspomnienia Słonimskiego. „Przegląd Kulturalny” 1957 nr 24.

• J. Sakowski: Chłopiec z ogrodu Saskiego. „Wiadomości”, Londyn 1957 nr 12, przedruk w tegoż: Asy i damy. Paryż 1962, jako fragment szkicu pt. Słonimski dawniej i ostatnio w tegoż: Wety i odwety. Paris 1976 oraz w: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

• J. Sławiński: O poezji Antoniego Słonimskiego. „Twórczość” 1957 nr 8, przedruk w tegoż: Przypadki poezji. (Prace wybrane. T. 5). Kraków 2001.

• K.T. Toeplitz: Dramaturg nieznany. Refleksja o sztukach Antoniego Słonimskiego. „Dialog” 1959 nr 2.

• J. Kwiatkowski: Notatki o poezji Antoniego Słonimskiego. W tegoż: Szkice do portretów. Warszawa 1960.

• O. Missuna: Artur Śliwiński przeciwko Antoniemu Słonimskiemu i Mieczysławowi Grydzewskiemu, czyli proces o teatr im. Bogusławskiego. W tegoż: Warszawski pitaval literacki. Warszawa 1960.

• J.J. Lipski: Klasyk komedii: Antoni Słonimski. „Dialog” 1963 nr 1, przedruk w tegoż: Tunika Nessosa. Warszawa 1992.

• R. Matuszewski: Antoni Słonimski. „Tygodnik Kulturalny” 1964 nr 37.

• J. Goślicki: Poezja Antoniego Słonimskiego. W: Autorzy naszych lektur. Wrocław 1965.

• G. Rabinovič: Stanovlenie realizmu v tvorčestve L. Staffa, Û. Tuvima, A. Slonimskogo i Â. Ivaškeviča. W: Puti realizma v literaturach stran narodnoj demokratii. Moskva 1965.

• T. Nowakowski: O Antonim Słonimskim. W tegoż: Aleja Dobrych Znajomych. Londyn 1968, przedruk w: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

• J. Sakowski: Ponad ciżbą, gdzie rządzi gwałt, próżność, afera... [Przemówienie radiowe w 50-lecie debiutu poetyckiego Antoniego Słonimskiego]. „Wiadomości”, Londyn 1968 nr 31, przedruk jako fragment szkicu pt. Słonimski dawniej i ostatnio w tegoż: Wety i odwety. Paris 1976 oraz w: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

• B. Drozdowski: Poezje zebrane Słonimskiego. W tegoż: Gry ludzkie. Łódź 1971, przedruk w tegoż: O poezji. Warszawa 1977.

• Z. Libera: Nad poezją Antoniego Słonimskiego. (W siedemdziesiątą piątą rocznicę urodzin poety). „Poezja” 1971 nr 2.

• S. Lichański: O poezji Antoniego Słonimskiego. „Poezja” 1971 nr 11.

• J. Gondowicz: Antoniego Słonimskiego poezja retoryczna. „Poezja” 1972 nr 6.

• S. Frankiewicz: „Pozostać w słowach dawnych, bo to słowa nasze”. „Więź” 1973 nr 2 [dot. twórczości poetyckiej].

• A. Jagodziński: „Nowa Polska” 1942–1946: tradycje, rewizje, dylematy. „Więź” 1974 nr 6 [dot. pracy redakcyjnej A. Słonimskiego].

• A. Kamieńska: Poetyka wielkiego aforyzmu. (Antoni Słonimski: Ten jest z ojczyzny mojej). W tejże: Od Leśmiana. Warszawa 1974.

• J. Rogoziński: Niezawodnie obecny. „Literatura” 1974 nr 15, przedruk w tegoż: Preteksty. Warszawa 1985.

• K. Estreicher: Młodość Antoniego Słonimskiego. „Tygodnik Powszechny” 1975 nr 51/52.

• J. Marx: Przekorny humanista. „Polityka” 1975 nr 46.

• R. Matuszewski: Poezja, żart i kanon moralny. „Literatura” 1975 nr 46.

• T. Nowakowski. „Frankfurter Allgemeine Zeitung” 1975 nr ?, przekł. polski: Monsieur Troubadour, trzecia siła w Polsce. Tłumaczenie: K. Brzozowska. „Wiadomości”, Londyn 1976 nr 5 [w numerze obchody jubileuszu A. Słonimskiego].

• K.A. Jeleński: Antoniego Słonimskiego ojczyzna. „Kultura”, Paryż 1976 nr 10, przedruk pt. Antoni Słonimski i jego ojczyzna w tegoż: Zbiegi okoliczności. Paryż 1982 oraz w: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

• A. Kijowski: Zniknął szczupły przechodzień. „Tygodnik Powszechny” 1976 nr 31, przedruk w tegoż: Bolesne prowokacje. Poznań 1989.

• J. Kwiatkowski: Felieton poetycki. „Twórczość” 1976 nr 10, przedruk pt. Bezkompromisowy i sentymentalny w tegoż: Felietony poetyckie. Kraków 1982.

• S.L. Shneiderman: Żydowski rachunek sumienia Antoniego Słonimskiego. „Nowy Kurier”, Izrael 1976 nr z 6 VIII, wersja hebrajska: Chyszbon-ha-nefesz ha-jehudi szel Antoni Słonimski. „Al Hamiszmar”, Izrael 1976 nr z 9 IX.

• T. Szulc. „The Washington Post” 1976 nr z 31 VIII, streszczenie polskie: Z. Kozarynowa: „Pan Antoni”. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1976 nr 33 dod. „Tydzień Polski”.

• J. Twardowski: Nad trumną Antoniego Słonimskiego. „Tygodnik Powszechny” 1976 nr 29, toż „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1976 nr 190, przedruk w: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

• K. Estreicher: Słonimskiego droga na emigrację. (Rozdział z biografii). „Twórczość” 1977 nr 6.

• A. Hutnikiewicz: Słonimski. „Więź” 1977 nr 2.

• J. Iwaszkiewicz: Tolek. „Twórczość” 1977 nr 6, przedruk w tegoż: Aleja Przyjaciół. Warszawa 1984 oraz w: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

• A. Kamieńska: Czytając Słonimskiego. „Twórczość” 1977 nr 6.

• A. Pospieszalski: O Słonimskim lewym i prawym. „Wiadomości”, Londyn 1977 nr 3/4.

• B. Poznańska: Warszawa w twórczości Antoniego Słonimskiego. „Kronika Warszawska” 1977 nr 4.

• J. Stradecki: W kręgu Skamandra. Warszawa 1977, passim.

• A. Kowalczykowa: Antoni Słonimski. W: Obraz literatury polskiej XIX i XX w. Seria 6. Literatura polska w okresie międzywojennym. T. 2. Kraków 1979.

• R. Matuszewski: „Niepogodzony z bezsensem istnienia”. „Twórczość” 1979 nr 8, przedruk w tegoż: Z bliska. Kraków 1981.

• M. Ruda: Pan Słonimski w teatrze. „Dialog” 1979 nr 1.

• A. Stoff: Porachunki ze światem. (O powieściach fantastycznych Antoniego Słonimskiego). „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Filologia Polska” 1979 nr 95.

• A. Krajewska: Antoniego Słonimskiego zachowania krytyczne. W: Szkice o krytyce teatralnej. Katowice 1981. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 450.

• J. Godlewska: Komedie Słonimskiego a prasa. (1–3). „Dialog” 1982 nr 3–5 [dot. okresu międzywojennego].

• A. Kowalczykowa: Liberał zbuntowany. (Antoni Słonimski). W: Poeci dwudziestolecia międzywojennego. T. 2. Warszawa 1982 [tutaj też krótka bibliografia podmiotowa i przedmiotowa A. Słonimskiego].

