BIO

Urodzony 8 lutego 1927 w Brześciu nad Bugiem; syn Mariana Sawickiego, lekarza, i Haliny z Jankowskich. Dzieciństwo spędził w Brześciu, gdzie też w 1939 ukończył szkołę powszechną. Po wybuchu II wojny światowej i wkroczeniu na wschodnie tereny Polski wojsk radzieckich, przedostał się razem z rodziną do Józefowa pod Warszawą; od jesieni 1940 do końca okupacji niemieckiej przebywał w Lubartowie koło Lublina. Uczył się na tajnych kompletach gimnazjalnych i w 1944 zdał małą maturę. Po wyzwoleniu kontynuował naukę m.in. w Gimnazjum i Liceum im. S. Staszica w Lublinie. Po zdaniu matury w 1946, studiował polonistykę na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (KUL), a od 1948 na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W czasie studiów w Lublinie działał w Związku Harcerstwa Polskiego jako podharcmistrz. Był też sekretarzem Klubu Literackiego. Debiutował w 1948 artykułem pt. W kwestii dwu teatrów w Lublinie, opublikowanym w „Życiu Lubelskim” (nr 54). Po ukończeniu studiów w 1951 podjął pracę dydaktyczno-naukową w KUL (kolejno asystent, starszy asystent, adiunkt). Pełnił funkcję kuratora Koła Polonistów Studentów KUL, także opiekuna Teatru Akademickiego KUL. Artykuły i recenzje publikował w pismach naukowych „Roczniki Humanistyczne” (od 1953), „Życie Szkoły Wyższej” (1956), „Zeszyty Naukowe KUL” (stale od 1958), „Ruch Literacki” (od 1961) oraz w „Tygodniku Powszechnym” (stale od 1957) i „Kamenie” (1957-59). W 1960 uzyskał doktorat na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika (UMK) w Toruniu na podstawie rozprawy pt. Studia z zakresu wersyfikacji polskiej (promotor prof. Konrad Górski). W 1960-72 był kierownikiem Zakładu Badań nad Literaturą Religijną. W 1968 habilitował się na UMK na podstawie rozprawy pt. Początki syntezy historycznoliterackiej w Polsce i otrzymał stanowisko docenta. W 1968-76 kierował I Katedrą Historii Literatury Polskiej KUL. W 1968-71 pełnił funkcję sekretarza generalnego Towarzystwa Naukowego KUL, wchodził w skład komitetu redakcyjnego „Roczników Humanistycznych” (dział „Filologia Polska”; 1968-78, 1980, 1982, 1984-96) i „Zeszytów Naukowych KUL” (1969-71), wydawanych przez Towarzystwo Naukowe KUL. W 1970 został członkiem Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaciół KUL. W 1971-83 pełnił funkcję prorektora KUL. W 1972 został mianowany profesorem nadzwyczajnym. W 1973-83 był członkiem komitetu redakcyjnego Encyklopedii katolickiej, w 1975-84 współredaktorem rocznika bibliograficznego „Religia a Literatura”. W 1976 został kierownikiem Katedry Teorii Literatury KUL, a także członkiem zwyczajnym Lubelskiego Towarzystwa Naukowego. W 1978 wszedł do Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej Polskiej Akademii Nauk (PAN; 1990-93 wiceprzewodniczący). W 1980-90 należał do Rady Naukowej Episkopatu Polski, a w 1981-84 także do Prymasowskiej Rady Społecznej. Był członkiem zarządu oddziału lubelskiego Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza (1983-90), członkiem Inklings-Gesellschaft für Literatur und Ästhetik w Republice Federalnej Niemiec (RFN; od 1983). W 1983 został redaktorem naczelnym czasopisma „Studia Norwidiana”. Redagował serie wydawnicze Religijne Tradycje Literatury Polskiej (od 1983) i Literatura w Kręgu Wartości (od 1986). W 1985 objął kierownictwo Zakładu Badań nad Twórczością C. Norwida. Od 1986 był członkiem rady artystycznej Galerii Sztuki Sceny Plastycznej. W 1987 został mianowany profesorem zwyczajnym. W 1988 wszedł do kolegium redakcyjnego kwartalnika „Ethos”. W 1989-98 był prezesem Towarzystwa Naukowego KUL, w 1990-93 także członkiem Centralnej Komisji do Spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych, od 1990 wchodził w skład Rady Naukowej Instytutu Badań Literackich PAN. W 1993 został członkiem korespondentem, a w 1999 członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności. Wyjeżdżał w celach naukowych do Anglii, Austrii, Belgii, Francji, Kanady, RFN, Włoch, Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Otrzymał nagrodę Ministra Edukacji Narodowej (1996) oraz nagrodę im. I. Radziszewskiego, przyznaną przez Towarzystwo Naukowe KUL (1999). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1973). Mieszka w Lublinie.

