BIO

Urodzony 22 listopada 1908 w Tarnobrzegu; syn Jana Schabowskiego, murarza, i Ludwiki z Posadowskich. Uciekłszy z domu rodzinnego, pracował fizycznie oraz kształcił się jako samouk. W 1930 ożenił się z Teklą Kopałą (rozwód ok. 1940). Po wybuchu II wojny światowej, przebywał w Druskiennikach, gdzie pracował jako działacz kulturalno-oświatowy w urzędach radzieckich. W tym czasie rozpoczął twórczość literacką, przygotowując materiały dla polskiego zespołu świetlicowego. W maju 1940 został zwerbowany do robót budowlanych w Magnitogorsku skąd, w pół roku później wyjechał do Kirowobadu, gdzie pracował w kombinacie drzewnym. W tymże roku po przejściu na prawosławie, ożenił się z Katarzyną Butoko (rozwód ok. 1955). W maju 1941 powrócił do Druskiennik. Po wkroczeniu wojsk niemieckich w czerwcu 1941, zbiegł do Czech. Zatrzymany przez Niemców w Pradze, został wysłany na roboty rolne w Sudety. Po zakończeniu wojny powrócił w maju 1945 do kraju. Początkowo wędrował po Polsce, pracując m.in. jako szewc, murarz, robotnik w kamieniołomach, wędrowny aktor. Debiutował w 1945 opowiadaniami Pierwsza spowiedź, zamieszczonym w „Odrodzeniu” (nr 44), oraz Stasek kolijorz w „Zielonym Sztandarze” (nr 44-48; 1946 nr 2-3). W 1946 zamieszkał w Łodzi, gdzie zaopiekował się nim Stanisław Piętak (w tym czasie członek redakcji „Wsi”). W tymże roku został członkiem Polskiej Partii Robotniczej (od 1948 Polska Zjednoczona Partia Robotnicza) oraz Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związek Literatów Polskich). W 1946-53 (z przerwami) współpracował z tygodnikiem „Wieś”. W 1955 ożenił się z Anną Cwaliną. W październiku 1956 zamieszkał na stałe w Szczecinie. W 1956-58 pracował jako reportażysta oraz autor felietonów w rozgłośni szczecińskiej Polskiego Radia. Z powodu reportażu nadanego w 1958 pt. Dżungla został objęty nieoficjalnym zakazem publikacji (zakaz uchylony ok. 1960). Zajmował się też zawodowo rybołówstwem. W 1965 uzyskał dyplom rybaka zalewowego, następnie morskiego i pracował w tym zawodzie przez dziesięć lat. Równocześnie kontynuował pracę literacką, publikując opowiadania głównie w dodatku tygodniowym dziennika „Głos Szczeciński” pt. „7-my Głos Tygodnia” (1963-67), a następnie w „Głosie Szczecińskim” (1968-77, z przerwami; tu w 1976 cykl pt. Dzienniki szczecińskie). W 1970 otrzymał nagrodę literacką Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie. Zmarł 19 maja 1987 w Szczecinie; na Cmentarzu przy ul. Goleniowskiej w Szczecinie-Dąbiu.

Twórczość

1. Szarotki. Opowiadanie. Łódź: Książka 1946, 27 s.

Dedykacja Stanisławowi Piętakowi.

2. Tama. [Powieść]. Zielony Sztandar 1946 nr 11-41 [niedokończona]. Wyd. osobne Łódź: S. Jamiołkowski i T.J. Evert 1947, 259 s.

3. To sprawa syna. [Opowiadania]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1951, 108 s.

Zawartość

Szturmok; Gazetka ścienna; Rower; To sprawa syna.

4. Pirat i Magdalenka. Opowiadania. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1963, 193 s.

Nagrody

Wyróżnienie w konkursie Wojewódzkiej Rady Narodowej i Oddziału Związku Literatów Polskich w Szczecinie w 1962.

Zawartość

Dzik; Boćki z wyspy „Książęcej”; Załoga „DZI 181”; Rybackie wyścigi; „Złota rybka”; Pirat i Magdalenka; Żórawce; Jak się dziadek po śmierć wybrał; W przymorskich łąkach.

5. Wielka zatoka. Opowiadania. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1967, 168 s.

Zawartość

Kariera; Wielka zatoka; Fantasta; Krzywy szyper; Barwy; Głogi i pokrzywy; Iluna.

6. Lisy morskie. [Opowiadania]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1971, 214 s.

Zawartość

Most do raju. (Kronika Zatoki Skalnowskiej); Dwa objaśnienia do słów: kur-diabeł; Turbot; Czytanie morza. (Autoportret z flądrą).

