KRUK Erwin

Urodzony 4 maja 1941 w miejscowości Gutfeld (obecnie: Dobrzyń) na Mazurach; syn Hermana Kruka, rolnika, i Mety ze Stachów. Po śmierci rodziców, w 1945 mieszkał u krewnych pod Olsztynkiem. Szkołę powszechną ukończył w Elgnówku pod Ostródą. Następnie przez rok uczęszczał do dwuletniej szkoły zawodowej w Ostródzie. W 1956 rozpoczął naukę w liceum ogólnokształcącym, najpierw w Olsztynku, a następnie w Morągu, gdzie był skierowany do Domu Dziecka, ale mieszkał w internacie. Debiutował w 1958 wierszem i prozą na łamach harcerskiego tygodnika „Na przełaj – Junior” (nr 26; podpisany Marek Doski); w piśmie tym publikował też w roku następnym. Rozpoczął także współpracę z miesięcznikiem „Warmia i Mazury”, drukując wiersze, prozę, recenzje i tłumaczenia (1959-66). W 1960 zdał maturę i rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1963 był współzałożycielem grupy poetyckiej Kadyk, która działała do 1965. W czasie studiów był także naczelnym redaktorem biuletynu Studenckiej Agencji Informacyjno-Fotograficznej (SAIF). W 1965 otrzymał I nagrodę i medal Nike Warszawska na konkursie poetyckim zorganizowanym przez Forum Poetów „Hybrydy” i Warszawskie Koło Twórcze Młodych. W 1966 uzyskał magisterium. W tym samym roku ożenił się ze Swietłaną Naumnik, polonistką i przeniósł się do Olsztyna, gdzie zaczął pracować jako dziennikarz w czasopiśmie „Głos Olsztyński” (od 1970 pt. „Gazeta Olsztyńska”). Współpracował z Klubem Literackim przy Związku Młodzieży Socjalistycznej w Olsztynie, redagował w 1967 jego biuletyn „Przemiany.” W tym okresie rozpoczął, trwającą do 1979, działalność w Stowarzyszeniu Społeczno-Kulturalnym „Pojezierze”. W 1968 otrzymał nagrodę im. Hanki Sawickiej za działalność publicystyczną w dziedzinie wychowania młodzieży. W 1968-71 był przewodniczącym Ośrodka Olsztyńskiego KKMP, następnie jego członkiem. W 1969 został członkiem Oddziału Olsztyńskiego, a w 1980 Oddziału Warszawskiego Związku Literatów Polskich (do rozwiązania Związku w 1983). W 1969 został członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (1980-82 członek zarządu Oddziału Olsztyńskiego).W 1970 wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). W 1977 był laureatem nagrody artystycznej miesięcznika „Warmia i Mazury” za twórczość literacką związaną z regionem i nagrody Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie za upowszechnianie kultury. W marcu 1980 odszedł z redakcji „Gazety Olsztyńskiej” i przez krótki czas pracował w zespole warszawskiego miesięcznika krytycznego „Meritum”, który rozwiązano po wprowadzeniu stanu wojennego. Od tej pory nie miał stałego zatrudnienia. W 1980-81 działał w NSZZ „Solidarność” w Olsztynie, (w 1981 członek Zarządu Regionu). W tym czasie był też inicjatorem i współorganizatorem Mazurskiego Zrzeszenia Kulturalnego, które nie mogło rozwinąć działalności z powodu odmowy rejestracji. Po 13 grudnia 1981 wystąpił z PZPR. W 1982 otrzymał nagrodę artystyczną tygodnika „Fakty”. W 1988-90 był współorganizatorem niezależnego stowarzyszenia Olsztyński Klub Obywatelski (od 1989 prezes). Publikował cykl felietonów pt. Z mazurskiego brulionu na łamach pisma „Pomerania” (1987-89, 1994-99), a następnie w „Gazecie Olsztyńskiej” (1998-2003). W 1988 otrzymał nagrodę POLCUL Foundation, przyznaną przez Niezależną Fundację Popierania Kultury Polskiej (Australia). W tymże roku został członkiem Polskiego PEN Clubu (w 1991 wszedł w skład zarządu). W 1989-91 był senatorem I kadencji Senatu Rzeczpospolitej. W 1989 należał do komitetu założycielskiego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, następnie został jego członkiem, a od 1993 wiceprezesem. W 1989 otrzymał nagrodę Funduszu Literatury i nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia. W 1991 otrzymał Medal Marcina Lutra, przyznany przez Niemiecki Kościół Ewangelicki. W 1991-95 wchodził w skład zarządu Polskiego PEN Clubu, a w 1993-96 był wiceprezesem Zarządu Głównego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W 1992 był współzałożycielem stowarzyszenia Polsko-Niemieckie Centrum Młodzieży w Olsztynie; od 1993 członek zarządu. W 1993 otrzymał nagrodę stypendialną fundacji Cz. Seyferta przyznawaną przez Polski PEN Club. W 1997 został członkiem synodu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. W 1999 był współorganizatorem, a następnie został przewodniczącym Mazurskiego Towarzystwa Ewangelickiego. Otrzymał nagrodę im. M. Lengowskiego, przyznaną przez Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” (1998), tytuł honorowego obywatela m. Olsztyna (2001), nagrodę Ministra Kultury w dziedzinie upowszechniania kultury (2003), nagrodę Prezydenta m. Olsztyna, Statuetkę św. Jakuba za wybitne zasługi dla Olsztyna w dziedzinie kultury (2004), tytuł i plakietkę „Najlepszy z Najlepszych”, przyznane przez Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego za zasługi w promowaniu Warmii i Mazur (2004), nagrodę im. ks. L. Otto, przyznaną przez dwutygodnik „Zwiastun Ewangelicki” (2004). Mieszkał w Olsztynie i tam też zmarł 7 kwietnia 2017; pochowany na cmentarzu komunalnym przy ulicy Poprzecznej w Olsztynie.