BIO

Urodzony 26 kwietnia 1955 w Jenisiejsku na Syberii, gdzie jego rodzice Kazimierz Słobodzianek, ślusarz, zawodowy podoficer, i Barbara z Olędzkich, geolog i anglistka, przebywali od 1944 na zesłaniu. W 1955 przyjechał wraz z rodzicami do Polski i zamieszkał w Białymstoku. W 1970 rozpoczął tam naukę w III Liceum Ogólnokształcącym im. M. Fornalskiej (obecnie im. K.K. Baczyńskiego). Po zdaniu matury w 1974, studiował teatrologię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Debiutował w 1978 omówieniem sezonu teatralnego 1977/78 na łamach dwutygodnika „Student” (nr 14; podpisany: Jan Koniecpolski); z pismem tym współpracował następnie jako krytyk teatralny. W 1979, po ukończeniu studiów został stałym recenzentem teatralnym tygodnika „Polityka” (pod pseudonimem Jan Koniecpolski). W tym czasie rozpoczął twórczość dramaturgiczną, publikując sztukę dla teatrów lalkowych pt. Historia o żebraku Iwanie i jego ośle w czasopiśmie „Scena” (1980 nr 6), a także debiutował jako reżyser wystawieniem utworu Osmędeusze Mirona Białoszewskiego i Ludwika Heringa w Białostockim Teatrze Lalek; w następnych latach reżyserował liczne sztuki w teatrach w Białymstoku, Warszawie, Gdańsku oraz w Teatrze Telewizji. W 1981-82 był kierownikiem literackim Teatru im. W. Bogusławskiego w Kaliszu, w 1982 w Teatrze Polskim w Poznaniu, w 1982-83 konsultantem programowym w Teatrze im. S. Jaracza w Łodzi, w 1984-89 w Teatrze Lalek w Białymstoku. W 1987 uzyskał dyplom eksternistyczny reżysera lalkowego. W 1988 otrzymał nagrodę Wojewody Białostockiego za twórczość dramaturgiczną. W 1988-89 wykładał na Wydziale Lalkarskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Białymstoku. W 1989-91 był kierownikiem literackim w Teatrze Miniatura w Gdańsku. Związany z Towarzystwem Teatralnym „Wierszalin”, był w 1991-93 wiceprezesem Towarzystwa „Wierszalin-Teatr”, a w 1993-2000 przewodniczącym Zarządu Towarzystwa „Wierszalin” sp. z o.o. W 1993 otrzymał nagrodę Paszport „Polityki” za całokształt twórczości dramaturgicznej i działalność Towarzystwa „Wierszalin”, w 1994 nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie za całokształt twórczości dramaturgicznej i teatralnej. W 1994-95 pracował jako dramaturg w Teatrze Dramatycznym miasta stołecznego Warszawy, a w 1999-2003 w Teatrze Nowym w Łodzi. Wykładał Sztukę dialogu w Collegium Civitas w Warszawie (2000-03) oraz w Laboratorium Reportażu na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego (2001-05). Z jego inicjatywy powołano Towarzystwo Autorów Teatralnych, którego został prezesem (2003-05). W 2003-04 pracował jako kierownik literacki w Teatrze Narodowym w Warszawie. Od 2003 kierował powstałym przy Teatrze Narodowym Laboratorium Dramatu. Do 2005 był przewodniczącym Zarządu Towarzystwa „Wierszalin”. Organizował i prowadził wakacyjne warsztaty dla młodych dramaturgów. Mieszka w Warszawie.

Twórczość

1. Baśń o żebraku Iwanie i jego ośle. [Utwór dramatyczny]. Scena 1980 nr 6 s. 42-48. Prapremiera: Łódź, Teatr Pinokio 1981. Nowa wersja zob. poz. .

Wyróżnienie w III ogólnopolskim konkursie na sztukę sceniczną dla teatrów lalkowych w 1980.

2. Baśń jesienna. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Kalisz, Teatr im. W. Bogusławskiego 1981.

3. Pułapka, czyli rzecz o względności. [Utwór dramatyczny]. Powst. 1981. Prapremiera: Kraków, Teatr Lalki i Maski „Groteska” 1983.

4. Car Mikołaj. (Historia tragi-komiczna). [Utwór dramatyczny]. Powst. 1985. „Dialog” 1987 nr 5 s. 5-42. Prapremiera: Warszawa, Teatr Dramatyczny 1988. Telewizja Polska 1995.

Nagrody

III nagroda w Konkursie Sztuk Współczesnych we Wrocławiu w 1985.

5. Obywatel Pekosiewicz. [Utwór dramatyczny]. Powst. 1986. „Dialog” 1989 nr 5 s. 5-36. Prapremiera: Łódź, Teatr im. S. Jaracza 1989. Telewizja Polska 1992. Nowa wersja zob. poz. .