Twórczość

1. Dziewięciozgłoskowiec; Jedenastozgłoskowiec. W: Sylabizm. (Poetyka. Zarys encyklopedyczny. Dział III: Wersyfikacja. T. 3). Wrocław 1956 s. 242-260; 295-352.

2. Początki syntezy historycznoliterackiej w Polsce. O sposobach syntetycznego ujmowania literatury w 1 połowie w. XIX. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1969, 309 s.

Rozprawa habilitacyjna.

Zawartość

Uwagi wstępne. — Okres przedsyntetyczny; O twórczości jednego pisarza; Początki ujęć gatunkowych; Syntezy literatury narodowej: W ramach historii „oświaty”; Historia literatury — historią ducha narodowego; W kręgu triady heglowskiej; Koncepcja „szkół poetyckich” A. Tyszyńskiego. — A. Mickiewicza synteza „literatury słowiańskiej”; Próby syntezy literatury powszechnej. — Zakończenie: Uwagi sumujące. W następnym stuleciu.

3. Z pogranicza literatury i religii. Szkice. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski 1978, 160 s. Katolicki Uniwersytet Lubelski, Zakład Badań nad Literaturą Religijną. Wyd. 2 przejrzane i poprawione tamże 1979.

Zawartość

Od autora. — Religia a literatura. (Zarys problematyki badań); O utworach „religijnie podejrzanych”; Motywy maryjne w poezji średniowiecza i renesansu; W sprawie inscenizacji misteriów średniowiecznych [dot. wystawienia „Historii o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim” Mikołaja z Wilkowiecka w inscenizacji K. Dejmka]; O „Śmierci” C. Norwida; Tyrteusz Wielki Norwida [dot.: Tyrtej]; „Verbum” — pismo i środowisko; Czy zmierzch „literatury katolickiej”?

Przekłady

francuski

szkicu Czy zmierzch „literatury katolickiej”?: Est-ce le déclin de la „littérature catholique”? W: La littérature contemporaine polonaise et le sacré. Lublin 1978.

4. Poetyka, interpretacja, sacrum. [Studia i szkice]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1981, 197 s.

Przedruk z czasopism i książek zbiorowych z lat 1956-1980.

Zawartość

Od autora. — Wokół opozycji: wiersz — proza; Przerzutnia u Mickiewicza; Z zagadnień semantyki poetyckiej Norwida; Między autorem a podmiotem mówiącym; Gatunek literacki: pojęcie klasyfikacyjne, typologiczne, politypiczne?; Uwagi o analizie utworu literackiego; O syntetycznym ujmowaniu literatury; Sacrum w literaturze.

Przekłady

niemiecki

szkicu Sacrum w literaturze: [Przeł.:] H. Koopmann, W. Woesler. W: Literatur und Religion. Freiburg, Basel, Wien 1984.

5. Das Ethos der polnischen Literatur. München 1982, 14 s. Eichstätter Hochschulreden, 35.

wersja polska: Ethos polskiej literatury. W: Literatura polska w kulturze chrześcijańskiej Europy. Lublin 1983 s. 61-72. Przedruk zob. poz. .

