BIO
Urodzony 11 stycznia 1886 w Kielcach; syn Romualda Relidzyńskiego i Anieli z Schayerów. Ukończył gimnazjum realne w Warszawie. Debiutował w 1904 opowiadaniem pt. W godzinę smutku i tęsknoty, ogłoszonym na łamach „Dziennika Poznańskiego” (nr 246). Studia wyższe odbywał przez rok w Akademie der Sozial-und Handelswissenschaften we Frankfurcie nad Menem oraz przez dwa lata na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (ok. 1908) i Uniwersytetu we Lwowie. Rozwijając twórczość literacką, współpracował z wieloma czasopismami; fragmenty prozy, wiersze oraz przekłady literackie publikował m.in. w „Kurierze Warszawskim” (od 1908), „Świecie” (od 1910), „Tygodniku Ilustrowanym” (od 1911). W 1912-14 występował jako aktor w teatrach Krakowa i Lwowa. Był członkiem stowarzyszenia Sokół. W sierpniu 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Początkowo był żołnierzem Legionu Wschodniego, a następnie walczył kolejno jako oficer 4., 6. i 3. Pułku Piechoty. Był popularnym autorem wierszy o tematyce legionowej, do których często komponowano muzykę. Za odmowę złożenia przysięgi na wierność Austrii był od sierpnia 1917 internowany w obozie w Beniaminowie; pisał wiersze do obozowego pisemka „Sprzymierzeniec” oraz występował w wystawianej tam szopce. W 1919 ożenił się z Wandą z Zybertów Jaroszewską, aktorką teatralną i filmową. W wojnie polsko-bolszewickiej 1920 pełnił funkcję sekretarza i referenta prasowego w czasie rokowań rozejmowych w Mińsku. W służbie wojskowej pozostawał do 1922. W 1925 był współzałożycielem Polskiego PEN Clubu i następnie pełnił funkcję jego sekretarza generalnego. Kontynuował twórczość literacką, publikując liczne opowiadania i przekłady literackie w „Ilustrowanym Kurierze Codziennym” (1918-39, z przerwami), „Polsce Zbrojnej” (1921, 1927, 1930-31), „Kurierze Porannym” (1923, 1934, 1939) i „Echu Warszawy” (1925-26). W 1927-28 redagował czasopismo „Lot Polski”, organ Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. Następnie pełnił funkcję sekretarza Teatru Polskiego w Warszawie i jednocześnie w 1928-31 redagował miesięcznik „Teatr”. W 1932 objął stanowisko naczelnika Centralnego Biura Filmowego przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych; uczestniczył w międzynarodowych kongresach filmowych (w Moskwie 1934, w Berlinie 1936 i we Francji 1938) oraz należał do inicjatorów i współautorów pierwszej polskiej ustawy o kinematografii (1934). W 1933-34 był przewodniczącym komitetu redakcyjnego „Lotu Polski”. W 1937-39 redagował „Biuletyn Okręgu Stołecznego Związku Legionistów”. Pełnił też funkcję wiceprezesa Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny, wchodził w skład zarządu i był przewodniczącym sądu koleżeńskiego okręgu warszawskiego Związku Legionistów oraz członkiem zarządu Funduszu miasta Warszawy Pomocy dla Inwalidów Wojska Polskiego. Po wybuchu II wojny światowej, na początku września 1939 ewakuował się do Wilna, gdzie w okresie Republiki Litewskiej współpracował z miejscowym teatrem oraz z „Kurierem Wileńskim” (1940), publikując artykuły i recenzje literackie. Po włączeniu Litwy do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich został aresztowany przez Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych (NKWD) w drugiej połowie 1940, następnie wywieziony do Kraju Ałtajskiego, a potem do Kazachstanu, w okolice Ałma-Aty. Zwolniony w lipcu 1941 na mocy układu Sikorski-Majski, wstąpił do wojska polskiego i w 1942 wraz z armią generała Władysława Andersa ewakuował się na Bliski Wschód. Przydzielony do Brygady Karpackiej, przebywał w Palestynie. W tym czasie publikował wiersze, prozę i artykuły literackie w czasopismach „Ku wolnej Polsce” (Palestyna, 1942), „Dziennik Żołnierza APW” [Armii Polskiej na Wschodzie] (Tel Awiw, Kair, Włochy, 1943-44), „Gazeta Polska” (Jerozolima, 1944-45), „Junak” (Jerozolima, 1945). Po zakończeni wojny pozostał na emigracji. W 1948 osiadł w Anglii i korzystał z opieki społecznej w Beckenham (w hrabstwie Kent) w schronisku polskim zwanym Antokol. Kontynuował twórczość literacką i przekładową, współpracując z polskimi czasopismami emigracyjnymi, wydawanymi w Londynie: „Życie” (1951-52), „Gazeta Niedzielna” (1952-53), „Głos” (1952-54), „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” (1953), „Orzeł Biały” (1953), a także z „Dodatkiem Tygodniowym Ostatnich Wiadomości” (Mannheim, 1954) i „Syreną” (Paryż, 1954-55). Był członkiem Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy, trzykrotnie Krzyżem Walecznych oraz Krzyżem Niepodległości. Zmarł 7 stycznia 1964 w Dartford; pochowany w Birkbeck (hrabstwo Kent).