Nagrody

Nagroda dramaturgiczna na Festiwalu Sztuk Współczesnych we Wrocławiu w 1989.

Przekłady

czeski

Obian Pekos. Svđt a divadlo”, Praga 2000 nr 1.

6. Historia o Biedaku i Osiołku. [Utwór dramatyczny], Prapremiera: Białystok, Białostocki Teatr Lalek 1987. Wersja wcześniejsza zob. poz. .

7. Merlin. Inna historia. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Supraśl, Towarzystwo Wierszalin 1990. Druk: Dialog 1993 nr 3 s. 5-54.

Nagrody

Fringe Firste na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym w Edynburgu w 1993.

Przekłady

czeski

Merlin – jiny pribeh. [Przeł.] P. Pec. Wystawienie Ostrava 2004.

francuski

[Przeł.:] M. Masłowski, J. Donguy. Wystawienie Bruksela 1994.

niemiecki

Merlin. [Przeł.] M. Pollack. Wystawienie Berlin, Teatr Kreatur 1995.

8. Turlajgroszek. Historia naiwna dla teatru lalek. [Współautor:] P. Tomaszuk. Dialog 1990 nr 11 s. 40-54. Telewizja Polska 1992.

Nagrody

Nagroda dramaturgiczna na Festiwalu Sztuk Współczesnych we Wrocławiu i na festiwalu Teatru Lalek w Opolu w 1991, nagroda Stowarzyszenia ASISTEJ im. J. Dormana w 1992, Fringe Firste na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym w Edynburgu w 1993.

Przekłady

czeski

Kulihrźśek. Wystawienie: Libice nad Cidlinou, Divadlo Rozmaitosti Most 1994.

9. Jaskółeczka. Historia z Jorge Amado. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Warszawa, Teatr Lalek Guliwer 1992.

10. Prorok Ilja. [Utwór dramatyczny]. Dialog 1992 nr 11 s. 7-30. Telewizja Polska 1994. Nowa wersja zob. poz. .

Nagrody

Grand Prix w Konkursie Sztuk Współczesnych we Wrocławiu w 1992; nagroda Fundacji Kultury Wiejskiej im. S. Piętaka w dziedzinie teatru, w 1993.

Przekłady

czeski

[Przeł.] J. Klimsza. Wystawienie: Ostrava, Teatr Arena 2000.

niemiecki

Der Prophet Ilja. [Przeł.] M. Pollack. Prapremiera: Berlin, Teatr Kreatur 1995. Druk w: Anthologie polnischer Dramen der Gegenwart. Sulejówek 2000.

słowacki

[Przeł.] L. Feldek. Wystawienie: Nitra, Teatr Tatro 2005.

węgierski

Ilja proféta. [Przeł.] P. Paszt. Druk w: Nyilt forum. Zalaegerszeg [1998], przedruk w: Ilja Prófćta mai lengyel drâmâk. Budapest 2003. Wystawienie: Siedmiogród, Teatr im. Tamasiego 2002.

11. Kowal Malambo. Argentyńska historia. [Utwór dramatyczny]. Dialog 1993 nr 7 s. 5-53. Prapremiera: Koszalin, Teatr Dramatyczny 1995.

12. Obywatel Pekoś. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1997. Wersja wcześniejsza zob. poz. .

Nagrody

I nagroda w Konkursie Ministerstwa Kultury i Sztuki na wystawienie polskiej sztuki współczesnej w 1998.

13. Sen Pluskwy. [Utwór dramatyczny]. Powst. 1997. Druk pt. Towarzysz Chrystus, czyli sen pluskwy. Feerycznej komedii w IX obrazach ciąg dalszy. „Krasnogruda” 2000 nr 12 s. 51-124. Prapremiera: Łódź, Teatr Nowy 2001.

Nagrody

Wyróżnienie w Konkursie Sztuk Współczesnych w Warszawie w 1997.

Przekłady

czeski

Sen štđnice aneb soudruh Kristus. [Przeł.] J. Vondraček. Praha 2000.

14. Prorok Ilja. Nieprawdopodobna historia w XVI scenach. [Utwór dramatyczny]. Kartki 2000 nr 22 s. 20-45. Prapremiera: Łódź, Teatr Nowy 1999. Wcześniejsza wersja zob. poz. .

Adaptacje

M. Białoszewski, L. Hering: Osmędeusze i Kabaret Kici-Koci. Układ tekstu: O. Titkow, T. Słobodzianek. Wystawienie: Łódź, Teatr im. S. Jaracza 1982.
W. Berent: Ozimina. Adaptacja: T. Słobodzianek. Wystawienie: Łódź, Teatr im. S. Jaracza 1983.
M. Białoszewski: Kabaret Kici-Koci. Układ tekstu T. Słobodzianek. Wystawienie: Warszawa, Teatr Ateneum 1988.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 2000.

