BIO

Urodzony 20 czerwca 1881 w Wieliczce; syn Franciszka Skoczylasa, sztygara w kopalni soli, i Józefy z Widomskich; brat Władysława Skoczylasa, grafika, malarza, rzeźbiarza. W 1899 ukończył gimnazjum w Bochni, następnie studiował filologię polską i klasyczną na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Utrzymywał się w tym czasie m.in. z pracy korektora w piśmie „Głos Narodu”. Debiutował na łamach tego pisma w 1900 opowiadaniem pt. Alleluja (nr 87), a następnie do 1939 (z przerwami) zamieszczał tam liczne artykuły oraz recenzje literackie i teatralne. W 1901 przerwał studia i odbywał nowicjat u jezuitów w Starej Wsi. W 1903 opuścił klasztor i kontynuował studia w Krakowie. Należał do stowarzyszenia Eleusis, Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, Narodowego Związku Robotniczego (od 1905). Po ukończeniu studiów w 1905 rozpoczął pracę nauczycielską, początkowo jako zastępca nauczyciela języka polskiego, łacińskiego i greckiego w gimnazjum w Jaśle, następnie w Bochni (1906-09). W 1908 zdał egzamin na nauczyciela szkół średnich i w 1909 uczył w I Gimnazjum w Tarnowie. Był współzałożycielem Polskiego Związku Wojskowego (1908). W 1910 zamieszkał we Lwowie i podjął pracę w Gimnazjum im. Franciszka Józefa. Uczył też w lwowskich szkołach prywatnych. Był członkiem Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych i członkiem Związku Naukowo-Literackiego (1911-14). Działał w Polskiej Macierzy Szkolnej i wykładał na prowadzonych przez nią kursach literatury polskiej. Współpracował ze „Słowem Polskim” (tu w 1911-14 liczne artykuły i sprawozdania w rubryce Związek Naukowo-Literacki, podpisany też.: ls; s.; S.), z poświęconym zwalczaniu alkoholizmu miesięcznikiem „Wyzwolenie” (w 1912 redaktor), „Kroniką Powszechną” (1913-14), „Szkołą” (1913-15). Ożenił się z Ireną Kowalczyk. Po wybuchu I wojny światowej został ewakuowany do Wiednia, gdzie w 1915 redagował dwutygodnik polskiej młodzieży „Życie Nowe” oraz pisał do prasy polskiej wydawanej w Austrii. Po powrocie do Lwowa redagował w 1918 pismo „Szkoła”, organ Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego. W 1919-20 kierował biurem Komitetu Plebiscytowego Spisko-Orawskiego oraz redagował miesięcznik „Obrona Ojczyzny”. W 1920 zamieszkał w Warszawie i podjął pracę w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej, przez pewien czas był też sprawozdawcą sejmowym Polskiej Agencji Telegraficznej. Uczestniczył we Wszechdzielnicowym Zjeździe Literatów Polskich w Warszawie w maju 1920, opracował statut Związku Zawodowego Literatów Polskich, był przez krótki czas sekretarzem Związku. Współpracował ze Stowarzyszeniem Katolickiej Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie”. Po powrocie w 1921 do Krakowa uczył języka polskiego, greckiego, logiki i psychologii w III Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego, a od 1922 w Gimnazjum św. Jacka. Współpracował w tym czasie m.in. z „Gońcem Krakowskim” (1922-25; tu stałe recenzje teatralne oraz artykuły, podpisane też: L.S.; (ls)), „Oświatą Polską” (1925-28), „Rzeczpospolitą” (1925-28; także członek redakcji). W 1923/24-25/26 był nadto lektorem języka i literatury polskiej w Akademii Górniczej. Należał do Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych, kierował w kole krakowskim sekcją gimnazjów. Od 1926 mieszkał w Warszawie, gdzie pełnił obowiązki wizytatora Polskiej Macierzy Szkolnej oraz uczył w prywatnych gimnazjach, m.in. w 1927-28 w Gimnazjum oo. Marianów. W 1929-30 pracował jako szef biura prasowego w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej. Po powrocie do Krakowa uczył w prywatnych gimnazjach oraz ponownie w Gimnazjum św. Jacka (do 1936), następnie w III Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego (do 1939). Od 1931 wykładał też literaturę polską w Szkole Sztuk Plastycznych, a w 1934-35 w Akademii Górniczo-Hutniczej. Publikował w tym czasie na łamach „Gazety Literackiej” (tu w 1932-34 liczne recenzje literackie), „Przeglądu Powszechnego” (1935-37; podpisany też F. Lasota) i „Sodalis Marianus” (1936-38). W 1938 został wybrany na przewodniczącego komitetu organizacyjnego Związku Przyjaciół Dzieła Brata Alberta. Podczas okupacji niemieckiej mieszkał nadal w Krakowie i pracował jako nauczyciel w Szkole Handlowej. Brał też udział w tajnym nauczaniu. W 1944 został kierownikiem literackim działającego jawnie Krakowskiego Teatru Powszechnego, za co był skazany przez Komisję Sądzącą Kierownictwa Walki Podziemnej Okręgu Krakowskiego na karę infamii. Po zakończeniu II wojny światowej prowadził do przejścia na emeryturę w 1948 wykłady z historii kultury polskiej w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych. Od 1958 był lektorem tegoż przedmiotu w Politechnice Krakowskiej. Pisał w tym czasie m.in. do „Ateneum Kapłańskiego”. Zmarł 22 marca 1961 w Krakowie.