Twórczość
1. W kwestii żydowskiej. Warszawa: Skład główny Szczepkowskiego 1907, 8 s.
2. Poezje I. Kraków: Gebethner i Sp. 1908, 128 s.
3. Viola d'amore. Poemat romantyczny. „Kurier Warszawski” 1911 nr 125-126. Wyd. osobne Warszawa: Drukarnia Rolnicza 1928, 50 s.
4. Traugutt. Fragment dramatu. Scena III. „Nowa Reforma” 1913 nr 29 s. 1. Przedruk zob. poz. ↑.
5. Wieją wiosenne wiatry. Poezja wolnościowa i legionowa. Z przedmową K. Przerwy-Tetmajera. Kraków: G. Gebethner i Sp. 1916, 99 s.
6. Laury i ciernie. [Wiersze]. Kraków: Centralne Biuro Wydawnicze N.K.N. [Naczelny Komitet Narodowy] 1917, 90 s.
Zawartość
7. Grunwald. [Fragment dramatu]. „Kurier Warszawski” 1919 nr 193.
8. Prolog na 57 rocznicę Powstania Styczniowego. Wystawienie: Warszawa, Teatr Praski 1920. Druk zob. poz. ↑.
9. Tryptyk listopadowy. [Poematy]. Warszawa: [b.w.] 1920, 27 s.
Zawartość
10. W Raju Bolszewickim. Opowieść dla żołnierzy. [Wiersze]. Warszawa: [b.w.] 1920, 15 s.
11. Gałąź cyprysu. Liryki. Poznań, Warszawa: Księgarnia św. Wojciecha 1921, 167 s.
Zawartość
12. Nad żołnierza nie masz pana... Pieśni żołnierskie. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa 1921, 37 s.
13. Pędząca sława. Wiersze i fragmenty. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa 1921, 124 s.
Zawartość
14. Jak to było ładnie... Satyry polityczne. Zamość: Z. Pomarański i Sp. [1922], 79 s.
Zawartość
15. Nike Legionów. Poezje. Zamość: Z. Pomarański i Sp. 1922.
16. Tajemnica przystanku tramwajowego. [Opowiadania]. Warszawa: Polska Agencja Wydawnicza M. Czerwińskiego [1922], 129 s.
Zawartość
17. Tajemnica przystanku tramwajowego. Scenariusz: J. Relidzyński, S. Krzywoszewski, A. Zagórski. Ekranizacja 1922. Por. poz. ↑.
18. Niewolnica miłości. Romans kinematograficzny. Warszawa: Polska Agencja Wydawnicza [1923], 200 s. Wyd. nast. [Warszawa:] S. Cukrowski [1929]. Por. poz. ↑.
19. Niewolnica miłości. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1923. Por. poz. ↑.
20. Noc miłosna kawalera de la Croix. [Opowiadania]. Warszawa: Skład główny J. Rzepecki [1923], 168 s. Przedruk zob. poz. ↑.
Zawartość
21. Z dni krwi i chwały. Nowele. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha [1925], 150 s.
Zawartość
22. Czarna dama. Historie groteskowe. [Opowiadania]. Warszawa: Biblioteka Nowości w Warszawie [1927], 160 s.
Zawartość
23. Romans znajdy. Powieść. Warszawa: Drukarnia Zakładów Graficznych A. Szlachowicza i Sp. [1927], 124 s.
24. Powrót z tamtego świata. [Opowiadania]. Warszawa: Dom Książki Polskiej 1928, 309 s.
Zawartość
25. Tajemnica skrzynki pocztowej. Scenariusz filmowy. Ekranizacja 1929.
26. Maska z pałacu królewskiego. Romans mediolański. Warszawa: S. Cukrowski 1931 [antydatowane 1930], 243 s.
Zawartość
27. Miłość Renaty Jazłowieckiej. [Powieść]. Warszawa: Gebethner i Wolff [1932], 232 s. Wyd. nast. Warszawa: Saga 1992.
28. Pilot Jaś – król Hotentotów. Bazgrali Juzzy i Suzzy. [Warszawa 1932], 15 s.
29. U źródła mocy i wielkości Józefa Piłsudskiego. [Szkic publicystyczny]. [Tel-Awiw:] Związek Pracy dla Państwa (Zespół Piłsudczyków) na Wschodzie [ok. 1945], 23 s.
30. Dwa miasta. (Lwów – Wilno). Poemat. Jerozolima: Through Lands and Seas in the East 1946, 16 s.
31. Rapsod Warszawy. Jerozolima: Through Lands and Seas in the East 1946, 23 s.
32. Byłem gościem Sowietów. [Wspomnienia]. Druk fragmentów pt. Z wizytą u Lenina. „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, Londyn 1953 nr 8; Heroizm niewoli. „Orzeł Biały”, Londyn 1953 nr 3; Bomba w atelier filmowym. Tamże 1953 nr 21. Druk całości: „Syrena”, Paryż 1954 nr 6, 7, 9, 15-18, 20, 21.
33. Bunt w Farabie. [Opowieść]. „Syrena”, Paryż 1955 nr 15/16-20.