Autor o sobie

T. Słobodzianek, J. Łukosz: A statek płynie. Rozm. K. Mieszkowski. Oprac.: W. Malinowski. Notatnik Teatralny 1994/95 nr 9.

Wywiady

W powietrzu wisi bunt. Rozm.: A. Wanat, J. i W. Majcherek. Teatr 1984 nr 1.
Biłem dziewice po twarzy. Rozm. Z. Pietrasik. Polityka 1993 nr 50, dod.
Nienawidzę w teatrze moralizowania. Rozm. W. Malinowski. Notatnik Teatralny 1993 nr 5.
W poszukiwaniu paradoksów. „Nowy Dziennikdod. Przegląd Polski”, Nowy Jork 2003 nr z 25 II.

Ogólne

Książki

E. Dąbek-Derda: Tadeusza Słobodzianka nie-boskie historie. Dramaturgia w kręgu mitu. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2003, 146 s., Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach w Katowicach, nr 2091.

Artykuły

T. Walas: Słobodzianek – pułapka oczywistości. Dialog 1990 nr 3.
K. Kopka: Słobodzianek, pisarz pogranicza. Notatnik Teatralny 1993 nr 5.
W. Majcherek: Pieski los kowala. Dialog 1993 nr 7.
J. Majcherek: Notatki przy Słobodzianku. Teatr 1994 nr 1.
Notatnik Teatralny 1994/95 nr 9 [nr poświęcony T. Słobodziankowi; tu m.in.: J. Różewicz: Merlin a Marlin; M. Cieński: Słobodzianek. Powtórzenie; K. Wolicki: Uroda powieści; J. Koenig: I krytyk teatralny także; M. Grabowski: Przyjaźń artystyczna; I. Dąbrowski, Z. Reczyński: W aktorze widzi człowieka. Rozm. W. Malinowski].
W. Zawistowski: Słobodzianek, czyli Golgota z happy endem. Teatr 1994 nr 1.
J. Chojka: Koniec wieku według Tadeusza Słobodzianka. Dialog 1995 nr 11.
M. Czaja: Gry eschatologiczne Słobodzianka. Dialog 2000 nr 9.
J. Chojka: ...Gdzie Boskie schodzi się z ludzkim. (Dialektyka „sacrum” w dramatach Tadeusza Słobodzianka). Prace Naukowe Wyższej Szkoły Społeczno-Ekonomicznej w Gdańsku 2002 nr 1.
J. Chojka: Gra w Zbawiciela; E. Dąbek-Derda: Białostocki rapsod. Opcje 2002 nr 6.
M. Czaja: Koniec świata, choroba i sąd ostateczny. Apokaliptyczne historie Tadeusza Słobodzianka. Konteksty 2002 nr 3/4.
E. Iwan: Historie nieprawdopodobne z pogranicza rodem. Plama 2002 nr 1.
B. Popczyk-Szczęsna: Dwudziestowieczne interpretacje dramatyczne. Tadeusz Słobodzianek: Judasz, czyli pomysłowy chłop. W tejże: Postać Judasza w dramacie polskim XX wieku. Kraków 2003.

Car Mikołaj

K. Kopka: Niewytłumaczalny obłęd albo o tym jak car Mikołaj z prorokiem Ilją we wsi Grzybowszczyzna się spotkali. Teatr 1987 nr 4.
W. Paźniewski: Słobodzianek. Kabaret historii, czyli pał. Dialog 1987 nr 5.

Obywatel Pekosiewicz

J. Chojka: Tadeusza Słobodzianka „Obywatel Pekosiewicz/Obywatel Pekoś. W: Dramat polski. Interpretacje. Cz. 2. Gdańsk 2001.

Merlin

W. Majcherek: O „Merlinie” Słobodzianka. Cz. I: Uwagi do tekstu. Teatr 1993 nr 10.

Prorok Ilja [Utwór dramatyczny]

W. Majcherek: Historia o niechwalebnym zmartwychwstaniu. Teatr 1994 nr 7/8.
A. Lis: Apokalipsa przy Więckowskiego. Teatr 2000 nr 1.

Obywatel Pekoś

J. Chojka: Tadeusza Słobodzianka „Obywatel Pekosiewicz/Obywatel Pekoś. W: Dramat polski. Interpretacje. Cz. 2. Gdańsk 2001.

Sen Pluskwy

J. Plutowicz: Sny końca wieku. Krasnogruda 2000 nr 12 [dot. druku pt. Towarzysz Chrystus, czyli sen pluskwy].
L. Neuger: Jak się zbudzi, to nas zje.... „Sen pluskwy, czyli towarzysz Chrystus” Tadeusza Słobodzianka. W tegoż: Ćwiczenia z wrażliwości. Katowice 2006.