• J. Sawicka: Antoni Słonimski i jego „ugly city”. „Kronika Warszawska” 1982 nr 3/4.

• J. Sieradzki: Powrót Słonimskiego. „Dialog” 1982 nr 3.

• J. Łukasiewicz: Skamandryckie wiersze o Mickiewiczu – wyraz „kultu prywatnego”. „Ze Skarbca Kultury” 1986 nr 43 [m.in. dot. A. Słonimskiego].

• J. Marx: O poezji Antoniego Słonimskiego. Cz. 1. Natchniony trybun; Cz. 2. Retoryczne piekło. „Kultura” 1987 nr 32–33, przedruk w tegoż: Skamandryci. Warszawa 1993.

• A. Michnik: Pan Antoni – w piątą rocznicę śmierci. W tegoż: Polskie pytania. Paryż 1987; [Kraków]* 1988, wyd. nast.: Warszawa 1993; Warszawa 2009, przedruk w: „Gazeta Wyborcza” 2006 nr z 8 VII.

• T. Burek: Słonimski bliski nowym pokoleniom. „Puls”, Londyn 1989 nr 40.

• A. Krajewska: Komedia polska XX-lecia międzywojennego. Wrocław 1989, passim.

• M. Wyka: Koniec świata według Słonimskiego. W: Głos różnych pokoleń. Wyd. 2 właśc. 1. Kraków 1989.

• J.J. Lipski: Knowania z Panem Antonim. „Więź” 1990 nr 5/6, przedruk w tegoż: Tunika Nessosa. Warszawa 1992; Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

• I. Kiec: Wiosna radosna? „Twórczość” 1992 nr 9 [dot. sporu poetyckiego z Z. Ginczanką na łamach „Wiadomości Literackich”].

• K. Koźniewski: Mason pochowany w Laskach. „Literatura” 1992 nr 1–2, przedruk w tegoż: Przekorni. Warszawa 2000.

• M. Żeromska: Wspomnienie o Słonimskim. „Gazeta Wyborcza” 1992 nr 174.

• J. Hartwig: Wspomnienie o Antonim. „Kresy” 1993 nr 14, przedruk w: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

• A. Michnik: „Któż to ma czelność zwać mnie odszczepieńcem?” [Cz. I]; A co na to pan Antoni? [Cz. II]. „Gazeta Wyborcza” 1993 dod. „Gazeta. Magazyn” nr 40–41, przedruk w: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996 [całość]; J. Kumaniecka: Saga rodu Słonimskich. Warszawa 2003 [cz. II]; w tegoż: Wyznania nawróconego dysydenta. Warszawa 2003 [całość].

• M. Rawiński: Dramaturgia polska 1918–1939. Warszawa 1993, passim.

• L. Kołakowski: Odwiedziny u Antoniego, w pamięci. „Więź” 1994 nr 9, przedruk w: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

• K. Koźniewski: Antoni Słonimski. W tegoż: Słownik swoich i obcych czyli Alfabet Koźniewskiego. Warszawa 1994.

• R. Matuszewski: Miejsce Słonimskiego. „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza” 1994, przedruk w tegoż: Zapiski świadka epoki. Warszawa 2004.

• M. Pytasz: Antoni Słonimski. W: Literatura emigracyjna 1939–1989. T. 1. Katowice 1994.

• F. Śmieja: Companero Sancho. „Kwartalnik Neofilologiczny” 1994 z. 4 [dot. też twórczości W. Bąka].

• R. Wasita: Słonimski w Oborach. „Słowo Żydowskie = Dos Jidisze Wort” 1994 nr 3.

• M. Beylin: Obecność Słonimskiego. „Kresy” 1995 nr 23.

• A.J. Dąbrowski: Don Kichot z Warszawy. Wspomnienie o Antonim Słonimskim w setną rocznicę urodzin. „Nowy Dziennik”, Nowy Jork 1995 nr z 23 XI dod. „Przegląd Polski”.

• J. Gondowicz: List z Alej Ujazdowskich. „Tygodnik Powszechny” 1995 nr 49.

• R.M. Groński: Jak w dobrym westernie. „Polityka” 1995 nr 46.

• M. Krassowski: Racjonalista i idealista; A. Chmielewski: Ojczyzna zdrowego rozsądku. „Wiadomości Kulturalne” 1995 nr 47.

• R. Matuszewski: Był cenzurowany jeszcze po śmierci (W setną rocznicę urodzin Antoniego Słonimskiego). „Więź” 1995 nr 11, przedruk w: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

• A. Międzyrzecki: Antoni Słonimski (1894–1976). W: Polski PEN Club 1975–1995. Warszawa 1995 [wspomnienie].

• Z. Skibiński: Obywatel Słonimski. „Masovia Mater” 1995 nr 5 [dot. pobytu A. Słonimskiego w Nieborowie i Łowiczu].

• Z. Zarębianka: Bóg Skamandrytów. W: Stawisko. Podkowa Leśna 1995, przedruk w: Religijne aspekty literatury XX wieku. Lublin 1997.

• K. Bik: Walizka Estreichera. „Gazeta Wyborcza” 1996 nr 207 [dot. archiwum Antoniego Słonimskiego odkrytego w zbiorach Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie].

• P. Majerski: Sytuacja futuryzmu polskiego po przełomie październikowym. Na marginesie sporu Anatola Sterna z Antonim Słonimskim. W: Przełomy. Rok 1956. Katowice 1996, przedruk w tegoż: Odmiany awangardy. Katowice 2001; w wersji rozszerzonej pt. Po przełomie w tegoż: Anarchia i formuły. Katowice 2001.

• M. Miezian: Archiwum Antoniego Słonimskiego w zbiorach Instytutu Estreicherów Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. W: Stulecie Skamandrytów. Kraków 1996.

• D. Podlawska: Funkcjonowanie nazw biblijnych w skamandryckiej twórczości Juliana Tuwima i Antoniego Słonimskiego. W: Biblia w kulturze. Koszalin 1996.

• W. Woroszylski: Dwadzieścia lat później. „Kwartalnik Artystyczny” 1996 nr 1, przedruk w: Wspomnienia o Antonim Słonimskim. Warszawa 1996.

• P. Hertz: O poezji Słonimskiego. W tegoż: Gra tego świata. Warszawa 1997.

• R. Matuszewski: Ten jest z ojczyzny naszej... „Tygodnik Powszechny” 1997 nr 29.

• J. Duk: Dyskusja o poezji. Słonimski contra Grochowiak (1961). „Studia i Materiały Polonistyczne” 1999 t. 4, przedruk w tegoż: Od Mickiewicza do Grochowiaka. Piotrków Trybunalski 2001.

• B. Gierat-Bieroń: O krytyce teatralnej Słonimskiego. „Kresy” 1999 nr 1.

• A. Międzyrzecki: Delikatność i miara rzeczy. „Gazeta Wyborcza” 1999 nr 277 [wspomnienie].

• A. Międzyrzecki: Z dzienników i wspomnień. Warszawa 1999, passim [szczególnie pod datą „Konstancin, marzec 1980” s. 160–187].

• A. Węgrzyniakowa: „Niepogodzony z bezsensem istnienia”. Ostatnie wiersze Słonimskiego. W tejże: Egzystencjalne i metafizyczne. Katowice 1999.

• A. Duzinkiewicz: „Pracowita Pszczółka” i kalendarze. „Teksty Drugie” 2000 nr 1/2 [dot. parodii J. Tuwima i A. Słonimskiego].

• D. Gawin: Słonimski – rogaty liberał. „Życie” 2000 nr 25, przedruk w tegoż: Polska, wieczny romans. Kraków 2005, wyd. nast.: wyd. 2 tamże; wyd. 3 Warszawa 2019.

• R.M. Groński: Pan Antoni. „Polityka” 2000 nr 29 [wspomnienie].