Przekłady

angielski

The Ethos of polish literature. [Przeł.] A. Jaroszyński. W: The common Christian roots of the European nations. [T.] 2. Florence 1982. Przedruk w: Polish literature in the culture of Christian Europe. Lublin 1983.

6. Chrześcijańskie wartości poezji Norwida. Lublin: Redakcja Wydawnictwa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1986, 31 s. Toż Londyn: Odnowa 1986.

7. Norwida walka z formą. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1986, 181 s.

Nagrody

Nagroda Funduszu Literatury w 1986.

Zawartość

I: Norwida walka z formą; Z zagadnień semantyki poetyckiej Norwida; Religijność liryki Norwida. — II: O „Śmierci” Cypriana Norwida; „Tam gdzie jest Nikt i jest Osobą”. O wierszu „Do Zeszłej...”; Gdzie „Ewangelia”?; Komentarz do wiersza „Koncept a Ewangelia”; „Stygmat”; Tyrteusz Wielki Norwida [dot. wystawienia dramatu „Tyrtej” w 1861-1963]. — III. Rzecz o młodości Norwida. W 150. rocznicę urodzin poety; Dwie książki o Norwidzie [Z. Łapiński: Norwid; J. Trznadel: Czytanie Norwida].

8. Wartość — Sacrum — Norwid. Studia i szkice aksjologicznoliterackie. Lublin: Redakcja Wydawnictwa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1994, 280 s.

Zawartość

Od autora. — Czym jest poezja?; Ethos polskiej literatury [poz. ]; O sytuacji w metodologii badań literackich; Problematyka aksjologiczna w nauce o literaturze; Sacrum w badaniach literatury; Granice „sakralnych” interpretacji literatury; Trylogia dramatyczna Karola Wojtyły [dot.: Brat naszego Boga; Przed sklepem jubilera; Promieniowanie ojcostwa]; „Wiersz — płacz”?; Norwida wywyższenie tradycji; „Nie są nasze — pieśni nasze”. O poezji religijnej Norwida; Jak rozumieć „A Dorio ad Phrygium”?; Drugie „Amen” Norwida; Współczesność Norwida; Norwid w interpretacji teologa [dot.: A. Dunajski: Chrześcijańska interpretacja dziejów w pismach Cypriana Norwida]; Nowe wydanie „Promethidiona” [Warszawa 1989].

Przekłady

słowacki

szkicu O sytuacji w metodologii badań literackich: [Przeł.] T. Horvath. „Slovenská Literatúra”, Bratysława 1995 t. 42 z. 1.