7. Nie ma ulicy Zielonej. [Wspomnienia z Tarnobrzega]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1972, 286 s.

8. Zbój lasowski. [Powieść]. Powst. 1976. Wyd. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1981, 170 s.

Nagrody

Nagroda Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie w konkursie na powieść o temacie związanym z Pomorzem Szczecińskim w 1976.

9. Archipelag urzeczonych. Wybór opowiadań. Przedmowa: S. Telega. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1978, 296 s.

Nagrody

Wyróżnienie im. J. Conrada przyznane przez Zarząd Główny Związku Zawodowego Marynarzy i Portowców za twórczość o tematyce morskiej w 1978.

Zawartość

Zawiera z poz. : Dzik; Jak się dziadek po śmierć wybrał; „Złota rybka”; Żórawce; Załoga „DZI 181”; W przymorskich łąkach, – z poz. : Barwy; Fantasta; Krzywy szyper; Kariera; Iluna, – z poz. : Czytanie morza. (Autoportret z flądrą).

10. Na wylotówce. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1978, 197 s.

Nagrody

Wyróżnienie w konkursie Ludowej Spółdzielni Wydawniczej w 1977.

11. Mój przyjaciel goj. [Opowiadania]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1990, 401 s.

Zawartość

Klezmery; Hareszt; Tajemniczy więzień; Remiza; Nietopielec; Starostówka; Kficas-chaderach; Dwaj goje; Icek Wapniarz; Mecz; Smaczek; Cielak od Bidy; Poganiacki fach; Polcia; Focia Bucówna; Władek cyrkowiec; Zabłotniki; Josie u Władka; Kominiarz; Cud nad Sanem; Raubszus duchowny; Stawowy Wróbel; Następne dni; Powsikręciel; Postępowy piec; Leibika przez cesarzową podgojony; Markus i s-ka; Wujek z Ameryki; Szmul i Synowie; Rasowa krowa.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1953, 1966.

Autor o sobie

C. Schabowski: Historia – legenda – tradycja. (Moje strony rodzinne). Profile 1978 nr 7.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 3. Warszawa 1965.
Polski słownik biograficzny. T. 35. Warszawa, Kraków 1994 (S. Tynecka-Makowska).

Ogólne

Artykuły

J. Koprowski: Literacki awans społeczny, czyli o Czesławie Schabowskim. Ilustrowany Kurier Polski 1950 nr 195.
A. Krajewska: Czesław Schabowski outsider. Czas 1975 nr 22.
P. Jaworski: Regionalizm rybą pisany. Głos Szczeciński 1977 nr 284 dod.Spojrzenianr 50.
S. Telega: Czytanie morza Czesława Schabowskiego. Głos Pomorza 1978 nr 200 [dot. twórczości C. Schabowskiego].
S. Telega: Pisarz szczecińskiego przymorza. Morze i Ziemia 1982 nr 1.

Tama

W.E. Brzeska. „Głos Robotniczy1947 nr 183.
S. Lichański: Z zagadnień małego realizmu. Twórczość 1948 z. 6.

To sprawa syna

E. Martuszewski: Bohaterowie opowiadań Schabowskiego. Głos Robotniczy 1952 nr 52.
S. Mędelski: Nie trzeba się bać ostrych konfliktów. Nowa Kultura 1952 nr 28.

Pirat i Magdalenka

E. Balcerzan: Gawędy kłusownicze. Kurier Szczeciński 1964 nr 21.

Wielka zatoka

K. Nowicki: Gawędy o rybałce. Życie Literackie 1968 nr 13.
E. Kuźma: Bractwo arcyłgarzy. Głos Szczeciński 1969 nr 63.

Lisy morskie

J. Koprowski: Pochwała autentyzmu. Spojrzenia 1971 nr 9.
E. Kuźma: Między reportażem a baśnią. Głos Szczeciński 1971 nr 126.
J. Mazurczyk: Węgorz na haku. 7-my Głos Tygodnia 1971 nr 27.

Nie ma ulicy Zielonej

F. Fornalczyk: W mieście wspomnień i siarki. Spojrzenia 1973 nr 3.
I.G. Kamiński. „Głos Szczeciński1973 nr 35.

Archipelag urzeczonych

E. Biela: Rybacki skansen. Fakty 1978 nr 46 [recenzja też: Na wylotówce].

Na wylotówce

E. Biela: Rybacki skansen. Fakty 1978 nr 46 [recenzja też: Archipelag urzeczonych].
M. Lalak: Swetoniusz i dżinsy. Głos Szczecińska 1978 nr 267.
E. Pochroń: Wnukowie i dziadkowie „na stopie. Trybuna Odrzańska 1978 nr 241.
A. Różycki. „Dziennik Ludowy1979 nr 176.