• P. Głowacki: Trzeba odwrócić kartkę. „Przekrój” 2001 nr 32 [wspomnienie].

• J. Godlewska: Spójrz, to Słonimski! „Gazeta Wyborcza” 2001 nr 164 [dot. poezji i dramatów].

• T. Mościcki: Fenomen przekory. „Wprost” 2001 nr 6 [dot. felietonów A. Słonimskiego].

• J. Sławiński: O poezji Antoniego Słonimskiego; Słonimskiego liryka lat ostatnich. W tegoż: Przypadki poezji. (Prace wybrane. T. 5). Kraków 2001.

• I. Szymańska: Obecny. W tejże: Miałam dar zachwytu. Warszawa 2001 [wspomnienie].

• R.M. Groński: Obecny, usprawiedliwiony. „Polityka” 2002 nr 48.

• A. Krysińska: Antoni Słonimski – Mieczysław Grydzewski: spory emigracyjne. „Tydzień” 2002 nr 36.

• M. Reich-Ranicki: Antoni Słonimski. Ein Poet, ein Liberaler – fast ein Held. W tegoż: Erst leben, dann spielen. Göttingen 2002.

• M. Kozłowska: „Słonimski jest reakcjonista. Czarna polewka z naszej strony” (S. Cat-Mackiewicz). Wokół komedii Antoniego Słonimskiego. W tejże: O „polifonię głosów zbiorowych”. Szczecin 2003.

• J. Kumaniecka: Przy kawiarnianym stoliku; Pan Antoni. W tejże: Saga rodu Słonimskich. Warszawa 2003 oraz passim. Wyd. jako dokument dźwiękowy: Warszawa 2004.

• Z. Mokranowska: Od fantastyki scjentyficznej do ludycznej. W tejże: Prozy poetów kręgu „Skamandra” wobec tradycji elitarnych i popularnych form kultury. Katowice 2003, passim.

• M. Sadlik: Skamandryckie zmagania ze spuścizną literacką Wyspiańskiego. Lechoń – Słonimski – Wierzyński. „Pamiętnik Literacki” 2003 z. 4.

• F. Śmieja: Pisać mi wolno. Antoni Słonimski. W tegoż: Zbliżenia i kontakty. Katowice 2003.

• M. Domagalska: „Czy Żyd może być prosty?” W poszukiwaniu tożsamości w komediach Antoniego Słonimskiego. W: Żydzi w lustrze dramatu, teatru i krytyki teatralnej. Katowice 2004.

• E.S. Kruszewski: Antoni Słonimski na wojnie. „Pamiętnik Literacki”, Londyn 2004 t. 29.

• M. Hendrykowski: U źródeł polskiej krytyki filmowej: Antoni Słonimski. „Przestrzenie Teorii” 2005 [nr] 5.

• M. Kowalczyk-Przybytek: Problematyka felietonów Antoniego Słonimskiego z lat 1927–1939. „Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej we Włocławku. Rozprawy Humanistyczne” 2005 t. 5.

• M. Stępień: „Po coś wrócił? Tu źle”. „Ja wiedziałem, lecz nie było dla mnie ukojenia...” (Antoniego Słonimskiego powrót do kraju). W tegoż: „Jak grecka tragedia”. Kraków 2005.

• T. Wilkoń: Capri Antoniego Słonimskiego. W: Liryka Polska XX Wieku. Katowice 2005, przedruk w tejże: Nimfy oko błękitne. Katowice 2006.

• K. Masłoń: Co powie ryba. O Antonim Słonimskim; Naukowcy, filozofowie i Pan Antoni. O Antonim Słonimskim. W tegoż: Nie uciec nam od losu. Warszawa 2006.

• T. Stefańczyk: Tolek i inni. W trzydziestą rocznicę śmierci Antoniego Słonimskiego. „Twórczość” 2006 nr 12.

• M. Szpakowska: Słonimski: pół królestwa za dowcip. W tejże: Teatr i bruk. Warszawa 2006.

• W. Wójcik: Wiosna Niepodległości: Słonimski. W tegoż: Zagłębiowskie impresje. Katowice 2006.

• P. Bojko: Słowo w poezji Antoniego Słonimskiego. W: Polska literatura współczesna wobec romantyzmu. Lublin 2007.

• V. Britanišskij: God 1968. W tegoż: Poeziâ i Pol'ša. Putešestvie dlinoj polžizni. Moskva 2007 [dot. m.in. A. Słonimskiego].

• A. Kaliszewski: Od parnasizmu do antropocentryzmu (Antoni Słonimski). W tegoż: Nostalgia stylu. Kraków 2007.

• H. Markiewicz: Szachy i majcher: dzieje pewnego antagonizmu. „Twórczość” 2007 nr 10 [dot. dyskusji literackich między K. Irzykowskim i A. Słonimskim].

• J. Burakowski: „Bardzo proszę pamiętać, że ja byłem przeciw” (refleksje w 30-lecie śmierci Antoniego Słonimskiego). „Nawias” 2008 nr 7.

• M. Szpakowska: Słonimski: prekursor mniemany. „Dialog” 2008 nr 9.

• B. Gierat-Bieroń: „Czemu uciekł Jesienin?” Antyrosyjskie akcenty krytyki teatralnej Antoniego Słonimskiego. „Kresy” 2009 nr 1/2.

• J. Kumaniecka: Dyktatura proletariatu. „Gazeta Wyborcza” 2013 nr 250 [dot. Skamandrytów].

• U. Glensk: Poeta w przedsionku rzeźni. O podróży Antoniego Słonimskiego do Stanów Zjednoczonych. W: Literatura polska obu Ameryk. Studia i szkice. Seria 1. Katowice 2014.

• O. Terpitz: Das Feuilleton und die Stadt: Lev Levanda, Sholem Aleichem und Antoni Słonimski. Vermessungen der Zeit und Strategien der Literarisierung. W: Jüdische Räume und Topographien in Ost(mittel)europa. Wiesbaden 2014.

• M. Wojtczak: Słonimski ocenia kongres; Kwestia odznaczeń dla Dąbrowskiej i Słonimskiego; Ekscytujące wystąpienie Słonimskiego; Słonimski w Londynie; Konflikt Słonimskiego z Moskwą; Słonimski ocenia Październik; Głos prezesa Słonimskiego; Hołuj polemizuje ze Słonimskim; Słonimski – kokietowanie nonkonformizmem; Memoriał Słonimskiego; Słonimski przed wyborami prezesa; Słonimski wobec propagandy Wolnej Europy. W tegoż: Wielką i mniejszą literą. Literatura i polityka w pierwszym ćwierćwieczu PRL. Warszawa 2014.

• I. Gielata: Iperyt – o cenzurze w nowoczesności (felietonistyka Antoniego Słonimskiego i Bolesława Prusa). „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach” 2015 nr 3301.

• P. Sobczak: Antoniego Słonimskiego pacyfizm między wojnami. „Fragile” 2015 nr 2.

• P.M. Sobczak: W służbie niemodnych wartości. Antoni Słonimski. W tegoż: Polscy pisarze wobec faszyzmu. Łódź 2015.

• M. Tomaszewski: Tadeusz Boy-Żeleński widziany oczami Antoniego Słonimskiego. „Wielogłos” 2015 [nr] 4.

• J. Warońska: Inteligenci w komediach Antoniego Słonimskiego po 1930 roku. W: Żeromski i inni. Lublin 2015.

• A. Michnik: By nie zwyciężyły nienawiść i trwoga. „Gazeta Wyborcza” 2016 nr 242 [dot. P. Hertza i A. Słonimskiego].

• P. Sobczak: Liberał w epoce totalitaryzmów. O Antonim Słonimskim. „Liberté!” 2016 nr 22.

