BIO

Urodzony 17 maja 1900 w Kaliszu w rodzinie urzędniczej; syn Bronisława Szulca i Ireny z Rymkiewiczów; ojciec Jarosława Marka Rymkiewicza, poety, prozaika, historyka literatury. Uczęszczał do Szkoły Handlowej Artura Jeżewskiego w Warszawie, a następnie od 1916 do Wyższej Szkoły Realnej z Wydziałem Handlowym Tomasza Niklewskiego. Po zdaniu w 1918 matury, rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim (UW). W listopadzie tego roku wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego, urlopowany na kilka miesięcy kontynuował naukę. W 1920 wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1923 ukończył studia i rozpoczął aplikację w Prokuratorii Generalnej. Debiutował w 1925 nowelą pt. Zdrada, opublikowaną w „Bluszczu” (nr 45-50; podpisany W. Rymkiewicz), wyróżnioną I nagrodą w konkursie Koła Polonistów UW. W 1927-29 odbywał aplikację adwokacką w Warszawie, po czym otworzył własną kancelarię. Równocześnie rozwijał twórczość prozatorską. Od 1928 był członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (ZZLP). W 1931 ożenił się z Hanną Baranowską, lekarką. W 1935 odbył wycieczkę statkiem Kościuszko dookoła Europy. Pod koniec lat trzydziestych nawiązał współpracę z Polskim Radiem jako autor słuchowisk. W czasie okupacji niemieckiej mieszkał nadal w Warszawie, prowadził kancelarię adwokacką w Wołominie. Po powstaniu warszawskim mieszkał w Gołkowie pod Warszawą. W marcu 1945 przeniósł się do Łodzi, gdzie pracował jako radca prawny w Spółdzielni Wydawniczej Czytelnik (1945-47). Kontynuował twórczość literacką. Był nadal członkiem ZZLP (od 1949 Związku Literatów Polskich); w Oddziale Łódzkim pełnił okresowo funkcję prezesa (1949-50, 1959-60) i wiceprezesa (1951-57). Od 1949 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Kierował Zespołem Dramatycznym Filmu Polskiego. Współpracował z Polskim Radiem (zwłaszcza z rozgłośnią łódzką). W 1950-53 drukował recenzje literackie i teatralne w „Głosie Robotniczym”. W 1955-57 współpracował z dwutygodnikiem „Kronika” (podpisywał m.in. pseudonimem Arystarch), prowadząc dział zagraniczny pisma i opracowując w 1956-57 Kronikę kulturalną. Otrzymał nagrodę literacką miasta Łodzi im. J. Tuwima za rok 1957. W 1958 nawiązał współpracę z tygodnikiem „Odgłosy”, w którym drukował artykuły i recenzje literackie oraz teatralne (m.in. pod pseudonimami: Arystarch, Lektor, Obserwator); w 1969 został przez czytelników pisma wybrany na Łodzianina Roku. Od 1979 był członkiem Klubu Adwokatów Pisarzy. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1955), Krzyżem Kawalerskim (1959), Krzyżem Oficerskim (1969) i Krzyżem Komandorskim (1975) Orderu Odrodzenia Polski oraz Odznaką Honorową miasta Łodzi (1960) i odznaką Zasłużony Działacz Kultury (1979). Zmarł 13 stycznia 1984 w Łodzi; pochowany tamże na cmentarzu komunalnym Doły.

Twórczość

1. Pan swego życia; Różowe – złote – czarne; Wiesław i Gladys. [Szkic powieściowy i opowiadania]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1929, 285 s.

Nagrody

Opowiadanie „Wiesław i Gladys” otrzymało I nagrodę w konkursie „Wiadomości Literackie” w 1927.

