BIO
Urodzony 13 kwietnia 1913 w Wilnie; syn Wincentego Rymkiewicza, prawnika, i Anny z Ławrynowiczów. Po ukończeniu Gimnazjum Humanistycznego im. Króla Zygmunta Augusta w Wilnie, studiował od 1932 prawo na Uniwersytecie Stefana Batorego (USB). W czasie studiów należał do Koła Polonistów Studentów USB i kierował pewien czas pracami Sekcji Twórczości Oryginalnej. Debiutował w 1933 wierszem pt. Klondike, wydrukowanym w dodatku „Słowa” pt. „W niszy” (nr 316); w dzienniku tym publikował także w latach następnych. Był związany z grupą literacką Żagary, publikował w piśmie grupy pt. „Żagary” (1933-34; m.in. pod pseudonimem Aron Pirmas, używanym też przez innych autorów). W 1935 został członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich (ZZLP). Należał do Akademickiego Związku Sportowego i Akademickiego Związku Morskiego; uprawiał narciarstwo i żeglarstwo. Po ukończeniu w 1937 studiów, pracował jako aplikant sądowy. Wiersze publikował sporadycznie w różnych pismach, częściej w dodatku „Kuriera Porannego”, „Apel” (1937-38). Współpracował z radiem wileńskim jako współautor (z Czesławem Miłoszem) audycji satyrycznych. W 1939 ożenił się z Anną Rouba (zmarła 1969). Po wybuchu II wojny światowej nadal mieszkał w Wilnie, przyłączonym do Republiki Litewskiej (od 1940 republika związkowa Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich) i pracował jako robotnik. W 1939/40 publikował wiersze i utwory satyryczne w „Kurierze Wileńskim” (podpisany m.in. Feluś Bomba; tu także wspólnie z Józefem Maślińskim poemat Moja podróż, 1939 nr 286, 293, 299, 306; 1940 nr 11, 23, podpisani Ariel Pirmas). W okresie okupacji niemieckiej uczestniczył w działalności konspiracyjnej jako członek Armii Krajowej. W 1944 publikował wiersze i artykuły polityczne w wileńskim „Biuletynie Informacyjnym” (anonimowo lub podpisany: Jawin, Kazimierz Biedukniański). Po zakończeniu wojny w ramach tzw. akcji repatriacyjnej przeniósł się początkowo do Białegostoku, a później do Skolimowa i Warszawy. Przez dwa lata pracował jako urzędnik w Ministerstwie Aprowizacji i Handlu, a następnie w 1947-49 jako dyrektor biura Zarządu Głównego ZZLP (od 1949 Związku Literatów Polskich, ZLP). Kontynuował twórczość literacką, oprócz wierszy zaczął pisać teksty piosenek, utwory dla dzieci, dramaty, tłumaczył utwory z literatury (także ludowej) bułgarskiej, czeskiej, słowackiej i węgierskiej, a również libretta operowe. W tym czasie drukował m.in. w „Dziś i Jutro” (1945-47; tu m.in. utwory satyryczne podpisane Szpak), „Tygodniku Powszechnym” (1945-48), „Tygodniku Warszawskim” (1946-48), „Warszawie” (1946), „Nowinach Literackich” (1947-48), a utwory dla dzieci m.in. w „Płomyczku” (1949-56, 1959-80, z przerwami). W 1948 uczestniczył w cyklu spotkań autorskich na Warmii i Mazurach, co zapoczątkowało jego zainteresowanie tym regionem. W następnych latach spędzał dłuższe okresy w leśniczówce Mendryny nad jeziorem Kośno, należał do iławskiego koła myśliwych. Pełnił funkcję redaktora literackiego tygodnika „Radio i Świat” (1949-52), konsultanta Ministerstwa Kultury i Sztuki do spraw librett i doradcy literackiego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego (1954-60). Wiersze, teksty piosenek, utwory dramatyczne dla młodzieży i przekłady ogłaszał m.in. w „Śpiewamy i Tańczymy” (1954-57, 1962, 1965-66), „Kierunkach” (1957-83, z przerwami), „Materiałach Repertuarowych” (1957-66), „Twórczości” (1958, 1967-75), „Teatrze Ludowym” (1962-68), „Świerszczyku” (1963-66), „Poezji” (od 1967, z przerwami; w 1972-81 członek rady redakcyjnej), „Miesięczniku Literackim” (1969-77). Był związany ze środowiskiem pisarzy katolickich Krąg. W 1960 otrzymał Nagrodę im. W. Pietrzaka za całokształt twórczości poetyckiej, w 1965 