9. Religijny horyzont poezji. Laudacja: M. Jasińska-Wojtkowska. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 2000, 31 s.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Zagadnienie realizmu w literaturze. (Powojenny spór o realizm i próba syntetycznego ujęcia problemu). Roczniki Humanistyczne 1953 nr 1 s. 1-24.
Przegląd polskich prac teoretycznoliterackich z zakresu genologii (1944-1957). [Współautor:] M. Jasińska[-Wojtkowska]. „Zagadnienia Rodzajów LiterackichT. 1: 1958 s. 131-162.
Uwagi o teatrze studenckim. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1958 nr 2 s. 125-135.
Problematyka badań nad wierszem wolnym. „Roczniki Humanistyczne1959 nr 1 s. 5-69.
Matka Boska w poezji średniowiecza i renesansu. W: Matka Boska w poezji polskiej. T. 1. Lublin 1960 s. 9-36.
Katolicyzm a literatura. (Perspektywy i trudności badawcze). Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1961 nr 3 s. 59-74, przekł.: angielski: [Przeł] J.J. Zatko: Catholicism and literature. W: The Valley of Silence. London 1967.
Uwagi o analizie utworu literackiego. Ruch Literacki 1962 nr 5 s. 207-220, przedruk w: Problemy teorii literatury. Wrocław 1967.
Matka Boska w naszej poezji. W: Gratia plena. Poznań 1965 s. 503-516.
O wykładach uniwersyteckich. W: Księga pamiątkowa ku czci Konrada Górskiego. Toruń 1967 s. 445-451.
Katolicki Uniwersytet Lubelski w kulturze współczesnej Polski. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1978 nr 2 s. 21-29, przekł. flamandzki: De Katholieke Universiteit te Lublin (Polen) na de tweede wereldoorlag. „Onze Alma Mater”, Leuven 1980 nr 4.
Matka Boża w poezji polskiej. W: Kontemplacja i działanie. Warszawa 1983 s. 416-429.
Ku świadomej ocenie w badaniach literackich. W: O wartościowaniu w badaniach literackich. Lublin 1986 s. 157-177.
Karl Dedecius. [Przeł.] W. Lipscher. W: Karl Dedecius. Verleihung der Ehrendoktorwunde der Geisteswissenschaftlichen Fakultät der Katholischen Universität Lublin an Karl Dedecius am. 14. May 1987. Lublin 1987 s. 13-19.
Promethidion. Studia Norwidiana 1991/1992 s. 233-242 [recenzja: C.K. Norwid: Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem. Oprac. A. Zaleski. Warszawa 1989].
Katolicki uniwersytet w komunistycznym państwie. Więź 1992 nr 12 s. 45-53.
Problematyka aksjologiczna w badaniach literackich. W: Problematyka aksjologiczna w nauce o literaturze. Lublin 1992 s. 95-110.
O uniwersyteckim studium polonistycznym. W: Wiedza o literaturze i edukacja. Warszawa 1996 s. 124-135.
Esej o poezji. Ruch Literacki 1997 nr 1 s. 1-8.
Religijny horyzont literatury. W: Człowiek — nauka — wiara. Warszawa 1999 s. 215-221.
Kształtem jest miłość” Norwid o kulturze. Studia Norwidiana 2001 s. 5-15.
Norwid — od strony prawnuków. Teksty Drugie 2001 nr 6 s. 24-32.
Daleko od Edenu. O wierszu Norwida „Specjalności”. Studia Norwidiana 2004/2005 s. 109-115.
Miłoszowy „oścień. Ruch Literacki 2004 z. 1 s. 87-93.
Aksjologiczne wymiary literatury. W: Polonistyka w przebudowie. T. 2. Kraków 2005 s. 298-305.

Prace edytorskie i redakcyjne

1. l’ombre de leur Dieu. Anthologie du récit polonais contemporain. [Wybór i wstęp:] M. Jasińska, S. Sawicki. Paris: Éditions du Dialogue 1969, 359 s.
2. Nowela, opowiadanie, gawęda. Interpretacje małych form narracyjnych. Red.: K. Bartoszyński, M. Jasińska-Wojtkowska, S. Sawicki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1974, 354 s. Wyd. 2 poszerzone tamże 1979, 494 s.
3. Verbum. (1934-1939). Pismo i środowisko. Oprac.: M. Błońska, M. Kunowska-Porębna, S. Sawicki. T. 1. Materiały do monografii; T. 2. Wybór artykułów. Wyboru dokonał S. Sawicki. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1976, 484 + 374 s.

