BIO

Urodzona 24 stycznia 1930 w Bydgoszczy; córka Józefa Błażejewskiego, ichtiologa, i Anny z Adamczewskich. W 1931 przeniosła się z rodzicami do Poznania. Po wybuchu II wojny światowej i włączeniu Wielkopolski do Rzeszy, w grudniu 1939 została wraz z rodziną wysiedlona z miasta. W czasie okupacji niemieckiej mieszkała kolejno w Częstochowie, pod Dynowem w Rzeszowskiem oraz we wsi Czernichów pod Krakowem. Po wyzwoleniu uczyła się początkowo w liceum ogólnokształcącym w Krakowie, a od jesieni 1945 w Gorzowie Wielkopolskim, gdzie w 1949 zdała maturę. Następnie rozpoczęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Wrocławskim, przerwane po roku. W 1950 wyszła za mąż za Kazimierza Raszkę, inżyniera leśnika. W następnym roku zamieszkała na stałe w Szczecinie. Debiutowała w 1956 wierszem pt. Drogi, opublikowanym w czasopiśmie „Ziemia i Morze” (nr 13). W 1957 otrzymała drugą nagrodę w konkursie literackim Wojewódzkiej Rady Narodowej (WRN) w Szczecinie za wiersze Słowa najcichsze i Okruchy bursztynu. Od 1958 publikowała utwory poetyckie w „Głosie Szczecińskim” i „Odrze” (stale w 1958-62; tu też w 1966 artykuły pod pseudonimem He Ra), a w 1959-61 w czasopiśmie „Szczecin”. Współpracowała też z „Życiem Literackim” (stale w 1961-81), „Poezją” (1966-72), „Literaturą” (1974-81) i innymi czasopismami literackimi. Od 1960 należała do Związku Literatów Polskich (ZLP; do rozwiązania Związku w 1983); w 1964-69 wchodziła w skład zarządu Oddziału Szczecińskiego ZLP oraz była opiekunką działającego przy nim Klubu Literackiego. Jednocześnie była członkiem prezydium Szczecińskiego Towarzystwa Kultury (a następnie jego rady) oraz członkiem zarządu Klubu Związków i Stowarzyszeń Twórczych „13 Muz”. Od 1964 należała do organizatorów, a w 1967-69 była przewodniczącą komitetu organizacyjnego Festiwalu Polskiej Poezji Współczesnej im. K.I. Gałczyńskiego w Szczecinie. W 1967 otrzymała nagrodę WRN w Szczecinie za upowszechnianie kultury. W 1975-80, w związku z działalnością opozycyjną męża oraz sprzeciwem wobec ingerencji cenzury, dokonanych na tomach wierszy złożonych do druku, była objęta zakazem publikacji. Kontynuowała jednak twórczość literacką; przygotowała zbiory wierszy, m.in. Korzeń i skała oraz Kodeks ulicy. W następnych latach publikowała wiersze w czasopismach wydawanych poza cenzurą: „Obraz” (1984-85), „Promieniści” (1985) i „Kultura Niezależna” (1987-88). W 1989 brała udział w imprezach Wszechnicy Wspólnoty Solidarnościowej w Szczecinie. W tymże roku została członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W 1997 otrzymała Nagrodę Artystyczną miasta Szczecina. Zmarła 17 maja 2016 w Szczecinie; pochowana tamże na Cmentarzu Centralnym.

Twórczość

1. Okruchy bursztynu. [Wiersze]. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1959, 52 s.

2. Inny kraj. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1962, 60 s. Przedruk zob. poz. .

Zawartość

Cykle: Inny kraj; Po drugiej stronie; Rozmowy z nieobecnym.

3. Bliżej dna. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1965, 72 s. Przedruk zob. poz. .

Nagrody

Nagroda Pierścienia, Peleryny i Pióra, przyznana przez Klub Studentów Wybrzeża „Żak” w Gdańsku w 1965.

Zawartość

Cykle: Jedna partia dialogu; Bliżej dna; Liwia Łuża.

4. Portret zdziwiony sobą. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1966, 59 s. Przedruk zob. poz. .

Zawartość

Cykle: Nieuchronne; Portret zdziwiony sobą; Niechorze.

5. Liczba mnoga. [Wiersze z lat 1969-1970]. Powst. 1970. Wyd. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1982, 106 s. Przedruk zob. poz. .

Tom wycofany z druku w 1970 z powodu sprzeciwu H. Raszki wobec ingerencji cenzury [informacja autorki].

Zawartość

Cykle: Liczba mnoga; Śmiertelnie wspólne; Prawda materialna.

6. Liczba pojedyncza. [Wiersze]. Warszawa: Czytelnik 1970, 76 s. Przedruk zob. poz. .

Nagrody

Nagroda w plebiscycie rozgłośni szczecińskiej Polskiego Radia w 1975.

Zawartość

Cykle: Liczba pojedyncza; Miłość; Świat bez przenośni.

7. Biała muzyka. [Wiersze]. Powst. 1972-1973. Wyd. Szczecin: 13 Muz 1994, 85 s. Przedruk zob. poz. .

Data powstania według autorki.

8. Korzeń i skała. [Wiersze]. Powst. 1977. Przedruk zob. poz. .

Tom złożony w 1977 w wydawnictwie Czytelnik; na skutek sprzeciwu H. Raszki wobec ingerencji cenzury skład gotowy do druku rozsypano.