• A. Dąbrowska: „Bóg mi powierzył humor Polaków”. O działalności satyrycznej Antoniego Słonimskiego w dwudziestoleciu międzywojennym. „Kwartalnik Historii Żydów” 2017 nr 4.

• M. Ujma: Antysemityzm oraz totalitaryzm w świetle twórczości dramatycznej Antoniego Słonimskiego i Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. „Acta Humana” 2017 vol. 8.

• M. Ujma: Dramaturg nieznany? W kręgu twórczości dramatycznej Antoniego Słonimskiego. W: Dramaty zapomniane – niedoczytane – pominięte. (Re)interpretacje. Warszawa 2018.

• M. Ujma: Literacka i publicystyczna ilustracja totalitaryzmu i faszyzmu w pismach Antoniego Słonimskiego. W: Obrazy przeszłości. Częstochowa 2019.

• E. Wróbel: Słonimski, Liebert i Samozwaniec, czyli historia pewnego żartu. Przyczynek do biografii Jerzego Lieberta. W: Jerzy Liebert. Lektury. Katowice 2020.

• Nieznany diariusz Janiny Konarskiej. Początki francuskiego wychodźstwa Słonimskich (od 22 września do 7 listopada 1939 roku). Oprac. M. Budnik. „Sztuka Edycji” 2022 nr 1.

• T. Wilkoń: Ciemność dziś zwycięsko wróciła. Szkic o katastrofizmie w liryce Antoniego Słonimskiego. W: Filozoficzno-kulturowe aspekty nauk humanistycznych. Lublin 2022.

• U. Glensk: Alarm für Europa : Deutschland in Antoni Słonimskis Feuilletons aus den 1930er Jahren. W: Handbuch der deutsch-polnischen Kommunikation. T. 3. Wiesbaden 2023.

• K. Niciński: Irzykowski w kręgu Skamandra. „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” 2023 nr 13 [dot. m.in. A. Słonimskiego].

Czarna wiosna

• A. Stern. „Kurier Polski” 1920 nr 108, 110.

• J. Iwaszkiewicz. „Skamander” 1921 nr 4.

• J.E. Skiwski: „Ich pacyfizm”: apoteoza rozbestwionego tłumu i wstręt do żołnierskiego ideału. „Kronika Polski i Świata” 1939 nr 25.

• L. Żuliński: Antoniego Słonimskiego „Oda do niepodległości”. „Poezja” 1978 nr 11/12, polemika: B. Drozdowski. Tamże, przedruk w tegoż: List otwarty do Antoniego Słonimskiego. Warszawa 1985.

• L. Neuger: Na początku była katharsis. (Pomysły do interpretacji „Czarnej wiosny” Antoniego Słonimskiego). W: Analizy i syntezy. Literatura i historia. Katowice 1982. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 549.

• L. Neuger: Szał na estradzie. (Pomysły do interpretacji „Czarnej wiosny” Antoniego Słonimskiego). W: Studia z zagadnień poetyki i socjologii form poetyckich. Seria 2. Skamander. T. 2. Katowice 1982. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 508.

• P. Pietrych: „Czarna wiosna” Antoniego Słonimskiego jako „poemat rewolucyjny”. „Prace Polonistyczne” 1991/1992 nr 47, przedruk w tegoż: Młodzieńcza twórczość Antoniego Słonimskiego. Kielce 1997.

Go back to position

Harmonia

• J. Stur: Poezja „nowa” Polski zmartwychwstałej. W tegoż: Na przełomie. Lwów 1921.

Go back to position

Parada

• J. Iwaszkiewicz. „Skamander” 1921 nr 4.

• J. Stur. W tegoż: Na przełomie. Lwów 1921.

Go back to position

Wycieczki osobiste

• „Gospoda Poetów” 1921 nr 1 .

Go back to position

Pracowita Pszczółka

• A. Dziunkiewicz: „Pracowita Pszczółka” i kalendarze. „Teksty Drugie” 2000 nr 1/2.

Go back to position

Pierwsza szopka warszawska

• L. Komarnicki. „Przegląd Warszawski” 1922 nr 6.

• A. Nowaczyński. „Rzeczpospolita” 1922 nr 17 [wyd. wieczorne].

Go back to position

Teatr w więzieniu

• E. Breiter. „Skamander” 1921 z. 14/15.

• Z. Dębicki. „Kurier Warszawski” 1921 nr 342.

• A. Grzymała-Siedlecki: Powieść o anonimowej treści. „Rzeczpospolita” 1921 nr 280 [wyd. poranne].

• J. Iwaszkiewicz. „Kurier Polski” 1921 nr 288.

• [H. Naglerowa] J. Stycz. „Gazeta Wieczorna” 1921 nr 6129.

• K. Kłosiński: Przyczynek do portretu artysty. „Teatr w więzieniu”. W tegoż: Eros, dekonstrukcja, polityka. Katowice 2000.

• J. Warońska: Świadomość teatralna Antoniego Słonimskiego zapisana w debiucie prozatorskim. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura” 2018 [nr] 2.

Go back to position

Dialog o miłości ojczyzny między Josephem a Stefanem

• L. Piwiński. „Przegląd Warszawski” 1923 nr 23.

Go back to position

Godzina poezji

• E. Breiter. „Kurier Polski” 1923 nr 82.

• K. Bukowski. „Wiek Nowy” 1923 nr 6576.

• Z. Kisielewski. „Robotnik” 1923 nr 54.

• [A. Nowaczyński] (a.n.): Czyhanie na czytelnika. „Myśl Narodowa” 1923 nr 13.

• H. Zahorska. „Przegląd Powszechny” 1923 t. 158/159.

• O. Ortwin. „Przegląd Warszawski” 1924 nr 33, przedruk w tegoż: Próba przekrojów. Lwów 1936 [dot. też: Droga na wschód].

Go back to position

Torpeda czasu

• [M. Grydzewski] mg. „Wiadomości Literackie” 1924 nr 1.

• J. Iwaszkiewicz. „Pani” 1924 nr 1/2 [dot. też: Droga na wschód].

• M. Kanfer. „Nowy Dziennik” 1924 nr 10.

• Z. Kisielewski. „Robotnik” 1924 nr 6 [dot. też: Droga na wschód].

• L. Piwiński. „Przegląd Warszawski” 1924 nr 31.

• S. Lem: Przedmowa. W: Antoni Słonimski: Torpeda czasu. Warszawa 1967, przedruk w S. Lem: Rozprawy i szkice. Kraków 1975, Mój pogląd na literaturę. Kraków 2003, przekł. angielski pt. Remarks occasioned by Antoni Slonimski's „The torpedo of time”. [Przekł.] E. Kwasniewski. „Science Fiction Studies”, Greencastle, IN 1984 nr 3; przekł. niemiecki: [Przeł.] F. Griese. W: S. Lem: Essays. Frankfurt am Main 1981.

• J. Tomkowski: „Metafizyka” i „cywilizacja”. W: Tematy i pryzmaty. Wrocław 2000 [dot. też: Dwa końce świata oraz powieści J. Żuławskiego, A. Langego, S. Lema].

Go back to position

Droga na wschód

• J. Apenszlak. „Nasz Przegląd” 1924 nr 27.

• M. Braun. „Nowe Życie” 1924 t. 1.

• K. Bukowski: Wycieczka na Parnas. „Wiek Nowy” 1924 nr 6878.

• W. Horzyca. „Wiadomości Literackie” 1924 nr 2.

• J. Iwaszkiewicz. „Pani” 1924 nr 1/2 [dot. też: Torpeda czasu].

• J. Janowski. „Głos Narodu” 1924 nr 18.

• Z. Kisielewski. „Robotnik” 1924 nr 6 [dot. też: Torpeda czasu].