2. Prawo do miłości. Powieść. Warszawa: J. Mortkowicz 1931 [antydatowane 1930], 261 s.

3. Eksmisja. Powieść. Warszawa: Rój 1933, 214 s.

4. Kryształowy człowiek. Sztuka w 6 odsłonach. Powst. przed 1937.

Nagrody

Nagroda w konkursie Towarzystwa Przyjaciół Teatru Polskiego w Katowicach w 1937.

5. Ludzie bez jutra. Powieść. Pierwodruk pt. Sprawa Ceglewskiej. Świat 1939 nr 10-34. Wyd. osobne Warszawa: E. Kuthan 1946 [antydatowane 1945], 284 s.

Druk w „Świecie” przerwany przez wybuch II wojny światowej.
Wersja pierwotna (zachowana w Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie) pt. „Ostrożnie szkło! ...”.

6. Człowiek o dwóch twarzach. Powieść historyczna dla młodzieży. [Współautor: B. Baranowski] B. Tuhan [Warszawa:] Czytelnik 1945, 112 s.

Dotyczy czasów wojen polsko-szwedzkich.

7. Rafał z lasu. Opowiadania. [Warszawa:] Czytelnik 1946, 196 s.

Zawartość

Rafał z lasu; Obowiązek; Przyjaźń; Nienawiść; Odpowiedzialność; Resztówka.

8. Raj utracony. [Powieść]. [Cz. 1]. Kurier Codzienny 1947 nr 190-260; Cz. 2 pt. Rozbitki. Tamże nr 267-345. Wyd. osobne pt. Raj utracony. T. 1. Dobre czasy; T. 2. Rozbitki. Warszawa: Prasa Demokratyczna 1947, 150 + 159 s.

9. Ziemia wyzwolona. [Opowieść o odwadnianiu Żuław]. Warszawa: Książka i Wiedza 1951, 124 s.

Przekłady

chiński

Fu Lumukaiweiqi tudi. [Przeł. z rosyjskiego] D. Qing. Shang-hai 1953.

niemiecki

Żuławy. [Przeł.] R. Pabel. Berlin 1953.

rosyjski

Osvobozdennaja zemlja. [Przeł.] V. Rakovskaja. Moskva 1952.

10. Rycerze i ciury. Powieść historyczna. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1953, 292 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1954, wyd. 3 1955, wyd. 4 1956.

Dotyczy czasów wojen polsko-szwedzkich.

11. Zwycięzcy i maruderzy. [Powieść radiowa o włókniarzach łódzkich]. Polskie Radio (Łódź) 1953-1954.

12. Noc saska. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1956, 325 s. Wyd. 2 tamże 1959.

13. Dworzanin pana Morsztyna. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1957, 270 s. Wyd. nast. pt. Lew Lechistanu. Powieść historyczna. Łódź: Krajowa Agencja Wydawnicza 1983, 245 s.

Tytuł wydania z 1983 zmieniony w związku z rocznicą 200-lecia wyprawy wiedeńskiej.

14. Carewicz na ulicach Krakowa. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1959, 350 s.

O Dymitrze Samozwańcu.

15. Romans królewski. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1961, 309 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1962, wyd. 3 1966; wyd. 4 Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1970, wyd. 5 tamże 1983.

O Janie Kazimierzu i Elżbiecie Radziejowskiej.

16. Ucieczka z ziemi obiecanej. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1961, 175 s.

17. Trzystu pod Dobrą. Powieść historyczna z roku 1863. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1963, 259 s. Wyd. 2 Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1965.

Według W. Rymkiewicza powieść łącznie z poz. , , , tworzyła „cykl łódzki”.

18. Konferencja u mecenasa. [Powieść]. [Łódź:] Wydawnictwo Łódzkie 1964, 285 s.

19. Konsul. [Utwór dramatyczny w 2 aktach]. Druk w: Sztuki nagrodzone na IV Konkursie Debiutu Dramaturgicznego. Warszawa 1964 s. 103-214. Por. poz. .

Nagrody

Nagroda w IV Konkursie Debiutu Dramaturgicznego, ogłoszonym w 1964 przez Teatr Ateneum w Warszawie.