9. Miłość. [Wybór wierszy]. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1981, 106 s.

10. Wiersze wybrane. Z przedmową M.J. Kaweckiego i posłowiem J. Łukasiewicza. Szczecin: Foka 1996, 172 s.

Zawartość

Wiersze z poz. , , , , , , , – oraz cykle: Na poboczu. (Wiersze z lat 1975-1978); Imię własne. (Wiersze z lat 1983-1989).

11. Na poboczu. Dziewiąty zbiór wierszy. Szczecin: Książnica Pomorska 2000, 58 s.

Omówienia i recenzje

Ankiety dla IBL PAN 1975, 1980.

Wywiady

Od faktów nie ma ucieczki. Rozm. M. Kowalski. Kurier Szczeciński 1980 nr 82.
Po bardzo silnych przeżyciach. Rozm. H. Lizińczyk. Głos Szczeciński 1981 nr 100.
Życie wbrew. Rozm. M. Woźniak. Czas 1981 nr 33.
Twarda pestka rozumienia. Rozm. B. Chojnacka. Pogranicza 1998 nr 1.

Słowniki i bibliografie

Słownik współczesnych pisarzy polskich. Seria 2. T. 2. Warszawa 1978 (E. Głębicka).
Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. T. 2. Warszawa 2000 (M. Jentys).

Ogólne

Artykuły

K. Nowicki: Nazywaj po imieniu. Nurt 1968 nr 12.
M. Sprusiński: Wszystkie drogi krzyżują się w tobie. Poglądy 1968 nr 21.
J. Dąbrowski: Poezja Heleny Raszki – próba opisu. Morze i Ziemia 1980 nr 4.
I. Sikora: Związać ścisłym węzłem definicji... O liryce Heleny Raszki. Autograf 1990 nr 1.
T. Zwilnian Grabowski: Zdarzenia mielone na żarnach słowa. Szkic o poezji Heleny Raszki. „Biblioteka Zachodnio-Pomorska1997 nr 4.

Okruchy bursztynu

M. Grześczak: Samowzruszenia. Tygodnik Zachodni 1959 nr 36.
B. Kogut: Piątka poetów Szczecina. Szczecin 1960 nr 12.
J. Rosnowska: Wychodzenie z mgły. Nowa Kultura 1960 nr 27.

Inny kraj

E. Balcerzan: W innym kraju. Kurier Szczeciński 1962 nr 96.
B. Biernacka: Jasność mowy. Nowa Kultura 1962 nr 37.
J. Kwiatkowski: Dafne. Życie Literackie 1962 nr 14, przedruk w tegoż: Remont pegazów. Warszawa 1969.
H. Zaworska: Ludzki ślad – niepokój. Twórczość 1962 nr 11.

Bliżej dna

J. Lau. „Kultura1965 nr 24.
A. Międzyrzecki: Eksplozje ogrodów. Nowe Książki 1965 nr 13.
A. Pogonowska: Dwie poetki. Nowe Książki 1965 nr 21.
A. Słucki: Autoportret poetki. Współczesność 1965 nr 16.
B. Biernacka: Nazywanie po imieniu. Poezja 1966 nr 4, przedruk w tejże: Style i postawy. Poznań 1969.

Portret zdziwiony sobą

N. Chadzinikolau. „Nurt1967 nr 4.
J. Kwiatkowski: Mitu o Dafne ciąg dalszy. Życie Literackie 1967 nr 16.
J. Pieszczachowicz: Ziemia dotknięć i nazwań. W: Proza, poezja 1966. Warszawa 1967.
A. Pogonowska: Smycz poznania. Poezja 1967 nr 8.
M. Sprusiński: Asceza i ekstaza. Nowe Książki 1967 nr 5.

Liczba mnoga

M. Bocian: Zbawczy kłębek poezji. Odra 1983 nr 7/8.
J. Marx: Słuszne, ale słabe. Tu i Teraz 1983 nr 9.
K. Nowicki: Światło świadomości. Fakty 1983 nr 8, polemika: [M. Orski] M.Or. „Odra” 1983 nr 4.

Liczba pojedyncza

E. Kuźma: Zawsze o sobie. Głos Szczeciński 1970 nr 289.
S. Barańczak: Równanie z jedną niewiadomą. Spojrzenia 1971 nr 4, przedruk w tegoż: Ironia i harmonia. Warszawa 1973.
J. Łukasiewicz. „Odra1971 nr 2.
T. Walas: Poetki młode i najmłodsze. Nowe Książki 1971 nr 18.
M. Wyka: Precyzja i moralistyka. Życie Literackie 1971 nr 14.

Biała muzyka

L. Szaruga. „Dekada Literacka1994 nr 9.
P. Michałowski: Wspólnota wyobcowana. Nowe Książki 1995 nr 1.

Miłość

H. Lizińczyk. „Morze i Ziemia1982 nr 1.
K. Nowicki: Sezon poezji. Fakty 1982 nr 10.

Wiersze wybrane [1997]

P. Michałowski. „Arkusz1997 nr 3.
L. Szaruga. „Borussia1997 nr 14.
K. Maliszewski: Kiełkowanie imieniem. Odra 1999 nr 2.