BIO

Urodzona 10 marca 1940 w Szlachtowszczyźnie (powiat Szczuczyn Nowogródzki) na Wileńszczyźnie; córka Mikołaja Kuchty, technika budowlanego, i Apolonii z Grobickich, nauczycielki, kierowniczki szkoły. Od 1941 mieszkała w Terezdworze pod Oszmianą. W 1945 w ramach tzw. akcji repatriacyjnej przyjechała do Bydgoszczy. Równocześnie ze szkołą podstawową (1947-53) uczyła się w Niższej Szkole Muzycznej. W 1953-57 uczęszczała do II Liceum Ogólnokształcącego im. A. Mickiewicza. Była w tym czasie członkiem Związku Młodzieży Polskiej. Następnie studiowała polonistykę na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1957-63 należała do Zrzeszenia Studentów Polskich. Debiutowała w 1959 recenzją książki Ernesta Hemingwaya Stary człowiek i morze pt. Opowieść o starym rybaku i małym chłopcu, opublikowaną w „Filipince” (nr 6). W 1960-62 była prezesem Koła Polonistów. W 1961 opublikowała pierwszą pracę naukową pt. Semantyka tekstu poetyckiego na podstawie poematu Słowackiego „W Szwajcarii w piśmie „Językoznawca” (nr 6). Po uzyskaniu magisterium w 1962, przez dwa miesiące pracowała jako pomocnik sekretarza redakcji gazety „Żołnierz Polski Ludowej” w Bydgoszczy. W roku akademickim 1962/63 odbyła roczny staż asystencki w Katedrze Historii Literatury Polskiej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika na seminarium teatrologicznym dra Edwarda Csató. W czasie stażu opracowywała też katalog naukowy prywatnej biblioteki prof. Konrada Górskiego. W 1963-65 była bibliografem i kierownikiem Czytelni Regionalnej w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bydgoszczy. W tym okresie prowadziła też młodzieżowy Teatr Poezji w Wojewódzkim Domu Kultury, także reżyserowała. Była również prelegentem w Kujawsko-Pomorskim Towarzystwie Kulturalnym. W 1965 przez trzy miesiące pracowała jako lektor języka polskiego dla cudzoziemców na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W tymże roku otrzymała stypendium doktoranckie w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk (IS PAN) w Warszawie. Artykuły i recenzje publikowała m.in. w „Pomorzu” (1966-70), „Pamiętniku Teatralnym” (od 1968) i „Życiu Literackim” (1970-84). W 1969-73 pracowała w Wydziale Teatrów Dramatycznych w Ministerstwie Kultury i Sztuki. W 1970 uzyskała w IS PAN stopień doktora na podstawie pracy Działalność inscenizatorska i reżyserska Wilama Horzycy w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Toruniu (1945-48) (promotor prof. Zbigniew Raszewski). W 1973 rozpoczęła pracę jako adiunkt w IS w Pracowni Teatru Współczesnego. W 1974-78 była redaktorem działu historyczno-teatralnego w miesięczniku "Scena". W 1977 została członkiem Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (ITI); działa w zarządzie Sekcji Krytyki Teatralnej. W 1980 uzyskała stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy Irena Solska, a w 1981 stanowisko docenta. W tymże roku została członkiem Rady Naukowej IS PAN. W 1981-92 pełniła funkcję kierownika Zakładu Historii i Teorii Teatru. Od 1988 wchodzi w skład zespołu redakcyjnego serii „Studia i Materiały do Dziejów Teatru Polskiego”. W 1990 została wybrana do Komitetu Nauk o Sztuce PAN i objęła funkcję sekretarza naukowego (przez dwie kadencje). W 1993 otrzymała tytuł naukowy profesora. W 2005 otrzymała nagrodę Polskiego Ośrodka ITI. Wyróżniona odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1996). Zmarła 13 kwietnia 2023 w Warszawie.; pochowana tamże na Cmentarzu Komunalnym Północnym.

Twórczość

1. Wielkie dni małej sceny. Wilam Horzyca w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Toruniu 1945-1948. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1972, 204 s.

Zawartość

Wstęp; W Toruniu po wojnie; Sezon 1945/46; Sezon 1946/47; Sezon 1947/48; Działacz teatralny; Inscenizator i reżyser; Zakończenie; Aneksy: 1. Repertuar; 2. Listy Wilama Horzycy; 3. Wybór recenzji.

2. Barbara Krafftówna. [Sylwetka]. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1975, 46 s.

3. Irena Solska. [Monografia]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1980, 280 s.

4. Wilam Horzyca 1889-1959. Kronika życia i działalności. Pamiętnik Teatralny 1989 z. 2/4 s. 187-283.

5. Karol Frycz. [Monografia]. Warszawa: Errata 2004, 560 s.

Artykuły w czasopismach i książkach zbiorowych, m.in.

