SIWKOWSKA Janina

Urodzona 3 grudnia 1906 w cukrowni Ostrowy pod Kutnem; córka Władysława Welke, urzędnika cukrowni, i Marii z Nowackich. Uczyła się w ośmioklasowym humanistycznym Gimnazjum Żeńskim Janiny Steinbokówny „Oświata i Wychowanie” we Włocławku; brała udział w życiu artystycznym szkoły, występując w przedstawieniach teatralnych i na koncertach. Pierwsze swoje próby literackie zamieściła w roczniku szkolnym „Orlątko” (Włocławek 1923/24). Gimnazjum ukończyła w 1927, po czym od 1928 studiowała filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim (UW). Następnie przebywała we Włoszech, gdzie w 1934-36 kontynuowała studia w dziedzinie historii literatury włoskiej, historii sztuki, archeologii i topografii antycznego Rzymu na Królewskim Uniwersytecie w Rzymie. W 1935 wyszła za mąż za Jana Siwkowskiego, prawnika ekonomistę. Debiutowała w 1937 tomikiem wierszy Gdy rozkwitają jabłonie.... W tym czasie zaczęła zamieszczać wiersze, felietony i drobne artykuły poświęcone dawnej Warszawie i sztuce starożytnej oraz wspomnienia z Rzymu w „Rodzinie Polskiej” (1937) oraz w pismach „Tempo Dnia” (1938), „Wieczór Warszawski” (1938), w 1938-39 publikowała też w dwutygodniku „Kobieta w Świecie i w Domu” oraz w „Kurierze Warszawskim”. Od 1937 kontynuowała przerwane wcześniej studia polonistyczne na UW; w 1939 uzyskała magisterium. Po wybuchu II wojny światowej pozostała w Warszawie. Uczęszczała na tajne studium polonistyczne UW, kierowane przez profesora Juliana Krzyżanowskiego i pod jego kierunkiem przygotowywała rozprawę doktorską pt. „Jerozolima Słoneczna” w twórczości Juliusza Słowackiego (zniszczona w czasie powstania warszawskiego). We wrześniu 1944, wraz z transportem ludności, została wywieziona do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, skąd przeniesiono ją do obozu w Oranienburg-Sachsenchausen (filia w Berlinie). W czasie pobytu w obozach prowadziła wielokrotnie „gawędy szeptane” poświęcone literaturze i sztuce. Po zakończeniu wojny przebywała w obozie przejściowym w Spakenberg-Geesthacht pod Hamburgiem w strefie angielskiej; w zorganizowanej tam szkole uczyła krótko rysunku, języka polskiego i literatury. Jednocześnie podjęła ponownie pracę literacką; dokonała scenicznej adaptacji Wieszczki lalek według libretta J. Hassreitera i F. Gaula i wystawiła ją z udziałem byłych więźniów. Także i tu wygłaszała popularne prelekcje z dziedziny literatury i sztuki, recytowała też swoje wiersze. Na początku grudnia 1945 powróciła do kraju i zamieszkała w Warszawie. Kontynuowała twórczość literacką; wiersze i stylizacje starowarszawskie zamieszczała m.in. w „Dziś i jutro” (1946-47, 1952), „Tygodniku Warszawskim” (1946-48), „Życiu Literackim” (1946). Artykuły dotyczące życia naukowego i artystycznego Warszawy XIX i XX wieku publikowała też w „Stolicy” (1947-48, 1962-63, 1965-66), „Nowinach Literackich” (1947-48) i „Warszawie” (1948). Od 1947 współpracowała z Polskim Radiem, ogłaszając tam felietony historyczne dotyczące życia artystycznego i codziennego Warszawy XIX wieku oraz słuchowiska. Od 1950 brała udział w pracach Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, wygłaszając referaty na posiedzeniach Komisji do Badań nad Historią Literatury i Oświaty w Polsce oraz w Komisji Językowej. Od 1953 współpracowała z Zakładem Języka Polskiego UW, wygłaszała referaty dotyczące zagadnień leksykografii. Kontynuowała współpracę z czasopismami, publikując w „Poradniku Językowym” (1951-54), „Problemach” (1953-58, 1961-64, 1968), „Języku Polskim” (1955). W 1967 została członkiem Związku Literatów Polskich. Współpracowała z Encyklopedią Warszawy (wyd. 1975). Należała do Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, Towarzystwa im. F. Chopina i Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego im. S. Moniuszki. Zmarła 23 maja 1981 w Warszawie.