Nagrodę Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za twórczość dla dzieci i młodzieży. Działał w ZLP; był członkiem zarządu Oddziału Warszawskiego (1964-65), członkiem Głównej Komisji Rewizyjnej (1972-75), przewodniczącym Komisji Statutowej (1972-73), przewodniczącym Komisji Kwalifikacyjnej (1975-78), członkiem Zarządu Głównego ZLP (1978-80). Od 1969 należał do Polskiego PEN Clubu; w 1972-76 wchodził w skład jego Zarządu. W 1971 ożenił się z Ireną Jakst. Odbywał podróże zagraniczne, m.in. do USA i kilkakrotnie do Jugosławii. Otrzymał nagrodę „Warmii i Mazur” za wybitne osiągnięcia w twórczości artystycznej i kulturalnej (1973), nagrodę Ministerstwa Kultury i Sztuki I stopnia (1983). W 1974-75 wchodził w skład Sądu Koleżeńskiego Stowarzyszenia Autorów „ZAiKS” (członek od 1947). Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1956), odznaką honorową Zasłużony dla Warmii i Mazur (1965), Krzyżem Kawalerskim (1970) i Krzyżem Komandorskim (1975) Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 26 września 1983 w Iławie; pochowany w Warszawie na Cmentarzu Bródnowskim.
Twórczość
1. Tropiciel. Poemat. Wilno: Związek Zawodowy Literatów Polskich 1936 [antydatowane 1935], 24 s. Przedruk zob. poz. ↑, ↑, ↑.
2. Potoki. Poezje. [Wilno:] Związek Zawodowy Literatów Polskich 1938, 45 s.
3. Z narodem. Poezje. Warszawa: Panteon 1947, 128 s.
4. Przygody Gucia Pingwina. [Dla dzieci]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1950, 24 s.
5. [Wybór wierszy]. Warszawa: Związek Literatów Polskich 1950, 15 s. „Arkusz Poetycki”, 8.
6. Warszawskie cegły. Warszawa: Czytelnik 1951, 83 s.
Nagrody
7. Niezbrojni zwycięzcy. Wiersze olimpijskie. Warszawa: Czytelnik 1952, 26 s. Przedruk zob. poz. ↑.
Nagrody
8. Poezje wybrane. Warszawa: Czytelnik 1953, 215 s.
9. Jak bóbr ukradkiem wędrował z niedźwiadkiem. [Dla dzieci]. Warszawa: Czytelnik 1955, 43 s. Wyd. 2 tamże 1958.
10. Krajobrazy i ludzie. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1956, 67 s. Przedruk zob. poz. ↑.
Zawartość
11. Bruzdy boskich pługów. [Wybór wierszy]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX” 1958, 82 s.
Zawartość
12. Himalajskie namioty. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1958 [właśc. 1957], 82 s.
Zawartość
Adaptacje
radiowe
13. Poematy i wiersze. Warszawa: Czytelnik 1959, 307 s.
Zawartość
14. Faryzeusze i patroni. Poezje. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX” 1960, 74 s.
15. Przygody kangura skoczka. [Opowiadanie wierszem dla dzieci]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1961, 55 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1968, wyd. 3 1972, wyd. 4 1975.
16. Muzykalne miasteczko. [Opowiadanie wierszem dla dzieci]. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1962, 28 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1967; wyd. 2 [!] Kraków: Wydawnictwo Literackie 1981, wyd. 4 tamże 1984.
Przekłady
ukraiński
17. Astronom – kasztelanem. (Sztuka jednoaktowa). „Teatr Ludowy” 1964 nr 6 s. 52-64. Prapremiera telewizyjna: Telewizja Polska 1967; radiowa: Polskie Radio 1967. Przedruk zob. poz. ↑.
18. Czerwony pierścień. (Sztuka jednoaktowa na 600-lecie Uniwersytetu Jagiellońskiego). „Teatr Ludowy” 1964 nr 1/2 s. 84-92.
19. Szlachcic łaciński. (Sztuka jednoaktowa o Szymonie Szymonowicu). „Teatr Ludowy” 1964 nr 5 s. 53-64.
20. Konsul. [Utwór sceniczny]. Powst. przed 1965. Druk fragmentów „Odgłosy” 1965 nr 11 s. 6.
Nagrody
21. Promień dla artysty. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1965, 61 s.
22. Srebrny grosz. (Sztuka dla starszych dzieci i młodzieży w 4 aktach, w 6 odsłonach z prologiem i epilogiem). „Teatr Ludowy” 1965 nr 3 s. 39-68. Prapremiera: Kalisz, Teatr im. W. Bogusławskiego 1966. Przedruk zob. poz. ↑.