Zawartość

Tu też: S. Sawicki: „Verbum” — Pismo i środowisko, t. 1 s. 13-30; M. Błońska, M. Kunowska-Porębna, S. Sawicki: Bibliografia zawartości „Verbum”. (1934-1939), s. 133-270.
4. La littérature contemporaine polonaise et le sacré. Sacrum we współczesnej literaturze polskiej. [Red.:] S. Sawicki, I. Sławińska. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1978, 179 s.
5. Sacrum w literaturze. Sympozjum, Lublin, 16-18 V 1979. Red. tomu: J. Gotfryd, M. Jasińska-Wojtkowska, S. Sawicki. „Roczniki Humanistyczne1980 t. 28 z. 1, 273 s. Wyd. 2. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1983; Katolicki Uniwersytet Lubelski, Zakład Badań nad Literaturą Religijną.
6. Religia a literatura. [Rocznik bibliograficzny]. 1975, 1976, 1977. Red.: M. Jasińska-Wojtkowska, S. Sawicki. Bibliografia tekstów i przeglądy red. M. Jasińska-Wojtkowska. [T. 1-3]. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski 1982, 1990, 1990, 209 + 262 + 302 s. Katolicki Uniwersytet Lubelski, Zakład Badań nad Literaturą Religijną.
7. Nowele i opowiadania. „...doczesny jest co chwila, a wieczny zawsze”. Wybór i wstęp: M. Jasińska-Wojtkowska, S. Sawicki. Przygotowanie tekstu i komentarz: J. Starnawski. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1983, 587 s.
8. Religijne tradycje literatury polskiej. Red. S. Sawicki. T. 1. Polska liryka religijna. Red. S. Sawicki, P. Nowaczyński. Katolicki Uniwersytet Lubelski, Zakład Badań nad Literaturą Religijną. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1983, 578 s.
9. O wartościowaniu w badaniach literackich. Studia. Pod red. S. Sawickiego, W. Panasa. Lublin: Red. Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1986, 338 s.
10. Biblia a literatura. Materiały z Sympozjum zorganizowanego przez Zakład Badań nad Literaturą Religijną i Katedrę Teorii Literatury. Lublin 4-7 maja 1981. Pod red. S. Sawickiego, J. Gotfryda. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1986 [właśc.] 1987, 516 s.
11. C. Norwid: Wiersze. Wybór, wstęp, komentarz: S. Sawicki. Lublin: Red. Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1991, 212 s.
Wstęp: Nie są nasze — pieśni nasze, s. 5-36.
12. Problematyka aksjologiczna w nauce o literaturze. Studia pod red. S. Sawickiego i A. Tyszczyka. Lublin: Red. Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1992, 549 s.
13. C. Norwid: Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem. Wstęp i oprac.: S. Sawicki. Kraków: Universitas 1997 [właśc. 1996], 110 s.
Wstęp, s. 5-59.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1980, 1989.

Wywiady

Sacrum i kultura. Rozm. T. Soldenhoff. Ethos 1992 nr 4.
Suwerenność państwa jest wartością nadrzędną. Rozm. T. Stylińska. Rzeczpospolita 1999 nr 104.

Słowniki i bibliografie

J. Gotfryd: Bibliografia prac. Stefan Sawicki 1948-1996. „Roczniki Humanistyczne1998 z. 1 s. 5-43 s.
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (M. Kisiel).

Początki syntezy historycznoliterackiej w Polsce

K. Górski: Książka o początkach historii literatury polskiej. Tygodnik Powszechny 1970 nr 39.
J. Kądziela: Początki syntezy. Nowe Książki 1970 nr 10.
Cz. Kłak: Pionierska książka o początkach historii literatury w Polsce. Ruch Literacki 1970 nr 5.
H. Markiewicz. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki1970 nr 2.
R. Skręt. „Pamiętnik Literacki1970 z. 3.
J. Zacharska: O początkach syntezy historycznoliterackiej. Przegląd Humanistyczny 1970 nr 2.

Z pogranicza literatury i religii

T. Mazowiecki: Znak czasu: dyskusja o zmierzchu „literatury katolickiej. Więź 1972 nr 4 [dot. szkicu Czy zmierzch „literatury katolickiej”?].
Z. Umiński: Czy rzeczywiście zmierzch literatury katolickiej?Życie i Myśl1972 nr 5 [dot. szkicu Czy zmierzch „literatury katolickiej”?].
S. Cieślak. „Życie i Myśl1978 nr 12.
K. Dybciak: Duch pogranicza w zgodzie z duchem czasu. Więź 1978 nr 7/8.
T. Szyma: Literatura i religia. Tygodnik Powszechny 1978 nr 46.
Cz. Mazur: Religia w literaturze. Novum 1979 nr 7.
B. Błaszczyk: O nowym modelu odbiorcy katolickiego. Człowiek i Światopogląd 1980 nr 9.