• O. Ortwin. „Przegląd Warszawski” 1924 nr 33, przedruk w tegoż: Próba przekrojów. Lwów 1936 [dot. też: Godzina poezji].

Go back to position

Pod zwrotnikami

• W. Zawistowski: Optymizm samotności. „Tygodnik Ilustrowany” 1927 nr 10 [dot. też: Z dalekiej podróży; Wieża Babel].

• [E. Kozikowski] E.K. „Czartak” 1928 [dot. też: Z dalekiej podróży].

Go back to position

Z dalekiej podróży

• E. Breiter. „Nowy Kurier Polski” 1926 nr 130.

• M. Dąbrowska: O Antonim Słonimskim słów kilka. „Wiadomości Literackie” 1926 nr 30.

• M. Kasterska: Les poètes et les poèmes. „La Pologne”, Paryż 1926 nr 20.

• L. Pomirowski. „Głos Prawdy Literackiej” 1926 nr 32.

• J. Zahradnik: Żyd wieczny tułacz. „Słowo Polskie” 1926 nr 304.

• W. Zechenter: Tam, gdzie poezja dojrzewa. „Gazeta Literacka” 1926 nr 11/12.

• W. Zawistowski: Optymizm samotności. „Tygodnik Ilustrowany” 1927 nr 10 [dot. też: Pod zwrotnikami; Wieża Babel].

• [E. Kozikowski] E.K. „Czartak” 1928 [dot. też: Pod zwrotnikami].

Go back to position

Wieża Babel

• [J. Braun] J.B. „Gazeta Literacka” 1927 nr 12.

• E. Breiter. „Głos Prawdy” 1927 nr 137.

• E. Damiani. „Rivista di Letterature Slave”, Rzym 1927 z. 4.

• J. Hulewicz. „Gazeta Literacka” 1927 nr 35.

• P. Hulka-Laskowski: Od mirakulizmu ku humanizmowi. „Wiadomości Literackie” 1927 nr 49.

• K. Irzykowski. „Robotnik” 1927 nr 142, 143, przedruk w tegoż: Pisma. (Pisma teatralne. T. 2). Kraków 1995.

• I. Krzywicka, W. Zawistowski. „Wiadomości Literackie” 1927 nr 22.

• [S. Podhorska-Okołów] S.P.O. „Bluszcz” 1927 nr 23.

• W. Wandurski. „Dźwignia” 1927 nr 4.

• S.I. Witkiewicz: Wstęp do rozważań nad „Wieżą Babel” Słonimskiego. „Przegląd Wieczorny” 1927 nr 160, przedruk w tegoż: Bez kompromisu. Warszawa 1976, Pisma filozoficzne i estetyczne. T. 2. Warszawa 1976.

• W. Zawistowski: Optymizm samotności. „Tygodnik Ilustrowany” 1927 nr 10 [dot. też: Pod zwrotnikami; Z dalekiej podróży].

• T. Żeleński (Boy). „Kurier Poranny” 1927 nr 138, przedruk w tegoż: Flirt z Melpomeną. Wieczór ósmy. Warszawa 1929, Pisma. T. 22. Warszawa 1964, polemika: A. Słonimski: Muszę się wtrącić. „Wiadomości Literackie” 1927 nr 23.

Go back to position

Murzyn warszawski

• W. Horzyca. „Droga” 1928.

• K. Irzykowski. „Robotnik” 1928 nr 340, przedruk w tegoż: Pisma. (Pisma teatralne. T. 2). Kraków 1995.

• S.F. Miłaszewski. „Rzeczpospolita” 1928 nr 343.

• L. Pomirowski. „Polska Zbrojna” 1928 nr 333.

• T. Żeleński (Boy). „Kurier Poranny” 1928 nr 333, przedruk w tegoż: Flirt z Melpomeną. Wieczór ósmy. Warszawa 1929, Ludzie i bydlątka. (Wrażenia teatralne). Warszawa 1933, Pisma. T. 22. Warszawa 1964.

• A. Ćwikowski. „Dziennik Ludowy” 1929 nr 42.

• J. Lechoń: Rok polskiego dramatu i komedii. „Pamiętnik Warszawski” 1929 z. 4.

• W. Piotrowicz. „Słowo” 1929 nr 16.

• T. Sinko. „Czas” 1929 z. 4.

• T. Żeleński (Boy). „Ilustrowany Kurier Codzienny” 1932 nr 178, przedruk w tegoż: Ludzie i bydlątka. (Wrażenia teatralne). Warszawa 1933, Pisma. T. 22. Warszawa 1964.

• M. Rawiński: Wizerunek Żyda w teatrze międzywojennym (wybrane przykłady). W: Literackie portrety Żydów. Lublin 1996 [dot. też dramatów: K.H. Rostworowski: Antychryst; A. Słonimski: Rodzina; M. Pawlikowska-Jasnorzewska: Rezerwat; S. Krzywoszewski: Jutro będzie nasze].

Go back to position

Oko w oko

• S.R. Dobrowolski. „Kurier Poranny” 1928 nr 118.

• A. Stern. „Wiadomości Literackie” 1928 nr 44.

• S. Wygodzki: Niedowidzące oko. „Głos Literacki” 1928 nr 20.

Go back to position

Cała Warszawa

• A. Stern. „Kino” 1929 nr 18.

Go back to position

Wiersze zebrane

• K. Czachowski. „Czas” 1929 nr 16.

• J. Iwaszkiewicz: Słonimski jaki nam nie wróci. „Wiadomości Literackie” 1930 nr 35.

Go back to position

Lekarz bezdomny

• W. Brumer. „Przegląd Wieczorny” 1930 nr 259.

• K. Irzykowski. „Robotnik” 1930 nr 343, 344, przedruk w tegoż: Pisma. (Pisma teatralne. T. 3). Kraków 1995.

• [S. Podhorska-Okołów] S.P.O. „Bluszcz” 1930 nr 49.

• L. Pomirowski. „Polska Zbrojna” 1930 nr 304.

• T. Żeleński (Boy): Premiera w Teatrze Małym. „Kurier Poranny” 1930 nr 309, przedruk w tegoż: Flirt z Melpomeną. (Wieczór dziesiąty). Warszawa 1932, Reflektorem w serce. Warszawa 1934, Pisma. T. 23. Warszawa 1965.

• J. Stempowski: Słonimski koło „złotego środka”. Na marginesie „Lekarza bezdomnego”. „Wiadomości Literackie” 1931 nr 1, przedruk w tegoż: Szkice literackie. T. 1. Warszawa 1988, Pamiętnik teatralny trzeciej klasy i inne szkice. Kraków 1999.

• S. Kawyn: Sceptyk o „Lekarzu bezdomnym”. „Lwowskie Wiadomości Muzyczne i Literackie” 1933 nr 70.

• J.N. Miller. „Robotnik” 1933 nr 235.

• A. Waśkowski. „Głos Narodu” 1933 nr 176.

• K. Wierzyński. „Gazeta Polska” 1933 nr 184.

Go back to position

Szopka polityczna

• A. Nowaczyński: L'ex-roi samuse czyli „neues kukiełkies”. „Myśl Narodowa” 1923 nr 9.

Go back to position

Moja podróż do Rosji

• K. Czapiński. „Robotnik” 1932 nr 390.

• M. Czapska: Ciekawość nienasycona. „Kobieta Współczesna” 1932 nr 36.

• Z.S. Klingsland: Un poète polonais au pays des réalités sovietiques. „Pologne Litteraire”, Warszawa 1932 nr 73.

• [T. Sinko] R. „Kurier Literacko-Naukowy” 1932 nr 45.

• J.E. Skiwski: Jeszcze książka o Rosji. „Tygodnik Literacki” 1932 nr 49.

• K. Górski. „Rocznik Literacki 1932” wyd. 1933.

