SIVERT Tadeusz

Urodzony 19 kwietnia 1906 w Warszawie; syn Józefa Siverta, urzędnika, i Eugenii z Kamińskich. Uczęszczał do Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie. Po zdaniu matury w 1925, studiował polonistykę i romanistykę na Uniwersytecie Warszawskim (UW), w 1927-28 filologię francuską i historię sztuki na Sorbonie w Paryżu; w 1931 uzyskał magisterium na UW. Równocześnie odbywał studia w Wyższej Szkole Muzycznej im. F. Chopina; dyplom wirtuozowski z fortepianu i śpiewu solowego otrzymał w 1933. Pod koniec studiów współpracował z Chórem Revellersów (rozpisywał nuty na głosy i akompaniował na fortepianie). W 1933 zdał egzamin na nauczyciela szkół średnich. Od 1931 uczył języka polskiego i francuskiego w Gimnazjum im. W. Górskiego, a w 1937-39 także w Gimnazjum dla Dorosłych Wytrwałość. Od 1937 był sekretarzem generalnym Towarzystwa Polonistów Rzeczpospolitej Polski oraz członkiem czynnym Związku Nauczycielstwa Polskiego. W 1939 ukończył pracę doktorską pt. Aleksander Niewiarowski. Monografia (uległa zniszczeniu w czasie okupacji niemieckiej). W tymże roku nagrał próbną płytę gramofonową z pieśniami polskich kompozytorów. Po wybuchu II wojny światowej przebywał początkowo w Białymstoku (zajętym przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich) i pracował jako nauczyciel w Instytucie Muzycznym. Około 1940 przedostał się na teren okupacji niemieckiej i uczył na tajnych kompletach Gimnazjum im. W. Górskiego w Warszawie. Zmuszony do ukrywania się, przebywał na prowincji, gdzie nadal uczestniczył w tajnym nauczaniu, dyrygował też chórem kościelnym. Po zakończeniu wojny zamieszkał w Łodzi i początkowo uczył w Gimnazjum im. T. Kościuszki. Zaczął publikować recenzje muzyczne w „Głosie Robotniczym” (1945-47; podpisany Sigma) i „Dzienniku Łódzkim” (1947-48; podpisany T.S.). Powrócił do pracy naukowej. Był początkowo starszym asystentem, a potem adiunktem na Uniwersytecie Łódzkim (1946-50) oraz wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej (PWST) w Łodzi (1947-50). Debiutował w 1946 recenzją książki Janiny Kulczyckiej-Saloni Bolesław Prus, opublikowaną w „Poloniście” (nr 4/6), ogłaszał tu recenzje także w roku następnym. W 1947 doktoryzował się na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu na podstawie rozprawy pt. Twórczość dramatyczna Staffa (promotor prof. Konrad Górski). Od tegoż roku do 1949 redagował organ Teatru Wojska Polskiego „Łódź Teatralna”, w którym zamieszczał również artykuły; w tymże okresie drukował na łamach „Prac Polonistycznych”. W 1949 przeniósł się do Warszawy, gdzie pracował początkowo w Studium Teatrologicznym, a następnie kierował Pracownią Teatru Polskiego w Państwowym Instytucie Sztuki, później Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk (IS PAN). W tymże roku został kierownikiem działu polskiego w Studium Teatrologicznym przy Ministerstwie Kultury i Sztuki, przekształconym w tym czasie w Sekcję Teatru Państwowego Instytutu Sztuki (PIS). W 1953-71 kierował Zakładem Historii Teatru i Dramatu (od 1961 Zakład Historii i Teorii Teatru, od 1964 Pracownia Historii Teatru Polskiego) PIS (od 1959 IS PAN). Równocześnie wykładał okresowo na wydziale dziennikarstwa i na polonistyce UW oraz na PWST w Warszawie (1950-68). Od 1952 ogłaszał rozprawy w „Pamiętniku Teatralnym”. Recenzje literackie i muzyczne zamieszczał w „Przeglądzie Kulturalnym” (1953-56; podpisany T.S.). W 1955 otrzymał stopień docenta na podstawie antologii pt. Dramat mieszczański epoki pozytywizmu warszawskiego. Redagował serie IS PAN „Studia z Dziejów Teatru w Polsce”, „Studia i Materiały do Dziejów Teatru Polskiego”, „Repertuar Teatrów w Polsce”. Od 1959 był członkiem Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków, a od 1963 Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (ITI). W związku z prowadzonymi badaniami nad teatraliami polskimi we Francji w XIX w., kilkakrotnie wyjeżdżał do Paryża (1960, 1961, 1966, 1967). W 1962 został powołany do Rady Naukowej IS PAN oraz do Komitetu Nauk o Sztuce. W 1964 otrzymał nominację na profesora nadzwyczajnego. W 1968/69 prowadził wykłady na Wydziale Wokalistyki w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Po przejściu na emeryturę w 1976, nadal pozostał pracownikiem IS PAN i redaktorem jego serii do 1989[P]. Od 1982 był członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1955), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1977), Złotą Odznaką Związku Nauczycielstwa Polskiego (1979), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1979), złotą odznaką honorową Za Zasługi dla Warszawy. Zmarł 8 grudnia 1995 w Warszawie.