Poetyka, interpretacja, sacrum

A. Zmorzanka. „Roczniki Filozoficzne1982 nr 2.
J. Musiał: Sacrum wieńczy dzieło. Znak 1983 nr 4.

Chrześcijańskie wartości poezji Norwida

M. Malessa: Norwidowska interpretacja rzeczywistości i pojęć ogólnych. Nowe Książki 1987 nr 10.

Norwida walka z formą

R. Twardoń: Sztuka interpretacji. Życie Literackie 1987 nr 44.
A. Mierzejewski: Wokół poetyki Norwida. Nowe Książki 1988 nr 3.
S. Stanik: Norwid rozpoznany. Tygodnik Polski 1988 nr 18.
M. Kalinowska. „Studia Norwidiana1989 nr 7.

Wartość – Sacrum – Norwid

M. Tatara. „Ruch Literacki1995 nr 4.
A. Stoff: O literaturze w perspektywie wartości. Studia Norwidiana 1996 nr 14.

l’ombre de leur Dieu

K. Konarska-Łosiowa: W cieniu ich Boga. Więź 1970 nr 7/8.
Z. Kozarynowa: Antologia przekładów. „Wiadomości”, Londyn 1970 nr 10.
S. Skwarczyńska: Francuska antologia polskich opowiadań. Kierunki 1970 nr 30.
I. Sławińska: W cieniu swojego Boga. Tygodnik Powszechny 1970 nr 27.

Nowela, opowiadanie, gawęda

B. Stelmaszczyk-Świontek: Nowa księga interpretacji. Nowy Wyraz 1975 nr 3.
S. Sterna-Wachowiak: Wśród analiz „małych form narracyjnych. Twórczość 1975 nr 12.
P. Dybel. „Teksty1976 nr 1.
D. Sadkowska. „Ruch Literacki1976 nr 2.

„Verbum”. (1934-1939)

J. Starnawski. „Pamiętnik Literacki1977 z. 4.
Cz. Lechicki: Z historii czasopiśmiennictwa religijnego. Zeszyty Prasoznawcze 1978 nr 1.
J.W. Gomulicki. „Rocznik Literacki 1976”, wyd. 1979.
W. Smaszcz: Verbum. Materiały do nie napisanej monografii. Więź 1980 nr 1.

Sacrum w literaturze

E. Rosolakówna: Sacrum. Przegląd Humanistyczny 1983 nr 12.
M. Dernes-Sarnowska. „Euhemer1984 nr 2.
W. Gutowski: Sacrum i literatura. Życie Katolickie 1984 nr 4.
B. Pociej: Poszukiwanie sacrum. Twórczość 1984 nr 10.

Religijne tradycje literatury polskiej

M. Adamczyk. „Życie i Myśl1984 nr 6 [dot. T. 1].
A. Bednarek: Panorama poezji religijnej. Kultura. Oświata. Nauka 1984 nr 9 [dot. T. 1].
D.A. Frick. „The Polish Review”, Nowy Jork 1985 nr 2 [dot. T. 1].
J. Kolbuszewski: Polska liryka religijna. Przegląd Powszechny 1985 nr 2 [dot. T. 1].
W. Sokolnicki: Religijne nurty liryki polskiej. Chrześcijanin a Współczesność 1985 nr 2 [dot. T. 1].
Cz. Hernas: Spojrzenia na poezję religijną. Tygodnik Powszechny 1986 nr 20 [dot. T. 1].
Z.J. Nowak. „Ruch Literacki1986 nr 3 [dot. T. 1].
J. Starnawski. „Pamiętnik Literacki1987 z. 3 [dot. T. 1].

O wartościowaniu w badaniach literackich

A. Lubaszewska. „Ruch Literacki1987 nr 4/5.
E. Kasperski: W zwierciadle wartości. Przegląd Humanistyczny 1988 nr 3.
J. Leociak: Humanistyka i wartości. Nowe Książki 1988 nr 4.
M. Mikos. „Pamiętnik Literacki1988 z. 1.

Biblia a literatura

J. Smaga. „Ruch Literacki1988 nr 3.

Problematyka aksjologiczna w nauce o literaturze

S. Jaworski. „Ruch Literacki1993 nr 5.