• J. Sołtan. „La Pologne”, Paryż 1933 nr 2.

• W. Borowy. „The Slavonic and East European Review”, Londyn 1993 nr 33.

• T.Z. Zapert: Skamandryta w Kraju Rad. „Życie” 1998 nr 138.

• A. Maliszewska-Pokrzywa: Socjalisty i monarchisty podróż do Rosji Sowieckiej. „Fraza” 2002 nr 4 [dot. też reportaży S. Mackiewicza: „Myśl w obcęgach”].

• E. Pogonowska: „Entuzjazm jest uczuciem bardzo męczącym”. „Moja podróż do Rosji” Antoniego Słonimskiego; K. Adamczyk: Antoniego Słonimskiego podróż po Rosji. W: Reportaż w dwudziestoleciu międzywojennym. Lublin 2004.

• D. Kałan: Socjalista w Związku Radzieckim. O „Mojej podróży do Rosji” i jej autorze. „Odra” 2010 nr 11.

• Z. Kopeć: Słowo o Moskwie (i pewnej metaforze). „Rocznik Komparatystyczny” 2011 t. 2 [dot. też m.in. tekstów: A. Gide'a, A. Janty-Połczyńskiego, H. Lenczewskiej-Bormanowej, M. Wańkowicza, A. Wata].

• S. Pietrzykowski: Komunizm kontra rzeczywistość na przykładzie „Powrotu z ZSRR” André Gide’a i „Mojej podróży do Rosji” Antoniego Słonimskiego. „Maska”, Kraków 2014 nr 23.

Go back to position

Moje walki nad Bzdurą

• K. Irzykowski: Generałowi Słonimskiemu ku rozwadze. „Robotnik” 1931 nr 432, przedruk w tegoż: Walka o treść; Beniaminek. Kraków 1976.

• I. Krzywicka: Kontrola współczesności. „Wiadomości Literackie” 1931 nr 45.

• A. Schroeder: Walka o lepszą teraźniejszość. „Czas” 1931 nr 1, przedruk: „Wiadomości Literackie” 1932 nr 1.

• W. Charkiewicz: Klęska nad Bzdurą. „Słowo” 1932 nr 44.

• E. Schummer: Pamflety Słonimskiego. „Dwutygodnik Literacki” 1932 nr 5.

• [T. Sinko] R. „Kurier Literacko-Naukowy” 1932 nr 6.

• J.E. Skiwski: Słonimski nad Bzdurą. „Tygodnik Ilustrowany” 1932 nr 8, przedruk w tegoż: Na przełaj oraz inne szkice o literaturze i kulturze. Kraków 1999.

Go back to position

Rodzina

• J.N. Miller. „Robotnik” 1933 nr 473.

• K. Wierzyński. „Gazeta Polska” 1933 nr 354, przedruk w tegoż: Wrażenia teatralne. Warszawa 1987.

• T. Żeleński (Boy). „Ilustrowany Kurier Codzienny” 1933 nr 356, przedruk w tegoż: Reflektorem w serce. Warszawa 1934, Pisma. T. 25. Warszawa 1968.

• J. Bielatowicz. „Głos” 1934 nr 6/7.

• K. Brandys. „Kuźnica Młodych” 1934 nr 1/2.

• E. Breiter: Nowa komedia Słonimskiego. „Wiadomości Literackie” 1934 nr 2.

• K. Bukowiecki. „Lwowskie Wiadomości Muzyczne i Literackie” 1934 nr 1/2.

• A. Ćwikowski. „Dziennik Ludowy” 1934 nr 38.

• K. Husarski. „Wiedza i Życie” 1934 nr 3.

• K. Irzykowski: Uwagi o „Rodzinie”. „Pion” 1934 nr 9, Dramat. „Rocznik Literacki 1934” wyd. 1935, przedruk w tegoż: Pisma. (Pisma teatralne. T. 4). Kraków 1997.

• H.J. Łubieński. „Kurier Powszechny” 1934 nr 47.

• K. Pruszyński: Jak Słonimski sfałszował metrykę Polsce? „Słowo” 1934 nr 98.

• T. Sinko. „Czas” 1934 nr 21.

• J.E. Skiwski: Robimy karierę... „Gazeta Polska” 1934 nr 18.

• M. Rawiński: Wizerunek Żyda w teatrze międzywojennym (wybrane przykłady). W: Literackie portrety Żydów. Lublin 1996 [dot. też dramatów: K.H. Rostworowski: Antychryst; A. Słonimski: Murzyn warszawski; M. Pawlikowska-Jasnorzewska: Rezerwat; S. Krzywoszewski: Jutro będzie nasze].

• A. Wzorek: Ważne problemy „poddane chłoście rozumnego śmiechu” (o „Rodzinie” Antoniego Słonimskiego). „Przegląd Humanistyczny” 2006 nr 4.

Go back to position

Heretyk na ambonie

• B. Dudziński: Składanki literackie. „Robotnik” 1934 nr 28.

• J.E. Skiwski. „Pion” 1934 nr 7, przedruk w tegoż: Na przełaj oraz inne szkice o literaturze i kulturze. Kraków 1999.

Go back to position

Okno bez krat

• S. Czernik. „Okolica Poetów” 1935 nr 2.

• B. Dudziński: Wschód poetów. „Robotnik” 1935 nr 38.

• L. Fryde. „Droga” 1935 nr 3.

• W. Kubacki: Pozycja pionowa i pozioma. „Gazeta Polska” 1935 nr 112.

• A. Madej: O kratach w „Oknie bez krat”, liryce i krytykach. „Zet” 1935/1936 nr 4.

• K.W. Zawodziński: Poeta naprawdę. „Pion” 1935 nr 14, przedruk w tegoż: Z pism Antoniego Słonimskiego. Wśród poetów. Kraków 1964.

• K.W. Zawodziński. „Rocznik Literacki 1934” wyd. 1935.

• P. Hertz: „Okno bez krat” Antoniego Słonimskiego. Ocena po latach. „Kuźnica” 1945 nr 12.

• R. Cudak: Antoni Słonimski: Rozmowa z poetą. W: Poezja polska od romantyzmu do dwudziestolecia międzywojennego. Warszawa 1999 [analiza wiersza].

• J. Waligóra: Kto się boi współczesności albo smutny dokument epoki. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Ad Didacticam Litterarum Polonarum Et Linguae Polonae Pertinentia” 2021 nr 12 [dot. projektu edukacyjnego inspirowanego wierszem A. Słonimskiego: Dokument epoki; ponadto m.in. analiza tego wiersza].

Go back to position

Dwa końce świata

• B. Dudziński. „Robotnik” 1937 nr 106.

• [A. Kruczkowski] rak. „Lwów Literacki” 1937 nr 1.

• W. Kubacki: Poeta walki i klęski. „Tygodnik Ilustrowany” 1937 nr 31.

• A. Łaszowski: Dwa końce Słonimskiego (Mr Wiech i Mr Wells). „Kurier Poranny” 1937 nr 234.

• A.P. Coleman. „Books Abroad”, Oklahoma, OK 1938 nr 3.

• L. Piwiński. „Rocznik Literacki 1937” wyd. 1938.

• K. Czachowski. „Nowa Książka” 1939 z. 3.

• J. Kwieciński: Z lat młodości Science Fiction. (1). Szaleniec kontra ludzkość. „Odgłosy” 1982 nr 21.

• W. Sedeńko: Historia lubi się powtarzać. „Nowa Fantastyka” 1992 nr 6.

• J. Tomkowski: „Metafizyka” i „cywilizacja”. W: Tematy i pryzmaty. Wrocław 2000 [dot. też: Torpeda czasu oraz powieści: J. Żuławskiego, A. Langego, S. Lema].

