BIO

Urodzony 15 kwietnia 1929 w Warszawie; syn Stefana Kuczyńskiego, ekonomisty, i Danuty Kryńskiej. Uczęszczał do Gimnazjum im. Stefana Batorego w Krakowie. Po zdaniu matury w 1948 studiował na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej; w 1953 otrzymał dyplom inżyniera architekta. W 1953-56 pracował jako projektant w Wojskowym Biurze Projektów w Krakowie. Od 1949 był członkiem Klubu Wysokogórskiego; uczestniczył w formowaniu nowoczesnego taternictwa jaskiniowego i brał udział w licznych wyprawach odkrywczych do jaskiń Tatr. Następnie zamieszkał w Warszawie, gdzie w 1956 i 1957 był, z ramienia Polskiej Akademii Nauk (PAN), kierownikiem technicznym wypraw polarnych na Spitsbergen. W 1957-58 pracował jako sekretarz w redakcji miesięcznika „Ziemia”. W 1958-65 kierował serią wypraw Klubu Wysokogórskiego eksplorujących głębokie jaskinie Czechosłowacji, Węgier i Bułgarii oraz jaskinie Kuby. W 1961 rozpoczął twórczość literacką, pisząc powieści przygodowe i podróżnicze dla młodzieży. Opowiadania oraz fragmenty powieści publikował m.in. w „Płomyku” (od 1962). W 1970 został członkiem Związku Literatów Polskich. Był kierownikiem technicznym sześciu wypraw paleontologicznych PAN na pustynię Gobi w Mongolii (1963-71) oraz na Spitsbergen (1974), kierował wyprawami Polskiego Związku Alpinizmu, m.in. do Meksyku (1969, 1980), w Andy, Chile i Peru (1972). Uczestniczył w polsko-amerykańskich wyprawach naukowych Glacier Pollution Study organizowanych przez Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej i United States Environmental Protection Agency w Himalaje (1973), w góry Ruwenzori w Ugandzie (1975), na Alaskę (1977). W 1976 ożenił się z Barbarą Szyller, dyplomowaną kosmetyczką. Za twórczość artystyczną dla dzieci i młodzieży otrzymał w 1980 nagrodę Prezesa Rady Ministrów. W 1982 został członkiem Explorers Club w Nowym Jorku. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1966). Mieszkał w Warszawie. Zmarł 5 sierpnia 2019; pochowany na stołecznych Starych Powązkach.

Twórczość

1. W jaskini Guacharo. [Opowiadanie; współwyd. z:] A. Dumas (syn): Zmartwychwstanie Offlanda; T. Banasiowa: W trumnie. Wyd. pt.: Zmartwychwstanie Offlanda i inne opowiadania. Katowice: Śląsk 1960, 99 s.

Autor podpisany: Rafał Maciejewski.

2. Złoto Tetona. [Opowiadanie; współwyd. z:] J. London: Nieoczekiwane; J. Hope: Sukces Billa Wardnera. Wyd. pt.: Nieoczekiwane i inne opowiadania. Katowice: Śląsk 1960, 99 s.

Autor podpisany: Rafał Maciejewski.

3. Alarm pod Andami. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1961, 189 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1967; wyd. 3 Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1974, wyd. 4 tamże 1978.

Adaptacje

radiowe

Radio 1970.

4. Babcia-robot przy kominku. Dziesięć fantastycznych historii, których osobliwa akcja toczy się na Ziemi, pośród planet i jeszcze znacznie dalej. Katowice: Śląsk 1963, 177 s.

Zawartość

Babcia-robot przy kominku; Exodus; Trzy razy dziennie; Najwierniejszy przyjaciel człowieka; Czerwonogłowi; Światła biegną przez kosmos; Niezniszczalne; Trolejbusy przed śniadaniem; Towarzyszka kosmonauty; Nasi ludzie w kosmosie.

Przekłady

rosyjski

Podruga kosmonavta. [Przeł.] V. Los. Simferopol' 1990.

5. Białe palmy. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1963, 172 s.

Adaptacje

radiowe

Radio 1970.

