BIO

Urodzony 27 stycznia 1912 w majątku Rybczewice (powiat Krasnystaw) w rodzinie ziemiańskiej; syn Wojciecha Rostworowskiego, prawnika, publicysty, działacza społecznego, i Elżbiety z Plater-Zyberków. W 1930 zdał maturę w Gimnazjum Państwowym w Zakopanem. W 1930-32 studiował w Institut d’Enseignement Commercial w Grenoble, a następnie do 1939 prawo na Uniwersytecie Warszawskim. Służbę wojskową odbył w Szkole Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu (1933/34). Od 1935 pracował jako dziennikarz i publicysta w Polskiej Agencji Publicystycznej w Warszawie. Wziął udział w kampanii wrześniowej 1939 jako oficer ordynansowy generała Zygmunta Podhorskiego, dowódcy Brygady Suwalskiej; został odznaczony Krzyżem Walecznych. Po kapitulacji, w grupie gen. Franciszka Kleeberga, 6 października dostał się do niewoli i przebywał kolejno w obozach jenieckich w Ziegenhein, Oflagu IX B w Weilburgu, w Osterode i przez pięć lat w Oflagu II C w Woldenbergu. W czasie pobytu w obozach rozwijał działalność literacką, a także teatralną jako autor, tłumacz tekstów oraz aktor. Już w listopadzie 1939 uczestniczył w programach artystycznych słowno-muzycznych Czarna kawa przy piwie w Oflagu IX B; był współautorem sztuk wystawianych w teatrze Oflagu II C. Przełożył sztukę J. Giraudoux Ondyna. Wiersze zamieszczał w wydawanych przez jeńców powielanych „Oflag IX B” i „Warsztat Zespołu Zaułek Literacki”. Jego utwory poetyckie i teksty piosenek były też przedrukowywane w krajowych czasopismach i wydawnictwach konspiracyjnych (m.in. wiersze: Ballada o paczkach, Kamieniołomy, Program sylwestrowy, Wierszyk o odwszeniu w Antologii poezji współczesnej. Warszawa 1937 [właśc. 1941]). W maju 1945 powrócił do kraju i został powołany do Wojska Polskiego w stopniu porucznika z przydziałem do Teatru Domu Żołnierza w Łodzi, gdzie występował jako aktor i piosenkarz. Zajmował się też pisaniem tekstów piosenek, które śpiewał przeważnie w opracowaniu muzycznym Franciszki Leszczyńskiej w Polskim Radiu, a ponad 20 z nich nagrał na płytach. W 1946 został zdemobilizowany na własną prośbę. Przekładał utwory dramatyczne, głównie z języka francuskiego; tłumaczył też teksty polskich piosenek na język francuski. W 1946 opublikował w czasopiśmie „Przygoda” (nr 10-27, 30-32) wierszowany cykl dla dzieci pt. Przygody nieustraszonego Hipka. W 1948 ożenił się z Teresą Czartoryską, rzeźbiarką. W tymże roku zamieszkał w Warszawie. Od 1951 należał do Związku Literatów Polskich. Był członkiem założycielem Związku Polskich Autorów i Kompozytorów Utworów Rozrywkowych „ZAKR”. Zmarł 13 sierpnia 1984 w Warszawie; pochowany w Pyrach pod Warszawą.

Twórczość

1. Kamieniołomy. [Wiersze]. Weilburg: Oflag IX B 1940, powielone Wyd. nast. rozszerzone z podtytułem Wiersze z czasów wojny i niewoli. Warszawa: [Nakład autora] 1981, [22] s.

Wydanie obozowe w 120 egzemplarzy numerowanych z ilustracjami Jerzego Staniszkisa.

2. Jajko Kolumba. Komedia muzyczna w 5 aktach. [Współautor:] S. Flukowski, L. Natanson, A. Nowicki. Powst. 1941. Prapremiera: Woldenberg, Zespół Oflagu II C 1941. Wystawienie: w wersji przerobionej Kraków, Stary Teatr 1946. Druk fragmentów aktu I „Dziennik Polski” 1946 nr 34 s. 6-7.