• M. Düring: „Doppelt hält besser”: zweifache Weltzerstörung in Antoni Słonimskis Roman „Dwa końce świata” (1936; Zweimal Weltuntergang). W: Abschied von Europa. Jüdisches Schreiben zwischen 1930 und 1950. München 2011.

• L. Będkowski: O dawniejszych oraz współczesnych kontekstach „Dwóch końców świata” Antoniego Słonimskiego. W: Literatura popularna. T. 1. Dyskursy wielorakie. Katowice 2013.

• M. Tomczok: Robinson w postantropocenie. „Porównania” 2019 nr 2.

• M. Grigorova: Głos Kasandry. Prognostyczne wizje wojny („Przyszła wojna” Władysława Sikorskiego i „Dwa końce świata” Antoniego Słonimskiego). „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” 2023 t. 23.

Go back to position

W beczce przez Niagarę

• K. Czachowski. „Nowa Książka” 1936 z. 5.

• T. Makowiecki. „Rocznik Literacki 1935” wyd. 1936.

• S. Rogoż: Słonimski jako autor kronik. „Wiadomości Literackie” 1936 nr 2.

Go back to position

Gwałt na Melpomenie

• E. Baniewicz: Poważne recenzje Antoniego Słonimskiego. „Miesięcznik Literacki” 1983 nr 8.

• J. Godlewska: Kto tu właściwie został zgwałcony? „Teatr” 1983 nr 5.

• Z. Greń: Słonimski. „Życie Literackie” 1983 nr 24.

• M. Szpakowska. „Dialog” 1983 nr 6.

• J. Marx: Gwałciciel Melpomeny. „Tu i Teraz” 1984 nr 27.

• R. Pawłowski: Surowy kochanek Melpomeny. „Gazeta Wyborcza” 2001 nr 157.

Go back to position

Kronika tygodniowa

• J. Koskowski: Czas siewu i czas rżnięcia. „Książka dla Ciebie” 1956 nr 19.

• M. Krzeczkowski: Kampania przedwrześniowa gen. Antoniego Słonimskiego. „Express Wieczorny” 1956 nr 220.

• M. Markowski: O tym i o owym. „Słowo Polskie” 1956 nr 40.

• [Z. Mitzner] J. Szeląg. „Szpilki” 1956 nr 40.

• [Z. Skwarczyński] Kronikarz: Kroniki starszego brata. „Kronika” 1956 nr 20.

• J.J. Lipski. „Rocznik Literacki 1956” wyd. 1957.

• W. Sadkowski, A. Ziemilski: Wokół „Kronik”. „Trybuna Ludu” 1957 nr 199.

• P. Stasiński: O kronikach tygodniowych Antoniego Słonimskiego w „Wiadomościach Literackich”. „Pamiętnik Literacki” 1982 nr 1/2, przedruk w tegoż: Poetyka i pragmatyka felietonu. Wrocław 1982.

• M. Pytasz: „Nie mam recepty na zbawienie świata...”. Wokół „Kronik tygodniowych” Antoniego Słonimskiego. Katowice: Uniwersytet Śląski 1987, 141 s. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 936.

• A. Fiut: Słonimskiego gra w utopię (Na marginesie „Kronik tygodniowych” z lat trzydziestych). „Kwartalnik Artystyczny” 1995 nr 2, przedruk w tegoż: Być (albo nie być) środkowoeuropejczykiem. Kraków 1999.

• D. Macieja: Tygodnie Słonimskiego. Warszawa: Prószyński i S-ka 2000, 162 s.

• J. Anderman: Nieprzyzwyczajenie. „Gazeta Wyborcza” 2001 nr 276 [dot.: T. 2: 1932–1935].

• R. Matuszewski: Zoil wszech czasów. „Gazeta Wyborcza” 2001 nr 76 [dot.: T. 1: 1927–1931].

• K. Cywińska: Powtórki. „Tydzień” 2002 nr 32 [dot.: T. 1: 1927–1931].

• J. Gondowicz: Spięty. „Nowe Książki” 2002 nr 4 [dot.: T. 1: 1927–1931; T. 2: 1932–1935].

• R. Matuszewski: Dokument epoki. W tegoż: Zapiski świadka epoki. Warszawa 2004.

• A. Grabowska-Kuniczuk: Absurdy codzienności w optyce komizmu u kronikarzy polskich XIX i XX wieku (na przykładzie Bolesława Prusa i Antoniego Słonimskiego). W: Krzywe zwierciadło na gościńcu. Literacka satyra, karykatura, groteska. Warszawa 2009.

• A. Wójtowicz: Pacyfista w „epoce wielkiego zamętu”. Kroniki tygodniowe Antoniego Słonimskiego. „Przegląd Humanistyczny” 2014 nr 6.

• I. Gielata: Pochwała nowoczesnej głupoty (o kronikach Antoniego Słonimskiego). W: Czytanie Dwudziestolecia 4. Częstochowa 2016.

Go back to position

Alarm

• K. Estreicher: Poeta nowej emigracji polskiej. „Dziennik Polski”, Londyn 1940 nr 32.

• [K. Pruszyński] Grabiec: „Powrót do Soplicowa”. „Wiadomości Polskie”, Londyn 1940 nr 35.

• M. Pytasz. „Alarm” Antoniego Słonimskiego. W: Kanonada. Interpretacje wierszy polskich (1939–1989). Katowice 1999 [analiza wiersza].

• T. Stępień. W: Poezja polska. Interpretacje. Katowice 2000.

Go back to position

Kroniki londyńskie

• A. Czachowska: Żelazna konsekwencja. „Twórczość” 1995 nr 12.

• M. Krassowski: Mgła nad Londynem. „Wiadomości Kulturalne” 1995 nr 18.

• T. Nyczek: Słonimski marzyciel. „Gazeta Wyborcza” 1995 nr 149.

Go back to position

Wiek klęski

• K. Kuliczkowska: Wygnaniec w oboim żywiole. „Twórczość” 1946 z. 3.

• R. Matuszewski: W kręgu nostalgii i dobrej wiary. „Kuźnica” 1946, przedruk w: Literatura po wojnie. Warszawa 1948.

• J. Zagórski: Poezja chłodna. „Tygodnik Powszechny” 1946 nr 7.

Go back to position

Wybór poezji [1946]

• J. Pregerówna: Chwila klęski. „Odrodzenie” 1946 nr 48.

• A. Włodek: Wiersze, które zostaną. „Dziennik Literacki” 1947 nr 20.

Go back to position

Poezje [1951]

• A. Włodek: Wygrana wojna Słonimskiego. „Życie Literackie” 1952 nr 11.

• S. Łastik: O wierszach prostych jak podanie ręki i nieprostej drodze poety. „Słowo Ludu” 1954 nr 253 dod. „Słowo Tygodnia” nr 40.

• A. Gronczewski: Wstęp do opisu choroby. „Poezja” 1982 nr 3/4, inna wersja pt. Modlitwa o słowo. W tegoż: Wojna bez końca. Warszawa 1992.

Go back to position

Wspomnienia warszawskie

• J. Brodzki. „Nowe Książki” 1957 nr 12.

• T. Konwicki: Ostatnia Europa. „Nowa Kultura” 1957 nr 48.

• J. Kott. „Przegląd Kulturalny” 1957 nr 24.

• A. Międzyrzecki: O wspomnieniach Antoniego Słonimskiego. „Świat” 1957 nr 28.

• M. Toporowski: Z powodu wspomnień Słonimskiego. „Twórczość” 1957 nr 8.

• A. Żegań: Słonimski pogodny. „Nowiny Literackie i Wydawnicze” 1957 nr 12.

Go back to position

Liryki [1958]

• L. Lewin: O „Lirykach” Antoniego Słonimskiego. „Trybuna Literacka” 1958 nr 22.