Styl teatralny Wilama Horzycy. W: Z teorii teatru. Warszawa 1972 s. 31-46.
Barbara Krafftówna. Dialog 1974 nr 8 s. 120-130.
Sylwety” Stanisława Eliasza Radzikowskiego. Pamiętnik Teatralny 1977 z. 4 s. 509-528.
Najbardziej młodopolska [o I. Solskiej]. Dialog 1980 nr 1 s. 98-108.
Recenzenci o aktorze. W: Szkice o krytyce teatralnej. Katowice 1981 s. 147-158.
Egeria, muza, wampir [o I. Solskiej]. W: Wśród mitów teatralnych Młodej Polski. Kraków 1983 s. 233-251.
Harriet Bosse-gwiazda modernizmu szwedzkiego. W: O teatrze i dramacie. Wrocław 1989 s. 359-365.
Jan Lechoń – poeta urzeczony teatrem. W: Krytycy teatralni XX wieku. Wrocław 1992 s. 91-95.
Szekspir Wilama Horzycy. W: Od Shakespeare'a do Szekspira. Gdańsk 1993 s. 222-231.
Karol Frycz. W: Krakowskie rodowody teatralne. Kraków 1994 s. 9-15.
Wilam Horzyca. W: Słownik polskich krytyków teatralnych. T. 1. Warszawa 1994 s. 49-55.
Nauczyciele sztuki aktorskiej. Pamiętnik Teatralny 1995 z. 1/2 s. 5-15.
Teatr monumentalny. W: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Teatr. Widowisko. Warszawa 2000 s. 99-113.

Prace edytorskie i redakcyjne

1. W. Horzyca: O dramacie. Wybór: L. Kuchtówna, K. Puzyna. Wstęp: J. Iwaszkiewicz. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1969, 290 s.
2. S. Marczak-Oborski: Myśl teatralna polskiej awangardy 1919-1939. Antologia. Wybór i wstęp: S. Marczak-Oborski. Noty: L. Kuchtówna. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1973, 458 s.
3. I. Solska: Pamiętnik. Wstęp i oprac.: L. Kuchtówna. Posłowie: A. Sosnowska. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1978, 211 s.
4. Listy Ireny Solskiej. Wybór, oprac. [i wstęp:] L. Kuchtówna. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1984, 464 s.
Listy z lat 1894-1958.
5. Leon Schiller. W stulecie urodzin 1887-1987. Red.: L. Kuchtówna, B. Lasocka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1990, 290 s.
6. Warszawa teatralna. Red.: L. Kuchtówna. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk 1990, 268 s.
7. Listy Wilama Horzycy. Wybór, oprac. [i wstęp:] L. Kuchtówna. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk 1991, 474 s.
Listy z lat 1919-1959.
8. Rozmowy z Wilamem Horzycą. Zebrała, oprac. [i wstęp:] L. Kuchtówna. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk 1992, 183 s.
Wywiady z lat 1925-1958.
9. Sztuka aktorska a dramat. Red.: L. Kuchtówna. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk 1993, 290 s.
10. W. Horzyca: Polski teatr monumentalny. Wybór, oprac. [i wstęp:] L. Kuchtówna. Wrocław: Wiedza o Kulturze 1994, 335 s.
11. Teatr polski we Lwowie. Red.: L. Kuchtówna. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk 1997, 293 s.
12. Teatralia z lat 1938-1983. Wybór i oprac.: L. Kuchtówna. Toruń: Towarzystwo Naukowe 1999, 248 s.
13. W kręgu teatru monumentalnego. Red.: L. Kuchtówna, J. Ciechowicz. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk 2000, 234 s.

Omówienia i recenzje

Ankieta dla IBL PAN 1988, 1995, 2004.

Wielkie dni małej sceny

K. Górski: Horzyca w Toruniu. Teatr 1973 nr 6.
I. Sławińska: Wielkie dni sceny toruńskiej. Dialog 1973 nr 12.
W. Natanson: Horzyca. Przegląd Humanistyczny 1974 nr 1.

Barbara Krafftówna

J. Smosarski: Aktorstwo współczesne – Barbara Krafftówna. Nowe Książki 1976 nr 4.
M. Wierzewski: Niepodzielna osobowość. Film 1976 nr 13.
Z. Greń: Zanurzeni w historię. Życie Literackie 1979 nr 9.

Irena Solska

T. Byrski: Jakże mało było takich ludzi na scenie. Więź 1980 nr 7/8.
W. Uziembło: Solska – życie w teatrze. Nowe Książki 1980 nr 11.
B. Lasocka: Legenda Ireny Solskiej. Miesięcznik Literacki 1982 nr 8.

W. Horzyca: O dramacie

J. Timoszewicz. „Teatr1970 nr 5.
B. Wojdowski: Wilam Horzyca o dramacie. Nowe Książki 1970 nr 13.

I. Solska: Pamiętnik

A. Bojarska: Primo voto i na zawsze Solska. Nowe Książki 1978 nr 17.
Z. Sieradzka. „Teatr1978 nr 18.
J. Smosarski: Pamiętnik Solskiej. Więź 1978 nr 9.

Listy Ireny Solskiej

B. Lasocka. „Miesięcznik Literacki1985 nr 7.
S. Treugutt: ...tęsknota moja chce widzieć. Teatr 1986 nr 1.

Listy Wilama Horzycy

M. Radgowski. „Rzeczpospolita1992 nr 135.

Rozmowy z Wilamem Horzycą

B. Mamoń. „Tygodnik Powszechny1993 nr 5.
B. Śmigielski: Horzyca i Lwów. Nowe Książki 1994 nr 1.

Teatr polski we Lwowie

M.O. Bieńka. „Pamiętnik Teatralny1999 z. 1.

W kręgu teatru monumentalnego

G. Janikowski: Scena2001 nr 2.