3. Nic nie rozumiem. [Farsa; współautor:] W. Wnorowski. Prapremiera: Woldenberg, Zespół Oflagu II C 1941 lub 1942.

Wydania osobne tekstów piosenek z nutami, m.in.

Marsz robotniczej Łodzi. (Łódź to nie tylko Piotrkowska). [Muzyka:] F. Leszczyńska. Warszawa: Czytelnik 1947, 4 s.
Warszawa. [Muzyka:] F. Leszczyńska. Warszawa: Czytelnik 1947.
Piosenki świata. Tomik 1-3. Warszawa: Wydawnictwo L. Fiszer 1948, 16 + 16 + 16 s.
Miłosna serenada. [Muzyka:] F. Frachowicz. Warszawa: Wydawnictwo E. Kuthan 1949, [2] s.
Jaś i harmonia. [Muzyka:] F. Leszczyńska. Warszawa: Czytelnik 1951, 4 s.
Pieśni. Na głos z fortepianem. [Muzyka:] P. Czajkowski. Z. 1-2. Przekł. [z rosyjskiego:] H. Kołaczkowska, H. Rostworowski. Warszawa: Czytelnik 1951, 27 + 43 s.

Utwory niepublikowane, niedatowane

Malborough idzie na wojnę.
Niepotrzebne uśmiechy.

Przekłady

1. J. Giraudoux: Ondyna. Sztuka w 3 aktach. Przekł. powst. w 1940-1945. Druk w: J. Giraudoux: Teatr. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957 s. 467-602. Wystawienie: Telewizja Polska 1957; Łódź, Teatr im. S. Jaracza 1961.
2. E. Roblès: Montserrat. Sztuka w 3 aktach. Przekł. powst. ok. 1950. Wystawienie: Opole, Teatr Ziemi Opolskiej 1959. Telewizja Polska 1966.
Maszynopis w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.
3. H. Becque: Kruki. Sztuka w 4 aktach. Wystawienie: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1952.
Maszynopis jak w poz. .
4. H. Delmas, C. Martin: Henri Martin. Sztuka w 3 aktach. Przeł.: H. Rostworowski i M. Straszewska-Rettinger. Oprac. dramaturgiczne: M. Straszewska-Rettinger. Warszawa: Wydawnictwo Związkowe Centralnej Rady Związków Zawodowych 1952, 106 s.
5. R. Vailland: Pułkownik Foster przyznaje się do winy. Sztuka w 5 aktach. Przeł.: H. Rostworowski i M. Straszewska. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1952, 83 s. Wystawienie: Warszawa, Teatr Kameralny 1952. Telewizja Polska 1967.
6. W. Hugo: Król się bawi. Dramat w 5 aktach. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954, 195 s.
7. Chansons de Pologne. Melodie ze słowami. [Przeł. na francuski] H. Rostworowski. Red.: W. Doleżal. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1955, 67 s.
8. W. Hugo: Hernani. Dramat w 5 aktach. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1955, 187 s. Telewizja Polska 1997.
9. J. Giraudoux: Apollo z Bellac. [Utwór dramatyczny]. Przeł.: H. Rostworowski i M. Serkowska. Telewizja Polska 1958.
10. M. Achard: Kartofel. [Utwór dramatyczny]. Wystawienie: Toruń, Teatr Ziemi Pomorskiej 1959.
Maszynopis w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie. Wystawiane też pt. Bulwa.
11. M. Achard: Idiotka. [Utwór dramatyczny]. Przekł. powst. ok. 1960. Wystawienie: Warszawa, Teatr Komedia 1961.
Maszynopis w Archiwum Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie.
12. M. Achard: Domino. [Utwór dramatyczny]. Telewizja Polska 1962.
13. M. Camoletti: Latające narzeczone. [Utwór dramatyczny]. Wystawienie: Warszawa, Warszawski Teatr Objazdowy 1964 (premiera w Sokołowie).