Go back to position

W oparach absurdu

• M. Tarnogórska: „W oparach absurdu”, czyli skamandrycki „kult nonsensu”. W tejże: Genus ludens. Limeryk w polskiej kulturze literackiej. Wrocław 2012.

Go back to position

Nowe wiersze

• J. Sławiński: Słonimskiego liryka lat ostatnich. „Twórczość” 1960 nr 1, przedruk w tegoż: Przypadki poezji. (Prace wybrane. T. 5). Kraków 2001.

• Z. Libera. „Polonistyka” 1961 nr 2.

Go back to position

Rozmowa z gwiazdą

• J.J. Lipski: Podsumowanie – i otwarcie. „Twórczość” 1961 nr 10, przedruk w tegoż: Słowa i myśli. T. 1. Szkice o poezji. Warszawa 2009.

• J. Rogoziński: Niepełny autoportret. „Nowa Kultura” 1961 nr 37.

Go back to position

Załatwione odmownie

• I. Krzywicka: Mistrz felietonu. „Argumenty” 1962 nr 30.

• P. Kuncewicz: Lis w winnicy. „Współczesność” 1962 nr 14.

Go back to position

Jak było naprawdę

• T.M. Wójcik: Czy życie jest kiczem, czyli „Jak to było naprawdę” u A[ntoniego] Słonimskiego i w „Mrzonce” J[anusza] Majewskiego. W: Kicz, tandeta, jarmarczność w kulturze masowej XX wieku. Częstochowa 2000.

Go back to position

Wiersze [1958–1963]

• J.J. Lipski: Prawo moralne i gwiaździste niebo. „Twórczość” 1963 nr 9, przedruk w tegoż: Szkice o poezji. Paryż 1987, Słowa i myśli. T. 1. Szkice o poezji. Warszawa 2009.

• S. Lichański: A la recherche du temps perdu. „Poezja” 1974 nr 7/8.

Go back to position

Poezje zebrane

• J. Łukasiewicz: Sonet Antoniego Słonimskiego. „Tygodnik Powszechny” 1965 nr 12.

Go back to position

Młodość górna, wiek klęski, wiek męski

• V. Contoski. „Books Abroad”, Oklahoma, OK 1967 nr 1.

• J.J. Lipski: Antoniego Słonimskiego „Dwugłos o wiośnie”. „Tygodnik Powszechny” 1975 nr 51/52, przedruk w tegoż: Szkice o poezji. Paryż 1987; Słowa i myśli. T. 1. Szkice o poezji. Warszawa 2009.

Go back to position

Jawa i mrzonka

• Z. Greń: Poezja i rzeczywistość. „Życie Literackie” 1967 nr 2.

• A. Lisiecka: Między mrzonką i jawą. „Polityka” 1967 nr 11.

• R. Matuszewski. „Miesięcznik Literacki” 1967 nr 8.

• Z. Żabicki: „La belle époque” – i dzień dzisiejszy. „Dialog” 1967 nr 5.

Go back to position

Jedna strona medalu

• A. Lisiecka: Dwie strony medalu. „Wiadomości”, Londyn 1971 nr 39, przedruk w tejże: Przewodnik po literaturze krajowej. Londyn 1975.

Go back to position

Obecność

• J. Gondowicz: Słonimski: przewrotność długodystansowca. „Kultura” 1974 nr 15.

• J.J. Lipski: Obecność Słonimskiego. „Tygodnik Powszechny” 1974 nr 37.

Go back to position

[Sto trzydzieści osiem] 138 wierszy

• Z. Libera: Poeta buntu i niepokoju. „Literatura” 1973 nr 38.

• M. Skwarnicki. „Tygodnik Powszechny” 1973 nr 40.

• R.K. Wilson. „The Slavic and East European Journal”, Urbana, IL 1973 nr 4.

• S. Barańczak: Poezja Słonimskiego. „Twórczość” 1974 nr 6, przedruk pt. „Aby zbyt łatwo nie zgiąć karku”. W tegoż: Etyka i polityka. Paryż 1979, wyd. nast. Kraków* 1981.

Go back to position

Alfabet wspomnień

• H. Zaworska: „Czas rozpoznany”. „Twórczość” 1976 nr 11.

• [R. Zwoźniakowa] R. Prawdzic: Testament Antoniego Słonimskiego. „Tygodnik Powszechny” 1976 nr 48.

• T. Burek: O „Alfabecie wspomnień” i szansach autobiografii. „Zapis”* 1977 nr 1, przedruk w tegoż: Żadnych marzeń. [Londyn] 1987; Warszawa* 1989.

• R.K. Wilson. „World Literature Today”, Norman, OK 1977 nr 1.

• J.W. Gomulicki. „Rocznik Literacki 1975” wyd. 1978.

• T. Burek: O „Alfabecie wspomnień” i szansach autobiografii. W tegoż: Żadnych marzeń. Warszawa* 1989.

• K. Maliszewski: Pociąg do literatury. „Gazeta Wyborcza” 2001 nr 93.

• A. Skowronek: Językowe sposoby prezentacji znajomych na podstawie „Abecadła Kisiela” S. Kisielewskiego i „Alfabetu wspomnień” A. Słonimskiego. „Konteksty Kultury” 2011 [nr] 7.

Go back to position

Ciekawość

• H. Zaworska: „Bierność staje się grzechem”. „Twórczość” 1981 nr 12.

• T.J. Żółciński: Felietony starszego pana. „Tygodnik Kulturalny” 1981 nr 43.

Go back to position

Romans z X Muzą

• A. Kozyra: Podróże w czasie z X Muzą. „Nowe Książki” 2008 nr 5.

• Ł. Maciejewski: Noce i dni. „Tygodnik Powszechny” 2008 nr 20 dod. „Książki w Tygodniku”.

• K. Masłoń: Dokąd to jedziemy, biedna pani Basiu? „Rzeczpospolita” 2008 nr 28.

• Ł. Demby: Słonimski: krytyk czy teoretyk? „Studia Filmoznawcze” 2009 t. 30.

Go back to position

Złoty płaszcz

• K. Irzykowski. „Robotnik” 1925 nr 127, przedruk w tegoż: Pisma. (Pisma teatralne. T. 1). Kraków 1995.

• E. Ligocki. „Rzeczpospolita” 1925 nr 118.

• T. Żeleński (Boy). „Kurier Poranny” 1925 nr 119, przedruk w tegoż: Flirt z Melpomeną. Wieczór szósty. Warszawa 1926; Pisma. T. 21. Warszawa 1964.

Go back to position

BIO

Twórczość

Adaptacje

teatralne

Przekłady

niemiecki

Wystawienia następne

Wystawienia następne

Przekłady

angielski

esperanto

francuski

serbski

Adaptacje

radiowe

Wystawienia następne

Przekłady

czeski

Przekłady

niemiecki

Przekłady

czeski

Adaptacje

telewizyjne

Zawartość

Inne formy wydań

Inne formy wydań

Zawartość

Adaptacje

teatralne

telewizyjne

Zawartość

Przekłady

angielski

Adaptacje

telewizyjne

Zawartość

Zawartość

Zawartość

Adaptacje

teatralne

Adaptacje

teatralne

Zawartość

Zawartość

Zawartość

Dialogi do filmów

Wydania osobne tekstów poetyckich w opracowaniu muzycznym, m.in.

Wybory utworów literackich w przekładach

hebrajski

Przekłady utworów literackich w antologiach zagranicznych

albański

angielski

białoruski

bułgarski

chiński

chorwacki

czeski

czuwaski

fiński

francuski

grecki

hebrajski

hindi

hiszpański

kannada

mongolski

niemiecki

rosyjski

rumuński

serbski

słoweński

ukraiński

węgierski

włoski

Montaże utworów

Przekłady i adaptacje

Prace redakcyjne

Omówienia i recenzje