BIO
Urodzony 30 stycznia 1903 w Krakowie; syn Jakuba Kurczaba, nauczyciela, i Pauliny z Gronerów, krawcowej. W 1923 ukończył gimnazjum realne w Krakowie, następnie od 1925 studiował chemię techniczną na politechnice w Pradze. Jednocześnie, aby się utrzymać, pracował m.in. w rzeźni, przy myciu aut i w jadłodajni studenckiej. W czasie studiów został członkiem Międzynarodowej Organizacji Pomocy Więźniom Politycznym. W 1929 ukończył studia, uzyskał tytuł inżyniera chemika. Po powrocie do Krakowa pracował w przedstawicielstwie koksowni górnośląskich. W związku z obowiązkami służbowymi wyjeżdżał wielokrotnie za granicę, m.in. do Niemiec, Holandii, Austrii. W 1933 ożenił się z Haliną Liebling, działaczką Komunistycznej Partii Pracy. Po wybuchu II wojny światowej udał się do Lwowa, gdzie po zajęciu miasta przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich pracował w kooperatywie chemicznej „Chemtrud”. Na początku 1941 został wysłany przez władze radzieckie jako specjalista do ośrodków przemysłowych Ukrainy, Charkowa, Kijowa i Odessy. W 1942 przedostał się do Generalnej Guberni i do końca okupacji niemieckiej pracował jako kierownik techniczny w przetwórni owoców w Nowym Sączu. Brał udział w działalności konspiracyjnej, współpracując z terenowymi ugrupowaniami Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich. Po wojnie, na zlecenie Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Aprowizacji organizował przemysł przetwórczy kolejno na Górnym Śląsku i na Ziemiach Zachodnich. Debiutował w 1946 artykułem o twórczości Kazimierza Gołby pt. Dyskusja nad utalentowanym górnikiem, opublikowanym w „Dzienniku Ludowym” (nr 256). W tym czasie, z powodu częściowej utraty wzroku, zrezygnował z pracy zawodowej w przetwórstwie. W 1947 zamieszkał w Krakowie i zajął się twórczością literacką. W 1948 otrzymał nagrodę w konkursie Polskiego Radia za opowiadanie Święto pasów (opublikowane w tymże roku w książce zbiorowej pt. 17 opowiadań). Od tegoż roku stale współpracował z Polskim Radiem jako autor opowiadań i felietonów publicystycznych. Uczestniczył w organizowaniu życia kulturalnego na terenie Nowej Huty. Od 1949 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1950 został członkiem Związku Literatów Polskich (ZLP). W tymże roku był założycielem i do 1954 kierownikiem Teatru „Nurt” w Nowej Hucie. 1952-54 pracował w Centralnym Zarządzie Teatrów, Oper i Filharmonii. W lokalnym tygodniku „Budujemy socjalizm” prowadził w 1953 stałą rubrykę teatralną pt. Na nowohuckiej scenie. Pod koniec 1955 został kierownikiem literackim zespołu pieśni i tańca „Krakowiacy”. Artykuły, liczne felietony i utwory beletrystyczne publikował początkowo w „Trybunie Wolności” i „Przyjaciółce”, potem w „Dzienniku Polskim” (od 1957 ogłosił ponad tysiąc felietonów) oraz w „Życiu Literackim” (1957-70) i „Wieściach” (1958-62). W 1961 otrzymał nagrodę publicystyczną Miejskiej Rady Narodowej w Krakowie. Rozwijał działalność społeczno-kulturalną. Od 1960 wchodził w skład Zarządu Oddziału Krakowskiego ZLP (w 1965-69 jako wiceprezes). W 1961-69 był radnym i członkiem Komisji Oświaty i Kultury przy Dzielnicowej Radzie Narodowej Zwierzyniec, członkiem Towarzystwa Higieny Psychicznej i działaczem Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami. Należał do inicjatorów i twórców Domu Spokojnej Starości w Krakowie. Zmarł 13 października 1969 w Krakowie.
Twórczość
1. Niczyjak. [Powieść]. [Warszawa:] Czytelnik 1949, 366 s.
2. Olejarnia. Sztuka w 3 aktach. Powst. 1949.
3. Ludzie prawdziwych dni. Opowiadania. Warszawa: Książka i Wiedza 1950, 112 s.
Zawartość
4. Brama Brandenburska. [Powieść]. „Dziennik Zachodni” 1951 nr 249, 1952 nr 2-26. Wyd. osobne [Warszawa:] Książka i Wiedza 1951, 203 s.
5. Wiosenny kostium Ditty Reinglass. [Powieść]. „Express Ilustrowany” 1951 nr 259-336, 1952 nr 1-30.
6. Nurt. Opowieść o pewnym teatrze. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1955, 577 s. Wyd. 2 pt. Kronika serdeczna, tamże 1963.
7. Czarna kawa. [Opowiadania]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1957, 292 s.
Zawartość
8. Uliczka św. Gertrudy. [Powieść]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1958, 274 s.
9. Kanada. (Sztuka współczesna). „Dialog” 1962 nr 2 s. 5-33. Prapremiera: Częstochowa, Teatr im. A. Mickiewicza 1963. Przedruk zob. poz. ↑.
10. Ucieczka od Anny. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1962, 241 s.
11. Wojna nie zabija matek. [Opowiadania]. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1962, 256 s. Wyd. 2 pt. Co to takiego człowiek, tamże 1968.
Zawartość
12. List do Wojtka. [Powieść]. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1963, 221 s. Wyd. 2 tamże 1964.
Przekłady
hebrajski
13. Siedem zielonych zeszytów. Powieść. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1963, 235 s. Wyd. nast tamże: wyd. 2 1965, wyd. 3 1973, wyd. 3 [właśc. 4] 1977.
Przekłady
węgierski
14. Browar nazywał się Kippke. [Utwór dramatyczny]. „Głos Młodzieży Wiejskiej” 1964 nr 3 s. 29-45. Przedruk zob. poz. ↑.
15. Biurka. (Komedia współczesna). Powst. 1965. Druk fragmentu pt. Bilety. „Życie Literackie” 1966 nr 38 s. 16.
Nagrody
Przekłady
słowacki
16. Przygoda z młodością. [Utwór dramatyczny]. Prapremiera: Częstochowa, Teatr im. A. Mickiewicza 1965.
Przekłady
słowacki
17. O czwartym, który został drugim. [Opowiadanie dla młodzieży]. Warszawa: Wydawnictwo Harcerskie 1968, 56 s.
18. Gdybym była chłopcem. [Powieść]. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1969, 288 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1973, wyd. 3 1976.
19. A to ci dopiero przygoda!... Powieść dla młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1971, 276 s. Wyd. 2 tamże 1979.
20. Poczmistrz Pana Boga. Wybór opowiadań i utworów scenicznych. Wybór i wstęp: J. Kajtoch. Kraków: Wydawnictwo Literackie 1980, 378 s.
Zawartość
Adaptacje
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN 1953, 1957.