Wystawienia następne

Wystawiane też pt. Latające dziewczęta.
14. E. Roblès: Porfirio. [Utwór dramatyczny]. Przekł. powst. przed 1964.
Informacje o powstaniu przekładu: „Biuletyn Informacyjny Ministerstwa Kultury i Sztuki1964 nr 1.
15. P. Barillet, J.-P. Grédy: Lekcja kłamstwa. Przeł.: Z. Nawrocka, H. Rostworowski. Wystawienie: Bydgoszcz, Teatr Polski 1967.
16. M. Mithois: Madame Coco. [Utwór dramatyczny]. Przekł. powst. przed 1967. Wystawienie: Bielsko-Biała, Teatr Polski 1972.
Informacje o powstaniu przekładu: „Biuletyn Informacyjny Ministerstwa Kultury i Sztuki1967 nr 4.
17. A. Roussin: Mąż, żona i śmierć. [Utwór dramatyczny]. Przekł. powst. przed 1967.
Informacje o powstaniu przekładu: „Biuletyn Informacyjny Ministerstwa Kultury i Sztuki1967 nr 3.
18. A. Roussin: Święta rodzina. [Utwór dramatyczny]. Przekł. powst. przed 1967.
Informacje o powstaniu przekładu: „Biuletyn Informacyjny Ministerstwa Kultury i Sztuki1967 nr 2.
19. Ch. Villdrac: Pogorzelcy. [Utwór dramatyczny]. Przekł. powst. przed 1967.
Informacje o powstaniu przekładu: „Biuletyn Informacyjny Ministerstwa Kultury i Sztuki1967 nr 2.
20. M. Achard: Jaś z księżyca. [Utwór dramatyczny]. Wystawienie: Zabrze, Teatr Nowy 1969.
21. M. Camoletti: Perła. [Utwór dramatyczny]. Przeł.: W. Dzięciołowski i H. Rostworowski. Wystawienie: Łódź, Teatr Powszechny 1971.
22. W. Hugo: Tysiąc franków nagrody. [Utwór dramatyczny]. Przekł. powst. przed 1972. Wystawienie: Warszawa, Teatr Nowy 1981.
Informacje o powstaniu przekładu: [J. Matulewicz] JM. „Nowiny Teatralne1972 nr 6.
23. F. Veber: Podłużna walizka. [Utwór dramatyczny]. Wystawienie: Toruń, Teatr im. W. Horzycy 1974. Telewizja Polska 1994.
24. M. Mithois: Bądź moją wdową. [Utwór dramatyczny]. Wystawienie: Warszawa, Teatr Syrena 1975.
25. P. Barillet, J.-P. Grédy: 40 karatów. [Utwór dramatyczny]. Telewizja Polska 1976.
26. E. Labiche: Paryska eskapada. [Utwór dramatyczny]. Wystawienie: Częstochowa, Teatr Dramatyczny im. A. Mickiewicza 1976.
27. G. Arout: On i nie on. [Utwór dramatyczny]. Wystawienie: Warszawa, Teatr Kwadrat 1979. Telewizja pt. On czy nie on. 1995.
Wersja francuska sztuki R. MacDougalla i T. Allana.
28. Piosenki i ludzie. Francuskie piosenki ludowe i ballady. Układ: J. Ukleja. Wystawienie: Tarnów, Teatr im. L. Solskiego 1981.
29. A. Roussin: Zuzanna na bezludnej wyspie. [Utwór dramatyczny]. Wystawienie: Sosnowiec, Teatr Zagłębia 1982.
30. F. Veber: Porwanie. [Utwór dramatyczny]. Wystawienie: Tarnów, Teatr im. L. Solskiego 1982.
31. M. Camoletti: Z ogłoszenia. Przekł. powst. przed 1984. Wystawienie: Częstochowa, Teatr Dramatyczny im. A. Mickiewicza 1993.

Przekłady niepublikowane

Według informacji Autora:.

H. Balzac: Szkoła wielkich ludzi; Macocha.
P. Barillet, J.-P. Grédy: Kwiat kaktusa.
J. Giraudoux: Śladami Lukrecji.
E. Roblès: Zegar.
R. Rolland: 14 lipca; Nadejdzie czas.
A. Roussin: Czarownica; Miłość, która się nie kończy; Prawdomówna kobieta; Moralność państwa Jacquet.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1967.

Słowniki i bibliografie

Polski słownik biograficzny. T.32. Cz.2. (Z.133). Wrocław 1990 (P. Hertz).
Rocznik Literacki 1984” wyd. 1991 (A. Biernacki).