BIO
Urodzona 29 czerwca 1912 w Petersburgu; córka Antoniego Kulczyckiego, buchaltera, i Pelagii z domu Sorokin. W 1918 przyjechała z rodziną do Warszawy. Uczęszczała do gimnazjum Jadwigi Zaborowskiej-Michalskiej. Po maturze w 1929 studiowała polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (UW); działała w tym czasie w Kole Polonistów. W 1933 uzyskała magisterium. Następnie pracowała jako nauczycielka w gimnazjach i liceach warszawskich. Debiutowała w 1934 artykułem Czy «Ogniem i mieczem» jest książką szkodliwą, ogłoszonym w „Kobiecie Współczesnej” (nr 4). Rozpoczęła także współpracę z innymi czasopismami, m.in. w 1935 i 1938-39 opracowywała dla „Polonisty” materiały dotyczące nauki o literaturze do działu Sprawozdania i oceny. Od 1935 była członkiem Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza; pełniła funkcję sekretarza Oddziału Warszawskiego. Uczestniczyła w pracach organizacyjnych i naukowych Towarzystwa Polonistów Rzeczypospolitej Polskiej. W 1937 wyszła za mąż za Juliusza Saloniego, historyka literatury i pedagoga (rozwód 1950). W 1937-39 drukowała omówienia oraz recenzje w dwumiesięczniku „Życie Literackie” (w działach Przegląd prasy oraz Oceny i sprawozdania; podpisywane J.K.S.). W tym samym czasie była doradcą literackim wydawnictwa Biblioteka Polska. W okresie okupacji niemieckiej mieszkała nadal w Warszawie; brała udział w tajnym nauczaniu na konspiracyjnych kompletach i w krawieckiej szkole zawodowej. Wybuch powstania warszawskiego zastał ją na letnisku w Otwocku. Jesienią 1944 zamieszkała w wyzwolonym Lublinie, a na początku 1945 przeniosła się do Łodzi i do 1946 pracowała w dziale literatury pięknej Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”. Równocześnie zajęła się pracą naukową, głównie w zakresie literatury polskiej i europejskiej okresu pozytywizmu. W 1946 uzyskała doktorat na UW na podstawie pracy o powieści Faraon B. Prusa (promotor prof. Julian Krzyżanowski). W 1946-48 współredagowała pismo „Zagadnienia Rodzajów Literackich”. Uczestniczyła w pracach Łódzkiego Towarzystwa Naukowego i Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza (od 1950 była członkiem Zarządu Głównego). W 1948 powróciła do Warszawy, gdzie pracowała jako kierowniczka działu korekt w Państwowym Instytucie Wydawniczym. Od 1950 prowadziła wykłady zlecone w Seminarium Historii Literatury Polskiej UW, a następnie została zatrudniona jako adiunkt, w 1954 uzyskała nominację na docenta. W tymże roku otrzymała nagrodę Ministra Szkolnictwa Wyższego. W 1954-58 pełniła funkcję prodziekana Wydziału Filologicznego UW. Była także radną Stołecznej Rady Narodowej. Prace naukowe ogłaszała m.in. w „Pamiętniku Literackim”, „Przeglądzie Humanistycznym”, „Polonistyce”, „Slavia Orientalis.”. Odbywała liczne podróże naukowe, m.in. kilkakrotnie do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, Czechosłowacji, Francji, Republiki Federalnej Niemiec, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Włoch. W 1960 otrzymała tytuł profesora nadzwyczajnego. Wchodziła w skład Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej Polskiej Akademii Nauk (PAN); m.in. w 1970-71 pełniła funkcję jego przewodniczącej, a w 1971 wiceprzewodniczącej. W 1962-65 zajmowała stanowisko prorektora UW. Kierowała w 1966-69 Zakładem Historii Literatury Polskiej II Połowy XIX w. oraz w 1968-73 Polonicum-Studium Języka i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców UW. W 1966-76 była członkiem Rady Naukowej Instytutu Badań Literackich PAN. Opracowywała w „Roczniku Literackim” w tomach za r. 1967 i od 1972 dział Literatura polska 1864-1918. W 1970 otrzymała tytuł profesora zwyczajnego. W 1971 została wyróżniona nagrodą Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego II stopnia. W 1972-75 była zastępcą przewodniczącego, a w 1978-82 przewodniczącą Sekcji Literatury Komisji Nagród Państwowych. W 1973-75 pełniła funkcję dyrektora Instytutu Filologii Polskiej, a w 1975-76 dziekana Wydziału Polonistyki UW. W 1976-79 wchodziła w skład Centralnej Komisji do Spraw Przewodów Naukowych. Była członkiem komitetów redakcyjnych czasopism „Les Cahiers de Varsovie” i „Przeglądu Humanistycznego” (od 1976). W 1976 została członkiem Association Internationale de Littérature Comparée. W 1977 otrzymała doktorat honoris causa Uniwersytetu im. M.W. Łomonosowa w Moskwie. W 1978-82 ponownie kierowała Zakładem Historii Literatury Polskiej II Połowy XIX w. W 1980 otrzymała tytuł członka honorowego Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza. W tymże roku zorganizowała przy Towarzystwie Komisję Komparatystyczną, której została przewodniczącą. Za osiągnięcia w dziedzinie dydaktycznej i wychowawczej otrzymała nagrodę Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki I stopnia za r. 1982. Po przejściu na emeryturę w 1982 kontynuowała pracę naukową. W ostatnich latach życia pracowała nad przekładami do planowanej antologii Programy i dyskusje naturalistów francuskich. W 1984 została członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim (1956) i Krzyżem Komandorskim (1980) Orderu Odrodzenia Polski, złotą odznaką honorową „Za Zasługi dla Warszawy” (1974), tytułem honorowym „Zasłużony Nauczyciel PRL” (1974), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1976). Zmarła 26 lipca 1998 w Warszawie.
