SKALMOWSKI Wojciech

Urodzony 24 czerwca 1933 w Poznaniu; syn Tadeusza S. Skalmowskiego, lekarza, i Heleny z domu Bieszk. W czasie okupacji niemieckiej wysiedlony z rodziną z Poznania, przebywał w Sędziszowie pod Jędrzejowem. Po wojnie uczęszczał do Gimnazjum im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu. Od 1951 studiował orientalistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) w Krakowie; w 1956 uzyskał magisterium. W tymże roku otrzymał stypendium na studia doktoranckie na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie; studiował iranistykę i w 1960 uzyskał doktorat na podstawie rozprawy pt. Sprachstatistische Untersuchungen zur persischen Sprachentwicklung (promotor profesor Heinrich Junker). Debiutował w 1958 artykułem dotyczącym perskiego pisarza Sa'diego, zamieszczonym w tygodniku „Świat i Polska” (nr 26). Od 1960 pracował w Katedrze Językoznawstwa Ogólnego UJ początkowo jako starszy asystent, a po powtórnym obronieniu pracy doktorskiej jako adiunkt. Przystąpił do pisania pracy habilitacyjnej pt.Afgański pseudo-ergativus, której fragment pt.The «ergative construction» in Pashto został wydrukowany w „Folia Orientalia” (1968 nr 9). Był członkiem Komisji Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk oraz Polskiego Towarzystwa Językoznawczego (od 1960). Artykuły dotyczące literatury perskiej i tłumaczenia publikował w czasopismach naukowych „Folia Orientalia” (1959, 1964) i „Przegląd Orientalistyczny” (1962). W 1966 nawiązał współpracę z „Tygodnikiem Powszechnym”, w którym ogłaszał felietony dotyczące książek (pod pseudonimem Piotr Meynert). Na początku 1968 wyjechał na stypendium naukowe do Iranu. Po wydarzeniach marcowych w Polsce, podjął decyzję pozostania poza krajem i zamieszkał w Belgii. Prowadził zajęcia zlecone na flamandzkim Katholieke Universiteit Leuven. Nawiązał kontakt z paryską „Kulturą”; jesienią 1968 opublikował tu pierwszy tekst recenzję powieści Leopolda Tyrmanda Życie towarzyskie i uczuciowe (pt. Widziane wprost; nr 10; podpisany: Piotr Meynert). W 1969-2000 publikował w „Kulturze” (pod pseudonimem M. Broński, a w latach późniejszych także Maciej Broński) liczne eseje, artykuły, recenzje oraz tłumaczenia z języka francuskiego, angielskiego, rosyjskiego i ukraińskiego (ok. 200 recenzji i artykułów). W 1969/70 był wykładowcą (visiting lecturer) w Harvard University w Cambridge w Stanach Zjednoczonych. W 1970 ożenił się z Barbarą Broel Plater, inżynierem. W tymże roku, zaangażowany przez uniwersytet w Leuven na stanowisko docenta na orientalistyce, powrócił do Belgii, był organizatorem sekcji iranistyki oraz wykładowcą historii i kultury polskiej w sekcji slawistyki. Współredagował wydawane w Leuven serie: Middle Iranica Studies oraz Medio Iranica. W 1970 został członkiem towarzystwa naukowego Société Belge d'Etudes Slave. Współpracował z wydawanym w Brukseli w języku flamandzkim czasopismem „Standaard Letteren” (tu w 1972-1994 ponad 170 recenzji). W 1975 został mianowany profesorem. W tymże roku został członkiem Centre Belge d'Etudes Slaves. W 1977 otrzymał nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie. Teksty zamieszczane w „Kulturze” paryskiej przedrukowywały w kraju czasopisma niezależne: „Promieniści”* (1983), „Kultura. (Wybór)”* (1984-86), „Antyk”* (1988), „Przegląd Poznański”* (1988), „Kultura Niezależna”* (1990). Publikował także w londyńskim „Pulsie” (1984-86) oraz (pod nazwiskiem) w czasopismach krajowych: „Tygodniku Powszechnym” (1982-84 i od 1988), „Tekstach Drugich” (1990), „Arkuszu” (1995), „Znaku” (1997-98). W 1983 został członkiem Societas Iranologica Europea. W 1989 otrzymał nagrodę im. Z. Hertza przyznawaną przez paryską „Kulturę”. W 1990 przyjechał po raz pierwszy (od 1968) do Polski. W tymże roku został członkiem oddziału poznańskiego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W 1998 przeszedł na emeryturę. W tymże roku otrzymał nagrodę Fundacji A. Jurzykowskiego w Nowym Jorku. Wyróżniony odznaczeniami belgijskimi: Orderem Leopolda II (oficerskim), Orderem Korony (komandoria), oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej (2004). Zmarł 18 lipca 2008 w Brukseli.