20. Widok z Księżego Młyna. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1966, 259 s.

Według W. Rymkiewicza powieść łącznie z poz. , , , tworzyła „cykl łódzki”.

21. Czas pojedna, trawa porośnie. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1969, 174 s. Wyd. 2 tamże 1973.

Według W. Rymkiewicza powieść łącznie z poz. , , , tworzyła „cykl łódzki”.
Wyróżnienie w konkursie Centralnej Rady Związków Zawodowych w 1970.

Adaptacje

filmowe

pt. Czerwone ciernie: Adaptacja: S. Grochowiak, J. Dziedzina. Ekranizacja 1976.

22. Portret królowej. Powieść współczesna. Warszawa: Czytelnik 1971, 142 s. Wyd. 2 tamże 1978.

23. Wtajemniczenie. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1974, 257 s. Wyd. 2 tamże 1977.

Według W. Rymkiewicza powieść łącznie z poz. , , , tworzyła „cykl łódzki”.

24. Chłodne spojrzenie. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1975, 248 s.

25. Długie czekanie. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1979, 201 s.

Według W. Rymkiewicza powieść łącznie z poz. , , , tworzyła „cykl łódzki”.

26. Fatamorgana. [Powieść]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1980, 156 s.

Adaptacja utworu dramatycznego Konsul, por. poz. .

Omówienia i recenzje

• Ankieta dla IBL PAN 1963, 1966, 1978, 1979.

Wywiady

Mówi Władysław Rymkiewicz. Rozm. K. Korotyńska. Literatura 1972 nr 17.
Wartościować – pierwszy obowiązek pisarza. Rozm. J. Rzymowski. Odgłosy 1975 nr 18.
Rozumienie historii i skromność słowa. Rozm. J. Rzymowski. Odgłosy 1980 nr 20.

Słowniki i bibliografie

• „Rocznik Literacki 1984” wyd. 1991 (A. Biernacki).
Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. 3. Warszawa 1965.
Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży. Wyd. 2. Warszawa 1984 (G. Skotnicka).
Polski słownik biograficzny. T. 33 cz. 4 (z. 139). Wrocław; Kraków 1992 (L. Tynecki).
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (L. Tynecki).

Ogólne

Artykuły

A. Hamerliński. „Tygodnik Kulturalny1966 nr 47.
F. Fornalczyk: O współczesnych powieściach Władysława Rymkiewicza. Osnowa 1967 jesień/zima.
K. Frejdlich: Władysław Rymkiewicz. Odgłosy 1969 nr 46.
T. Papier: Wierność i przyjaźń. W tegoż: Z zapisków kronikarza. Łódź 1969.
J. Rzymowski: Władysław Rymkiewicz. Odgłosy 1975 nr 28.
L. Sługocki: Władysław Rymkiewicz. Palestra Literacka 1988 nr 5.

Pan swego życia

L. Piwiński: Trzy debiuty. Wiadomości Literackie 1929 nr 18.
A. Zahorska. „Przegląd Powszechny1929 t. 182 nr 545.

Prawo do miłości

P. Hulka-Laskowski: Dwie powieści. Wiadomości Literackie 1930 nr 49.

Ludzie bez jutra

S. Lichański: Książka o wczorajszych ludziach. Wieś 1946 nr 7.

Człowiek o dwóch twarzach

W. Grodzieńska. „Kuźnica1946 nr 51.

Rafał z lasu

R. Matuszewski: Pochwała imperatywów moralnych. Kuźnica 1947 nr 25.

Raj utracony

J. Miller. „Kuźnica1948 nr 16.

Ziemia wyzwolona

Z. Woźnicka: Powieść o Żuławach. Nowa Kultura 1952 nr 6.

Rycerze i ciury

B. Baranowski: W oczach historyka. Łódź Literacka 1954 [nr 2/3].
J. Skórnicki: Jeszcze o kłopotach epiki historycznej. Życie Literackie 1955 nr 32.