23. Dwie sławy. (Sztuka jednoaktowa o Krzysztofie Opalińskim). „Teatr Ludowy” 1966 nr 5 s. 49-58.
24. Łowca dnia powszedniego. (Sztuka jednoaktowa o Sebastianie Klonowicu). „Teatr Ludowy” 1966 nr 9 s. 46-56.
25. Zamach w chełmińskiej gospodzie. (Sztuka jednoaktowa dla młodzieży). Premiera telewizyjna: Telewizja Polska 1966. Druk „Teatr Ludowy” 1967 nr 2 s. 21-32. Przedruk zob. poz. ↑.
26. Czarny zając. [Dla dzieci]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1967, 47 s. Wyd. 2 tamże 1975.
27. O Stefku i sowie, która słyszała ludzkie myśli. Prapremiera: Polskie Radio 1967. Druk z podtytułem Sztuka w 3 aktach dla teatrów lalkowych. „Teatr Ludowy” 1968 nr 2/3 s. 59-79.
28. Dziki powój. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1968, 79 s.
Nagrody
29. Lotniejsza od ptaka. (Sztuka w 4 obrazach dla młodzieży). Prapremiera: Telewizja Polska 1968. Druk zob. poz. ↑.
30. Zabawa w teatr. Widowisko dziecięce. Uwagi inscenizacyjne: T. Łepkowska. Scenografia: K. Niedzielski. Muzyka: F. Rybicki, J. Wasowski. Warszawa: Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego 1969, 60 s. Wyd. nast. tamże 1971.
31. Gadanie baranie. [Dla dzieci]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1970, 67 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1978; wyd. 3 Kielce: Wydawnictwo Łódzkie 1987.
32. Wybór poezji. [Przedmowa:] S. Lichański. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1970, 211 s.
33. Poezje wybrane. Wybór i przedmowa: A. Rymkiewicz. Nota biograficzna: J. Bandrowska-Wróblewska. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1971, 138 s.
34. Ślepi drwale. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1971, 83 s.
35. Polskie drzewa. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972, 105 s.
36. Wlazł kotek na płotek; Bez pracy nie ma kołaczy. Muzyka: F. Rybicki. W: Bajki zza kurtyny. Sztuki dla teatru dziecięcego. Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyczny Upowszechniania Kultury 1972, 123 s.
37. Olsztyński wrzos. [Wiersze]. Olsztyn: Pojezierze 1973, 168 s.
38. Wybór poezji. Warszawa: Czytelnik 1974, 219 s.
39. Zimowa sikoreczka. [Wiersze dla dzieci]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1975, 70 s. Wyd. 2 tamże 1983.
40. Kufel warszawski. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1976, 91 s.
41. [Utwory wierszem i prozą]. [Wstęp:] A.K. Waśkiewicz. Olsztyn: Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie i Redakcja „Warmii i Mazur” 1976, 16 s. [Wkładka do „Warmii i Mazur” nr 7].
42. Srebrny jeleń. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1978, 100 s.
43. Śnieżne i błękitne stadiony. Poezje sportowe. Warszawa: Sport i Turystyka 1979, 55 s.
Zawartość
44. Lotniejsza od ptaka. [Utwory dramatyczne]. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1980, 144 s.
Zawartość
45. Lekcja kawek. [Wiersze dla dzieci]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982, 45 s.
46. Leśna nić Ariadny. [Wybór wierszy]. [Wstęp] A. Rymkiewicz. Reprodukcje prac M. Romańczuka. Olsztyn: Pojezierze 1983, 113 s.
47. Kalendarz polskiego krajobrazu. [Wybór wierszy]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1984, 206 s.
48. Wybór poezji. Warszawa: Czytelnik 1984, 611 s.
49. Podróż do krainy szczęśliwości. Olsztyn: Pojezierze 1985 [właśc. 1986], 141 s.
Zawartość
Nadto 4 drobne książeczki dla dzieci, m.in. w serii Naszej Księgarni „Poczytaj mi, Mamo”.
Wydania osobne tekstów piosenek z nutami, m.in.
Słuchowiska radiowe, m.in.
Utwory niepublikowane
Montaże utworów
Przekłady
Inne przekłady
Wydania osobne przekładów pieśni i piosenek z nutami, m.in.
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1957, 1966, 1978, 1979.