6. Do widzenia, Słońce. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1963, 169 s.

7. Chłopiec z Gór Organowych. [Opowiadanie dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1964, [44] s.

8. Gwiazdy suchego stepu. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1965, 187 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1970, wyd. 3 1979, wyd. 4 1982, [wyd. 5] 1991.

Książka wpisana na Listę Honorową H. Ch. Andersena w 1982.

Adaptacje

teatralne

pt. Cudowna makata. Wystawienie: Opole, Teatr Lalki i Aktora 1983.

radiowe

Radio 1971.

9. Atlantyda, wyspa ognia. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1967, 175 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1973; Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1984; Warszawa: Nasza Księgarnia 1988; Wrocław: Siedmioróg 1993; Warszawa: Nasza Księgarnia 1994; [wyd. 7] Wrocław: Siedmioróg 1996, tamże 1997; Kraków: Zielona Sowa 2004.

Przekłady

czeski

Atlantida ostrov ohne. [Przeł.] A. Bauerová. Praha 1978.

10. Katastrofa. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1968, 214 s. Wyd. nast.: wyd. 2 tamże 1972; wyd. 3 Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1976; Warszawa: Nasza Księgarnia 1986, tamże 1988; Wrocław: Siedmioróg 1994; [wyd. 7] tamże1997.

Adaptacje

radiowe

Radio 1973.

11. Wyprawa po dinozaury. [Praca popularnonaukowa dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1968, 60 s.

12. Zimny brzeg. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1969, 240 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1974, [wyd. 3] 1987.

Przekłady

czeski

Studeny břeh. [Przeł.] H. Teigová. Praha 1973.

13. Kayum. [Powieść]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1970, 166 s.

14. Czeluść. [Relacje z polskich wypraw speleologicznych]. Warszawa: Iskry 1972, 297 s. Wyd. 2 Warszawa: Muza 1997.

15. Rabunek. [Powieść]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1972, 249 s.

Adaptacje

w formie komiksu pt. Skradziony skarb. Scenariusz: M. Rutkowska. Rysunki: J. Wróblewski. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1986, 47 s.

16. Zwycięzca. [Powieść dla młodzieży]. Świat Młodych 1975 nr 70-100. Wyd. osobne Warszawa: Nasza Księgarnia 1976, 187 s. Wyd. nast. tamże: wyd. 2 1982, [wyd. 3] 1986; wyd. 4 zmienione i rozszerzone Warszawa: Aries 1999.

Nagrody

Harcerska Nagroda Literacka w 1976.

17. Niezwykłe przygody obieżyświata w Afganistanie. [Opowiadanie]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1976, 24 s. Wkładka do „Płomyka” 1976 nr 4.

18. Obieżyświat. [Opowiadania]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1976, 236 s.

Zawartość

Kanion Parabamby; Antonio Rojas; Sfora Svalbardu; Bat Damdinsuren; Gospoda delfinów; Skrzydła Kolumbii.

19. Zwrotnik dinozaura. [Reportaże]. Warszawa: Iskry 1977, 240 s.

Przekłady

rosyjski

Tropik dinozavra. [Przeł.] L.S. Malachovskaja. Moskva 1982.

20. Kask. [Powieść dla młodzieży]. Warszawa: Czytelnik 1978, 130 s.

Nagrody

Nagroda wydawnictwa Czytelnik w konkursie na utwór literacki prozą dla dzieci starszych i młodzieży w 1976 oraz Nagroda Brązowe Koziołki w konkursie Biennale Sztuki dla Dziecka w 1978.

Przekłady

czeski

Tajemna přílba. [Przeł.] L. Štepán. Praha 1984.

21. Obieżyświat. Nowe przygody. [Opowiadania]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1978, 237 s.

Zawartość

Widmo Bosforu; Konie Kandaharu; Klejnot z Benares; Demony Nepalu.

22. Wynalazek. [Powieść dla młodzieży]. Płomyk 1978 nr 1-11/12. Wyd. osobne Warszawa: Nasza Księgarnia 1978, 142 s. Wyd. 2 tamże 1983.

