BIO
Urodzony 17 czerwca 1920 w Poznaniu; syn Stanisława Ruthy, właściciela ziemskiego, i Heleny z Borkiewiczów. Dzieciństwo spędził w Jarocinie, następnie w Rabce i od 1929 w Poznaniu. W 1934 zamieszkał z rodziną w zakupionym folwarku Nowa Wieś pod Lednogórą, a uczył się w gimnazjum z internatem w Trzemesznie. W 1936 zachorował na gruźlicę i po zdaniu przyspieszonej matury w trybie eksternistycznym wyjechał w 1937 na leczenie do Davos w Szwajcarii. W 1938 przeniósł się do Lozanny, gdzie rozpoczął studia medyczne na tamtejszym uniwersytecie. W tym okresie nawiązał współpracę z Międzynarodowym Komitetem Pomocy Hiszpanii Republikańskiej; uczestniczył w przerzutach przez granicę w Pirenejach ochotników i rannych, współpracował także z republikańskim wywiadem. W lecie 1939 powrócił do Polski. W okresie okupacji niemieckiej musiał się ukrywać z powodu odmowy podpisania volkslisty. Dłużej przebywał w Zakopanem, gdzie wstąpił do Związku Walki Zbrojnej; m.in. organizował przerzuty członków ruchu oporu na Węgry i Słowację. Od wiosny 1940 przebywał kolejno w Piotrkowie Trybunalskim, Borzęcinie, Gnieźnie i Warszawie. Tu kontynuował na Tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich rozpoczęte w Szwajcarii studia medyczne; ukończył je w 1944. Utrzymywał się z handlu i gry na perkusji w lokalach rozrywkowych, a w ostatnich miesiącach wojny pracował jako asystent lekarza w Gnieźnie. W 1945-48 mieszkał kolejno w Łodzi (był kierownikiem kabaretu), Piotrkowie Trybunalskim i Kaliszu; podejmował różne prace. Następnie zamieszkał w Poznaniu. Przez krótki okres pracował w laboratorium analitycznym w Zakładzie Psychiatrycznym w Dziekance pod Gnieznem. Następnie przeszedł na rentę dla zasłużonych, przyznaną przez Radę Ministrów. W 1949 ożenił się z Romaną Babińską, lekarzem (rozwód 1969). Od 1949 w ramach prac zleconych tłumaczył dla Państwowego Zakładu Wydawnictw Lekarskich literaturę fachową z zakresu medycyny. Debiutował w 1954 recenzją przekładu powieści Thomasa Manna pt. Czarodziejska Góra, opublikowaną w „Tygodniku Powszechnym” (nr 40), a w następnym roku ogłosił w „Życiu Literackim” pierwsze utwory prozą pt. Opowieści z Czarodziejskiej Góry (nr 34, 35). W 1962 został członkiem Związku Literatów Polskich. Utwory prozą drukował na łamach wielu czasopism, m.in. w „Nurcie” (1965-66, 1969, 1974, 1976, 1979, 1984), „Przekroju” (1973, 1978-85, z przerwami) i „Literaturze” (1976-77, 1979). Współpracował z Polskim Radiem jako autor słuchowisk radiowych i Zachodnią Agencją Prasową. W 1983 zawarł związek małżeński z Ewą Szeredą, primo voto Wojnowską. W tymże roku otrzymał nagrodę Wojewody Poznańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury za rok 1980. Był członkiem Union Mondiale des Écrivains-Medicine-Polska (Międzynarodowa Unia Lekarzy-Pisarzy). Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1978) i Odznaką Honorową miasta Poznania (1978). Zmarł 29 maja 1983 w Puszczykówku pod Poznaniem; pochowany w Rogalinku.
Twórczość
1. Opowieści z Davos. [Powieść]. Powst. ok. 1954. Wyd. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1960, 218 s. Wyd. 2 tamże 1984.
2. W Hiszpanii o świcie. [Powieść]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 257 s. Wyd. 2 Łódź: Wydawnictwo Łódzkie 1986.
3. Misja o północy. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1970, 316 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1974, wyd. 3 1978.
Przekłady
niemiecki
Adaptacje
telewizyjne
4. Wyspa psów. [Powieść]. Warszawa: Czytelnik 1971, 303 s. Wyd. 2 tamże 1977.
5. Nasze ciekawe czasy. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1972, 308 s.
Zawartość
6. Szczurzy pałac. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1973, 573 s. Wyd. nast.: wyd. 2 uzupełnione Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1977; wyd. 3 poprawione i poszerzone Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980, wyd. 4 poprawione i poszerzone tamże 1988.
Przekłady
angielski
7. Dozorcy słowików. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1974, 257 s.
8. Sala pełna księżyców. Dwie opowieści. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1975, 228 s. Wyd. 2 poszerzone z podtytułem Trzy opowieści tamże 1979, 316 s.
Zawartość
9. Cudowne wspaniałe życie. [Powieść]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1978, 284 s. Wyd. 2 tamże 1981.
10. Lawendowe wzgórze. [Powieść]. Powst. przed 1983. Wyd. Warszawa: Czytelnik 1987, 610 s.
11. Przyjęcie w „Angleterre”. [Opowiadania]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1983, 277 s.
Zawartość
12. Zimowy spacer. [Opowiadania]. Warszawa: Czytelnik 1989, 357 s.
Zawartość
Słuchowiska radiowe, m.in.
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1966, 1967, 1968.
