BIO
Urodzony 27 lutego 1904 w Krakowie; syn Piotra Kurka, woźnego uniwersyteckiego, i Rozalii Panek, chłopki ze wsi Naprawa pod Rabką. Do szkół uczęszczał w Krakowie. W 1922 ukończył Gimnazjum im. B. Nowodworskiego w Krakowie, po czym studiował polonistykę i romanistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz w Neapolu we Włoszech, gdzie w 1924-25 przebywał na stypendium. W 1923-31 pracował w „Głosie Narodu” jako dziennikarz i autor m.in. recenzji literackich i artykułów o filmie; w piśmie tym ogłosił w 1923 pierwszy wiersz pt. Przechodnie (nr 155). Od tegoż roku współpracował też z miesięcznikiem „Zwrotnica”, publikując przekłady z języka włoskiego; z czasopismem tym współpracował następnie do 1931 jako członek redakcji, prowadzący stały dział recenzji filmowych i teatralnych. Od 1926 ogłaszał liczne felietony w „Ilustrowanym Kurierze Codziennym” (w jego dodatku pt. „Kurier Filmowy” – artykuły teoretyczne o filmie); w 1931-39 należał do redakcji pisma. Jednocześnie w 1931-33 redagował czasopismo awangardy poetyckiej „Linia”. W 1935 otrzymał Nagrodę Młodych Polskiej Akademii Literatury za powieść Grypa szaleje w Naprawie. W 1935-39 publikował w „Wiadomościach Literackich”. Współpracował z Rozgłośnią Krakowską Polskiego Radia. Po wybuchu II wojny światowej wyjechał do Lwowa i tu przebywał w czasie okupacji radzieckiej. Był członkiem Związku Pisarzy Radzieckich Ukrainy. Po zajęciu Lwowa przez Niemców w 1941 ukrywał się na Podkarpaciu. Po zakończeniu wojny powrócił do Krakowa i do 1947 pracował w redakcji agencji Polpress (później Polskiej Agencji Prasowej). Kontynuował twórczość literacką, m.in. współpracując z czasopismami „Dziennik Polski” (od 1947), „Od A do Z” (1951-56), „Życie Literackie” (od 1953), „Gazeta Krakowska” (1957-76), „Wieści” (od 1959), „Tygodnik Kulturalny” (od 1963) i in. Przez wiele lat był członkiem Miejskiej Rady Narodowej m. Krakowa (MRN). W 1960 otrzymał nagrodę literacką MRN w Krakowie. W 1983 został członkiem Narodowej Rady Kultury. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim (1955) i Krzyżem Komandorskim (1965) Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł nagle 10 listopada 1983 w Naprawie.
Twórczość
1. Gołębie Winicji Claudel. [Utwór dramatyczny]. Powst. 1924.
2. Pan z elektrowni. [Utwór dramatyczny]. Powst. 1924. Wystawienie: w wersji zmienionej pt. Anno Santo. Kraków, Teatr Cricot 1934. Druk pt. Dante przynosi śmierć. „Nasz Wyraz” 1934 nr 9. Przedruk pt. Dante przynosi śmierć. Synteza dramatyczna – słuchowisko radiowe. „Dialog” 1996 nr 11 s. 30-36.
3. Upały. [Wiersze]. Warszawa: Nakład Almanachu Nowej Sztuki 1925, 27 s.
4. Kim był Andrzej Panik? Andrzej Panik zamordował Amundsena. Powieść autobiograficzno-sensacyjna. Kraków: „Zwrotnica” 1926, 46 s. Wyd. 2 pt. Andrzej Panik morderca Amundsena. Powieść autobiograficzno-sensacyjna. Kraków: Drukarnia Związkowca 1931.
5. SOS. (Zbaw nasze dusze!). Powieść. Kraków: „Zwrotnica” 1927, 128 s.
6. Manifest poetycki. [Ulotka]. Kraków 1929.
7. Śpiewy o Rzeczypospolitej. Poezje. Warszawa: Dom Książki Polskiej 1930, 31 s. Wyd. nast. poszerzone pt. [Drugie] II śpiewy o Rzeczypospolitej. Kraków: „Powściągliwość i Praca” 1932, 45 s.
8. Mount Everest 1924. [Powieść]. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa 1933, 92 s.
Nagrody
9. Usta na pomoc. [Poemat]. Warszawa: F. Hoesick 1933, 35 s.
10. Grypa szaleje w Naprawie. [Powieść]. Warszawa: Gebethner i Wolff 1934, 273 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1935, wyd. 3 1935, wyd. 4 1935; wyd. 6 [!] Warszawa: Wiedza 1947; wyd. 7 Kraków: Wydawnictwo Literackie 1954, tamże wyd. 8 1959, wyd. 9 1967, wyd. 10 1973, wyd. 11 1987.
Nagrody
Przekłady
czeski
litewski
niderlandzki
niemiecki
rosyjski
słowacki
11. Mohigangas. [Wiersze]. Warszawa: F. Hoesick 1934 [właśc. 1933], 34 s.
12. Sprawiedliwość niedowidzi. (Faszyści Japonii). [Utwór dramatyczny]. Powst. ok. 1935.
13. Drzewo boleści. Płacz po zmarłych rodzicach. [Wiersze]. Kraków: Drukarnia Patria 1938, 27 s.
14. Etna. [Wiersze]. Warszawa: F. Hoesick 1938, 7 s. „Arkusz Poetycki” 8.
15. Myślom ciasno. [Felietony]. Kraków: Gebethner i Wolff 1938, 138 s.
16. Młodości śpiewaj!. [Powieść]. Warszawa: Rój 1939, 404 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Kraków: Przełom 1947; wyd. 3 Warszawa: Iskry 1954, wyd. [4] tamże 1958; wyd. 4 [!] Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980.