Twórczość

1. O Stanisławie Wyspiańskim. (Życie i dzieła). Kraków: Myśl Wszechpolska 1909, 74 s.

2. Kinoteatr. Nowy wróg młodzieży. Lwów: Komitet Opieki nad Polską Młodzieżą Chrześcijańską 1918, 40 s.

3. Wyspiański jako poeta państwowości polskiej. [Wykład]. Lwów: Książnica Polska TNSW [Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych]; Warszawa: Gebethner i Wolff 1918, 15 s.

4. O wzruszeniu lirycznym. (Ze studiów do współczesnej literatury polskiej). Kraków: Księgarnia S.A. Krzyżanowski 1922, 30 s.

5. Ojczyzny i wiary obrońca Henryk Sienkiewicz. Warszawa: [Drukarnia] Fr. Orzechowski 1927, 55 s.

6. Stanisław Wyspiański. [Kraków:] Komitet Obchodu 25-lecia zgonu St. Wyspiańskiego 1932, 82 s. Wyd. nast. z podtytułem Życie i twórczość. Kraków: Nauczycielska Spółka Wydawnicza Książka Powszechna 1947.

7. Polska w kulturze współczesnej. Do użytku szkół powszechnych i średnich. Miejsce Piastowe: Towarzystwo Św. Michała Archanioła 1934, 64 s.

8. Szlakiem Piotra Skargi. Wiara i Życie 1936 nr 2 s. 34-41; odbitka rozszerzona: Kraków: Wydawnictwo Ks[ięży] Jezuitów 1936, 44 s.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Jak objaśniać utwory poetyckie w szkole?Sprawozdanie Dyrekcji c.k. Gimnazjum Franciszka Józefa we Lwowie za rok szk[olny] 1912/1913s. 3-25 i odbitka.
Historia literatury polskiej jako przedmiot nauczania. Szkoła 1913 s. 385-393; 469-475 i odbitka.
Lektura powieści w szkole średniej. „Sprawozdanie Dyrekcji c.k. Gimnazjum Franciszka Józefa we Lwowie za rok szk[olny] 1914” s. 3-32 i odbitka.
Znaczenie ustawy Komisji Edukacji Narodowej. W: Ustawy Komisji Edukacji Narodowej dla stanu Akademickiego. Lwów 1917 s. 3-22.
Szkoła polska na rozdrożu. Wiara i Życie 1935 nr 12 s. 357-362; 1936 nr 5 s. 143-149, nr 6 s. 172-177, nr 7/8 s. 204-209; odbitka rozszerzona Warszawa: Wydawnictwo Księży Jezuitów [1936], 72 s.
Współczesna literatura polska a szkoła. Przegląd Powszechny 1935 t. 205 nr 3 s. 341-351.
Polskie szkolnictwo religijne. Ateneum Kapłańskie 1957 z. 2 s. 248-260.

Prace redakcyjne

1. A. Mickiewicz: Dziady (w skróceniu). Oprac. i wstępem poprzedził L. Skoczylas. Wiedeń: Wiedeński Kurier Polski 1915, 96 s.

Omówienia i recenzje

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 3. Warszawa 1965.
Polski Słownik Biograficzny. T. 38. Cz. 2. Warszawa 1998 (R. Skręt).
Słownik badaczy literatury polskiej. T. 2. Łódź 1998 (R. Skręt).

Ogólne

Artykuły

Z. Gerstmann. „Pamiętnik Literacki1914/1915 [dot. artykułu: Jak objaśniać utwory poetyckie w szkole? „Sprawozdanie Dyrekcji c.k. Gimnazjum Franciszka Józefa we Lwowie za rok szk[olny] 1912/1913”].
W. Hahn. „Pamiętnik Literacki1914/1915 [dot. artykułu: Lektura powieści w szkole średniej. „Sprawozdanie Dyrekcji c.k. Gimnazjum Franciszka Józefa we Lwowie za rok szk[olny] 1914”].

Kinoteatr

[S. Zdziarski] Zet. „Szkoła1917.

O wzruszeniu lirycznym

Z. Alexandrowicz. „Pamiętnik Literacki1923.

Szkoła polska na rozdrożu

J. Wyszomirski: Skoczylas i Sobolew. Sygnały 1937 nr 31.