Noc saska

J. Skórnicki: O Kurpiach i o „Nocy saskiej. Życie Literackie 1956 nr 48.

Dworzanin pana Morsztyna

A. Grabowska: Pisarz nieufny. Kronika 1957 nr 19.

Carewicz na ulicach Krakowa

M. Dziewisz. „Odgłosy1959 nr 27.
K. Drzymała. „Homo Dei1962 nr 4.

Ucieczka z ziemi obiecanej

T. Papier. „Odgłosy1961 nr 22.
J. Koprowski. „Twórczość1962 nr 3.

Trzystu pod Dobrą

J. Koprowski: Szansa powieści historycznej. Twórczość 1963 nr 11.
T. Papier. „Odgłosy1963 nr 23.
P. Kuncewicz: Świadomość, prawda i historia. Osnowa 1967 wiosna [dot. też: Konferencja u mecenasa; Widok z Księżego Młyna].

Konferencja u mecenasa

J. Koprowski: Temat współczesny. Twórczość 1964 nr 12.
P. Kuncewicz: Spór o prawo i jego bohaterowie. Odgłosy 1964 nr 28.
K. Rosner. „Nowe Książki1964 nr 19.
P. Kuncewicz: Świadomość, prawda i historia. Osnowa 1967 wiosna [dot. też: Widok z Księżego Młyna; Trzystu pod Dobrą].

Widok z Księżego Młyna

H. Bereza: Nowe spojrzenie. Odgłosy 1967 nr 24.
J. Koprowski: Historia i współczesność. Twórczość 1967 nr 7.
P. Kuncewicz: Świadomość, prawda i historia. Osnowa 1967 wiosna [dot. też: Konferencja u mecenasa; Trzystu pod Dobrą].
M. Wiśniewska: Bunt łódzki” w oczach pisarza. Nowe Książki 1967 nr 10.
Z. Żabicki: Wizja Łodzi z epoki fin de siècle'u. Miesięcznik Literacki 1967 nr 5.

Czas pojedna, trawa porośnie

M. Bajerowicz: Trudny rewolucjonista. Twórczość 1969 nr 8.
H. Dorski: Niespokojne lata. Tygodnik Kulturalny 1969 nr 24.
F. Fornalczyk: Ogniwa życia. Nowe Książki 1969 nr 13.
K. Frejdlich: Nie ma pojednania. Kultura 1969 nr 41.
M. Wiśniewska: Łódzkiej kroniki ciąg dalszy. Osnowa 1969 jesień.

Portret królowej

K. Frejdlich: Ratusz. Odgłosy 1971 nr 40.
M. Hryniewicz: Królowa Jadwiga. Nowa Książka 1972 nr 3.

Wtajemniczenie

M. Bajerowicz: Historia i młodość. Twórczość 1974 nr 11.
W. Maciąg: Sztuka – jako pułapka. Nowe Książki 1974 nr 24.
Z. Macużanka: Wierność Łodzi. Kultura 1974 nr 41.
K. Nowicki: Ucieczka z pałacu. Fakty 1974 nr 29, przedruk w tegoż: Dziennik krytyczny. Gdańsk 1981.

Chłodne spojrzenie

Z. Bauer: Dwie twarze egoizmu. Życie Literackie 1975 nr 51/52.
J. Rzymowski. „Odgłosy1975 nr 48.
M. Bajerowicz: Wzgarda i kara. Twórczość 1976 nr 4.
R. Chodźko: Janusowa maska artysty. Miesięcznik Literacki 1976 nr 4.

Długie czekanie

S. Majchrowski: Okruchy konspiracji. Odgłosy 1979 nr 32.
Z. Płażewski: Partyzancki stereotyp. Nowe Książki 1979 nr 17.

Fatamorgana

T. Błażejewski: Wierność powołaniu. Odgłosy 1980 nr 30.