17. Poprawki do Homera. Komedia. Powst. 1939.
18. Zamurowana rzeka. [Reportaż]. Lwów: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych [1939], 157 s.
19. Janosik. Powieść. Kraków: S. Kamiński 1945-1948.
T. 1. Sława Głuchaczkom. 1945, 523 s.
T. 2. Śpiew ściętej głowy. 1946, 684 s.
T. 3. Wpiekłowstąpienie. 1948, 336 s.
Wyd. nast. łączne t. 1-3 Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1959; wyd. 3 Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1973; Kraków: Wydawnictwo Literackie 1985. (Pisma wybrane).
20. Zraniony ptak. Wiersze wybrane. Kraków: Przełom 1947, 109 s.
21. Płomień nad Wisłą. [Wiersze]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1950, 92 s.
22. Ocean Nie-Spokojny. Powieść. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1951, 598 s.
23. Węzeł Garmo. Opowieść alpinistyczna. „Gazeta Krakowska” 1952 nr 112-132. Wyd. osobne Kraków: Wydawnictwo Literackie 1953, 100 s.
24. Góralu, czy ci nie żal? [Reportaże]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1953, 156 s.
25. Nad Czorsztynem się błyska. O Kostce Napierskim opowieść prawdziwa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1953, 195 s.
26. Dzień dobry, Toporna. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1954, 223 s. Wyd. 2 tamże 1955.
27. Strumień goryczy. Wiersze z lat 1954-55. Warszawa: Czytelnik 1957, 133 s.
28. Woda wyżej. Powieść. Warszawa: Gebethner i Wolff [1935], 339 s. Wyd. nast.: wyd. 2 Kraków: Przełom [1947]; wyd. z posłowiem R. Matuszewskiego Warszawa: Iskry 1954; wyd. 3 poprawione Kraków: Wydawnictwo Literackie 1976, wyd. 4 tamże [1988]. (Pisma wybrane).
29. Księga Tatr. [Opowieść]. Warszawa: Iskry 1955, 520 s. Wyd. nast.: tamże: wyd. 2 1957, wyd. 3 1966, wyd. 4 1969, wyd. 5 1972, wyd. 6 1978; wyd. 7 Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982. (Pisma wybrane). Por. poz. ↑.
30. Wiersze wybrane. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1956, 145 s.
31. Belfagor czyli 11 szufladek. [Opowiadania]. Warszawa: Iskry 1957, 176 s.
Zawartość
32. Gwiazda spada. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1959, 260 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1961, wyd. 3 1974, wyd. 4 1981.
33. Pepe kanarek. [Powieść]. Warszawa: Iskry 1961, 331 s.
34. Zabijcie Barabasza. [Powieść]. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX" 1961, 191 s.
35. Kantata profesora Wróbla. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1962, 224 s. Wyd. 2 tamże 1967.
Adaptacje
radiowe
telewizyjne
36. Mój Kraków. [Wspomnienia]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1963, 299 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1964, wyd. 3 uzupełnione i poprawione 1970, wyd. 4 poszerzone 1978.
37. Eksplodują ogrody. [Wiersze]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1964, 69 s.
38. Uważaj, żmija! [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1965, 206 s. Wyd. 2 tamże 1972.
39. Posągi z wiatru. [Wybór wierszy]. Warszawa: Czytelnik 1966, 210 s.
40. Rzecz niepodległa. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1966, 101 s.
41. Ofelia. [Wiersze]. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1968, 48 s.
42. Pod przełęczą. Powieść. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1968, 328 s.
43. Syn Róży. Wiersze o matce. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1970, 45 s.
44. Świnia skała. Mitologia Tatr. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1970, 265 s.
45. Wysoka Gierlachowska. [Poemat]. [Warszawa:] Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1970, 44 s.
46. Poezje wybrane. Wybór i wstęp autora. [Warszawa:] Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1971, 145 s.
47. Bestia. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1973, 169 s.
48. Śmierć krajobrazu. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1973, 55 s.
49. Pocztówki. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1974, 144 s.
50. Ludowa lutnia. [Wiersze]. Warszawa: Iskry 1975, 97 s.
Zawartość
51. Planeta. Aforyzmy, paradoksy, sentencje, epigramaty. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1975, 165 s.
52. Zmierzch natchnienia? Szkice o poezji. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1976, 208 s.
Zawartość
53. Jak karmić motyle. [Felietony]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977, 306 s.
54. Wiersze awangardowe. Retrospektywa. Wybór i słowo wstępne: S. Jaworski. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977, 158 s.
55. Godzina X. Rzecz o umieraniu. [Esej]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1978, 58 s.
56. Księga Tatr wtóra. [Opowieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1978, 471 s. Wyd. 2 tamże 1982. (Pisma wybrane). Por. poz. ↑.
57. Poezje. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980, 598 s. (Pisma wybrane).
Zawartość
58. Proza nagła. [Miniatury literackie i felietony]. Warszawa: Iskry 1981, 171 s.
59. Pisma wybrane. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1982-1985.
Zawartość
60. Boże mojego serca. [Wiersze]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1983, 82 s.
61. Ragazza. (Monodram). Powst. przed 1983.
Przekłady
czeski
62. Najkamienniejsze. Wiersze tatrzańskie. Warszawa: Czytelnik 1984, 90 s.
63. Pochodnia. [Wiersze]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1984, 105 s.
Zawartość
64. Tatry. [Album]. [Teksty] J. Kurek. Zdjęcia: H. Hermanowicz. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1988, [298] s., fotografie.
Przekłady
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1951, 1963, 1965.