Twórczość
1. S. Wyspiańskiego „Bolesław Śmiały”. Warszawa: Biblioteka Polska 1939 [1938], XLVIII s.
2. Bolesław Prus. [Monografia]. Łódź: Polonista 1946, 176 s. Por. poz. ↑.
3. Bolesław Prus. [Szkic]. [Warszawa:] Czytelnik 1947, 16 s.
4. Maurycy Mochnacki. [Szkic]. [Warszawa:] Czytelnik 1947, 30 s.
5. Konspekt wykładu z literatury powszechnej. Dla semestru 3, 4 i 5. Cz. 1-2. Warszawa 1953, 36 + 44 s.
6. Bolesław Prus. [Monografia]. [Warszawa:] Wiedza Powszechna 1955, 252 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1964, wyd. 3 poszerzone i zmienione 1967, 491 s., wyd. 4 1975. Por. poz. ↑.
7. O „Faraonie”. Szkice. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1955, 172 s. Polska Akademia Nauk Instytut Badań Literackich.
Zawartość
8. Zola en Pologne. Fragment d'étude. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1964, 16 s. Przedruk „Les Cahiers Naturalistes”, Paryż 1966 s. 145-159.
9. „Faraon” Bolesława Prusa. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1967, 129 s. Biblioteka Analiz Literackich.
10. Literatura polska okresu realizmu i naturalizmu. [Współautorka:] A. Ładyka. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1968, 291 s.
11. Literatura polska drugiej połowy XIX wieku. Realizm i naturalizm, Podręcznik dla kl. 2 liceum ogólnokształcącego oraz techników i liceów zawodowych. [Współautorka:] A. Ładyka. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1969, 294 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1970, wyd. 3 1970, wyd. 4 1971, wyd. 5 1971, wyd. 6 1972, wyd. 7 1973.
12. Nowelistyka Bolesława Prusa. Warszawa: Czytelnik 1969, 255 s.
Zawartość
13. Życie literackie Warszawy w latach 1864-1892. [Rozprawa]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1970, 272 s. Towarzystwo Miłośników Historii w Warszawie.
14. Literatura polska lat 1876-1902 a inspiracja Emila Zoli. Studia. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1974, 336 s. Polska Akademia Nauk Komitet Nauk o Literaturze Polskiej. Z prac Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.
Nagrody
Zawartość
15. Pozytywizm. W: Literatura polska. [T. 1]. Od średniowiecza do pozytywizmu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1974 s. 543-692. Uniwersytet Warszawski. Instytut Filologii Polskiej. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1975, wyd. 3 1977, wyd. 4 1979. Por. poz. ↑, t. 2.
Nagrody
16. Włodzimierz Spasowicz. Zarys monograficzny. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1975, 222 s. Z prac Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.
17. Pozytywizm i Żeromski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1977, 162 s. Z prac Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.
Zawartość
18. Wybrane zagadnienia literatury pozytywizmu. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Powszechnej Zarząd Główny 1989, 24 s.
19. Literatura polska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Uniwersytet Warszawski Instytut Literatury Polskiej 1990-1991.
T. 2. Romantyzm, pozytywizm. [Autorzy:] J. Kulczycka-Saloni, M. Straszewska. 1990, 548 s.
T. 3. Młoda Polska. [Autorzy:] J. Kulczycka-Saloni, I. Maciejewska, A.Z. Makowiecki, R. Taborski. 1991, 340 s.
20. Naturalizm i naturaliści w Polsce. Poszukiwania, doświadczenia, kreacje. [Autorzy:] J. Kulczycka-Saloni, D. Knysz-Rudzka, E. Paczoska. Warszawa: Uniwersytet Warszawski Instytut Literatury Polskiej 1992, 251 s.
21. Na polskich i europejskich szlakach literackich. Z pism rozproszonych 1985-1998. Wstęp, wybór i red.: D. Knysz-Tomaszewska. Warszawa: [Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego] 2000, 483 s.
Zawartość
Przekłady
francuski
Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.
Przekłady
Prace edytorskie i redakcyjne
Omówienia i recenzje
• Ankieta dla IBL PAN ok. 1951, 1994.