Nagrody

Nagroda wydawnictwa Nasza Księgarnia w konkursie na utwór literacki dla czytelnika w wieku 12-16 lat w 1977.

Przekłady

niemiecki

Der Erfinder mit dem Pappkarton. [Przeł.] K. Kelm. Berlin 1981.

23. Tajemniczy płaskowyż. [Reportaże]. Warszawa: Iskry 1981, 258 s.

24. Skąd się biorą dzieci. [Dla dzieci]. Warszawa: Nasza Księgarnia 1986, [24] s.

25. Czciciele węża. Biochemiczne niebo dawnych Meksykanów. [Praca popularnonaukowa]. Warszawa: Iskry 1990, 415 s.

26. Dysk z Atlantydy. Na tropach tajemnicy życia. [Praca popularnonaukowa]. Warszawa: Aries 1992, 109 s.

27. Atlantyda, jej tajemnice i odkrycia. [Praca popularnonaukowa]. Warszawa: Aries 1994, 144 s.

28. Życie jest myślą. [Praca popularnonaukowa]. Warszawa: Alfa Wero 1997, 247 s.

29. Wielcy zdobywcy. [Publicystyka]. Warszawa: ABC Future 1998, 292 s.

30. Legendy o świętych. Warszawa: ABC Future 1999, 251 s.

31. Tatrzańskie dramaty. Warszawa: ABC Future 1999, 323 s.

32. Życie spadło z nieba. [Praca popularnonaukowa]. Warszawa: Alfa Wero 1999, 245 s.

33. Podróż. [Esej]. Katowice: Kos 2005, 302 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1988, 2004.

Wywiady

Podświadomość jako encyklopedia. [Rozm.] P. Ziemkiewicz. Fantastyka 1988 nr 9.

Słowniki i bibliografie

Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży. Wyd. 2. Warszawa 1984 (E. Prządka).
A. Niewiadomski, A. Smuszkiewicz: Maciej Kuczyński. W tychże: Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej. Poznań 1990.

Ogólne

Artykuły

B. Tylicka: Trzy opowieści o jednym bohaterze. (O grotołazie, uczestniku naukowych wypraw, o pisarzu Macieju Kuczyńskim). Świat Młodych 1975 nr 40.
T. Wach: Samorealizacja na dachu Amazonii. Nowe Książki 1981 nr 18.
A. Smuszkiewicz: Egzotyka i fantastyka, czyli o twórczości Macieja Kuczyńskiego. Studia o Sztuce dla Dziecka 1994 [z.] 8.

Alarm pod Andami

H. Skrobiszewska: Kantata o bohaterstwie i obowiązku. Nowe Książki 1961 nr 22.

Babcia-robot przy kominku

S. Larin: Razum oderžit verch. Inostrannaja Literatura”, Moskwa 1967 nr 1.

Gwiazdy suchego stepu

A. Międzyrzecki: Gobi, Kosmos, Warszawa. Świat 1966 nr 8.

Atlantyda, wyspa ognia

A. Berkowá. „Zlatý Máj”, Praga 1978 nr 10.

Zimny brzeg

H. Lebecka: W kręgu przygody. Nowe Książki 1970 nr 23.

Czeluść

J. Maziarski: Pionierzy i wyczynowcy. Nowe Książki 1972 nr 16.

Obieżyświat

A. Ziembicki: Komiks i głębsze znaczenie. Nowe Książki 1977 nr 4.

Zwrotnik dinozaura

M. Januszewski: Pisarstwo Macieja Kuczyńskiego z podróży. Nowe Książki 1977 nr 18.

Kask

S. Grabowski: Tajemniczy kask. Nowe Książki 1978 nr 24.

Obieżyświat. Nowe przygody

B. Czarniawska: Obieżyświat poważnieje. Nowe Książki 1978 nr 17.

Wynalazek

M. Łukaszewicz. „Nowe Książki1978 nr 12.

Podróż

P. Wojciechowski: Księga życia i światła. Nowe Książki 2006 nr 5.